លោក កឹម សុខា មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះ ផ្តល់ការអធិប្បាយជាសាធារណៈលើកដំបូងនិងដោយប្រយ័តុ្នប្រយែងជាមួយក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីលោកបានជួបសន្ទនាជាមួយប្រធានបេសកកម្មការទូតសហរដ្ឋអាមេរិក និងបារាំងប្រចាំកម្ពុជា។
ថ្លែងបន្ទាប់ពីជំនួបរបស់លោកជាមួយលោក Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាប្រហែលមួយម៉ោងនៅក្នុងគេហដ្ឋានរបស់លោកក្នុងខណ្ឌទួលគោក ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ លោក កឹម សុខា មានប្រសាសន៍ថា លោកមានចំណូលចិត្តជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ តែខណៈពេលនេះលោកមិនដឹងថា និយាយដូចម្តេចទៅកាន់សាធារណជន ដោយសារលោកជាប់បំរាមតុលាការមិនឲ្យនិយាយអ្វីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតស.រ.អាប្រចាំនៅកម្ពុជាលោក Patrick Murphyនិងលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយ ថ្លែងសារទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្រោយពីជំនួបដំបូងរបស់ពួកអស់លោក នៅគេហដ្ឋានរបស់លោក កឹម សុខា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី ១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)
កំពុងឈរគៀកនឹងលោក Patrick Murphy នៅចំពោះមុខក្រុមអ្នកកាសែតក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ លោក កឹម សុខា មានប្រសាសន៍ដោយការប្រុងប្រយ័ត្នយ៉ាងដូច្នេះថា៖
«ដោយសារគេហាមខ្ញុំមិនឲ្យធ្វើនយោបាយ មិនឲ្យនិយាយពីរឿងនយោបាយ ហើយខ្ញុំមិនដឹងភាសាអី ដែលថាមិនមែននយោបាយទេ យើងមិនទាន់ដឹងទេ»។
មេដឹកនាំរូបនេះនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលកម្ពុជារំលាយចោលកាលពីឆ្នាំ២០១៧ បានសុំការយោគយល់ពីក្រុមអ្នកយកព័ត៌មាន មិនឲ្យមានការសួរឆ្លើយឆ្លងជាមួយនឹងលោក ដោយលោកនៅមិនទាន់យល់ច្បាស់ពីការដាក់បំរាមរបស់តុលាការ ទាក់ទងទៅនឹងការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ។ ក្រោយការអត្ថាធិប្បាយដ៏ខ្លីនេះ លោក កឹម សុខា ក៏បានប្រគល់នាទីអត្ថាធិប្បាយទៅឲ្យឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកដែលឈរនៅជាប់លោក។
លោក Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា ប្រាប់ក្រុមអ្នកកាសែតថា ការសម្រេចរបស់តុលាការកម្ពុជាដែលបានអនុញ្ញាតឲ្យលោក កឹម សុខា រួចពីការជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះនោះ ជាជំហានវិវត្តន៍ទៅមុខមួយ តែលោកមានការសោកស្តាយដែលសិទ្ធិនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាផាត់ចោលកន្លងមក។
«ខ្ញុំសោកស្តាយដែលសិទ្ធិសេរីភាពរបស់គាត់ត្រូវបានគេបដិសេធអស់រយៈពេលពីរឆ្នាំមកនេះ»។
បន្ថែមលើការសោកស្តាយចំពោះការបាត់បង់សិទ្ធិនយោបាយរបស់លោកកឹម សុខានោះ លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបានផ្តល់ដំបូន្មានថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាត្រូវរកផ្លូវដើម្បីស្តារសេរីភាពរបស់លោកកឹម សុខា ឡើងវិញទាំងអស់។ ហើយអាជ្ញាធរកម្ពុជាក៏ត្រូវធ្វើយ៉ាងដូច្នេះ ចំពោះអ្នកឯទៀតដែលបានបាត់បង់សេរីភាពផងដែរ។
«ដំបូន្មានរបស់យើងក្នុងនាមជាមិត្តភក្តិរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគឺថា អាជ្ញាធររកផ្លូវស្តារសិទិ្ធសេរីភាពរបស់លោក កឹម សុខា ឲ្យបានឡើងវិញទាំងស្រុង ទម្លាក់ចោលបទចោទប្រឆាំងនឹងគាត់ ហើយដូចគ្នានេះផងដែរ យកពេលនេះនិងទីកន្លែងនេះ ធ្វើឲ្យដូចគ្នាទៅនឹងមនុស្សជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត ដែលសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេត្រូវបានគេបដិសេធចោលនោះ»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងនិងបន្ធូរបន្ថយលក្ខខណ្ឌនៃការដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ក្រោយពីក្រុមមេធាវីបានស្នើសុំឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា ដោយយោងថា ថិរវេលានៃការឃុំខ្លួនដោយគ្មានការកាត់ទោសបានលើសកំណត់ជាងពីរឆ្នាំ ហើយមិនមានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកលើលោក កឹម សុខា។
ទោះយ៉ាងណា តុលាការកម្ពុជា ផ្តល់សេចក្តីពន្យល់ថា ការបន្ធូរបន្ថយលក្ខខណ្ឌចំពោះលោក កឹម សុខានោះគឺផ្អែកលើហេតុផលសុខភាពនិងការសហការល្អរបស់លោកកឹម សុខា ជាមួយតុលាការ។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់តុលាការរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញ។
លោកស្រី Eva Nguyen Binh ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា ជួបជាមួយលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ នៅគេហដ្ឋានរបស់លោក កឹម សុខា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មួយថ្ងៃក្រោយពីតុលាការសម្រេចដោះលែងលោកពីការឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះដោយនៅបន្តមានលក្ខខណ្ឌរឹតត្បិតបន្តទៀត។ (ទុំ ម្លិះ/VOA)
នៅមុនជំនួបជាមួយប្រធានបេសសកម្មការទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជានារសៀលថ្ងៃច័ន្ទនេះលោក កឹម សុខាអតីតអនុប្រធានទីមួយរដ្ឋសភា ក៏បានពិភាក្សាអំពីស្ថានភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងលោកស្រី អេវ៉ា ង្វៀន ប៊ិញ (Eva Nguyen Binh)។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់លោក មុត ចន្ថា អតីតនាយកឧទ្ទកាល័យលោក កឹម សុខា។
លោក មុត ចន្ថា បា្រប់អ្នកកាសែតថា ជំនួបពិភាក្សារវាងឥស្សរជនទាំងពីរនេះ ផ្តោតជាសំខាន់លើសុខទុក្ខរបស់លោក កឹម សុខា។ ជំនួបដដែលក៏មានការផ្លាស់ប្តូរយោបល់អំពីដំណើរការកសាងប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសកម្ពុជា។
«ជាការពិត យើងគ្រាន់តែពិភាក្សាពីការសួរសុខទុក្ខ ពិភាក្សាអំពីសុខភាពរបស់គាត់ ស្ថានភាពផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ និងផ្លាស់ប្តូរទស្សនមួយចំនួនអំពីថាតើយើងនឹងត្រូវបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងដូចម្តេច ទៅរកការកសាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោកស្រី អេវ៉ា ង្វៀន ប៊ិញ មិនបានផ្តល់ការអធិប្បាយណាមួយ បន្ទាប់ពីជំនួបរបស់លោកស្រីជាមួយលោក កឹម សុខានោះទេ។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាចោទថា បានប្រព្រឹត្តអំពើក្បត់ជាតិ ដោយសារលោកបានឃុបឃិតជាមួយរដ្ឋាភិបាលបរទេសប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។
ទោះបីលោក កឹម សុខា នៅពេលនេះមានសិទ្ធិទទួលជួបភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិក្តី តែមេដឹកនាំបក្សជំទាស់រូបនេះ នឹងត្រូវបានចៅក្រមស៊ើបសួរសម្រេចបន្តដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ដោយត្រូវជាប់កាតព្វកិច្ច ចំនួនបី គឺ៖«មិនត្រូវចេញក្រៅព្រំប្រទល់ដែនដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ និងត្រូវឆ្លើយតបនឹងការកោះហៅពីគ្រប់សមត្ថកិច្ច»។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានស្នើឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាផ្តល់សិទ្ធិពេញលេញដល់លោក កឹម សុខា ឲ្យបានធ្វើនយោបាយឡើងវិញ។ ពួកគេថា ការសម្រាលលក្ខខណ្ឌត្រឹមឲ្យអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះ ធ្វើដំណើរតែក្នុងស្រុក និងត្រឹមតែជាសាមញ្ញជននោះ គឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។
ដោយឡែក លោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងពីសកម្មភាពនយោបាយចុងក្រោយរបស់លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បន្ទាប់ពីលោក កឹម សុខា បានទទួលពិភាក្សាជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារំាង និងអាមេរិកនៅទីក្រុងភ្នំពេញនាថ្ងៃច័ន្ទនេះ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បានសរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកក្នុងន័យដើមថា៖«ថ្ងៃនេះ នៅប្រទេសកម្ពុជាលោកប្រធាន កឹម សុខា បានទទួលជួបឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារំាងនិងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ឯនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី លោកប្រធានស្តីទីសម រង្ស៊ី និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានជួបជាមួយលោក Saifuddin Abdullah អគ្គលខាធិការគណបក្សសម្ព័ន្ធម៉ាឡេស៊ី កំពុងកាន់អំណាច និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសម៉ាឡេស៊ី»៕