នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩ រដ្ឋាភិបាលកេនយ៉ាបានផ្លាស់ប្តូរប្រតិបត្តិការបញ្ចេញទំនិញពីកំពង់ផែ Mombasa នៅជាប់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា ទៅរដ្ឋធានីណៃរ៉ូប៊ី និងទីក្រុង Naivasha ដែលនៅផ្ទៃក្នុងប្រទេសវិញ។
នៅពាក់កណ្តាលខែកញ្ញា លោកប្រធានាធិបតី William Ruto បានបញ្ជាឱ្យប្រតិបត្តិការនេះត្រឡប់ទៅធ្វើនៅកំពង់ផែ Mombasa វិញ។
លោកប្រធានាធិបតី William Ruto បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំនឹងចេញសារាចរណែនាំអំពីការបញ្ចេញទំនិញ និងបញ្ហាប្រតិបត្តិការពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដើម្បីនាំប្រតិបត្តិការទាំងនេះទៅកំពង់ផែ Mombasa វិញដូចអ្វីដែលខ្ញុំបានសន្យាចំពោះប្រជាជនកេនយ៉ា។ ការធ្វើបែបនេះនឹងជួយស្តារការងាររាប់ពាន់នៅទីក្រុង Mombasa»។
អតីតប្រធានាធិបតីលោកUhuru Kenyatta បានប្តូរប្រតិបត្តិការបញ្ចេញទំនិញទៅទីក្រុងណៃរ៉ូប៊ីដើម្បីបង្កើនការប្រើប្រាស់បណ្តាញផ្លូវរថភ្លើង Standard Gauge ដែលត្រូវបានសាងសង់ជាមួយនឹងប្រាក់កម្ចីចំនួន ៤,៥ ពាន់លានដុល្លារពីប្រទេសចិន។ វិធានការនេះបានបង្ខំក្រុមហ៊ុននានាឱ្យចំណាយថ្លៃដឹកជញ្ជូនដើម្បីប្រើប្រាស់ផ្លូវរថភ្លើង ដែលនេះជាសេចក្តីសម្រេចមួយដែលក្រុមមន្ត្រីមើលឃើញថាជាវិធីល្អបំផុតក្នុងការសងប្រាក់កម្ចីវិញ។
ផែនទីប្រទេសកេនយ៉ាដែលបង្ហាញទីក្រុងនានា។
សេចក្តីសម្រេចរបស់លោក Ruto ដែលត្រូវបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកញ្ញា ត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយលោក Abdulswamad Shariff Nassir អភិបាលក្រុង Mombasa ដែលទើបជាប់ឆ្នោត និងដែលបានថ្លែងថា ភាពចាំបាច់ក្នុងការសងបំណុលមិនមែនជាមូលហេតុនៃការបិទអាជីវកម្មនៅកំពង់ផែក្នុងទីក្រុង Mombasa នោះទេ។
អភិបាលក្រុងរូបនេះថ្លែងថា៖ «យើងបានប្រយុទ្ធជាមួយបញ្ហានេះអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ ហើយយើងបាននិយាយដោយបើកចំហថា ទោះបីជាត្រូវសងបំណុលសម្រាប់ផ្លូវរថភ្លើង Standard Gauge ក៏ដោយ ក៏មានវិធីផ្សេងទៀតដែលអាចសងបំណុលបាន។ វាមិនចាំបាច់ត្រូវតែសម្លាប់សេដ្ឋកិច្ចនៃផ្នែកមួយនៃប្រទេសនោះទេ«។
បើយោងតាមការវាយតម្លៃសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០២២ ការប្រើប្រាស់ផ្លូវរថភ្លើងStandard Gauge បានកើនឡើង ២២,៦% នៅក្នុងឆ្នាំ២០២១ និងទទួលបានចំណូលចំនួន ១០៨ លានដុល្លារអាមេរិកដែលជាចំនួនកើនឡើងបើធៀបនឹងចំណូល ៨៧ លានដុល្លារអាមេរិកនៅក្នុងឆ្នាំ២០២០។ ការកើនឡើងនេះគឺដោយសារការដឹកទំនិញពីកប៉ាល់ទៅកាន់ទីក្រុងណៃរ៉ូប៊ី។
នៅពេលប្រតិបត្តិការបញ្ចេញទំនិញត្រូវផ្លាស់ប្តូរទៅកំពង់ផែ Mombasa វិញ មនុស្សជាច្រើនមានការបារម្ភថា ផ្លូវរថភ្លើងនឹងបាត់បង់អាជីវកម្មដែលនឹងធ្លាក់ទៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមហ៊ុនដឹកទំនិញតាមរថយន្ត ហើយវានឹងធ្វើឱ្យរថភ្លើងនេះមានការលំបាកក្នុងការសងបំណុលខ្លួន និងចុងក្រោយរុញបន្ទុកចំណាយសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើងនេះទៅឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកបង់ពន្ធ។
អ្នកជំនួញមួយចំនួននិយាយថា ក្នុងពេលកន្លងមក កំពង់ផែ Mombasa មានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការផ្ទេរ និងដឹកជញ្ជូនកុងតឺន័រ។
រូបឯកសារ៖ រថយន្ដមួយគ្រឿងបើកពីក្រោមស្ពានមួយ ដែលមានរថភ្លើងកំពុងឆ្លងកាត់ នៅក្រុង Athi River ប្រទេសកេនយ៉ា ថ្ងៃទី ៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។
លោក Gerrishon Ikiara គ្រូបង្រៀនសេដ្ឋកិច្ចនៅសាកលវិទ្យាល័យណៃរ៉ូប៊ីព្យាករណ៍ថា កំពង់ផែ Mombasa នឹងមិនអាចរ៉ាប់រងការទទួលខុសត្រូវដែលកើនឡើងនេះបានទេ។
លោក Ikiara បានថ្លែងថា៖ «ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ យើងនឹងចាប់ផ្តើមទទួលរងផលប៉ះពាល់ពីការដឹកជញ្ជូនយឺតយ៉ាវ និងបញ្ហាផ្សេងៗទៀត ដែលនឹងធ្វើឱ្យមានចរាចរណ៍មមាញឹកនៅលើផ្លូវជាតិពី Mombasa និងមានអំពើពុករលួយក្នុងចំណោមប៉ូលិសចរាចរណ៍នៅគ្រប់ចំណុចទាំងអស់»។
លោក Alfred Omenya អ្នកជំនាញអភិបាលកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍ក្រុងសង្ឃឹមថា បញ្ហាទាំងនេះអាចដោះស្រាយបាន ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចាត់តាំងអ្នកគ្រប់គ្រងល្អដើម្បីប្រតិបត្តិការកំពង់ផែនេះ។
លោក Alfred Omenya បានថ្លែងក្នុងសម្តីដើមថា៖ «ខ្ញុំគិតថា លោកប្រធានាធិបតីសម្រេចត្រឹមត្រូវ។ យើងសង្ឃឹមថា វាមិនមែនជាសកម្មភាពនយោបាយតាមតែនឹកឃើញនោះទេ ប៉ុន្តែវាជាសកម្មភាពដែលផ្អែកលើការធ្វើផែនការជាក់លាក់ យុទ្ធសាស្ត្រច្បាស់លាស់ និងការអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់សម្រាប់ប្រទេសយើង»។
ស្ថានភាពអាក្រក់បំផុតដែលអាចកើតឡើងពេលអនាគតនោះគឺ ការកកស្ទះ និងអំពើពុករលួយនៅកំពង់ផែ Mombasa នឹងធ្វើឱ្យអ្នកជំនួញមកពីប្រទេសជិតខាងជ្រើសរើសយកកំពង់ផែផ្សេង ដែលនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកេនយ៉ាបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដែលត្រូវការខ្លាំងសម្រាប់អភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ និងសងបំណុលរបស់ខ្លួន៕