ក្រុមគណបក្សមិនកាន់អំណាច លើកឡើងថា សេចក្តីណែនាំរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ស្តីពីការហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោត គឺជាការរឹតត្បិតសេរីភាពក្នុងការឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយ និងស្នើឲ្យមានការកែប្រែ។ ក៏ប៉ុន្តែ ការលើកឡើងនេះត្រូវបាន គ.ជ.ប ទាត់ចោល។
ការឃោសនាបោះឆ្នោតសម្រាប់ការជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អណត្តិទី៤ នឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃសៅរ៍ស្អែកនេះ ដោយមានគណបក្សចំនួន១២បានចុះឈ្មោះ។គណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជា គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងចាប់ផ្តើមការហែក្បួនទ្រង់ទ្រាយធំរបស់ពួកគេនៅលើផ្លូវ៦០ម៉ែត្រ ក្បែរស្នាក់ការកណ្តាលរបស់ពួកគេ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ថ្មី ដែលមានប្រធានជាសមាសភាពមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបង្រួមការឃោសនា ដោយកំណត់ឲ្យគណបក្សនីមួយៗឃោសនាត្រឹមរយៈពេល១៤ថ្ងៃ និងអាចហែក្បួនបានតែ២ថ្ងៃគត់ដោយត្រូវហែតែនៅក្នុងឃុំ ឬសង្កាត់របស់ខ្លួននីមួយៗ មិនអាចហែឆ្លងកាត់ឃុំ-សង្កាត់ផ្សេងនោះទេ។
ការិយាល័យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមួយ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦។ (ហ៊ាន សុជាតា/VOA)
គ.ជ.ប ថ្មី ក៏បានកំណត់មិនឲ្យមានការហែក្បួន និងឃោសនានៅតាមផ្លូវ និងទីប្រជុំជនសំខាន់ៗជិត២០កន្លែង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ព្រមទាំងបានកំណត់ចំនួនមនុស្សក្នុងការឃោសនា ឬការចូលចែកខិតបណ្ណក្នុងផ្សារ មិនឲ្យលើសពី១០នាក់។ នេះបើតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់គ.ជ.ប ក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីណែនាំស្តីពីការហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោត ដែលធ្វើឡើងនៅការិយាល័យកណ្តាលរបស់គ.ជ.ប នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រ។
លោកស្រី ម៉េង សុភារី ប្រធាននាយកដ្ឋានកិច្ចការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្រោយបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយនោះថា ការរឹតត្បិតការហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោត អាចដោយសារតែការគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានការកើនឡើង។ លោកស្រីបន្ថែមថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងបង្ខំចិត្តអនុវត្តតាមសេចក្តីណែនាំដែល គ.ជ.ប បានកំណត់ បើទោះជាការកំណត់នេះរារាំងការចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកស្រី ម៉េង សុភារី បញ្ជាក់៖
«បើសិនជា គ.ជ.ប អាចធ្វើការពិចារណាលើសេចក្តីណែនាំហ្នឹងឡើងវិញ វាជាការប្រសើរ។ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា ដល់ដំណាក់កាលនេះហើយ សេចក្តីណែនាំហ្នឹងទៅមុខហើយ មានតែយើងដែលជាអ្នកអនុវត្តទេដែលត្រូវអនុវត្តតាមសេចក្តីណែនាំហ្នឹង ហើយខិតខំបញ្ចៀសនូវបញ្ហាដែលកើតមានឡើង ហើយបញ្ចៀសនូវអ្វីដែលជាសេចក្តីណែនាំរបស់ គ.ជ.ប ហ្នឹងទេ»។
ចំណែកលោក ថន ចន្ថា អគ្គលេខាធិការរងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច បានរិះគន់ការបន្ថយរយៈពេលឃោសនា និងការកំណត់ចំនួនមនុស្សចូលរួមហែក្បួនឃោសនាការបោះឆ្នោត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖
«យើងក៏មានគំនិតដែរ បើថា គ.ជ.ប ចែងបិទរបៀបហ្នឹងឆ្លើយឲ្យខ្ញុំមក។ ខ្ញុំមានឡានតែមួយគ្រឿងទេ ប៉ុន្តែអ្នកជិះ៤នាក់ជាសកម្មជនរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំឲ្យម៉ូតូ២នាក់ជាអង្គរក្សរបស់ខ្ញុំ ជាឧទាហរណ៍ ខ្ញុំឈប់នៅកន្លែងមួយ ហើយដើរចែកខិត្តបណ្ណ តើចាត់ទុកជាក្បួនទេ? ហើយក្នុងហ្នឹងម៉េចមិនបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល១២ថ្ងៃ ចន្លោះរយៈពេល១២ថ្ងៃ ថា តើគណបក្សនីមួយៗមានសិទ្ធិធ្វើអ្វីខ្លះផងទៅ»។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីណែនាំស្តីពីការហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោតជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ មានតំណាងគណបក្សជាច្រើនបានចូលរួម ដូចជាតំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តំណាងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តំណាងគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ និងតំណាងគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ជាដើម។
ស្លាកសញ្ញាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានត្រៀមទុកនៅឯទីស្នាក់ការកណ្ដាលគណបក្សសម្រាប់យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧នេះ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧។ (អូន ឆេងប៉រ/VOA)
ភាគច្រើននៃគណបក្សមិនកាន់អំណាច សម្តែងការមិនពេញចិត្តចំពោះសេចក្តីណែនាំថ្មីរបស់ គ.ជ.ប និងបានស្នើឲ្យមានការកែប្រែ ដើម្បីធានានូវសេរីភាពក្នុងការហែក្បួនឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយ។ ដោយឡែកគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានគំាទ្រសេចក្តីសម្រេចដាច់ណាត់របស់ គ.ជ.ប នេះ។
លោក សៅ វ៉ាន់ដេត មន្រ្តីមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគាំទ្រ និងចូលរួមអនុវត្តចំពោះសេចក្តីណែនាំថ្មីរបស់ គ.ជ.ប។
លោក សៅ វ៉ាន់ដេត បញ្ជាក់ថា៖
«គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺអាចទទួលយកបាន ព្រោះយើងមើលទៅដូចឯកឧត្តមប្រធានបញ្ជាក់អញ្ចឹង ហែក្បួន១០នាក់ហ្នឹងតែវាមានធាតុផ្សំ។ ទំហំ និងធាតុផ្សំ។ អញ្ចឹងខាងគណបក្សគេប្រហែលជាមិនយល់ គេមិនបានមើលអាលើ គេចាប់យកតែចំនួន ហើយគេមានប្រតិកម្ម។ តាមពិតធាតុពិត គេមានពីរចំណុច អញ្ចឹងយើងមើលទៅវាអត់មានអីទេ។ អញ្ចឹងខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដូចអត់មានបញ្ហាអីទេ គឺមានតែអនុវត្ត និងធ្វើតាមសេចក្តីណែនាំរបស់ គ.ជ.ប តែប៉ុណ្ណឹង»។
ក្រុមមន្រ្តី គ.ជ.ប ដែលជាអ្នករៀបចំ និងផ្សព្វផ្សាយនូវសេចក្តីណែនាំថ្មីនោះ ភាគច្រើនជាមន្រ្តីមានសមាសភាពមកពីគណបក្សកាន់អំណាច បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ក្រុមគណបក្សប្រឆាំងដែលថា សេចក្តីណែនាំថ្មីនោះថាមានការរឹតត្បិត។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប ប្រាប់ថា ការចេញសេចក្តីណែនាំសម្រាប់ការដង្ហែក្បួនឃោសនាបោះឆ្នោតថ្មីនេះ គឺដើម្បីរក្សាស្ថេរភាពសង្គម ជៀសវាងការប្រើហិង្សាណាមួយពីអ្នកចូលរួមហែក្បួនទាំងនោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«រឿងហែក្បួន គណបក្សមួយទៅ គណបក្សមួយមក ពីមុនអត់មានផ្លូវ អត់មានកន្លែងពុះកណ្តាលផ្លូវទេ គឺជាប់គ្នាទាំងអស់។ អញ្ចឹងទេមកជិតគ្នាអាជ្ញាធរបោះឆ្នោត និងអាជ្ញាធរសណ្តាប់ធ្នាប់សម្រួលឲ្យបិទសំឡេងអី អត់បិទ។ បិទពីចម្ងាយបន្តិចមក ដល់ជិតគ្នាគប់ដបទឹកដាក់គ្នា។ មានដបទឹក មានដុំថ្មអី គឺពិបាកណាស់ ហើយករណីនេះវាឃើញរូបភាពអត់ល្អ វាបង្កគ្រោះថ្នាក់ផង»។
ការសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប គឺធ្វើឡើងពីរសប្តាហ៍ក្រោយពីសាលារាជធានីភ្នំពេញបានចេញលិខិតជូនដំណឹងពីការហាមមិនឲ្យគណបក្សនយោបាយហែក្បួន និងឃោសនាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អណត្តិទី៤ ខាងមុខនេះ នៅតាមផ្លូវសំខាន់ៗចំនួន៩ និងទីកន្លែងសាធារណៈធំៗចំនួន៧ផ្សេងទៀត ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ការហាមឃាត់នេះកើតឡើង បន្ទាប់ពីការគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់ទទួលបានសំឡេងឆ្នោតភាគច្រើននៅមណ្ឌលភ្នំពេញក្នុងការបោះឆ្នោត ថ្នាក់ជាតិអណត្តិមុន។
បណ្ដុំអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៣៨នៃបន្ទប់ស្ថានការណ៍សម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៧ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ស្ដីពី «ការបើកទូលាយទីធ្លាសាធារណៈ និងលើកស្ទួយសិទ្ធិប្រមូលផ្ដុំ និងហែក្បួនក្នុងការដំណើរការឃោសនារបស់គណបក្សប្រកួតប្រជែង»។
ពួកគេបានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះថា ការហាមឃាត់ការដង្ហែក្បួន និងឃោសនាបោះឆ្នោតនៅតាមតំបន់សំខាន់ៗក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ថាជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ និងមិនសមហេតុផល។ ក្រុមអង្គការទាំងនោះក៏បានលើកឡើងថា បម្រាមនោះក៏មិនបានបង្ហាញឲ្យឃើញអំពីការធានារបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតប្រកបដោយភាពសេរី និងត្រឹមត្រូវដែរ៕