នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសវៀតណាមនឹងមកបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃនៅកម្ពុជានៅសប្តាហ៍ក្រោយ តបតាមការអញ្ជើញរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរលោក ហ៊ុន សែន។ ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា ទស្សនកិច្ចមុនការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម ជាការពង្រឹងទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរឲ្យខ្លាំងជាងមុនបន្ថែមទៀត។
លោក ង្វៀន សួនហ៊្វុក (Nguyen Xuan Phuc) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម នឹងមកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅប្រទេសកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃ២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែមេសាខាងមុខ ដើម្បីជួបពិភាក្សាជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន និងសម្ពោធស្ពានមួយដែលតភ្ជាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានចេញផ្សាយជាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ដោយក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃរបស់លោក ង្វៀន សួនហ៊្វុក នេះ កើតមានឡើងតែជាងមួយខែមុនការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នៅប្រទេសកម្ពុជា។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ក៏មានបំណង «ប្រារព្ធ ឆ្នាំមិត្តភាព ២០១៧ និងខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៥០ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម»។
ក្រុមអ្នកវិភាគថ្លែងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ នឹងមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតខាងមុខនោះទេ តែជាការរឹតចំណងមិត្តភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជានិងវៀតណាម ឲ្យកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត ស្របពេលប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍ថា បានរំកិលខ្លួនកាន់តែខ្លាំងទៅរកប្រទេសចិន។
ក្នុងលិខិតរបស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិចុះថ្ងៃទី២០ ខែមេសា បានឲ្យដឹងថា លោក ង្វៀន សួនហ៊្វុក នឹងចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី និងជួបសម្តែងការគួរសមជាមួយលោក សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា នឹងជួបពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ លោក ង្វៀន សួនហ៊្វុក ក៏នឹងចូលថ្វាយបង្គំសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ទេព វង្ស ផងដែរ។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសទាំងពីរ នឹងធ្វើជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធស្ពានតភ្ជាប់ជ្រៃធំ ខេត្តកណ្តាល និងឡុងប៊ិញ ខេត្តអានយ៉ាង ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៧នេះ។ ទស្សនកិច្ចដដែលនេះនឹងរួមចំណែកដល់ «ការលើកកម្ពស់និងពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវចំណងមិត្តភាពជាប្រពៃណីដ៏ល្អប្រសើរ ភាពជាអ្នកជិតខាងល្អ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម»។
លោក មាស នី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គម ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ទស្សនកិច្ចរបស់ លោក ង្វៀន សួនហ៊្វុក នឹងមិនផ្តោតជាសំខាន់លើដំណើរការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនោះទេ តែជាការបន្តពង្រឹងទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ ទោះបីកម្ពុជាត្រូវគេមើលឃើញថា បានងាកទៅរកចិនកាន់តែខ្លាំង។
លោកបន្តថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-វៀតណាម ក៏នៅតែត្រូវគេមើលឃើញថា បន្តមានភាពរឹងមាំក្នុងរយៈពេល ៥០ឆ្នាំមកនេះ ដោយសារតែមេដឹកនាំកម្ពុជាជារឿយៗធ្វើដំណើរទៅវៀតណាមក្នុងពេលប្រទេសកំពុងជួបវិបតិ្តនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរ។
«យើងឃើញមើលរវាងទំនាក់ទំនងកម្ពុជាវៀតណាមនេះ នៅក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំ ពិសេសនៅពេលដែលកម្ពុជាមានវិបត្តិនយោបាយធំៗម្តងៗ យើងតែងតែសង្កេតឃើញអ្នកដឹកនាំខ្មែរ នៅពេលដែលស្ថានភាពយ៉ាប់យឺនធ្ងន់ធ្ងរហ្នឹងគឺ តែងតែមានការអញ្ជើញអ្នកដឹកនាំខ្មែរទៅទីក្រុងហាណូយ ទៅទស្សនកិច្ចអីអញ្ចឹងទៅ ហើយពេលត្រឡប់មកវិញ គឺយើងតែងសង្កេតឃើញមានរឿងប្លែកៗ កើតឡើង យើងអត់ដឹងថាតើ ការណ៍ដែលទៅម្តងៗជជែករឿងអីខ្លះ យើងអត់ដឹងដែរបាទ។ ប៉ុន្តែគ្រាន់ថា នេះជាការសង្កេតរបស់យើងណ៎ា»។
លោក មាស នី បានឲ្យដឹងទៀតថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាក៏បានចាប់ផ្តើមបង្កើនល្បឿនសាងសង់បន្ថែម និងកែលម្អស្តូបអនុស្សាវរីយ៍មិត្តភាពកម្ពុជា-វៀតណាមនៅតាមខេត្តរាជធានី ឡើងវិញដែលនេះជាសញ្ញាណបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-វៀតណាម នៅកៀកគ្នានៅឡើយ។
ពាក់ព័ន្ធឥទ្ធិពលវៀតណាមមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក មាស នី ពន្យល់ថា ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គឺជាការកាត់បន្ថយសំពាធរបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមមកលើកម្ពុជា។ លោកថា សំពាធនេះអាច នឹងវិលមកវិញ ប្រសិនបើកម្ពុជា មិនដើរតាមខ្លឹមសាររបស់កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង។
«យើងហាក់ដូចជាបានឮសូររដ្ឋាភិបាលបាន ពេលខ្លះហាក់ដូចជានិយាយថា ទទួលស្គាល់សន្និសីទហ្នឹង ហើយតែពេលខ្លះទៀត ហាក់ដូចជានិយាយថា សន្និសីទទីក្រុងប៉ារីសហ្នឹង វាលែងមានឥទ្ធិពល អីទៀតហើយមកដល់សព្វថ្ងៃបាទ។ អញ្ចឹងបើសិនណាជា យើងគិតថា យើងបានដើរចេញហើយ រួចទៅហើយ ពីស្អីដែលជាគន្លងបន្ទាត់សន្និសីទទីក្រុងប៉ារីសនោះ អាហ្នឹង យើងមានការព្រួយបារម្ភទៅលើអធិបតេយ្យភាពរបស់យើងទៅថ្ងៃមុខដែរបាទ»។
ប្រទេសវៀតណាមដែលមានខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនរួមគ្នាជាមួយកម្ពុជាជាង១.២០០គីឡូម៉ែត្រនោះ ទទួលរងការរិះគន់មិនចេះចប់មិនចេះហើយថា ជាអ្នកប៉ុនប៉ងលេបត្របាក់ទឹកដីខ្មែរតាមរយៈការរំលោភបំពានព្រំដែន និងបញ្ជូននិគមជនមករស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណាប្រទេសវៀតណាមបានបដិសេធការរិះគន់នេះ។
លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ នៅវិទ្យាស្ថាន ISEAS - Yusof Ishak នៅប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាស្រាវជ្រាវនាំមុខគេក្នុងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ទំនោរសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ប្រាប់ VOA តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិក ឬ អ៊ីមែល នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីមកកម្ពុជា មុនការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ដ៏សំខាន់នេះ មិនបានផ្តោតលើបញ្ហាបោះឆ្នោតនោះឡើយ តែជាព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់នៃការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោកបានសរសេរក្នុងន័យដើមថា៖
«ទស្សនកិច្ចនេះបានផ្ញើសញ្ញាយ៉ាងច្បាស់ថា ប្រទេសកម្ពុជាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់វៀតណាម ហើយវៀតណាម ក៏មានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាដូចគ្នាអញ្ចឹងដែរ។ ប្រទេសទាំងពីរ នឹងបន្តរក្សាទំនុកចិត្តគ្នាខាងយុទ្ធសាស្ត្រ និងនយោបាយ ឈានទៅបង្កើនទំនាក់ទំនងវប្បធម៌និងសេដ្ឋកិច្ច»។
លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ បានបញ្ជាក់ទៀតថា ថ្វីត្បិតតែកម្ពុជាត្រូវគេមើលឃើញថា ងាកទៅរកប្រទេសចិន ហើយកម្ពុជាក៏មានកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនក្តី ក៏ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងវៀតណាមនៅតែមានភាពស្អិតរមួតខ្លាំង ហើយជាទំនាក់ទំនងស្មើភាពគ្នាទៀតផង។
លោកបានបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA ក្នុងន័យដើមថា៖
«វាជាទំនាក់ទំនងស្មើភាពគ្នា។ ប្រទេសកម្ពុជាមិនមែនជាអាយ៉ងរបស់វៀតណាម ឬចិន។ កម្ពុជាគាំទ្រកម្ពុជាខ្លួនឯង។ វាគឺជាកំហុសយុទ្ធសាស្ត្រមួយ បើមានការសន្មតថា កម្ពុជាជាអាយ៉ងវៀតណាម។ នយោបាយក្នុងស្រុក និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិបានប្រែប្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ មិនមានមិត្តជាអមតៈ ឬក៏សត្រូវជាអមតៈ ប៉ុន្តែនឹងមានតែផលប្រយោជន៍ដែលស្ថិតនៅជារៀងរហូត»។
លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ បានបន្តទៀតថា ក្នុងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-វៀតណាម រយៈពេល៥០ឆ្នាំមកនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីទៅវិញទៅមកកាន់តែខ្លាំងឡើង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថា ទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសទាំងពីរមានភាពខុសគ្នាឆ្ងាយពីទំនាក់ទំនងនយោបាយ។ ចំពោះបញ្ហាព្រំដែននិងជនអន្តោប្រវេសន៍ លោកថា វាជាបញ្ហាពិបាកដោះស្រាយ ក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីប្រទេសទាំងពីរ។
លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ បានបន្ថែមទៀតថា បញ្ហាប្រឈមនានាដែលប្រទេសទាំងពីរត្រូវដោះស្រាយនោះ គឺបង្កើនការយោគយល់គ្នាទៅវិញទៅមករវាងប្រជាជនប្រទេសទាំងពីរ និងការធ្វើឲ្យស៊ីជម្រៅនៃការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ លោកអះអាងថា ប្រទេសទាំងពីរបរាជ័យក្នុងការសម្រេចឲ្យបានគោលដៅពាណិជ្ជកម្មទំហំ៥.០០០លានដុល្លារ ដែលត្រូវបានកំណត់ថានឹងធ្វើឲ្យបានក្នុងឆ្នាំ២០១៥កន្លងទៅ។
ប្រទេសវៀតណាមបានចូលឈ្លានពានកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដើម្បីបណ្តេញក្រុមខ្មែរក្រហម ហើយលើកបន្តុបរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមួយចេញពីក្រុមខ្មែរក្រហមមួយផ្នែក ដែលវៀតណាមគាំទ្រ។ ទំនាក់ទំនងដ៏ខ្លាំងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្រោយមកហាក់ដូចជាចុះខ្សោយបន្តិចម្តងៗនៅពេលកម្ពុជាបានបង្កើនទំនាក់ទំនងដល់កម្រិតខ្ពស់ជាមួយនឹងចិន ទាំងនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ច។
ដំណឹងនៃការមកបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមនៅកម្ពុជា កើតមានឡើងតែជាងមួយសប្តាហ៍ ក្រោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសយុវជនអានសៀវភៅស្ដីពីការដឹកនាំរបស់លោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង (Xi Jinping) ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសចិនដែលជាប្រទេសកុម្មុយនិស្តរាប់ទសវត្សរ៍ ដើម្បីរៀនសូត្រពីចំណុចសំខាន់ៗយកទៅអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់សង្គមកម្ពុជា៕
