អ្នកតំណាងរាស្រ្តថ្មីមួយរូបដែលបានចំណាយពេលស្ទើរពាក់កណ្តាលជីវិតនៅលើទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក បានជួបប្រទះនឹងបរិយាកាសនយោបាយមួយ ដែលសំឡេងប្រឆាំង និងសំឡេងស្រ្តីនៅមិនទាន់ទទួលបានការគោរពច្រើននៅឡើយ ក្នុងពេលដែលលោកស្រីវិលត្រឡប់មកប្រទេសកំណើតដើម្បីជំរុញនូវទស្សនៈនយោបាយមួយ ដែលខ្លួនទទួលបាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកស្រី ទេព សុទ្ធី គឺជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តប្រចាំខេត្តតាកែវរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ លោកស្រីបានលាឈប់ពីការងារជាគ្រូបង្រៀននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយវិលត្រឡប់ទៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ នៅមុនការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣ ដើម្បីចូលរួមជីវភាពនយោបាយជាមួយនឹងគណបក្សមិនកាន់អំណាច។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយជាមួយនឹង VOA នាសប្តាហ៍នេះ លោកស្រី ទេព សុទ្ធី បានធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងស្ថានភាពរបស់ពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ដែលលោកស្រីបានរស់នៅអស់ជាច្រើនឆ្នាំ និងស្ថានភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលលោកស្រីពេលនេះគឺជាតំណាងមួយរូប។
«នៅសហរដ្ឋអាមេរិកប្រជាពលរដ្ឋ គាត់មានការចេះដឹង ហើយគាត់មានថវិកា គាត់ញ៉ាំឆ្អែតដល់ចឹងទៅពេលមានការអ្វី គេចេះសរសេរទៅតំណាងរាស្រ្តគេ គេហ៊ានសួរ គេហ៊ាននិយាយ។ នៅស្រុកខ្មែរយើងវិញ មនុស្សភាគច្រើនមិនសូវហ៊ាននិយាយហ៊ានសរសេរសួរ»។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ ដែលចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជាលោកស្រីបានឃើញពីទំហំនៃការភ័យខ្លាចរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលលោកស្រីជួប និងហេតុការណ៍ដែលខ្លួនគាត់ផ្ទាល់បានជួបប្រទះ៖
«នៅស្រុកខ្មែរ វាមានការភ័យខ្លាច ហើយមានការគាបសង្កត់ក្នុងសិទ្ធិសេរីភាពនិយាយស្តី។ មិនមែនតែត្រឹមប្រជាពលរដ្ឋទេ គឺថាតំណាងរាស្រ្ត ហើយមិនត្រឹមតែតំណាងរាស្រ្តដូចនាងខ្ញុំទេ សូម្បីប្តីនាងខ្ញុំជាជនជាតិបរទេសក៏គេគាបដែរ»។
ការគាបសង្កត់នេះ បើតាមលោកស្រីបញ្ជាក់ គឺតាមរូបភាពបំភិតបំភ័យដោយកម្លាំងប៉ូលិស និងទាហាន និងមានរថយន្តដេញតាមពេលឃោសនាបោះឆ្នោតជាដើម។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖«កាលពីឃោសនា២០១៣ហ្នឹង នាងខ្ញុំទម្រាំបានជាប់តំណាងរាស្រ្ត នាងខ្ញុំភ្នែកស ភ្នែកខ្មៅ មិនដឹងរកពុទ្ធោប៉ុន្មានដងទេ»។
ប៉ុន្តែ លោកស្រីយល់ឃើញថា និន្នាការនេះបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិច នៅពេលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានឈ្នះបានអាសនៈចំនួន៥៥ ដែលធ្វើឱ្យគណបក្សកាន់អំណាចបាត់បង់សំឡេងជាច្រើន។
ប្រទេសកម្ពុជាបានរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។ មានតែគណបក្សពីរប៉ុណ្ណោះបានទទួលអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភាជាតិ គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា។
លោកស្រី ទេព សុទ្ធី ធ្លាប់បម្រើការងារជាគ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាល័យមួយនៅទីក្រុងឈីកាហ្កោ (Chicago) រដ្ឋអ៊ីលីណយ (Illinois) មុនពេលចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១០លោកស្រីបានសម្រេចចូលរួមជាមួយនឹងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដែល ដឹកនាំដោយលោក កឹម សុខា។ នៅឆ្នាំ២០១២ គណបក្ស សម រង្ស៊ី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សបានច្របាច់បញ្ចូល គ្នា ដើម្បីបង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លោកស្រីត្រូវតែធ្វើសកម្មភាព ដូចគ្នានឹងអ្នកនយោបាយកម្ពុជាធ្លាប់តែធ្វើដែរគឺការចុះចែកអំណោយ និងស្វែងរកថវិកាដើម្បីជួយដល់ការព្យាបាលពលរដ្ឋក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទទួលរងសម្ពាធនយោបាយជាខ្លាំងក្នុងរយៈពេលជិត៦ខែចុងក្រោយនេះ ដោយប្រធានគណបក្សគឺលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវដកពីតួនាទីអ្នកតំណាងរាស្រ្តឱ្យប្រឈមនឹងទោសជាប់ពន្ធនាគារ ក្នុងសំណុំរឿងបរិហារកេរ្តិ៍ជាមួយនឹងលោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហោ ណាំហុង អនុប្រធានគណបក្ស គឺលោក កឹម សុខា ត្រូវបានដកតំណែងពីអនុប្រធានសភាជាតិ អ្នកតំណាងរាស្រ្តចំនួនពីរនាក់ ត្រូវគេវាយប្រហារ និងការចាប់សកម្មជនគណបក្សដាក់ពន្ធនាគារជាដើម។
ការវាយប្រហារទាត់ធាក់លើអ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រព្រឹត្តិឡើង ដោយក្រុមបាតុករដែលគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៥ ធ្វើឱ្យលោកស្រី ទេព សុទ្ធី ស្លុតនឹងស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជា។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖«នាងខ្ញុំក្នុងចិត្តដល់មើលអីចឹងទៅស្តាយខកចិត្តដែលចង់ឱ្យខ្មែររួបរួមគ្នាហើយដល់ឃើញអីចឹងទៅគេមើលងាយ។ គេមើលងាយព្រោះ ឃើញខ្មែរវាយខ្មែរបាក់ដៃបាក់ជើង។ វាយដល់តំណាងរាស្រ្តអីចឹងខ្ញុំរន្ធត់ក្នុងចិត្ត»។
ក្នុងពេលបំពេញការងារជាអ្នកតំណាងរាស្រ្ត លោកស្រីឃើញថា មានការប្រទាញប្រទង់គ្នាជាពិសេសច្បាប់ដែលមានផលប្រយោជន៍ដល់គណបក្សកាន់អំណាច គឺមិនស្តាប់គណបក្សប្រឆាំងទេ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រីបន្ថែមថា លោកស្រី មានការចុះសម្រុងគ្នាល្អជាមួយនឹងអ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សកាន់អំណាច ហើយលោកស្រីផ្តោតតែលើការងារចុះជួយប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកស្រី ទេព សុទ្ធី ក៏ប្រឈមមុខក្នុងគណបក្សផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរ ក្នុងការបញ្ចេញសំឡេងដើម្បីឱ្យបានឮ។
«នៅក្នុងគណបក្សវិញ គេឮដែរបន្តិចបន្តួច។ ប៉ុន្តែតាមខ្ញុំកត់សម្គាល់មើលឃើញថា បុរសគាត់ខាងនយោបាយគាត់ស្តាប់តែគ្នាគាត់។ មិនសូវឮសំឡេងស្រ្តីប៉ុន្មានទេ។ គាត់មិនសូវមើលឃើញស្រ្តី ប៉ុន្មានទេ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រី ទេព សុទ្ធី មិនបោះបង់ការព្យាយាមទេ ដោយលោកស្រីចង់ជួយខាងផ្នែកអប់រំយុវជន និងជួយជំរុញឱ្យស្រ្តីបានឈានទៅដឹកនាំកំពូល។ គោលគំនិតរបស់លោកស្រីត្រូវបានជំរុញដោយគំរូក្នុងប្រទេសភូមា តៃវ៉ាន់ ហ្វីលីពីន និងថៃ ដែលមាន និងធ្លាប់មានមេដឹកនាំប្រទេសជាស្រ្តី។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា៖«មានតែខ្មែរទេដែលមិនទាន់ប្រុងប្រៀបសម្រាប់មេដឹកនាំស្រ្តី។ នាងខ្ញុំជួយជំរុញគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ដើម្បីឱ្យក្លាយជាអ្នកដឹកនាំ»។
លោកស្រី ទេព សុទ្ធី បានរៀបការក្នុងឆ្នាំ២០១០ ជាមួយនឹងលោក John M. Ofstie ដែលជាឱសថការីមួយរូប។ លោកស្រីទទួលបានសញ្ញាប័ត្របណ្ឌិតខាងការអប់រំពីសាកលវិទ្យាល័យ Illinois State University៕