ភ្នំពេញ —
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលនៅថ្ងៃពុធនេះបានបញ្ចេញប្រតិកម្មទៅនឹងការព្រមានកាត់ជំនួយពីសហរដ្ឋអាមេរិកមកកាន់កម្ពុជាថា កម្ពុជាមិនខ្វល់នឹងការកាត់ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទេ ដោយសារតែកម្ពុជាជារដ្ឋអធិបតេយ្យ។
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននៅឯក្រសួងការបរទេស លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស បាននិយាយនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា អាមេរិកាំងជួយឬមិនជួយអាស្រ័យទៅលើសហរដ្ឋអាមេរិកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកនិយាយថា៖«អាមេរិកាំងជួយឬមិនជួយជាសិទ្ធិរបស់អាមេរិក។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាជាប្រទេសឯករាជ្យ អធិបតេយ្យចង់អ្នកណាថាអ្វី ថាចុះ។ ប៉ុន្តែសិទ្ធិសម្រេចអនាគតរបស់កម្ពុជា វាស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ នេះជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យ។
អធិបតេយ្យមានន័យថាសិទ្ធិសម្រេចជោគវាសនាជាតិនិមួយៗគឺអាស្រ័យទៅលើប្រជាជនជាតិនោះ។ ចង់អ្នកណានិយាយ អ្នកណាថាអ្វីថា ទៅ»។
សមាជិកសភារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃអង្គារ បានដេញដោលវិបត្តិនយោបាយនិងសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយបានទាមទារឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។
សមាជិកសភាភាគច្រើន ដែលបានចូលរួមក្នុងសវនាការនោះ បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកាត់ផ្តាច់ជំនួយមកកាន់កម្ពុជា បន្ទាប់ពីប្រទេសនេះបានខកខាននិងមិនបានគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមិនអនុញ្ញាតឲ្យលោកសម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិលចូលមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោត។
សមាជិកសភាភាគច្រើនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភផងដែរពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាខាងមុខនេះថា នឹងមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ស្នើភាពគ្នាបានទេ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ដែលកាន់កាប់អំណាចអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំ មិនបានឆ្លើយទៅនឹងសំណួររបស់វីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកទេនៅថ្ងៃអង្គារនេះ នៅពេលដែលវីអូអេព្យាយាមសាកសួរលោកនៅឯក្រសួងការបរទេស។
លោកនិយាយថា៖«ប្រាប់ថា អត់និយាយមុនបោះឆ្នោត ឯងមកសួរធ្វើអ្វី»។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ជំនួយដល់ប្រទេសកម្ពុជាប្រមាណជាង៧០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ជំនួយទាំងនោះបានផ្តោតយ៉ាងសំខាន់ទៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សុខុមាលភាពសង្គម និងវិស័យអប់រំ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរិះគន់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់ពីការកាត់ផ្តាច់ជំនួយរបស់អាមេរិកគឺប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកខ្វល់។
លោកបញ្ជាក់ថា អ្នកដឹកនាំ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នមានលុយពីរាប់រយលានដុល្លារទៅរាប់ពាន់លានដុល្លារ និងមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភក្នុងម្នាក់ៗ។ គេមិនដែលខ្វល់នឹងជំនួយទេ តែប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រទេដែលជាអ្នកខ្វល់។
លោកនិយាយថា៖ «សំខាន់មេដឹកនាំត្រូវតែគិតពីផលប្រយោជន៍ខ្លួនឯង។តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច ដើម្បីទទួលបានជំនួយ? ពីមុនគេតែចោទគណបក្សជំទាស់ពីរឿងកាត់ជំនួយ ប៉ុន្តែមិនមែនមកពីគណបក្សជំទាស់។ ឥឡូវមកពីទង្វើរបស់គណបក្សកាន់អំណាច»។
លោកបណ្ឌិតឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ បាននិយាយថា កម្ពុជាមិនត្រូវមានជំហរបែបនេះទេ។ ដ៏រាបណាយើងមិនទាន់ហ៊ានបដិសេធចោលនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសទេនោះ កម្ពុជានឹងជំពាក់ជាមួយនឹងកាតព្វកិច្ចដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា បើសិនជាសហរដ្ឋអាមេរិកកាត់ជំនួយ នោះកម្ពុជានឹងទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកនិយាយថា៖ «ប៉ះពាល់ដល់ទីមួយគឺកិត្តិយសនៅក្នុងពិភពលោក។ទីពីរគឺហៅថា និត្យានុគោលភាពរបស់របបហ្នឹងតែម្តង ហើយក៏នេះឆ្លុះបញ្ចាំងនៃការដើរថយក្រោយនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងដំណើរការទៅរកការកសាងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
ការដាក់សម្ពាធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកលើប្រទេសកម្ពុជាផ្ទួនៗនេះបានធ្វើឡើងចំពេលដែលប្រទេសនេះកំពុងឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតដែលមានគណបក្សចំនួន៨បានចូលរួម ក្នុងនោះមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោកសម រង្ស៊ីត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យចូលរួមសកម្មភាពឃោសនារកសំឡេងបោះឆ្នោតទេ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបានព្រមានជាមុនថា នឹងអនុវត្តដិការរបស់តុលាការចាប់ខ្លួនលោកសម រង្ស៊ី នៅពេលដែលមានវត្តមានលោកសម រង្ស៊ីនៅក្នុងប្រទេស។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ លោកសម រង្ស៊ីបានប្រកាសថា ជំហររបស់លោកនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរទេ ហើយលោកនឹងវិលមកកម្ពុជានៅមុនថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាខាងមុននេះ។
លោកបាននិយាយថា លោកបានត្រៀមខ្លួនបូជាជីវិតរួចហើយដើម្បីសង្គ្រោះប្រជាជននិងប្រទេសជាតិ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលបានទាមទារឲ្យលោកសម រង្ស៊ីធ្វើលិខិតមួយជូនរដ្ឋាភិបាលដើម្បីស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយមុនលោកសម្រេចវិលត្រឡប់មកកាន់កម្ពុជាវិញ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និយាយថា គណសង្គ្រោះជាតិមិនទាន់ធ្វើការសម្រេចអ្វីទេ ក្រៅពីការសម្រេចវិលមកវិញរបស់លោកសម រង្ស៊ី៕
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននៅឯក្រសួងការបរទេស លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស បាននិយាយនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា អាមេរិកាំងជួយឬមិនជួយអាស្រ័យទៅលើសហរដ្ឋអាមេរិកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកនិយាយថា៖«អាមេរិកាំងជួយឬមិនជួយជាសិទ្ធិរបស់អាមេរិក។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាជាប្រទេសឯករាជ្យ អធិបតេយ្យចង់អ្នកណាថាអ្វី ថាចុះ។ ប៉ុន្តែសិទ្ធិសម្រេចអនាគតរបស់កម្ពុជា វាស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ នេះជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យ។
អធិបតេយ្យមានន័យថាសិទ្ធិសម្រេចជោគវាសនាជាតិនិមួយៗគឺអាស្រ័យទៅលើប្រជាជនជាតិនោះ។ ចង់អ្នកណានិយាយ អ្នកណាថាអ្វីថា ទៅ»។
សមាជិកសភារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃអង្គារ បានដេញដោលវិបត្តិនយោបាយនិងសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយបានទាមទារឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។
សមាជិកសភាភាគច្រើន ដែលបានចូលរួមក្នុងសវនាការនោះ បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកាត់ផ្តាច់ជំនួយមកកាន់កម្ពុជា បន្ទាប់ពីប្រទេសនេះបានខកខាននិងមិនបានគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមិនអនុញ្ញាតឲ្យលោកសម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិលចូលមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោត។
សមាជិកសភាភាគច្រើនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភផងដែរពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាខាងមុខនេះថា នឹងមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ស្នើភាពគ្នាបានទេ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ដែលកាន់កាប់អំណាចអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំ មិនបានឆ្លើយទៅនឹងសំណួររបស់វីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកទេនៅថ្ងៃអង្គារនេះ នៅពេលដែលវីអូអេព្យាយាមសាកសួរលោកនៅឯក្រសួងការបរទេស។
លោកនិយាយថា៖«ប្រាប់ថា អត់និយាយមុនបោះឆ្នោត ឯងមកសួរធ្វើអ្វី»។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ជំនួយដល់ប្រទេសកម្ពុជាប្រមាណជាង៧០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ជំនួយទាំងនោះបានផ្តោតយ៉ាងសំខាន់ទៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សុខុមាលភាពសង្គម និងវិស័យអប់រំ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរិះគន់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់ពីការកាត់ផ្តាច់ជំនួយរបស់អាមេរិកគឺប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកខ្វល់។
លោកបញ្ជាក់ថា អ្នកដឹកនាំ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នមានលុយពីរាប់រយលានដុល្លារទៅរាប់ពាន់លានដុល្លារ និងមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភក្នុងម្នាក់ៗ។ គេមិនដែលខ្វល់នឹងជំនួយទេ តែប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រទេដែលជាអ្នកខ្វល់។
លោកនិយាយថា៖ «សំខាន់មេដឹកនាំត្រូវតែគិតពីផលប្រយោជន៍ខ្លួនឯង។តើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច ដើម្បីទទួលបានជំនួយ? ពីមុនគេតែចោទគណបក្សជំទាស់ពីរឿងកាត់ជំនួយ ប៉ុន្តែមិនមែនមកពីគណបក្សជំទាស់។ ឥឡូវមកពីទង្វើរបស់គណបក្សកាន់អំណាច»។
លោកបណ្ឌិតឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ បាននិយាយថា កម្ពុជាមិនត្រូវមានជំហរបែបនេះទេ។ ដ៏រាបណាយើងមិនទាន់ហ៊ានបដិសេធចោលនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសទេនោះ កម្ពុជានឹងជំពាក់ជាមួយនឹងកាតព្វកិច្ចដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា បើសិនជាសហរដ្ឋអាមេរិកកាត់ជំនួយ នោះកម្ពុជានឹងទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកនិយាយថា៖ «ប៉ះពាល់ដល់ទីមួយគឺកិត្តិយសនៅក្នុងពិភពលោក។ទីពីរគឺហៅថា និត្យានុគោលភាពរបស់របបហ្នឹងតែម្តង ហើយក៏នេះឆ្លុះបញ្ចាំងនៃការដើរថយក្រោយនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងដំណើរការទៅរកការកសាងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
ការដាក់សម្ពាធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកលើប្រទេសកម្ពុជាផ្ទួនៗនេះបានធ្វើឡើងចំពេលដែលប្រទេសនេះកំពុងឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតដែលមានគណបក្សចំនួន៨បានចូលរួម ក្នុងនោះមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោកសម រង្ស៊ីត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យចូលរួមសកម្មភាពឃោសនារកសំឡេងបោះឆ្នោតទេ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបានព្រមានជាមុនថា នឹងអនុវត្តដិការរបស់តុលាការចាប់ខ្លួនលោកសម រង្ស៊ី នៅពេលដែលមានវត្តមានលោកសម រង្ស៊ីនៅក្នុងប្រទេស។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ លោកសម រង្ស៊ីបានប្រកាសថា ជំហររបស់លោកនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរទេ ហើយលោកនឹងវិលមកកម្ពុជានៅមុនថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដាខាងមុននេះ។
លោកបាននិយាយថា លោកបានត្រៀមខ្លួនបូជាជីវិតរួចហើយដើម្បីសង្គ្រោះប្រជាជននិងប្រទេសជាតិ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលបានទាមទារឲ្យលោកសម រង្ស៊ីធ្វើលិខិតមួយជូនរដ្ឋាភិបាលដើម្បីស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយមុនលោកសម្រេចវិលត្រឡប់មកកាន់កម្ពុជាវិញ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និយាយថា គណសង្គ្រោះជាតិមិនទាន់ធ្វើការសម្រេចអ្វីទេ ក្រៅពីការសម្រេចវិលមកវិញរបស់លោកសម រង្ស៊ី៕