កញ្ញា ថុន ថាវរី ធ្លាប់ជាកុមារីជនបទម្នាក់។ នាងបានលូតលាស់ធំធាត់នៅកោះតូចមួយក្នុងស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល ហើយតែងតែស្រមៃចង់ក្លាយជាអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ តាំងពីអាយុ៩ឆ្នាំមកម្ល៉េះ។
ការចង់ឃើញក្មេងស្រីនៅតាមជនបទទទួលបានការលើកទឹកចិត្តបន្ថែមក្នុងការអភិវឌ្ឍខ្លួនគឺជាគោលបំណងដ៏ចម្បងដែលជំរុញចិត្តអ្នកនិពន្ធវ័យ២៦ឆ្នាំរូបនេះ ឲ្យព្យាយាមបញ្ចប់សៀវភៅទី៤របស់នាងដែលសរសេរជាភាសាអង់គ្លេស មានចំណងជើងថា «A Proper Women» ឬជាភាសាខ្មែរថា«ស្រ្តីប្រពៃរ៍»។
ខុសពីអ្នកនិពន្ធក្នុងស្រុកភាគច្រើន កញ្ញា ថាវរី មានមហិច្ឆតាចង់ឃើញសៀវភៅរបស់ខ្លួនលក់ក្នុងទីផ្សារនៅប្រទេសប៉ែកអឺរ៉ុប។
«សម្រេចចិត្តសរសេរអង់គ្លេសមុនគឺដោយសារចង់លក់ទៅកាន់ទីផ្សាអឺរ៉ុប និងសាកលលោក។ ហើយដោយសារតែមិនចង់មានការរង់ចាំការត្រួតពិនិត្យមុននឹងមានការបោះពុម្ព ព្រោះខ្ញុំចង់សរសេរ និងបោះពុម្ពដោយឯករាជ្យ និងចេញលុយខ្លួនឯងផ្ទាល់ លក់នៅទីផ្សារបរទេស។ ក្រោយមកនឹងបកប្រែជាភាសាខ្មែរសម្រាប់អ្នកអាននៅកម្ពុជា»។
កន្លងមកវិស័យតែងនិពន្ធក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញថា នៅមិនទាន់រីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅឡើយ។ អ្នកប្រកបរបរ តែងនិពន្ធនៅកម្ពុជាជួបឧបសគ្គជាច្រើនក្នុងអាជីព ដែលរាប់ទាំងការរកចំណូលពីការលក់ ការការពារតាមផ្លូវច្បាប់នូវសមិទ្ធិផលដែលខ្លួនបានតាក់តែង ការទទួលស្គាល់គុណតម្លៃ និងកម្លាំងចិត្តផ្សេងៗទៀតដើម្បីអភិវឌ្ឍជំនាញរបស់ខ្លួន និងវិស័យមួយនេះ។
ការដាក់តាំងបង្ហាញសៀវភៅនៅក្នុង «ពិព័រណ៌សៀវភៅនៅកម្ពុជាលើកទី៤ » នៅឯបណ្ណាល័យជាតិក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី ១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ (ហ៊ាន សុជាតា/ VOA)
លោក ធៀ សុខម៉េង ប្រធានផ្នែកអក្សរសាស្រ្តខ្មែរនៃ សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បានឲ្យដឹងថា និស្សិត ដែលចូលរៀនផ្នែកអក្សរសាស្រ្តខ្មែរនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មានប្រមាណ៣០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ហើយនិស្សិតភាគតិចចាប់យកជំនាញជាអ្នកនិពន្ធអាជីព ព្រោះការរកចំណូលនៅតែជាបញ្ហាដែលចោទ។
«សិស្សចេញពីផ្នែកអក្សរសាស្រ្តមិនសូវជាទៅខាងនិពន្ធទេ ច្រើនតែទៅជាគ្រូ ព្រោះខាងនិពន្ធហ្នឹងវាមិនអាចឲ្យយើងរស់នឹងរបរអ្នកនិពន្ធហ្នឹង»។
ម៉្យាងទៀត ការទទួលស្គាល់អំពីគុណភាព និងអត្ថន័យនៃសាច់រឿងតែងដោយអ្នកនិពន្ធកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននៅមានកម្រិតនៅឡើយ ដែលធ្វើឲ្យយុវជនជាច្រើនងាកទៅអានសរសេរសៀវភៅជាភាសាបរទេស ពិសេសភាសាអង់គ្លេស។ នេះជាការយល់ឃើញរបស់លោកចាន់ សំណព្វ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
«យុវជនមានការអានទំនោរអង់គ្លេសជាងខ្មែរ ដោយសារអត្ថបទខ្មែរយើងមិនសូវមានភាពសម្បូរបែបក្នុងការផ្តល់នូវដំណឹង ឬព័ត៌មាន។ ជាពិសេសអត្ថបទអង់គ្លេសហ្នឹងមិនមែនខ្មែរយើងសរសេរទៀត ច្រើនតែបរទេសគេសរសេរ។ អត្ថបទគេមានស្តង់ដារមួយដែលខ្លី ខ្លឹម ខ្លាំង។ គេមិននិយាយរឿងអត់ប្រយោជន៍ អញ្ចឹងវាទាក់ទាញយុវវ័យដែរ»។
លោក Jean-Michel Filippi ជានរវិទូ និងជាសាស្រ្តាចារ្យថ្នាក់អនុបណ្ឌិតជំនាញ អក្សរសាស្រ្តខ្មែរនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មើលឃើញថា អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ និងការតែងនិពន្ធក្នុងសង្គមកម្ពុជាបានកើតឡើងវិញតាំងពីក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម ហើយវាជាដំណើរការរីកចម្រើនសន្សឹមៗ។ ពីឆ្នាំ១៩៩២មក លោកឃើញថា មានការកើនឡើងនៃអ្នកនិពន្ធវ័យក្មេង សម័យទំនើបដែលភាគច្រើនប្រើភាសាអង់គ្លេសជាយាន។
«ហេតុផលមួយដែលអ្នកនិពន្ធខ្មែរជំនាន់ថ្មីមួយចំនួនចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេសនោះ អាចមកពីភាពងាយស្រួលក្នុងការសរសេររបស់ពួកគេ។ ពេលយើងសរសេរជាអង់គ្លេស យើងមិនចាំបាច់គិតពេកទេ។ យើងសរសេរតាមអ្វីដែលយើងនិយាយ។ ហើយវាពុំមានទេក្នុងភាសាអាល្លឺម៉ង់ ឬបារាំង ឬភាសាខ្មែរ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ចាន់ សំណព្វ បានឲ្យដឹងថា ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃការតែងនិពន្ធ គេគួរបារម្ភពីគុណភាពនៃគំនិត និងអត្ថន័យទើបអាចទាក់ទាញយុវវ័យ។
«វាជាការចាប់ផ្តើមឡើងវិញ និងប្រឡូករបស់ស្រទាប់យុវជនក្នុងការតាក់តែងនិពន្ធ អញ្ចឹងអត្ថបទដែលគាត់សរសេរមួយចំនួនហ្នឹងយើងអាចទទួលយកបានហើយ។ ចំណុចចាប់ផ្តើមហ្នឹង យើងមិនត្រូវប្រកាន់ខ្លាំងពេកទេ។ អត្ថបទខ្លះគាត់សរសេរល្អ។ តែអត្ថបទខ្លះ អក្ខរាវិរុទ្ធខុសផង ប្រព័ន្ធសម្ព័ន្ធឃ្លាស្តាប់មិនយល់ ហើយមានប្រើពាក្យបរទេសលាយចូលអញ្ចឹងទៅ មិនទៀងទាត់»។
កញ្ញា ថាវរី ប្រើពេលវេលាជាង៦ខែសរសេរសៀវភៅ A Proper Women។ ផ្នែកពិសេសមួយនៃសៀវភៅ ដែលកញ្ញាពេញចិត្តគឺការលាតត្រដាងអំពីទស្សនៈរបស់ស្រ្តី៣ជំនាន់គឺជំនាន់របស់លោកយាយរបស់កញ្ញា ថាវរី ជំនាន់ម្តាយ និងជំនាន់របស់កញ្ញា។
«សរសេរហ្នឹងចង់ប្រៀបធៀបការគំនាបសង្គមក្នុងជំនាន់យាយវាយ៉ាងម៉េច? ជំនាន់ម៉ែយ៉ាងម៉េច? អញ្ចឹងត្រូវសម្ភាសយាយផ្ទាល់ ហើយម៉ែ។ ចំណុចខ្លះត្រូវសម្ភាសម៉ែទាក់ទងនឹងការរៀបចំឲ្យមានការរៀបការរបស់គាត់ គឺគាត់អៀន។ អញ្ចឹងទាល់តែលួចដាក់ទូរស័ព្ទថតសំឡេងគាត់»។
កញ្ញាប្រាប់ថា នេះជាយុទ្ធសាស្រ្តថ្មីមួយក្នុងការពិពណ៌នាសាច់រឿង ដែលមានការប្រៀបធៀប និងរៀបរាប់រឿងរ៉ាវឲ្យប្រទាក់ក្រឡាគ្នា ដែលអាចទាក់ចិត្តអ្នកអាន។
អ្នកនិពន្ធសម័យទំនើប (comtemporary writer) នៅកម្ពុជានៅខ្វះខាតច្រើន ក្នុងការលើកស្ទួយវិស័យតែងនិពន្ធ និងអក្សរសាស្រ្តកម្ពុជា នេះបើតាម លោក Jean-Michel Filippi តែលោកបន្ថែមថា វាជាសញ្ញាវិជ្ជមានដែលមានអ្នកនិពន្ធបច្ចុប្បន្នអាចសរសេររឿងរ៉ាវក្នុងសង្គម ដែលប្រកបដោយគុណភាព ហើយពួកគេនៅមានកិច្ចការជាច្រើនទៀតដែលគួរធ្វើ។
«សម្រាប់ខ្ញុំ អ្វីដែលជាកិច្ចការសំខាន់ដែលអ្នកនិពន្ធខ្មែរសម័យនេះ គួរធ្វើនោះគឺការបង្កើតបដិវត្តភាសាសំណេរជាតិ ហើយសរសេរបែបថ្មី ដោយកុំប្រើពាក្យពេចន៍ដែលអ្នកអានពិបាកយល់ ដូចជាកន្លងមកមានសៀវភៅមួយចំនួនដែលស្ទើរតែពាក់កណ្តាលហើយប្រើពាក្យពេចន៍ដែលយើងស្វែងរកក្នុងវចនានុក្រមពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត។ ខ្ញុំមានន័យថា នេះគឺជាបដិវត្តនៃការនិពន្ធដែលអ្នកនិពន្ធសរសរសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។ នេះទើបជាបដិវត្តពិតប្រាកដដែលមកដល់ពេលនេះមិនទាន់កើតមាននោះទេ»៕