ការជួសជុលស្ពានជ្រោយចង្វាទីមួយ ដែលជាជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសជប៉ុន នឹងបញ្ចប់ជាស្ថាពរនាពេលឆាប់ៗខាងមុខ ហើយរដ្ឋាភិបាលខ្មែរគ្រោងដាក់ស្ពាននេះឲ្យដំណើរការឡើងវិញ នៅមុនបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ដែលនឹងចូលមកដល់នៅពាក់កណ្ដាលខែមេសា។ នេះបើយោងតាមព័ត៌មានសង្ខេបមួយ ដែលបានបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូននៅក្នុងសប្ដាហ៍នេះ និងតាមការបញ្ជាក់របស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងដដែលនេះ។
អ្នកឃ្លាំមើលដំណើរការអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជា សាទរចំពោះសន្តានចិត្តល្អរបស់ប្រទេសជប៉ុនដែលបានផ្ដល់ជំនួយជាថ្មី ស្តាស្ពាននេះឡើងវិញ តែថា រដ្ឋាភិបាលខ្មែរគួររៀបចំឲ្យមានវិធានការជួសជុលស្ពានដែលជាជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសជាមិត្តនានា។
ព័ត៌មានដែលត្រូវបានបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា លោក ស៊ុន ចាន់ថុល រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន បានធ្វើទស្សនកិច្ចពិនិត្យមើលវឌ្ឍនភាពនៃការជួសជុលស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-ជប៉ុន ឬស្ពានជ្រោយចង្វា ដោយមានការចូលរួមពីមន្ត្រីក្រសួង តំណាងក្រុមហ៊ុនជួសជុលសាងសង់ និងក្រុមហ៊ុនត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេស។
ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងដដែលបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងទៀតក្នុងន័យដើមថា៖
«គិតរហូតមកដល់ពេលនេះ ការងារស្តា និងជួសជុលស្ពាននេះឡើងវិញសម្រេចបាន៩៧% ហើយ និងគ្រោងបើកឱ្យដំណើរការនៅមុនបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរខាងមុខនេះ»។
ការសម្រេចជួសជុលស្ពានចំណាស់នេះ បានធ្វើឡើងនៅស្របពេលកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងលំហូរចរាចរណ៍ កើនឡើងជាលំដាប់ ។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសជប៉ុន បានចំណាយថវិកាប្រមាណ៣០លានដុល្លារអាមេរិក ក្រោមជំនួយហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងរបស់ខ្លួនដើម្បីជួសជុលស្ពានជ្រោយចង្វាទីមួយនេះ។
ការដ្ឋានសម្រាប់ជួសជុលបានដំណើរការនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ និងគ្រោងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩។ នេះបើយោងតាមព័ត៌មានដែលបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិតមាស នី មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ប្រទេសជប៉ុនបានបង្ហាញ កាយវិការមនុស្សធម៌មួយក្នុងការជួយជួសជុលស្ពានដែលជាជំនួយរបស់ខ្លួន។
ក៏ប៉ុន្តែលោកបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងត្រូវគេមើលឃើញក្នុងផ្លូវអវិជ្ជមានថា មិនមានវិធានការថែទាំ និងជួសជុលសមិទ្ធផលហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធស្ពាន និងផ្លូវដែលប្រទេសជាមិត្តបានផ្ដល់ឲ្យនោះ។
លោក មាស នី មានប្រសាសន៍ថា៖
«ខ្ញុំនិយាយនេះ មិនមែនមានបំណងបង្អាប់ខ្មែរយើងទេណ៎ា! ក៏ប៉ុន្តែយើងមានករណីមួយចំនួនដែលយើងសង្កេតឃើញថា នៅពេលដែលគេជួយយើង គឺយើងអត់សូវបានប្រឹងខ្លួនឯងនៅក្នុងការរកមធ្យោបាយដើម្បីជំនួសគេទេបាទ»។
លោកបានថ្លែងបន្ថែមថា៖
«លុះត្រាតែដល់ពេលណាដែលគេដកចេញ អាហ្នឹង បានយើងហ្នឹងត្រថេះត្រថះ ហើយសកម្មភាពនេះ ខ្ញុំមើលឃើញសម្លឹងមើលបច្ចុប្បន្នក្នុងសង្គមយើង មិនមែនកើតមានតែក្នុងវិស័យរដ្ឋទេ សូម្បីតែវិស័យនៃការងាររបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល NGO ហ្នឹង ក៏មានរឿងស្រដៀងគ្នានឹងករណីស្រដៀងគ្នានេះច្រើនណាស់ ដែលជំនួយរបស់គេមកហ្នឹង យើងមិនសូវបានប្រឹងប្រែងអំពីរៀបចំខ្លួនប្រើប្រាស់ជំនួយរបស់គេ ដើម្បីឲ្យមាននិរន្តរភាពទេ គឺយើងពឹងទៅលើគេទាំងស្រុង ដល់ពេលដែលគេដកចេញទៅ យើងអត់មានធនធានអីសម្រាប់ជំនួស»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក គង់ វិមាន អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន មានប្រសាសន៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងបានគិតគូរជាមុនផងដែរ ក្នុងការជួសជុលស្ពានដែលជាជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសជប៉ុនមួយនេះ។
លោកថា ប្រសិនបើជប៉ុនមិនផ្ដល់លុយទេ ក៏ដំណើរការជួសជុលនឹងកើតមាន ព្រោះផែនការជួសជុលនេះ បានស្ថិតក្នុងការពិចារណារបស់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងរួចទៅហើយ។
«ដូចជាមិនជាអីទេ រឿងហ្នឹង ដូចជាមិនអី ព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំ ក៏បានគិតហើយរឿងហ្នឹងបាទ»។
នៅពេល VOA សួរបន្តថា ប្រសិនបើស្ពាននេះ ត្រូវជួសជុលបន្តទៀតនៅពេលខាងមុខនោះ តើរដ្ឋាភិបាល នឹងដោះស្រាយយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យបានថ្លែងថា ការណ៍នេះ ស្ថិតលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង។
«ការងារហ្នឹង គឺអាស្រ័យលើថ្នាក់ដឹកនាំ ដែលលោកបានធ្វើការងារហ្នឹងជាមួយខាងភាគីជប៉ុន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក គង់ វិមាន អះអាងថា ស្ពានជ្រោយចង្វាទីមួយនឹងដាក់ឲ្យសាធារណជនប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការឡើងវិញនៅដើមខែមេសាឆ្នាំ២០១៩ ខាងមុខនេះ។
«បាទ ប្រហែលជាដើមខែ បាទដើមខែមេសាបាទ ប្រហែលជាខ្ទង់ ដើមខែមេសា យើងអាចដាក់ដំណើរការហើយបាទ»។
ស្ពានជ្រោយចង្វាទីមួយ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងដោយជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសជប៉ុននៅឆ្នាំ១៩៦៦ តែស្ពានដែលឆ្លងកាត់ទន្លេសាបមួយនេះ ធ្លាប់ត្រូវបានធ្វើឱ្យខូចខាតដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ និងឆ្នាំ១៩៧៣ នៅពេលក្រុមខ្មែរក្រហមដាក់គ្រាប់មីនផ្ដាច់ស្ពាននេះ។
ស្ពានដែលមានប្រវែង៩៧១ម៉ែត្រ និងមានអាយុកាលប្រាំទសវត្សរ៍នេះ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងវិញដោយប្រទេសជប៉ុននៅទសវត្សរ៍១៩៩០ ហើយក៏ត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះដោយអតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ទៅជា «ស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-ជប៉ុន» ដែលប្រជាជនទូទៅហៅថាស្ពានជ្រោយចង្វានេះ៕
