កម្ពុជាជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់យានយន្តអគ្គិសនីកាន់តែច្រើន ដើម្បីពង្រឹងការការពារបរិស្ថាន និងថាមពលបៃតង ខណៈមានការព្រួយបារម្ភពីកង្វះចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់។
ថ្លែងក្នុងកម្មវិធីពិព័រណ៍យានយន្តអគិ្គសនីឆ្នាំ ២០២៣ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ លោក វ៉ាន់ មុន្នីនាថ អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព លើកឡើងថា កម្ពុជាបាននិងកំពុងពង្រឹងបន្ថែមទៅលើកំណើនយានយន្តអគ្គិសនី ដែលជាផ្នែកមួយក្នុងការជួយពង្រឹងការការពារបរិស្ថាន និងថាមពលបៃតង។
លោកថ្លែងថា៖ «ការបង្ហាញពិព៍រណ៌យានយន្តអគ្គិសនីគឺជាឱកាសមួយដើម្បីពង្រឹងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យើងចំពោះថាមពលស្អាត។ វាគឺជាវេទិកាមួយដើម្បីកសាងភាពជាដៃគូ និងសកម្មភាពទៅកាន់ជំហានបន្ទាប់នៃការធ្វើដំណើរអគ្គិសនីនេះ។ សម្រាប់កម្មវិធីថ្ងៃនេះ គឺដើម្បីស្វែងរកសកម្មភាព តម្រូវឱ្យមានការគៀងគរជំហានបន្ទាប់សម្រាប់ការអនុម័តយានយន្តអគ្គិសនីនៅកម្ពុជា»។
លោក ហង្ស វុទ្ធីកា អគ្គនាយករងនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លើកឡើងក្នុងកម្មវិធីជជែកដេញដោលក្រោមប្រធានបទ «ការសហការពីភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនឆ្ពោះទៅរកការអនុម័តហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយានយន្តអគ្គិសនីប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ការពិភាក្សាលើបទប្បញ្ញត្តិ ស្តង់ដារ និងហិរញ្ញវត្ថុ» ដែលធ្វើឡើងក្នុងពិព័រណ៍នោះដែរថា កម្ពុជាជាប្រទេសថ្មីមួយក្នុងការយកយានយន្តអគ្គិសនីមកអនុវត្ត និងដំណើរការក្នុងស្រុក។ លោកថា កម្ពុជាត្រូវការសិក្សាទៅលើស្តង់ដារផ្សេងៗមុននឹងសម្រេចចិត្តធ្វើកម្ចីវិនិយោគពីធនាគារពិភពលោក។
លោកថ្លែងថា៖ «មានគម្រោងសក្តានុពលដែលយើងអាចធ្វើការជាមួយគ្នាបាន ប៉ុន្តែដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាធនាគារពិភពលោកសុខចិត្តផ្តល់ប្រាក់កម្ចីមកកម្ពុជា ប៉ុន្តែយើងមិនទាន់ត្រៀមខ្លួនក្នុងការទទួលយកប្រាក់កម្ចីនោះទេ ព្រោះយើងមិនដឹងថាពេលណាយើងវិនិយោគវា យើងទទួលបានផលមកវិញពីវា»។
លោកបន្ថែមថា ការដាក់បញ្ចូលឱ្យមានការប្រើប្រាស់យានយន្តអគ្គិសនីនៅកម្ពុជា គឺតម្រូវឱ្យមានការប្រើប្រាស់ច្រើន ហើយហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធក៏ជាផ្នែកមួយសំខាន់ផងដែរ។
បើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន យានយន្តអគ្គិសនី ដែលបានចុះបញ្ជីគិតត្រឹមថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ មានចំនួនសរុប ៧៣១ គ្រឿង ក្នុងនោះរថយន្តមានចំនួន ៣៦៩ គ្រឿង ត្រីចក្រយានយន្ត (ម៉ូតូកង់បី) មានចំនួន ៣៣៩ គ្រឿង និងទោចក្រយានយន្តមានចំនួន ២៣ គ្រឿង។
ការប្រើប្រាស់យានយន្តអគ្គិសនី បានរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នពុលទៅបរិយាកាស ដែលនាំឱ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុពិភពលោក។ នេះបើតាម កញ្ញា អ៊ុត សុខផល្គុន អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនៃអង្គការ EnergyLab ។
កញ្ញាប្រាប់វីអូអេថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ទាក់ទងនឹងបរិស្ថានវាជួយ ដោយសារវាជួយកាត់បន្ថយ បើយើងនិយាយពីម៉ូតូយើងប្រើប្រាស់រាល់ថ្ងៃយើងប្រើសាំង អ៊ីចឹងម៉ូតូប្រើសាំងវាបញ្ចេញនូវឧស្ម័នកាបូនិច និងឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ដែលធ្វើឱ្យមានការកើនឡើងកម្តៅពិភពលោក។ អ៊ីចឹងងាកមកការប្រើប្រាស់ម៉ូតូអគ្គិសនី វាជួយកាត់បន្ថយឧស្ម័នផលផ្ទះកញ្ចក់នៅក្នុងស្រទាប់ផែនដី»។
ចំណែកកញ្ញា Shomi Kim អ្នកតំណាងប្រចាំប្រទេសនៃវិទ្យាស្ថានកំណើនបៃតងសាកល ក៏បានថ្លែងក្នុងកម្មវិធីជជែកដេញដោលនោះដែរថា ការបញ្ជាទិញយានយន្តអគ្គិសនីត្រូវចំណាយថវិកាច្រើន បូករួមនឹងការបង់ពន្ធផងដែរ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «ដោយសារតែការប្រឈមមុខនឹងការអភិវឌ្ឍរថយន្តអេឡិចត្រូនិកមុនៗ រថយន្តអេឡិចត្រូនិកនៅតែត្រូវបានគេចាត់ទុកថាមានតម្លៃថ្លៃជាងរថយន្តម៉ាស៊ីនបែបបុរាណ ដូច្នេះការយកពន្ធច្រើនមាននៅទីនោះ ដើម្បីបង្កើនការជ្រៀតចូលនៃរថយន្តអគ្គិសនី»។
កញ្ញាបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមួយចំនួនគួរតែមានការផ្តល់កម្ចីសាច់ប្រាក់ក្នុងអត្រាប្រាក់កម្រិតទាប ដើម្បីជាការជំរុញឱ្យការផ្លាស់ប្តូរយានយន្តទៅជាយានយន្តអគិ្គសនី។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «សម្រាប់វិស័យធុរកិច្ច ដូច្នេះខ្ញុំមិនគិតថាយើងបង្ខំពួកគេឱ្យមានយានយន្តអគិ្គសនី ជាអាជីវកម្មរបស់ពួកគេនោះទេ ដូច្នេះអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបាន គឺគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលតែងតែដើរនៅក្នុងទីផ្សារអាជីវកម្ម។ ខ្ញុំដឹងថា អ្នកផ្គត់ផ្គង់យានយន្តអគិ្គសនីមួយចំនួនធ្វើការជាមួយ Food-Panda និង Nham-24 ដើម្បីផ្តល់នូវប្រភេទនៃគំរូជាមួយនឹងអត្រាការប្រាក់ទាប ដូច្នេះពួកគេអាចផ្លាស់ប្តូរយានយន្តរបស់ពួកគេទៅជាយានយន្តអគ្គិសនី»។
បើតាមក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត និងវិធានការចំបាច់នានា ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវការប្រើប្រាស់រថយន្តអគ្គិសនី ក្នុងអត្រា ៤០% និងទោចក្រយានយន្តអគ្គិសនី ក្នុងអត្រា ៧០% នៅឆ្នាំ ២០៥០៕
