នៅពេលពិភពលោករង់ចាំឱសថមានប្រសិទ្ធភាពប្រឆាំងនឹងការរាតត្បាតជាសាកលនៃជំងឺកូវីដ១៩ យ៉ាងហោចណាស់មានវ៉ាក់សាំងចំនួនបី បានត្រូវចាក់ឱ្យក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំអាជីពជួរមុខ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនរដ្ឋ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ចាប់តាំងពីខែកក្កដាមក តាមរយៈកម្មវិធីប្រើឱសថគ្រាមានអាសន្ន ដែលរដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងបានយល់ព្រម។
លោក Yang Xiaoming ជាប្រធានក្រុមហ៊ុន China National Biotec Group ដែលជាសាខាក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថរដ្ឋ Sinopharm។ លោកបាននិយាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ក្រុមហ៊ុនលោកបានចាក់វ៉ាក់សាំងសាកល្បងពីរប្រភេទ ឱ្យមនុស្សប្រមាណ ៣ សែន ៥ ម៉ឺននាក់។ ក្រុមហ៊ុនក៏បានផ្តល់វ៉ាក់សាំងមួយចំនួន ២ សែនដូស ដែលកំពុងធ្វើការសាកល្បងខាងគ្លីនិកក្នុងក្រុងវូហាន ដែលមានការរាតត្បាតជំងឺនេះមុនគេ។
ក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថមួយទៀតគឺ Sinovac Biotech បានចាក់វ៉ាក់សាំងឱ្យក្រុមបុគ្គលិកនិងសមាជិកគ្រួសារពួកគេបាន ៩០% និងមនុស្សប្រមាណ ៣ ពាន់នាក់។ នេះបើតាមលោក Yin Weidong ប្រធានប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុននេះ កាលពីខែកញ្ញា។
លោក Yin Weidong បាននិយាយប្រាប់បណ្តាញផ្សាយព័ត៌មានរដ្ឋចិនថា៖ «នៅពេលនេះមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់នៅក្នុងក្រុងប៉េកាំង គួរត្រូវចាក់វ៉ាក់សាំងរបស់ក្រុមហ៊ុន Sinovac»។
កាលពីខែមិថុនា រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងក៏បានយល់ព្រមឲ្យមានការចាក់វ៉ាក់សាំងពិសោធន៍មួយ ឱ្យកងយោធពលចិនដែរ។ វ៉ាក់សាំងនេះបានត្រូវផលិតដោយក្រុមហ៊ុន CanSino Biologics ដែលជាក្រុមហ៊ុនជីវឱសថគាំទ្រ ដោយកងយោធា។
ដំណាក់កាលទីបីមានសារៈសំខាន់
ក្រុមអ្នកជំនាញបរទេសបានរិះគន់ការប្រើវ៉ាក់សាំងពិសោធន៍ នៅមុនការសាកល្បងខាងគ្លីនិក បានធ្វើចប់សព្វគ្រប់។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Arthur Caplan ជានាយកផ្នែកសីលធ៌មវេជ្ជសាស្ត្រក្នុងមហាវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ Grossman នៃសាកលវិទ្យាល័យ New York។
លោកបាននិយាយថា៖ «នេះជាការមិនប្រយ័ត្នប្រយែងនិងនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ដែលចែកចាយវ៉ា់សាំងមានការធ្វើតេស្តតិចតួច ហើយលទ្ធផលនៃការធ្វើតេស្ត ក៏មិនបានត្រូវផ្សព្វផ្សាយឱ្យដឹងឡើយ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Arthur Caplan បាននិយាយប្រាប់វីអូអេ តាមអ៊ីមេលថា៖ «ការធ្វើដូច្នេះ អាចដាក់មនុស្សច្រើននាក់ឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ពីព្រោះគ្មានឱកាសសិក្សាអំពីសុវត្ថិភាពនិងប្រសិទ្ធភាពជាទ្រង់ទ្រាយធំ»។
ជាធម្មតា ការផលិតវ៉ាក់សាំងតម្រូវឱ្យមានការស្រាវជ្រាវនិងការធ្វើតេស្តច្រើនឆ្នាំ នៅមុនដាក់ឱ្យសាធារណជនប្រើ។ នៅក្នុងការសាកល្បងក្នុងដំណាក់កាលទី៣ គេចាក់វ៉ាក់សាំងឱ្យមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ ហើយត្រូវធ្វើតេស្តអំពីសុវត្ថិភាពនិងប្រសិទ្ធភាព។
លោក Lawrence Gostin ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យខាងច្បាប់សុខភាពសាកល នៅឯសាកលវិទ្យាល័យ Georgetown បាននិយាយប្រាប់វីអូអេថា៖ «នៅមុនការបញ្ចប់ការសាកល្បងក្នុងដំណាក់កាលទី៣ យើងមិនអាចមានការទុកចិត្តពេញលេញអំពីសុវត្ថិភាពនិងប្រសិទ្ធភាពរបស់វ៉ាក់សាំងមួយបានទេ»។
តាមរយៈច្បាប់របស់ប្រទេសចិនវ៉ាក់សាំង ដែលបានត្រូវផលិតសម្រាប់ប្រើគ្រាមានអាសន្នដោយសុខាភិបាលសាធារណៈធំៗ អាចត្រូវដាក់ឱ្យប្រើគ្រាមានអាសន្ន ប្រសិនបើរដ្ឋបាលផលិតកម្មវេជ្ជសាស្ត្រជាតិពិចារណាឃើញថា អត្ថប្រយោជន៍នៃការព្យាបាលនេះ មានលើសពីគ្រោះថ្នាក់។
ក្រុមអ្នកជំនាញនិយាយថា ការពន្លឿនការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ នាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ច្រើន ដែលអាចធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់ការប្រឹងប្រែងចាក់វ៉ា់សាំងនេះ ក្នុងរយៈពេលយូរ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Jennifer Huang Bouey ជាអ្នកជំនាញខាងជំងឺឆ្លងនិងជាអ្នកជំនាញអំពីប្រទេសចិន នៅឯសាជីវកម្ម RAND។
លោកស្រីបាននិយាយប្រាប់វីអូអេថា៖ «ការធ្វើដូច្នេះអាចឡកមកវិញ ប្រសិនបើដំណាក់ការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រញប់ប្រញាល់នេះ បណ្តាលឱ្យមានការមិនទុកចិត្តវ៉ាក់សាំងនេះ នៅពេលមានមនុស្សតិចជាងមុនចង់ចាក់ថ្នាំនេះ។ ការណ៍នេះអាចបណ្តាលឱ្យមានការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ នៅពេលមានការព្រមានអំពីផលវិបាកនៃវ៉ាក់សាំងនេះ ដោយសារការសាកល្បងប្រញាប់ប្រញាល់»។
វ៉ាក់សាំងភាគច្រើនគ្មានជោគជ័យទេ
នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានវ៉ាក់សាំងចំនួន ៤២ ប្រភេទ ដែលកំពុងត្រូវធ្វើតេស្តលើមនុស្ស។ វ៉ាក់សាំងចំនួន ១១ ប្រភេទ ក្នុងបណ្តាវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ បានត្រូវផលិតដោយក្រុមហ៊ុនចិន។
ក្រុមប្រឹក្សាអាមេរិកាំងខាងវិទ្យាសាស្ត្រនិងសុខភាព ដែលជាអង្គការស្រាវជ្រាវនិងសិក្សាអប់រំ ឲ្យដឹងថា វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺឆ្លងក្នុងការសាកល្បងខាងគ្លីនិក មានអត្រាជោគជ័យតែ ៣៣,៤% ប៉ុណ្ណោះដែលមានន័យថា វ៉ាក់សាំងភាគច្រើនដែលចូលក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បងខាងគ្លីនិក នឹងមិនមានជោគជ័យទេ។
ប្រទេសចិនបាននិយាយអះអាងថា រហូតមកដល់ពេលនេះ គ្មានប្រតិកម្មមិនល្អ ក្នុងចំណោមក្រុមមនុស្សដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំងទាំងនេះទេ។
លោក Zhou Song ដែលជាប្រធានទីប្រឹក្សាខាងច្បាប់របស់ក្រុមហ៊ុន CNBG បាននិយាយថា៖«មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំងទាំងនេះ បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសនិងតំបន់ មានជំងឺកូវីដ១៩។ រហូតមកដល់ពេលនេះ គ្មាននរណាម្នាក់បានឆ្លងជំងឺនេះទេ ហើយនោះបង្ហាញថា វ៉ាក់សាំងទាំងនេះមានប្រសិទ្ធភាព»។
មានវ៉ាក់សាំងចំនួន ១១ ប្រភេទ ស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលទី៣ នៃការសាកល្បងហើយវ៉ាក់សាំងចំនួន ៤ ក្នុងបណ្តាវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ ផលិតដោយប្រទេសចិន។ ទោះណាជាដំណាក់កាលទី៣ ជាដំណាក់កាលចុងក្រោយក៏ដោយ ក៏ការណ៍នេះមិនមែនមានន័យថាប្រាកដ ជាមានជោគជ័យដែរ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយដោយរដ្ឋបាលម្ហូបអាហារនិងឱសថសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ បានរកឃើញថា វ៉ាក់សាំងដែលមានលទ្ធផលល្អក្នុងដំណាក់កាលទី២ ក៏អាចគ្មានជោគជ័យបានដែរ។
ក្នុងបណ្តាវ៉ាក់សាំងចំនួន ២២ ប្រភេទ ក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បងទី៣ ដែលពួកអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានសិក្សាស្រាវជ្រាវវ៉ាក់សាំងចំនួន ១៤ ប្រភេទ មិនបានបង្ហាញប្រសិទ្ធភាពនៃផលិតកម្មនេះ ដែលបានរកឃើញក្នុងដំណាក់កាលទី២ នៃការសាកល្បងទេ។ វ៉ាក់សាំងមួយក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះមានបញ្ហាសុវត្ថិភាព ដែលបានត្រូវបង្ហាញក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បងទីបី។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Charles Holmes ជានាយកមជ្ឈមណ្ឌលបញ្ចូលរបៀបថ្មីក្នុងសុខភាពសាកលនៃសាកលវិទ្យាល័យ Georgetown។
លោកបាននិយាយប្រាប់វីអូអេថា៖ «ប្រសិនបើវ៉ាក់សាំងនេះមិនបានការពារខ្លាំងក្លាប្រឆាំងនឹងវីរុសទេ វានាំឱ្យមនុស្សច្រើននាក់មានគ្រោះថ្នាក់ ដោយសារថ្នាំមិនចាំបាច់ ហើយប្រហែលនាំឱ្យមនុស្សមានការទុកចិត្តខុសថា ពួកគេមានការពារប្រឆាំងនឹងវីរុសនេះ ហើយដែលនាំឱ្យអន្តរាយដល់សុខភាពសាធារណៈថែមទៀត»។
ការឈោងដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងទៅរកពិភពលោក
ក្នុងពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ទៀតនេះ ពិភពលោកនឹងមានវ៉ាក់សាំងដំបូងៗប្រឆាំងនឹង វីរុសកូរ៉ូណា ពីព្រោះគេរំពឹងថា ដំណាក់កាលសាកល្បងទី៣ ខ្លះនឹងធ្វើចប់សព្វគ្រប់ នៅខែវិច្ឆិកា។
នៅពេលនេះ ប្រទេសចិនមានវ៉ាក់សាំងច្រើនជាងគេក្នុងដំណាក់កាលនៃសាកល្បងចុងក្រោយ ហើយបានប្រើការរកឃើញវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ ដើម្បីលើកតម្កើងគោលជំហរខ្លួន ក្នុងពិភពលោកផងដែរ។
នៅពេលនេះ ក្រុមអ្នកផលិតវ៉ាក់សាំងចិន ធ្វើការជាមួយប្រទេសជាង ៤០ ហើយកំពុងធ្វើការសាកល្បងខាងគ្លីនិកជាមួយប្រទេសយ៉ាងតិចណាស់ចំនួន ១០។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ រាជាណាចក្រអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម បានយល់ព្រមប្រើវ៉ាក់សាំងចិនមួយ សម្រាប់ចាក់គ្រាមានអាសន្ន ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសចិនឱ្យក្លាយទៅជាប្រទេសទី២ ដែលបានទទួលការយល់ព្រមឱ្យបញ្ជូនវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ទៅប្រទេសក្រៅ។
តាមរយៈកម្មវីធីនិងវេទិកានានា ដូចជាកម្មវិធីផ្លូវក្រវាត់ពាណិជ្ជកម្មរបស់រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំង និងវេទិកាសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងបានផ្តល់អាទិភាពថា នឹងផ្តល់វ៉ាក់សាំងច្រើនដូសឱ្យប្រទេសរាប់សិប។ ក្រុមមន្ត្រីនានាក៏បាននិយាយអះអាងដែរថា ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងនៃប្រទេសទាំងនោះ ក៏បង្កើនការផលិតដែរ។
លោក Zheng Zhongwei ជានាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍វិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិជ្ជានៃគណៈកម្មការសុខភាពជាតិ។ លោកបាននិយាយប្រាប់សន្និសីទកាសែតមួយ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ២៥ ខែកញ្ញា ថា៖ «នៅឆ្នាំក្រោយសមត្ថភាពផលិតប្រចាំឆ្នាំរបស់យើង នឹងឡើងដល់ ១ ពាន់លានដូស»។
ទោះណាជា រដ្ឋាភិបាលប៉េកាំងនិយាយអះអាងអំពីសមត្ថភាពក្នុងការផលិតនិងផ្តល់វ៉ាក់សាំងទាំងនេះក៏ដោយ ក៏ក្រុមអ្នកជំនាញព្រមានថា ប្រទេសចិនមិនប្រាកដជានាំមុខគេ ក្នុងការប្រកួតប្រជែងផលិតវ៉ាក់សាំងសាកលទេ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Jennifer Huang Bouey ជាអ្នកជំនាញខាងជំងឺឆ្លងនិងជាអ្នកជំនាញអំពីប្រទេសចិន នៅឯសាជីវកម្ម RAND បានថ្លែងថា៖ «នៅមុនដំណាក់កាលសាកល្បងទី៣ ចប់សព្វគ្រប់ ហើយឈានចូលដល់ដំណាក់កាលផលិតកម្ម ប្រទេសដែលមានវ៉ាក់សាំង អាចនឹងមានជោគជ័យស្មើគ្នា»។
លោក Gostin ដែលជានាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការ ខាងច្បាប់ជាតិនិងសុខភាពសាកលរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែរនោះបាននិយាយថា ប្រទេសចិននិងបណ្តាប្រទេសដៃគូរបស់ចិន បានធ្វើឲ្យមនុស្សច្រើនក្រាស់ក្រែលប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ ដោយការប្រើវ៉ាក់សាំងទាំងនេះនៅមុនមានការសាកល្បងកម្រិតធំ ដែលបញ្ជាក់ថាថ្នាំមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់។
លោក Gostin បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រទេសចិនប្រឹងប្រែងទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីប្រទេសឯទៀតៗ ដោយយកចំណេញខាងនយោបាយ ឬអត្ថប្រយោជន៍ខាងពាណិជ្ជកម្មជាថ្នូរនឹងវ៉ាក់សាំង»។
នៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ក្រុមហ៊ុន Sinovac Biotech របស់ចិន បានសន្យាថា នឹងជួយក្រុមហ៊ុន Bio Farma ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថរបស់រដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ី ឱ្យផលិតវ៉ាក់សាំងរបស់ខ្លួនយ៉ាងតិចណាស់ ៤០ លានដូស នៅមុនខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។
លោក Muhammad Zulfikar Rakhmat ជាសាស្ត្រាចារ្យនៅឯសាកលវិទ្យាល័យ Universitas Islam Indonesia ដែលស្រាវជ្រាវអំពីគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសចិនក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ លោកបាននិយាយប្រាប់វីអូអេតាមអ៊ីមេលថា នៅពេលនេះ មានការយកចិត្តទុកដាក់តិចតូចពីសាធារណជន អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការចាក់វ៉ាក់សាំងសាកល្បងនេះ។
លោក Muhammad Zulfikar Rakhmat បាននិយាយថា៖«ការខ្វល់ខ្វាយភាគច្រើន គឺអំពីថា តើវ៉ាក់សាំងនេះបានការ ឬមិនបានការ និងអំពីថា តើជនជាតិឥណ្ឌូនេស៊ីគ្រាន់តែជាក្រុមមនុស្សសម្រាប់សាកល្បងវ៉ាក់សាំនេះតែប៉ុណ្ណោះ ឬបែបណា៕
ប្រែសម្រួលដោយលោកឈឹម សុមេធ
