អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ព្រមានគណបក្សកម្លាំងជាតិ ដែលបានសម្រេចតែងតាំងលោក រ៉ុង ឈុន ជាទីប្រឹក្សារបស់គណបក្ស ដោយថា ការតែងតាំងនោះខុសនឹងច្បាប់ ហើយគណបក្សមួយនេះអាចប្រឈមនឹងការមិនអាចចូលរួមបោះឆ្នោតបាន។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ប្រាប់វីអូអេតាមទូរស័ព្ទថាការតែងតាំងលោក រ៉ុង ឈុន ដែលជាអតីតអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ជាទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិ តាមរយៈសមាជរបស់ខ្លួន មិនស្របតាមការអនុវត្តច្បាប់នោះទេ ដោយសារតែលោក រ៉ុង ឈុន កំពុងស្ថិតក្រោមការអនុវត្តទោស និងការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ។ លោកបន្តថាលោក រ៉ុង ឈុន នៅមិនទាន់មាននីតិសម្បទាពេញលេញណាមួយឡើយចំពោះការក្លាយជាថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គណបក្សនយោបាយ។
លោកប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទថា៖ «អ៊ីចឹងទេករណីលោក រ៉ុង ឈុន នេះស្ថិតនៅក្នុងជាបុគ្គលមួយរូបស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការនៅឡើយទេ។ គាត់មិនទាន់មាននីតិសម្បទាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីចូលរួមឱ្យគណបក្សឱ្យគេបោះឆ្នោត ឬឈរឈ្មោះជាអីមួយនៅក្នុងគណបក្សក្តី នៅក្នុងជួរអីក្តី ឬក៏ដឹកនាំគណបក្សណាមួយទេ»។
រូបឯកសារ៖ លោក រ៉ុង ឈុន ធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាន នៅស្នាក់ការសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ ក្នុងសង្កាត់ចាក់អង្រែ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ អំពីការលាលែងពីគណបក្សភ្លើងទៀន ទៅចូលរួមជាមួយគណបក្សកម្លាំងជាតិ កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
លោក រ៉ុង ឈុន អតីតមេដឹកនាំសហជីព និងជាអតីតអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនធ្លាប់ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ដាក់ពន្ធនាគារនៅឆ្នាំ២០២០ ពីបទញុះញង់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោកលើការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជាវៀតណាមនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ ប៉ុន្តែលោកត្រូវបានដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពវិញនៅឆ្នាំ២០២១ តាមការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ដែលសម្រេចព្យួរទោសសេសសល់របស់លោក។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទថាការលើកឡើងរបស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពនៃការធ្វើនយោបាយរបស់លោក ដែលលោកថាលោកមិនត្រូវបានហាមឃាត់ឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែនៅក្នុងទាំង៥ចំណុចនៃការអនុវត្តវិធានតុលាការហ្នឹង វាមិនបានហាមឃាត់ នៅក្នុងបំរាមហ្នឹងមិនបានហាមឃាត់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការធ្វើនយោបាយទេ»។
លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថាកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ គណបក្សភ្លើងទៀនបានធ្វើសមាជមួយនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប គ្រានោះលោកត្រូវបានតែងតាំងជាអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃថែមទាំងបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹង ដោយទទួលស្គាល់រូបលោកជាអនុប្រធានផងដែរ ដោយមិនមានការលើកឡើងថារូបលោកនៅមិនទាន់មាននីតិសម្បទាគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «គណបក្សភ្លើងទៀនបានធ្វើកំណត់ហេតុ និងរបាយការណ៍ក៏ដូចជារចនាសម្ព័ន្ធដាក់ជូនក្រសួងមហាផ្ទៃ បន្ទាប់មកក្រសួងមហាផ្ទៃបានចេញស.ជ.ណ ទទួលរ៉ុង ឈុន ជាអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន។ តែមកដល់ពេលនេះបែរជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃថាខ្ញុំអត់មាននីតិសម្បទា ខ្ញុំមិនបានអនុវត្តទៅតាមសាលក្រាម ឬវិធានតុលាការដាក់ឱ្យអនុវត្ត វាអត់មានអ្វីដែលយើងមើលចំណុចទាំងអស់នោះវាអត់មានបំរាម ហើយយើងធ្វើការប្រៀបធៀប ហេតុអីកាលខ្ញុំនៅគណបក្សភ្លើងទៀនអាចធ្វើអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនបាន»។
នៅពេលសួរអំពីការធ្វើនយោបាយរបស់លោក រ៉ុង ឈុន នៅពេលលោកធ្វើជាអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ខៀវ សុភ័គ មិនបានឆ្លើយចំៗនោះទេ ប៉ុន្តែលោកស្នើឱ្យគណបក្សកម្លាំងជាតិពិចារណាឡើងវិញចំពោះការតែងតាំងថ្នាក់ដឹកនាំ ជៀសវាងការមិនទទួលស្គាល់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងមិនអាចចូលរួមការបោះឆ្នោតនាពេលអនាគតបាន។
លោកថ្លែងថា៖ «កន្លងមករូបភាពខុសច្បាប់បានន័យថាអ្វីៗក៏ដោយយើងមិនមែនថាខុសច្បាប់ទេ គេដឹងដែរតែគេមិនទាន់ធ្វើអី មែនទែនទាល់តែគេមិនទទួលឧទាហរណ៍ថាគេមិនទទួលពាក្យសុំតាំងថាមានអីទាល់ខ្លួនឯងខុសមិនព្រមធ្វើទេ។ ឥឡូវក្រសួងមហាផ្ទៃប្រាប់ហើយសុំពិចារណាឡើងវិញ វាគ្មានអីទេបើមិនពិចារណាឡើងវិញយើងមិនទទួលជាផ្លូវច្បាប់មិនទទួលស្គាល់របស់គាត់ហ្នឹងទៅ មិនទទួលស្គាល់សមាជគាត់ មិនទទួលអីពីគណបក្សគាត់ វាចប់ទៅហើយ អត់បោះឆ្នោតបោះអីវាមិនបាន»។
កាលពីកន្លងទៅ ក្រសួងយុត្តិធម៌ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ថាលោក រ៉ុង ឈុន មិនទាន់មាននីតិសម្បទាឡើងវិញដោយពេញលក្ខណៈច្បាប់ឡើយ ដោយសារពុំទាន់ផុតរយៈពេល៥ឆ្នាំ គិតចាប់ពីថ្ងៃអនុវត្តទោសរួច ហើយក៏ពុំមានលក្ខខណ្ឌគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ស្នើសុំឲ្យមាននីតិសម្បទាឡើងវិញតាមផ្លូវតុលាការ ស្របតាមមាត្រា៥៣៤ និងមាត្រា៥៣៥នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។
លោក ខៀវ សុភ័គ ស្នើគណបក្សកម្លាំងជាតិគួរពិចារណា និងកែសម្រួលឡើងវិញ មុននឹងសម្រេចផ្ញើរបាយការណ៍ពីសមាជរបស់គណបក្សខ្លួនមកកាន់ក្រសួងមហាផ្ទៃ។
សម្រាប់លោក រ៉ុង ឈុន វិញ លោកអះអាងថាលោកនឹងមិនមានការដកថយនោះទេ ដោយសារតែរូបលោកមិនបានអនុវត្តអ្វីដែលខុសនឹងច្បាប់។ ប៉ុន្តែលោកថាលោកនឹងរង់ចាំការសម្រេចរួមរបស់គណបក្ស។
លោកថ្លែងថា៖ «ហើយជំហរគណបក្សក៏មិនដកថយដែរ ពីព្រោះវាអត់មានអ្វីខុស ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹងសម្រេចទៅតាមគណបក្សប្រសិនបើគណបក្សសម្រេចបែបម៉េច អាហ្នឹងខ្ញុំសម្រេចទៅតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់គណបក្សកម្លាំងជាតិ។ ប៉ុន្តែបើតាមខ្ញុំដឹងគណបក្សកម្លាំងជាតិមិនដកថយទេពីព្រោះវាអត់មានអ្វីដែលត្រូវខុសច្បាប់»។
លោក ស៊ុន ចន្ធី ប្រធានគណបក្សកម្លាំងជាតិប្រាប់វីអូអេថា ការចោទប្រកាន់របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃមកលើលោករ៉ុង ឈុន មិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពច្បាប់ពេញលេញនោះទេ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា កាលពីពេលដែលលោករ៉ុង ឈុន ស្ថិតនៅជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀន លោក រ៉ុង ឈុន មានតួនាទីជាអនុប្រធានបក្ស ហើយបានដឹកនាំបក្សដោយមិនមានបញ្ហាអ្វីមួយឡើយ។ លោក ស៊ុន ចន្ធី បានចោទសំណួរសួរថា ការផ្តល់តួនាទីដល់លោករ៉ុង ឈុន ជាទីប្រឹក្សាគណបក្សគឺខុសច្បាប់ ហេតុអ្វីបានលោករ៉ុង ឈុន មិនខុសច្បាប់ដូចគ្នាកាលពេលដែលលោកមានតួនាទីជាអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន។
យ៉ាងណាមិញ លោក ស៊ុន ចន្ធី បញ្ជាក់ថា លោកនឹងរង់ចាំការឆ្លើយតបរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ក្រោយគណបក្សកម្លាំងជាតិបានផ្ញើរបាយការណ៍ស្តីពីសមាជរបស់ខ្លួន។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងរង់ចាំមើលការឆ្លើយតបជាលាយលក្ខណ៍អក្សរពីក្រសួងមហាផ្ទៃនៅពេលដែលគណបក្សកម្លាំងជាតិបានរៀបចំដាក់របាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផលសមាជលើដំបូងរបស់គណបក្សកម្លាំងជាតិជូនទៅក្រសួងមហាផ្ទៃសិន។ ដូច្នេះពេលនេះយើងមិនទាន់អាចឆ្លើយតបបែបណាមួយទេដោយសារតែគណបក្សកម្លាំងជាតិមិនទាន់ផ្តល់របាយការណ៍ពីលទ្ធផលសមាជរបស់ខ្លួនជូនទៅក្រសួងមហាផ្ទៃនៅឡើយទេ»។
បើតាមច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយមាត្រា១៨ថ្មីបានចែងថាប្រធាននិងអនុប្រធាននៃគណបក្សនយោបាយ និងសមាសភាពនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្រ្តៃយ៍ ឬអង្គការសមមូលនឹងគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្រ្តៃយ៍នៃគណបក្សនយោបាយមិនត្រូវជាបុគ្គលដែលជាទណ្ឌិតជាប់ទោស ដាក់ពន្ធនាគារពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬពីបទមជ្ឈិម ដោយគ្មានការព្យួរទោសឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក រ៉ុង ឈុន បានសម្រេចចិត្តចាកចេញពីគណបក្សភ្លើងទៀន និងចូលរួមជីវភាពនយោបាយជាមួយគណបក្សកម្លាំងជាតិដែលទើបបង្កើតថ្មី។ លោកបញ្ជាក់ថាការចូលរួមជាមួយគណបក្សថ្មី ដោយសារតែគណបក្សភ្លើងទៀនមិនអាចចូលរួមការបោះឆ្នោតនានាបាន ហើយគណបក្សថ្មីជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនិយមដូចគ្នា៕