រលកកម្ដៅនៅប្រទេសវៀតណាមបានធ្វើឱ្យស្ថានភាពបរិស្ថានកាន់តែអាក្រក់ជាងមុននៅក្នុងតំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គ។ កសិករនិងកម្មករដែលមានការងារមិនជាប់លាប់បានប្រាប់ VOA ថា កម្ដៅឡើងខ្ពស់បានធ្វើឱ្យស្ថានភាពការងារកាន់តែលំបាកខ្លាំងនិងកាត់បន្ថយផលដំណាំ។
រលកកម្ដៅដែលជំរុញដោយបាតុភូតអែលនីញ៉ូកំពុងបង្កឱ្យមានស្ថានភាពធាតុអាកាសកាន់តែក្ដៅ និងស្ងួតជាងមុននៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។ លោក Le Dinh Quyet ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលឧតុនិយមជលសាស្ត្រប្រចាំតំបន់ភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម បានប្រាប់សារព័ត៌មាន VnExpress ថា ធាតុអាកាសក្ដៅខ្លាំងនេះបានកើតឡើងនៅភាគខាងត្បូងវៀតណាមនៅដើមឆ្នាំនេះដោយសារបាតុភូតអែលនីញ៉ូ ហើយរលកកម្ដៅដែលបានចាប់ផ្ដើមកាលពីដើមខែមីនានឹងបន្តរហូតដល់ខែមេសានេះដែលធ្វើឱ្យរដូវវស្សានឹងចាប់ផ្ដើមយឺត។
លោក Vo Quang Tuong គ្រូឯកទេសខាងជលសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យ Ho Chi Minh City Open University បានប្រាប់ VOA តាមអ៊ីមែលកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែមេសាថា បាតុភូតអែលនីញ៉ូ «ត្រូវគេរំពឹងថានឹងធ្វើឱ្យធាតុអាកាសក្ដៅខ្លាំងនេះកាន់តែក្ដៅថែមទៀត និងស្ថានភាពអាកាសធាតុផ្សេងទៀតដូចជារលកកម្ដៅ ទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួតកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងមុន»។
បុរសវ័យ ៦០ ឆ្នាំម្នាក់ ដែលជាអ្នកដឹកអ្នកដំណើររបស់ក្រុមហ៊ុន Grab នៅទីក្រុងហូជីមិញ បានប្រាប់ VOA ផ្នែកភាសាវៀតណាមថា រលកកម្ដៅធ្វើឱ្យលោកពិបាកទ្រាំខ្លាំងនៅពេលថ្ងៃត្រង់ នៅពេលលោកកំពុងដឹកអ្នកដំណើរតាមម៉ូតូ។
លោកបានបញ្ជាក់កាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែមីនាថា៖ «យើងទទួលកម្ដៅដែលភាយចេញពីថ្នល់កៅស៊ូនិងពីលើមេឃ។ ប្រភពកម្ដៅទាំងពីរនេះរួមគ្នាបង្កើតបានជាកម្ដៅមួយដែលធ្វើឱ្យពិបាកទ្រាំយ៉ាងខ្លាំង»។
អ្នកបើកបរម្នាក់ទៀតរបស់ក្រុមហ៊ុន Grab នេះ ដែលមានវ័យ ២០ ឆ្នាំប្លាយ បាននិយាយថា លោកចាប់ផ្ដើមធ្វើការនៅម៉ោង ៤ រសៀលដើម្បីគេចពីកម្ដៅព្រះអាទិត្យក្នុងអំឡុងពេលដែលក្ដៅបំផុត។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាគ្មានប្រយោជន៍នោះទេដែលយើងត្រូវធ្វើការនៅក្រោមកម្ដៅថ្ងៃដ៏ក្ដៅខ្លាំងបែបនេះ។ ...យើងមិនគួរយកសុខភាពរបស់យើងមកលេងសើចក្នុងធាតុអាកាសបែបនេះឡើយ»។
រូបឯកសារ៖ កសិករម្នាក់បង្ហាញដីស្រែដែលត្រូវបានបោះបង់ចោលដោយសារខ្វះទឹកសាប នៅខេត្ត Ben Tre ប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។
ផលដំណាំធ្លាក់ចុះ
លោក Tuong បាននិយាយថា៖ «វៀតណាមគួរតែត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការធ្លាក់ភ្លៀងតិចនាពេលខាងមុខ ដែលនឹងនាំឱ្យមានគ្រោះរាំងស្ងួត លំហូរទឹកប្រៃចូលទៅទឹកសាប និងការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់»។
សីតុណ្ហភាពដែលកាន់តែឡើងខ្ពស់ ការខ្វះភ្លៀង និងកម្រិតជាតិប្រៃកាន់តែកើនឡើង បានបង្កបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនរួចទៅហើយសម្រាប់ប្រជាកសិករ។
បុរសម្នាក់អាយុ ៤៦ ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកលក់បន្លែនៅផ្សារកណ្ដាលវាលមួយកន្លែងក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនាថា ទោះបីជាលោកស្រោចដំណាំរបស់លោក ៣ ដងក្នុងមួយថ្ងៃក៏ដោយ ក៏ដីចម្ការរបស់លោកបានស្ងួតហួតហែងយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយសារតែកម្ដៅ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ធាតុអាកាសកាលពីខែមីនាកន្លងទៅនេះគឺខ្លាំងជាងមុនច្រើន។ ដំណាំរបស់ខ្ញុំងាប់ដោយសារតែកម្ដៅ។ ផលដំណាំបានធ្លាក់ចុះពី ៣០% ទៅ ៤០% បើប្រៀបធៀបទៅនឹងពេលមុន»។
តំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គដែលស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងបំផុតនៃប្រទេសវៀតណាមគ្របដណ្ដប់លើខេត្តចំនួន ១២ និងទីក្រុង Can Tho។ តំបន់នេះកំពុងទទួលរងលំហូរទឹកប្រៃចូលក្នុងប្រភពទឹកសាប។
តំបន់ដីសណ្ដនេះពឹងលើទន្លេមេគង្គដើម្បីបានទឹកសាប។ ទន្លេមេគង្គហូរកាត់ប្រទេសចំនួន ៥ មុនចូលដល់ប្រទេសវៀតណាម ដោយទឹកទន្លេនេះបែងចែកចេញជាដៃទន្លេចំនួន ៩ មុនពេលចូលទៅដល់សមុទ្រ។
សារព័ត៌មាន VietnamNews បានរាយការណ៍ថា អាជ្ញាធរកំពុងសាងសង់ទំនប់ ជីកព្រែក និងលើកទឹកចិត្តឱ្យកសិកររក្សាទឹកទុកនៅក្នុងថ្លុកត្រពាំងក្នុងចម្ការដំណាំរបស់ពួកគេ ព្រមទាំងបានរៀបចំទីតាំងផ្ដល់ទឹកឥតគិតថ្លៃចំនួន ៧៧ កន្លែងនៅក្នុងខេត្ត Tien Giang នៅជាប់សមុទ្រ។
កសិករដាំស្រូវម្នាក់អាយុ ៤២ ឆ្នាំនៅខេត្ត Long An ដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គ បានប្រាប់ VOA ថា លោកគិតថា ផលដំណាំរបស់លោកនឹងធ្លាក់ចុះពី ២០% ទៅ ៣០% ទាបជាងធម្មតានៅក្នុងឆ្នាំនេះ។
លោកបានថ្លែងតាមទូរស័ព្ទជាភាសាវៀតណាមកាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមីនាថា៖ «កាលពីឆ្នាំមុនៗ ខ្ញុំមិនចាំបាច់ត្រូវបញ្ចូលទឹកបន្ថែមទៅក្នុងវាលស្រែទេ ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះ ខ្ញុំត្រូវតែបូមទឹកបញ្ចូលស្រែរៀងរាល់ ៥ ទៅ ៧ ថ្ងៃម្ដង»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ខែមីនាកន្លងទៅនេះ ធាតុអាកាសគឺក្ដៅខ្លាំងណាស់។ ស្បែករបស់ខ្ញុំខ្លោចអស់ហើយ។ ខ្ញុំត្រូវធ្វើការនៅកណ្ដាលវាលស្រែពីម៉ោង ៦ ព្រឹកដល់ម៉ោង ១០ យប់»។ លោកបានបន្ថែមថា ភាគច្រើនលោកតែងចំណាយពេលដើម្បីបូមទឹកពីអណ្ដូងដាក់បញ្ចូលស្រែ។
រូបឯកសារ៖ កសិករម្នាក់ឆ្លងទូកនៅដងស្ទឹងដែលរីងហួតហែងមួយ ក្នុងខេត្ត Ca Mau ប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤។
ការប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមធនធាន
លោក Brian Eyler ដែលជាសហប្រធានគម្រោងឃ្លាំមើលទំនប់តាមដងទន្លេមេគង្គនៃមជ្ឈមណ្ឌល Stimson ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយថា កត្តាគំរាមកំហែងធំបំផុតចំពោះតំបន់ដីសណ្ដទន្លេមេគង្គគឺមនុស្ស និងវាធ្វើឱ្យកាន់តែស្មុគស្មាញបន្ថែមទៀតដោយសារការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសចិនលើទំនប់ទឹកធំៗនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង ៥ នៅតាមដងទន្លេមេគង្គក្រោម។
នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជាសាធារណៈមួយនៅក្នុងទីក្រុងហូជីមិញកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនាកន្លងទៅនេះ លោក Eyler បាននិយាយថា ការសាងសង់ទំនប់ទឹកក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ ការបូមខ្សាច់ និងការបូមទឹកពីក្នុងដីបានបង្កការគំរាមកំហែងដល់ទន្លេមេគង្គ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «មេគង្គគឺជាទន្លេដែលងាយនឹងគាំងស្ទះ»។
លោក Eyler ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា ក្នុងចំណោមទំនប់រាប់រយដែលសាងសង់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ ទំនប់ដែលធំជាងគេបង្អស់គឺទំនប់វារីអគ្គិសនីពីររបស់ចិនដែលមានទំហំធំរហូតដល់គេអាច «មើលឃើញពីលំហអវអាកាសបាន» ហើយទំនប់ទាំងនេះ «បង្កឱ្យមានការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង» ចំពោះទន្លេនេះ។
ទោះបីជាមានដំណោះស្រាយជាច្រើនដើម្បីស្ដារទន្លេមេគង្គក៏ដោយ ក៏លោក Eyler បាននិយាយថា ក្ដីសង្ឃឹមសម្រាប់ទន្លេនេះកំពុងធ្លាក់ចុះ។ លោកថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅមានកម្រិត ហើយទោះបីជាគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៩៥៧ ដើម្បីធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឡាវ ថៃ និងវៀតណាមក្នុងការគ្រប់គ្រងរួមគ្នាលើការអភិវឌ្ឍទន្លេនេះប្រកបដោយចីរភាពក៏ដោយ ក៏អង្គការមួយនេះនៅខ្វះអំណាច។
លោក Eyler បានប្រាប់ VOA ថា៖ «សព្វថ្ងៃនេះ កម្រិតទឹកទន្លេមេគង្គមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ហើយការប្រកួតប្រជែងគ្នាដណ្ដើមធនធានពីទន្លេនេះក៏កំពុងកើនឡើងផងដែរ»។
លោកបានលើកឡើងថា គម្រោងថ្មីមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាអាច «បណ្ដាលឱ្យមានភាពរកាំរកូសរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម»។ កម្ពុជាមានផែនការសាងសង់ «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ប្រវែងប្រមាណ ១៨០ គីឡូម៉ែត្រ ដែលនឹងតភ្ជាប់រាជធានីភ្នំពេញទៅកាន់កំពង់ផែសមុទ្រសំខាន់ៗ និងអាចកាត់ផ្ដាច់ការក្ដោបក្ដាប់របស់វៀតណាមលើឧស្សាហកម្មដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក។
លោក Eyler បាននិយាយថា៖ «ធនធានរួមដូចជាទន្លេមេគង្គនេះត្រូវតែគ្រប់គ្រងក្នុងវិធីមួយដែលឆ្លាតវ័យ បើមិនដូច្នេះទេនឹងមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាយកឈ្នះដល់ទីបំផុត។ ការប្រកួតប្រជែងបែបនេះហាក់ដូចជាបានចាប់ផ្ដើមហើយ»៕