ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពភូមា និងក្រុមបះបោរជនជាតិភាគតិច កាឈិន (Kachin) នៅភាគឦសានប្រទេសនេះបានរាលដាលទៅដល់ខេត្តសាន( Shan) ដែលនៅជិតខាង។ ការប្រយុទ្ធគ្នានេះបានធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភកើនឡើងអំពីការរាលដាលនៃជម្លោះនេះ។ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់បានជម្លៀសខ្លួនទៅព្រំប្រទល់ប្រទេសចិន ដែលកំពុងជំរុញឲ្យមានការអត់ធ្មត់ទាំងសងខាង។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៦ខែមិថុនាឆ្នាំ២០១១សប្តាហ៍មុននេះ ការផ្ទុះអាវុធនៅតែបន្តរវាងកងទ័ពភូមា និងក្រុមបះបោរជនជាតិភាគតិចកាឈិននៅតំបន់ភ្នំជាប់នឹងព្រំដែនប្រទេសចិន។
ការប្រយុទ្ធនៅខេត្តកាឈិន ភាគខាងជើង ដែលបានចាប់ផ្តើមអស់រយៈពេលមួយអាទិត្យកន្លងមកហើយនោះ បានរាលដាលទៅដល់ខេត្តសាន (Shan)នៅ ជិតនោះដែលជាតំបន់របស់ជនជាតិសានរស់នៅ។
Shan Herald ជាក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននិរទេសដែលមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងបាងកក បានរាយការណ៍ថា កងទ័ពភូមាចំនួនប្រាំវរសេនាតូចកំពុងវាយប្រហារលើក្រុមបះបោរមួយទៀតគឺកងទ័ពរបស់ខេត្តសាន។
ប្រយុទ្ធគ្នារាលដាលនេះបានធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភថា ជម្លោះនេះប្រហែលជាមិនអាចគ្រប់គ្រងបានទេ។
ខូន សីយេ ជីយេន (Khuensai Jaiyen) ជាបណ្ណាធិការរបស់សារព័ត៌មាន Shan Herald និយាយថា ប្រសិនបើក្រុមជនជាតិផ្សេងទៀតចូលរួមក្នុងការប្រយុទ្ធនេះ វានឹងអាចក្លាយជាសង្រ្គាមដែលមានទ្រង់ទ្រាយធំ។ លោកក៏បាននិយាយផងដែរថា មេដឹកនាំជនជាតិទាំងនោះសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនឹងធ្វើអន្តរាគមន៍ដើម្បីបញ្ឈប់ការវាយប្រហារនេះមុនពេល វារីករាលដាលកាន់តែខ្លាំងឡើង។
«ពួកគេគិតថា ប្រទេសចិនចង់បានសន្តិសុខ និងស្ថិរភាពនៅតាមព្រំដែន។ សូម្បីរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក៏បាននិយាយដូច្នេះដែរ តាំងពីកងទ័ពភូមាវាយប្រហារកូកាង (Kokang) ដែលជាក្រុមជនជាតិមួយផ្សេងទៀតនៅឆ្នាំ២០០៩»។
ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពភូមា និងក្រុមបះបោរកូកាង (Kokang) កាលពី២ឆ្នាំកន្លងមកនេះបានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់រត់គេចខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសចិន។ អស្ថិរភាពនេះធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានចេញសេចក្តីរិះគន់មួយយ៉ាងកម្រលើរដ្ឋាភិបាលភូមាដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តយ៉ាងជិតស្និទ្ធរបស់ចិន។
ការប្រយុទ្ធចុងក្រោយនេះបានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងតំបន់ ដែលចិនកំពុងតែសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីជាច្រើន។ គេមិនដឹងច្បាស់ពីដើមហេតុធ្វើឲ្យមានការផ្ទុះអាវុធនោះទេ។ លោកខូអេនសៃ (Khuensai) និយាយថា ការវាយប្រយុទ្ធគ្នានេះចាប់ផ្តើមនៅពេលដែលប្រទេសភូមាបញ្ជូនកងទ័ពទៅមើលសណ្តាប់ធ្នាប់សន្តិសុខនៅកន្លែងសាងទំនប់ទាំងនោះ រីឯអ្នកសេចក្តីរាយការណ៍ផ្សេងទៀតនិយាយថា ការវាយប្រយុទ្ធគ្នានេះបានកើតឡើងដោយសារតែមានការដោះដូរអ្នកទោសរវាងភាគីទាំងសងខាងមានបញ្ហា។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោកហុង ឡៃមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា លោកមានការព្រួយបារម្ភពីការប្រយុទ្ធនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ពួកគេកំពុងតែតាមដានស្ថានភាពនៅតាមព្រំដែនយ៉ាងដិតដល់ និងជំរុញឲ្យរាល់ភាគីទាំងអស់ប្រកាន់ភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងការអត់ធ្មត់ដើម្បីជៀសវាងការជំរុញស្ថានភាពឲ្យកាន់តែតានតឹង និងជំរុញឲ្យភាគីទាំងអស់ដោះស្រាយការខ្វែងគំនិតគ្នានានាតាមរយៈការចរចាគ្នា។
ការប៉ះទង្គិចគ្នានៅខេត្តកាឈិន (Kachin) កាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍នេះបានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់រត់ទៅប្រទេសចិន ក៏ប៉ុន្តែមានសេចក្តីរាយការណ៍ថា អាជ្ញាធរចិនបានរារាំងពួកគេភាគច្រើននៅឯព្រំដែន។
លោកហុងបដិសេធថា ប្រទេសចិនមិនបានរារាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលរត់គេចពីកន្លែងប្រយុទ្ធគ្នានោះទេ។
ក្រុមធ្វើយុទ្ធនាការសិទ្ធិមនុស្សដែលមានមូលដ្ឋាននៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក បានឲ្យដឹងថា ទាហានជាច្រើនបានស្លាប់នៅក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នានោះ។
រដ្ឋាភិបាលប្រទេសភូមាមិនបានចេញសេចក្តីប្រកាសជាផ្លូវការពីការផ្ទុះអាវុធនោះទេ ហើយគេស្ទើរតែមិនអាចធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មានអំពីស្ថានការណ៍នោះបានទេ ពីព្រោះតំបន់នោះនៅឆ្ងាយដាច់ស្រយាល និងគេមិនអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកកាសែតចូលនៅមើលតំបន់នោះទេ។
នៅទសវត្សរ៍១៩៩០ កងទ័ពដើម្បីឯករាជ្យភាពកាឈិន (Kachin) ក៏ដូចជាកងកម្លាំងនៃជនជាតិភាគតិចដទៃផ្សេងទៀតដែរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើនជាមួយអាជ្ញាធរភូមាអំពីបទឈប់បាញ់គ្នា ដើម្បីបញ្ចប់ការប្រយុទ្ធគ្នាជាច្រើនឆ្នាំដើម្បីឯករាជ្យ។
ក៏ប៉ុន្តែការផ្ទុះអាវុធបានចាប់ផ្តើមតាំងពីឆ្នាំ២០០៩ នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលយោធាភូមាចាប់ផ្តើមដាក់សំពាធលើក្រុមជាច្រើន ក្នុងបំណងចង់ឲ្យក្រុមទាំងនោះឋិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន ដូចកងកម្លាំងការពារព្រំដែន៕
ប្រែសម្រួលដោយ ហ៊ុយ សម្ផស្ស
