សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានសម្រេចកាត់ទោស ជួប សំលាប់ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតពីបទឃាតកម្មគិតទុកជាមុន និងកាន់កាប់អាវុធដោយគ្មានការអនុញ្ញាត ក្នុងសំណុំរឿងបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី ដែលជាអ្នកវិភាគសង្គមដ៏មានប្រជាប្រិយភាព កាលពីខែកក្កដាកន្លងទៅ។
លោក កែម ឡី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងជាអ្នកវិភាគសង្គមដែលតែងតែរិះគន់ការដឹកនាំរដ្ឋបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មិនសំចៃមាត់ ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ នៅស្តាម៉ាតស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច បូកគោ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ក្រោយការបាញ់សម្លាប់ភ្លាមៗ សមត្ថកិច្ចចាប់បានបុរសម្នាក់ដែលអះអាងថា ខ្លួនមានឈ្មោះ ជួប សំលាប់ ហើយថា ការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី គឺដោយសារលោក កែម ឡី ជំពាក់លុយខ្លួនចំនួន៣,០០០ដុល្លារមិនព្រមសង។
បន្ទាប់ពីលោក កែម ឡី ត្រូវបានបាញ់សម្លាប់អស់រយៈពេលជិត៨ខែ តុលាការបានបើកសវនាការមួយកាលពីដើមខែមីនានេះ ដោយបានបង្ហាញភស្តុតាង និងវីដេអូក្នុងកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពមួយចំនួន។ វីដេអូដែលតុលាការបញ្ចាំងក្នុងសវនាការនោះ មិនបានបង្ហាញពីមុខមាត់ពិតរបស់អ្នកបាញ់ ហើយក៏មិនបានបង្ហាញពីសកម្មភាពបាញ់ប្រហារចំៗលើលោក កែម ឡី នោះទេ។
ក្រោយបញ្ចប់សវនាការ ទាំងក្រុមគ្រួសាររបស់លោក កែម ឡី និងអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍សង្គម លើកឡើងថា វីដេអូកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពដែលត្រូវបានបញ្ចេញជាសាធារណៈនោះ មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ ព្រមទាំងបានទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតបន្ថែម។
ក្នុងការប្រកាសសាលក្រមនៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោកចៅក្រម លាង សំណាត់ ប្រកាសថា តុលាការសម្រេចដាក់ទោសឈ្មោះ ជួប សំលាប់ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ពីបទឃាតកម្មគិតទុកជាមុន និងកាន់កាប់អាវុធដោយគ្មានការអនុញ្ញាត។
លោក លាង សំណាត់ ប្រកាសបន្ថែមថា គ្រួសាររបស់ជនរងគ្រោះអាចដាក់បណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ទាមទារសំណងជំងឺចិត្តបានគ្រប់ពេល។ ចំណែកឈ្មោះ ជួប សំលាប់ មានសិទ្ធិប្ដឹងឧទ្ធរណ៍តាមនីតិវិធី ដោយមិនឲ្យផុតរយៈពេលមួយខែ គិតចាប់ពីថ្ងៃប្រកាសសាលក្រម។
បន្ទាប់ពីប្រកាសសាលក្រមភ្លាម ចៅក្រមបានបញ្ជាឲ្យឆ្មាំពន្ធនាគារនាំ ជួប សំលាប់ ដែលមានទឹកមុខធម្មតា និងហាក់គ្មានការភ្ញាក់ផ្អើល ឬតក់ស្លុតនឹងការកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារមួយជីវិតពីតុលាការនោះ ឲ្យផ្ដិតមេដៃលើសាលក្រម រួចបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារវិញ។
ក្រោយបញ្ចប់ការប្រកាសសាលក្រម លោក យុង ផានិត មេធាវីការពារក្ដីឲ្យ ជូប សំលាប់ ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅមុខតុលាការថា ការសម្រេចរបស់តុលាការមានភាពអយុត្តិធម៌ចំពោះកូនក្តីរបស់លោក។ លោកបន្ថែមថា កូនក្តីរបស់លោកគួរតែទទួលបានស្ថានសម្រាលពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គួរឲ្យសោកស្ដាយព្រោះថា អត់មានស្ថានសម្រាលចំពោះកូនក្ដីខ្ញុំ។ បើយើងពិនិត្យទៅតាមច្បាប់នីតិវិធី ត្រូវតែមានស្ថានសម្រាលទោសខ្លះ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាបទល្មើសផ្សេងៗ ទោះបីគាត់ល្មើសនឹងទំហំប៉ុន្មានក៏ដោយ ព្រោះយើងឃើញថា អ្វីដែលគាត់បានប្រព្រឹត្តដូចខ្ញុំបានលើកក្នុងសវនាការ គឺវាមានមូលហេតុច្រើនទាក់ទងទៅនឹងកត្តាបុគ្គលរបស់គាត់»។
លោក យុង ផានិត បានលើកឡើងពីភាពខ្វះចន្លោះក្នុងការអនុវត្តនីតិវិធីរបស់តុលាការថា តុលាការបានយកសំណុំរឿងកូនក្តីរបស់លោក ទៅបំបែកជាពីរ ដោយថា សំណុំរឿងទី១ គឺជនដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន ត្រូវបានយកទៅកាត់ទោសមុន និងសំណុំរឿងមួយទៀតគឺការស៊ើបអង្កេតរកជនដែលពាក់ព័ន្ធតាមក្រោយ។
លោកបន្ថែមថា អ្នកដែលតុលាការកំពុងស៊ើបអង្កេតរកនោះ មានឈ្មោះ ពូលីស ដែលត្រូវបាន ជួប សំលាប់ អះអាងថា ជាអ្នកនាំឲ្យ ជួប សំលាប់ ស្គាល់លោក កែម ឡី និងម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ចក់ ដែលជាអ្នកលក់កាំភ្លើងឲ្យ ជួប សំលាប់។
លោក យុង ផានិត បញ្ជាក់ថា ក្នុងករណីនេះ តុលាការត្រូវស៊ើបអង្កេត និងចាប់អ្នកពាក់ព័ន្ធយកទៅផ្ដន្ទាទោសដូចអ្នកប្រព្រឹត្តផ្ទាល់ដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកថា លោកនឹងពិភាក្សាជាមួយកូនក្ដីដើម្បីប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ និងសុំតុលាការឲ្យបន្ធូរបន្ថយទោសដល់កូនក្តីរបស់លោក។
អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ភរិយារបស់លោក កែម ឡី ដែលកំពុងភៀសខ្លួនទៅនៅបរទេសជាមួយកូនប្រុសចំនួន៥នាក់ ប្រាប់ VOA នារសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា អ្នកស្រីគ្មានជំនឿក្នុងការសម្រេចសេចក្ដីរបស់តុលាការកម្ពុជានោះទេ។ អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា វីដេអូពីកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពក្នុងស្តាម៉ាត ដែលជាកន្លែងដែលស្វាមីរបស់អ្នកស្រីត្រូវបានគេបាញ់សម្លាប់នោះ គឺជាវីដេអូដែលមិនអាចទទួលយកបាន។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «បើសិនជាចង់ឲ្យគេជឿថាកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពហ្នឹងវាមានប្រសិទ្ធភាព នៅក្នុងរយៈពេលកើតរឿងភ្លាមៗ ក្នុងរយៈពេល១០នាទី ឬ១៥នាទីក្រោយ យើងបើកជាសាធារណៈទៅ នៅក្នុងក្រោយពីហេតុការណ៍កើតឡើងហើយ គឺយើងធ្វើដោយឆន្ទៈរបស់យើងល្អ។ ប៉ុន្តែបើទុករហូតដល់៧-៨ខែអញ្ចឹងហើយ គឺអត់មានអីត្រឹមត្រូវទេ។ ដូចខ្ញុំបាននិយាយមួយម៉ាត់អញ្ចឹង តុលាការស្រុកខ្មែរគឺខ្ញុំអត់ជឿជាក់យូរណាស់មកហើយ មិនថាតែខ្ញុំទេ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ក៏គាត់អត់ជឿជាក់ដែរ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងវីដេអូកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពនៅស្តាម៉ាតក្នុងថ្ងៃឃាតកម្មរបស់លោក កែម ឡី តុលាការសហរដ្ឋអាមេរិក បានតម្រូវឲ្យក្រុមហ៊ុន Chevron ប្រគល់ឬជំទាស់ក្នុងការប្រគល់ត្រឹមថ្ងៃទី៣១ ខែមីនាខាងមុខ។
ការសម្រេចរបស់តុលាការអាមេរិកធ្វើឡើង បន្ទាប់ពី លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការនៅរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា ស្នើសុំវីដេអូដែលថតពីកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពក្នុងស្តាម៉ាត ដើម្បីយកទៅការពារខ្លួនក្នុងសំណុំរឿងបរិហារកេរ្តិ៍ប្ដឹងដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធនឹងការអធិប្បាយថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នៅពីក្រោយឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី។
កាលពីថ្ងៃពុធនេះ លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានសរសេរនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក ដោយស្នើឲ្យតុលាការកម្ពុជាពន្យាពេលប្រកាសសាលក្រមពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី ដែលជាអ្នកវិភាគនយោបាយដ៏ល្បីឈ្មោះម្នាក់។
លោកបានបន្ថែមក្នុងសម្រង់ន័យដើមថា៖ «តុលាការនៅប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវរង់ចាំសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមហ៊ុន Chevron ដើម្បីយល់ដឹងពីការពិត ស្ដីពីឃាតកម្មលើរូបលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ជាមុនសិន មុននឹងចេញសាលក្រមណាមួយលើពាក្យបណ្ដឹងណាមួយស្ដីពីការចោទប្រកាន់ណាមួយទាក់ទងទៅនឹងឃាតកម្មនេះ»។
ការបាញ់សម្លាប់ លោក កែម ឡី កើតឡើងតែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោកបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើរបាយការណ៍ថ្មីចុងក្រោយមួយរបស់អង្គការ Global Witness ដែលបានលាតត្រដាងអំពីអាជីវកម្មរបស់គ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមានទឹកប្រាក់យ៉ាងហោចណាស់២០០លានដុល្លារ។
ក្រោយការប្រកាសសាលក្រម នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិចំនួន៦៥ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាមួយ ដោយលើកឡើងថា ការស៊ើបអង្កេត និងសវនាការរបស់តុលាការដំណើរការទៅដោយមិនពេញលេញ និងខ្វះតម្លាភាព។ ពួកគេបានទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យជុំវិញឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី នេះ៕
