ឧបទ្ទវហេតុនាពេលថ្មីៗនេះ បានកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី០១ ខែមីនា នៅក្នុងស្រុក Nsanje ភាគខាងត្បូងនៃប្រទេស។ ក្រុមជនខឹងសម្បារមួយក្រុម បានវាយប្រហារលើបុរសប្រាំពីរនាក់ដែលត្រូវចោទប្រកាន់ពីការយកឆ្អឹងមនុស្សទុកសម្រាប់ធ្វើអំពើធ្មប់។
VOA បាននិយាយតាមទូរស័ព្ទជាមួយលោកJoseph Misomali ដែលបានឃើញហេតុការណ៍នេះ ដោយផ្ទាល់។
«ពួកយើងកំពុងនៅផ្ទះ ពេលដែលយើងបានឭសំឡេងមនុស្សស្រែកនៅជិតផ្ទះរបស់យើង។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំក៏រត់ទៅកន្លែងនោះ ហើយបានឃើញមនុស្សប្រាំពីរនាក់កំពុងត្រូវគេវ៉ៃ។ ប៉ុន្តែ ពេលគេប្រាប់ខ្ញុំថា វាជាបញ្ហាទាក់ទងនឹងឆ្អឹងមនុស្ស ខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលមែនទែន។ ខ្ញុំភ័យខ្លាចព្រោះខ្ញុំប្រដូចបញ្ហានេះទៅនឹងរឿងធ្មប់ ដែលគ្រោះថ្នាក់ចំពោះខ្ញុំ»។
លោកនិយាយថា ក្នុងមួយរំពេចភ្នែកក្រុមជនខឹងសម្បារបង្កាត់ភ្លើងដុតពួកជនជាប់សង្ស័យ។ ក្រុមមនុស្សទាំងនោះបានយកឈ្នះលើកម្លាំងប៉ូលិសដែលព្យាយាមធ្វើអន្តរាគមន៍ទៅទៀត។
គេជឿថា បំណែកសាកសពត្រូវបានយកទៅធ្វើព្រំដែនប្រទេសម៉ូសំប៊ិក (Mozambique) និងប្រទេសតង់ហ្សានី (Tanzania) ជាកន្លែងដែលគ្រូធ្មប់ជឿថា ទឹកថ្នាំដែលធ្វើពីឆ្អឹងមនុស្ស ជាពិសេសបំណែកឆ្អឹងរបស់មនុស្សភឿក គឺនាំឲ្យមានសំណាងល្អ និងទ្រព្យធន។
នៅប្រហែលជាជាងមួយខែមុននេះ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ក្រុមមនុស្សមួយក្រុមនៅស្រុក Neno ភាគខាងត្បូងប្រទេសបានសម្លាប់មនុស្សបួននាក់ ដែលមានអាយុចន្លោះពី៦៩ ទៅ ៨៩ឆ្នាំ ក្រោយពេលដែលក្មេងស្រីអាយុ ១៧ឆ្នាំម្នាក់បានស្លាប់ដោយសាររន្ទះបាញ់យោងតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក។ ក្រុមមនុស្សទាំងនោះបានចោទអ្នកស្រុកចាស់ៗទាំងនោះថា បានប្រព្រឹត្តិអំពើធ្មប់។
ហើយនៅយប់ថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ អ្នកស្រុកដែលខឹងសម្បារនៅតំបន់ Lunzuខាងត្បូង ក្នុងក្រុង Blantyre បានដុតអគារតុលាការរបស់ចៅក្រម។ ប្រជាជនខ្លាចថា តុលាការនឹងបើកឲ្យមានការបង់ប្រាក់ធានាជនសង្ស័យជាឃាតករទាំងបីនាក់ដែលប្រជាជននិយាយថាចង់ឲ្យស្លាប់។
ប្រជាជនម៉ាឡាវី មានប្រតិកម្មផ្សេងៗគ្នាចំពោះការវាយប្រហារដោយក្រុមជនខឹងសម្បារដែលមានជាបន្តបន្ទាប់មកនេះ។
លោក Gerald Manda ជាគ្រូបង្រៀនថ្នាក់បឋមសិក្សានៅទីក្រុង Blantyreបាននិយាយថា «ខ្ញុំយល់ថា វារឿងខុសឆ្គងណាស់ ពីព្រោះមនុស្សគ្រប់គ្នា មានសិទ្ធិទទួលបាននូវការកាត់ក្តីយុត្តិធម៌ត្រឹមត្រូវ ហើយជាទូទៅ យើងកំពុងនិយាយអំពីមនុស្សដែលត្រូវគេសម្លាប់។ វាមិនសមហេតុផលទេ»។
ប៉ុន្តែ លោកស្រី Mercy Chanza ជាអ្នកជំនួញម្នាក់ បាននិយាយថា ប្រជាជនកំពុងតែមិនសប្បាយចិត្ត។ ពួកគេគិតថាតុលាការធូរស្រាលពេកចំពោះឧក្រិដ្ឋជន។
«ប្រសិនបើជនល្មើសត្រូវចាប់ខ្លួន និងត្រូវដាក់ទោសដែលចាំបាច់នោះ គឺមិនបាច់អីនឹងមានការកាត់ទោសដោយហ្វូងមនុស្សនោះទេ ពីព្រោះពួកគេនឹងជឿជាក់លើប្រព័ន្ធតុលាការ»។
អ្នកនាំពាក្យរបស់តុលាការ លោក Mlenga Mvula មិនយល់ស្របចំពោះការយល់ឃើញនេះទេ។ លោកនិយាយថាតុលាការត្រូវផ្តល់ឲ្យជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិតវ៉ាប្តឹងឡើងឧទ្ធរណ៍។ យើងមិនអាចស្តីបន្ទោសតុលាការអំពីការកើនឡើងនៃការកាត់ក្តីដោយហ្វូងមនុស្សដែលមានប្រកបភាពខឹងសម្បារនេះឡើយ។តុលាការគ្រាន់តែធ្វើតាមច្បាប់។
«ប្រសិនបើភាគីណាមិនពេញចិត្តនឹងការកាត់ក្តី ពួកគេត្រូវបានប្រាប់ទៀតថា ពួកគេមានសិទ្ធិតវ៉ាទៅឧទ្ធរណ៍។ ដូច្នេះ ពួកគេត្រូវបានផ្តល់និតីវិធីឲ្យប្តឹងទៅឧទ្ធរណ៍ ហើយភ្លាមៗនោះ ចៅក្រមថ្នាក់ទាបនឹងសរសេរដើមចមនៃការតវ៉ាទាំងអស់ រួចបញ្ជូនទៅតុលាការកំពូល។ ប៉ុន្តែមិនមានអ្នកណាមកប្រាប់ថា រូបគេចង់ប្តឹងបន្តទៅឧទ្ធរណ៍នោះទេ»។
លោក Mvula និយាយថាមនុស្សជាច្រើនដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការកាត់ក្តីដោយហ្វូងមនុស្សដែលខឹងសម្បារ មិនអើពើនឹងច្បាប់របស់ប្រទេសម៉ាឡាវីឡើយ។
ពេលនេះ នាយកដ្ឋានរបស់លោក កំពុងស្នើសុំជំនួយថវិកាចំនួនប្រហែល៨០.០០០ដុល្លារ ដើម្បីធ្វើការយុទ្ធនាការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីដំណើរការនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
អ្នកនាំពាក្យរបស់ប៉ូលិសជាតិ លោក Nicholas Gondwa និយាយថា ប៉ូលិសក៏កំពុងតែព្យាយាមអប់រំប្រជាជនអំពីរបៀបដែលពួកគេអាចចាត់ការលើជនសង្ស័យប្រព្រឹត្តបទល្មើសផងដែរ។
«យើងតែងតែចុះទៅធ្វើកិច្ចប្រជុំស្តីពីការចាត់វិធានការរក្សាសន្តិសុខនានាដោយសហគមន៍។ យើងកំពុងតែដាស់ស្មារតីឲ្យសមាជិក សាធារណជនទូទៅឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាការកាត់ទោសដោយហ្វូងមនុស្សដែលខឹងសម្បារនេះ គឺយ៉ាងហោចណាស់ ការពារកុំឲ្យបញ្ហានេះកើតឡើង។ ប៉ុន្តែ ប្រជាជននៅខាងក្រៅ ធ្វើថ្លង់មិនស្តាប់យើងឡើយ គឺប្រហែលជាពួកគេមិនចង់កិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់យើងវិវត្តទៅមុខ»។
លោក Gondwa បាននិយាយថា ការកាត់ទោសដោយហ្វូងប្រជាជន បំផ្លាញភស្តុតាង ហើយធ្វើឲ្យប៉ូលិសពិបាកស៊ើបអង្កេតលើបទល្មើសដែលត្រូវចោទ។
លោកនិយាយថា ប៉ូលិសបានចាប់ខ្លួនមនុស្សប្រាំបីនាក់ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្លាប់នៅស្រុកNeno ហើយកំពុងធ្វើការស៊ើបអង្កេតរឿងឧបទ្ទវហេតុដែលកើតឡើងថ្មីៗនេះនៅស្រុក Nsanje៕
ប្រែសម្រួលដោយ សើ សាយ្យាណា
