ពេលវេលាសេសសល់កំពុងតែត្រូវរាប់ថយក្រោយសម្រាប់សំណុំរឿងដែលក្រុមគ្រួសារលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ាប្តឹងលោកហ៊ុន ម៉ាណែត នាយរងសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមភូមិន្ទនិងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់មេធាវីសិទ្ធិមនុស្ស។
ប៉ុន្តែការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមគ្រួសារអ្នកនយោបាយខ្មែរអាមេរិកាំងនេះមិនដើរថយក្រោយទេគឺបោះជំហានទៅមុខរហូតទាល់តែមានការដោះលែងលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ានិងទទួលបានសំណងសមរម្យសម្រាប់ការខាតបង់ដែលខ្លួនទទួលរងគ្រោះ។
លោកមាជ សុវណ្ណារ៉ា មន្ត្រីព័ត៌មានរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងលោកស្រី ជេមី មាជ ជាភរិយាព្រមទាំងកូនតូចៗចំនួនបីនាក់បានដាក់ពាក្យប្តឹងទៅតុលាការសហព័ន្ធប្រចាំភាគកណ្តាលនៃរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាប្រឆាំងនឹងលោកឧត្តមសេនីយ៍ហ៊ុន ម៉ាណែត និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃសុក្រទី៨ខែមេសាពីបទធ្វើទារុណកម្ម ភេរវកម្មអន្តរជាតិ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តដោយចេតនា ការវាយតប់ ការបំពារបំពានរាងកាយ ការឃុំឃាំងដោយខុសច្បាប់ និងការព្រាត់ប្រាស់ប្តីប្រពន្ធ។
លោកស្រី ជេមី មាជ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA ក្នុងបទសម្ភាសមួយថា៖
«អ្វីដែលយើងចង់បាននៅពេលនេះគឺចង់ឱ្យគាត់សងនូវជំងឺចិត្តដែលគាត់បានធ្វើបាបទាំងផ្លូវកាយផ្លូវចិត្តមិនថាគ្រួសាររបស់ខ្ញុំគាត់នៅឯពន្ធនាគារមួយចំណែកហើយមួយចំណែកទៀតគឺនាងខ្ញុំនិងគ្រួសារគឺកូននាងខ្ញុំគាត់រន្ធត់ស្មារតីរៀនក៏មិនសូវបាន អ្វីមិនបានដោយសារការបាត់បង់ឱពុកហើយអ្វី ដែលយើងចង់បានគឺយើងចង់ស្វែងរកយុត្តិធម៌ឱ្យគ្រួសាររបស់នាងខ្ញុំនៅក្នុងការដែលចោទគាត់ថាបង្កកុប្បកម្មអ្វី ហ្នឹងទៅ ហើយចង់រកយុត្តិធម៌ឱ្យគាត់»។
លោកមេធាវី ម៉តុន សក្លា ដែលការពាររឿងក្តីសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនមកហើយនោះនិងពេលនេះកំពុងតំណាងឱ្យក្រុមគ្រួសារលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ាអះអាងថាពេលកំណត់ចុងក្រោយសម្រាប់លោកហ៊ុន ម៉ាណែត សល់ពេលត្រឹមថ្ងៃច័ន្ទទី៩ខែឧសភាដើម្បីឆ្លើយតបមុននឹងតុលាការត្រូវចាប់ផ្តើមដំណើរការនីតិវិធីរបស់ខ្លួនតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីដើមបណ្តឹងថាភាគីចុងចម្លើយបោះបង់សិទ្ធិការពារខ្លួននិងក្រោយមកអាចនឹងឈានទៅដល់ការចេញសាលក្រមកំបាំងមុខ។
លោកម៉តុន សក្លា ពន្យល់ថាតាមគោលការណ៍ច្បាប់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកគឺអ្នកដែលដាក់ពាក្យបណ្តឹងត្រូវជូនដំណឹងទៅដល់ភាគីចុងចម្លើយដើម្បីឱ្យគេត្រៀមការពារខ្លួននៅចំពោះមុខតុលាការ។ ដោយហេតុនោះហើយទើបមានអ្នកស៊ើបអង្កេតម្នាក់គឺលោក Paul Hayes បានយកដីកាជូនដំណឹងពីដំណើរការរឿងក្តីនេះដល់លោកហ៊ុន ម៉ាណែតនៅភោជនីយដ្ឋានឋានព្រះច័ន្ទក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វញ៉ា កាលពី ថ្ងៃសៅរ៍ទី៩ខែមេសាពេលដែលលោកធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកម៉តុន សក្លាបានពន្យល់ពីយុត្តាធិការឬសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់តុលាការរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាមកលើសំណុំរឿងនេះថាច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិតម្រូវឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរហើយច្បាប់ដែលចែងដោយសភាសហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យប្តឹងរដ្ឋាភិបាលណាដែលធ្វើទារុណកម្មនិងរំលោភធ្ងន់ធ្ងរមកលើពលរដ្ឋអាមេរិកាំង។ លោកចាត់ទុកថាការដាក់ពន្ធនាគារលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ារយៈពេលយូរដោយមិនមានការគោរពតាមនីតិវិធីរបស់តុលាការគឺជាការធ្វើទារុណកម្មមួយ។
លោកហ៊ុន ម៉ាណែតបញ្ជាក់ថាលោកនៅមិនទាន់មានជំហរយ៉ាងណានៅឡើយទាក់ទងនឹងបណ្តឹងនេះទេ។ លោកបានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅឯអាកាសយានដ្ឋានភ្នំពេញបន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចនៅ សហរដ្ឋអាមេរិកនិងកាណាដាកាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា។
«ទាក់ទងនឹងករណីលោកម៉ាជ សុវណ្ណារ៉ា ខ្ញុំអត់ដឹងរឿងហ្នឹងទេប៉ុន្តែខ្ញុំគ្រាន់តែឮតាមសារព័ត៌មានថាមានប្តឹងខ្ញុំប៉ុន្មានចំណុចរួមទាំងភេរវកម្មអន្តរជាតិ ហើយខ្ញុំកប់យោបល់រឿងហ្នឹង»។
លោកបន្ថែមថាផ្អែកតាមការប្តឹងនេះរហូតដល់ភ្ជាប់លោកទៅនឹងករណីភេរវកម្មគឺជាការប្តឹងមានលក្ខណៈនយោបាយច្រើនជាង។
«ខ្ញុំគិតថាការប្តឹងកន្លងមកនេះដែលគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់គឺគ្រាន់តែជាការចង់រៀបឱ្យចំណេញខាងនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះគឺគ្មានមូលដ្ឋានអ្វីច្បាស់លាស់ទេ»។
លោកម័រតុន សក្លា បានបញ្ជាក់ថានេះគឺជាសំណុំរឿងសិទ្ធិមនុស្សសុទ្ធសាធ។
«នេះមិនមែនជាសំណុំរឿងនយោបាយទេ។ ខ្ញុំអត់មានអ្វីជាប់ទាក់ទង ទាល់តែសោះជាមួយនឹងអ្នកនយោបាយ។ ហេតុផលដែលខ្ញុំចូលពាក់ព័ន្ធក្នុងសំណុំរឿងនេះដោយសារតែខ្ញុំគឺជាមេធាវីសិទ្ធិមនុស្ស។ ខ្ញុំលះបង់កម្លាំងជួយការពារសិទ្ធិមនុស្សហើយមានដំណើរការជាប្រព័ន្ធដើម្បីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សប្រព្រឹត្តដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា»។
លោកបន្ថែមថាលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ាគឺ មិនមែនជាជនរងគ្រោះតែម្នាក់គត់ដែលរងការរំលោភបំពានទេ។ ជនរងគ្រោះដទៃទៀតដែលលោកយកចិត្តទុកដាក់ មានលោក ញ៉យ ចំរើននិងលោកគង់ សភា អ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបាតុករគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាវាយដំទាត់ធាក់ លោកហុង សុខហួរសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សសមរង្ស៊ី និង លោកអ៊ុំ សំអាន អ្នកតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលលោកទាំងពីរកំពុងជាប់ពន្ធនាគារពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាឯកសារព្រំដែន និងកម្មករជាច្រើនពាន់នាក់ដែលត្រូវធ្វើបាបដោយសារតែការតវ៉ាទាមទារការដំឡើងប្រាក់ខែនិងជនរងគ្រោះដោយសារការរំលោភយកដីធ្លីជាដើម។
បណ្តឹងនេះ ក៏ ទាមទារសំណងជាច្រើនដែលមិនទាន់កំណត់ចំនួននៅឡើយចំពោះផលប៉ះពាល់មកលើក្រុមគ្រួសារលោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា។
លោកមាជ សុវណ្ណារ៉ា ត្រូវបានតុលាការក្រុងភ្នំពេញកាត់ទោសកាលពីថ្ងៃទី២១ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៥ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ឆ្នាំដោយសារតែការចូលរួមក្នុងបាតុកម្មទាមទារឱ្យបើកទីលានប្រជាធិបតេយ្យ។
នាង សុវណ្ណារ៉ា សុជាតា ថតរូបជាមួយឪពុករបស់នាង គឺលោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ដែលជាមន្ត្រីព័ត៌មានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មុនពេលត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ។ (រូបថត៖ ចេមី មាជ)
កញ្ញា សុជាតា មាជ ឈ្មោះហៅក្រៅថាសាម៉ាន់តា កូនស្រីច្បងរបស់លោកមាជ សុវណ្ណារ៉ា បានរៀបរាប់ពីផលប៉ះពាល់លើគ្រួសារនាង។
«ពួកប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំពៅគេបានយ៉ាប់ជាង វានៅតូចទើបតែអាយុ៧ឆ្នាំ រៀនអ្វីអត់ប៉ា វារៀនអត់សូវចូល គិតតែយំនឹកប៉ា មុនគេងក៏នឹកប៉ា។ ដូច្នេះតាំងពីប៉ាចូលគុកតាំងពីឆ្នាំមុនមកក៏ខួរក្បាលគ្នា Stressed និង Depressed (ពិបាកផ្លូវចិត្ត) អត់មានប៉ានៅ ជាមួយដូច្នេះត្រូវធ្លាក់ថ្នាក់ទីមួយម្តងទៀត ត្រូវរៀនថ្នាក់ទីមួយពីរដងហើយឆ្នាំនេះ»។
នាងក៏ធ្លាប់បានសរសេរលិខិតស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីលោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស លោកចន ឃែរី ។ ប៉ុន្តែក្តីសង្ឃឹមចុងក្រោយរបស់នាងគឺសំណុំរឿងនេះហើយ។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានចាត់ទុកថាសំណុំរឿងរបស់លោកមាជ សុវណ្ណារ៉ានិងមន្ត្រី គណបក្សប្រឆាំងដទៃទៀតគឺជាសំណុំរឿងមានលក្ខណៈនយោបាយដែលទទូចឱ្យមានការដោះស្រាយដោយការចរចាគ្នារវាងមេដឹកនាំគណបក្ស។
ប៉ុន្តែសម្រាប់លោកស្រីជេមី មាជ បង្ហាញការជឿជាក់លើការដោះស្រាយសំណុំរឿងនេះតាមផ្លូវតុលាការសហរដ្ឋអាមេរិកនិងបង្ហាញការអស់សង្ឃឹមក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយ។
«បើសិនជាយើងថារឿងនយោបាយចរចាដោយនយោបាយ។ ឥឡូវយើងសួរថាតើលោកហ៊ុន សែនគាត់ដែលនិយាយអ្វី មួយគោរពនូវពាក្យសម្តីគាត់ឬអត់? យើងឃើញឧទាហរណ៍ពីដើមមកហើយ ធ្លាប់មានការចរចាដើម្បីមានការដោះដូរចូលប្រទេសកម្ពុជាវិញគឺក្រោយមកនៅ តែមានចេញចាប់ដដែល។ ចឹងនយោបាយបើសិនជាយើងដោះស្រាយតាមនយោបាយតើគាត់អាចដម្កល់ជាតិជាធំអត់?»
លោកគ្រីស ផៅវឺ មន្ត្រីតុលាការសហព័ន្ធប្រចាំភាគកណ្តាលនៃរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាបានបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេតាមអ៊ីម៉េលថាពាក្យបណ្តឹងនេះត្រូវបានតុលាការទទួលបានជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៨ខែមេសា។
លោកបានបន្ថែមថា៖
«ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់បានចាត់ការអ្វីនៅឡើយទេក្រៅពីការចុះបញ្ជីឯកសារដំបូងនិងការជូនដំណឹងរដ្ឋបាលមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ»។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្រុមមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ាកំពុងតែដាក់ពាក្យប្តឹងបន្តទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងការសម្រេចដាក់ទោសលោកឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន២០ឆ្នាំដោយចាត់ទុកថាមានកំហុសនីតិវិធី។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកមេធាវី ជូង ជូងីហើយលោកក៏បានសម្តែងការគាំទ្រចំណាត់ការរបស់តុលាការសហរដ្ឋអាមេរិក។
«សម្រាប់ប្រយោជន៍លោកមាជ សុវណ្ណារ៉ា បើកាលណាក្រុមគ្រួសារគាត់ឬគាត់ប្តឹងនៅតុលាការអាមេរិកគឺមានផលល្អសម្រាប់គាត់ទៅវិញពីព្រោះថាបើយើងពិនិត្យទៅលើចំណាត់ការរបស់តុលាការគឺតុលាការខ្មែរយើងអត់ទាន់មានស្តង់ដាដូចគេនៅស្រុកក្រៅទេ។ តុលាការនៅអាមេរិកខ្ញុំមានជំនឿ។ គេមានការវិនិច្ឆ័យខ្ពស់ជាង។ អីចឹងគឺខ្ញុំមើលឃើញថាការដែលក្រុមគ្រួសារលោកមាជ សុវណ្ណារ៉ាឬគាត់ប្តឹងនៅតុលាការអាមេរិកមានផលល្អសម្រាប់គាត់ជាងបើប្រៀបធៀបទៅនឹងខ្មែរ»។
លោកម៉តុន សក្លា បញ្ជាក់ថាក្រុមការងារកំពុងតែរៀបចំ ដំណើរការដើម្បីជូនដំណឹងដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាហើយអាចនឹងត្រូវចំណាយពេលយូរដោយសារតែនីតិវិធីមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញព្រោះ ត្រូវឆ្លងកាត់ប្រព័ន្ធការទូត។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងមានពេល៦០ថ្ងៃនៅក្រោយពីពេលជូនដំណឹងដើម្បីឆ្លើយតប៕