អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដែលបានជំនួយពីមូលនិធិ Bill & Melinda Gates បានធ្វើការសិក្សានៅក្នុងប្រទេសបេណាំង កាមេរូន កេនយ៉ាស៊ូដង់ និងឥណ្ឌា។ ការសិក្សានេះផ្តោតទៅលើប្រសិទ្ធិភាពនៃមុងជ្រលក់ថ្នាំសម្រាប់សម្លាប់មូស។
អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអង្គការសុខភាពពិភពលោក លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Tessa Knox បានចូលរួមធ្វើការវាយតម្លៃប្រសិទ្ធភាពមុងទាំងនោះ។
លទ្ធផលចម្បងនៃការសិក្សាបានផ្តល់ផលវិជ្ជមានណាស់។ វាបានបង្ហាញថា មុងជ្រលក់ថ្នាំ ដែលកំពុងត្រូវបានប្រើនៅទូទាំងអនុតំបន់សាហារ៉ានៃទ្វីបអាហ្រ្វិក ពិតជានៅមានប្រសិទ្ធភាពមែន។ មានគំហើញសំខាន់មួយបង្ហាញថា ពួកយើងពិតជាត្រូវការបង្កើនចំនួនមុងនេះ និងត្រូវប្រាកដថាអ្នករាល់គ្នាដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ ដែលប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ បានសម្រាកដោយប្រើប្រាស់មុងនេះត្រឹមត្រូវ។
ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើសត្វមូសមានភាពស៊ាំទៅនឹងមុងជ្រលក់ថ្នាំ តើមុងទាំងនោះអាចផ្តល់ការការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ដោយរបៀបណា?
ដូច្នេះ មូសអាចទំនៅលើមុងបាន ហើយវានឹងមិនស្លាប់ភ្លាមៗនោះទេ។ អ្វីដែលវានឹងធ្វើ គឺវានឹងស្វែងរកប្រហោងណាមួយ ដែលអាចឲ្យវាចូលទៅក្នុងមុងបាន ហើយខាំមនុស្សដែលកំពុងគេងនោះ។ នៅពេលដែលវាកំពុងស្វែងរកប្រហោង វាបានប៉ះពាល់នឹងផ្ទៃមុងហើយស្រូបយកថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត។ នៅពេលដែលវាស្រូបយកថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត សារធាតុថ្នាំនោះនឹងធ្វើឲ្យមូសស្លាប់មិនខាន។ ដូច្នេះ បើទោះបីជាមូសមិនបានស្លាប់ភ្លាម ប៉ុន្តែអំឡុងពេលដែលវាស្វែងរកប្រហោងមុងនោះ វាគង់តែនឹងស្លាប់ទេ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Knox បាននិយាយថា វានៅតែ «ត្រូវការឧបករណ៍ថ្មី និងប្រសើរជាងមុនក្នុងការប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់»។
ឧបករណ៍មួយចំនួនដែលត្រូវបានវាយតំលៃកាលពីពេលថ្មីៗនេះ គឺដូចជាថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតថ្មី ឬការបង្កើតរូបមន្តថ្មីៗដោយផ្សំជាតុថ្នាំបញ្ចូលគ្នាឲ្យបានច្រើនជាជាងធាតុថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតតែម្យ៉ាងគត់។ ដូចគ្នានេះដែរ យើងក្រឡេកមើល ហ្សែនសត្វមូស ដែលវានឹងផ្លាស់ប្តូររចនាសម្ព័ន្ធនៃចំនួនមូសនៅក្នុងតំបន់មួយ ហើយនិងកាត់បន្ថយសមត្ថភាពនៃការចម្លងជំងឺគ្រុនចាញ់។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះនិងនាពេលអនាគត យើងរំពឹងថា មុងជ្រលក់ថ្នាំ នឹងក្លាយជាអាវុធចម្បង ប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់។
តាមរយៈការសិក្សានៅតំបន់មួយក្នុងប្រទេសស៊ូដង់ អ្នកស្រាវជ្រាវបានបាញ់ជញ្ជាំងផ្ទះជាមួយនឹងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ដែលមានសារធាតុគីមីខុសពីសារធាតុគីមីប្រើសម្រាប់មុង។ ពួកគេនិយាយថា វាអាចកាត់បន្ថយការឆ្លងមេរោគប្រមាណ ៥០ ភាគរយ បើធៀបទៅនឹងការប្រើប្រាស់មុងជ្រលក់ថ្នាំតែម្យ៉ាងដែលធ្លាប់ប្រើជាយូរណាស់មកហើយ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Knox បាននិយាយថា ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតដែលត្រូវបានប្រើប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ មិនគួរបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់អាក្រក់ណាមួយលើមនុស្សទេ។
សារធាតុគីមីទាំងអស់ ដែលប្រើយ៉ាងទូលំទូលាយនៅទូទាំងអនុតំបន់សាហារ៉ានៃទ្វីបអាហ្រ្វិក ត្រូវបានឆ្លងកាត់ការធ្វើតេស្តសុវត្ថិភាពយ៉ាងតឹងរ៉ឹង ដើម្បីទទួលបានអនុសាសន៍ពី WHO និងទទួលការអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់។ ដូច្នេះ មិនមានការព្រួយបារម្ភណាមួយ ដែលថាថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតប្រើនៅក្នុងមុង ឬថ្នាំសត្វល្អិតដែលបាញ់លើជញ្ជាំផ្ទះ ត្រូវបានប្រើតាមវិធីត្រឹមត្រូវឬអត់នោះទេ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានហៅ មុងជ្រលក់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតនេះថា «គ្រឹះនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងទប់ស្កាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់នៅក្នុងអនុតំបន់សាហារ៉ានៃទ្វីបអាហ្វ្រិក ដែលស្មើនឹង ៩០ភាគរយនៃជំងឺគ្រុនចាញ់នៅទូទាំងពិភពលោក»។ អង្គការសុខភាពពិភពលោក បាននិយាយថា ចំនួនមុងនៅក្នុងតំបន់នេះ បានកើនឡើងពី ចំនួន ២ ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ដល់ ៥៣ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៥៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឆាយ គីមហ៊ង
