ក្រុមអ្នកតាមដានកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជាបាននិយាយថា ចំណាត់ការដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយនេះ អាចធ្វើឲ្យកិច្ចប្រតិបត្តិការរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជួបវិបត្តិក្នុងរយៈពេលយូរមួយនាពេលខាងមុខ។
ពួកគេបានថ្លែងថា ប្រតិបត្តិការរបស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ អាចនឹងប្រឈមវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ នៅគ្រាដែលរដ្ឋាភិបាលសម្រេចការដាក់ពិដានលើអត្រាការប្រាក់ក្នុងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដោយមិនបានពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកជំនាញឯករាជ្យក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ។
ពួកគេប្រាប់ VOA ថាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលលើការដាក់ពិដានអត្រាការប្រាក់ដែលជាឧបករណ៍មិនមានប្រសិទ្ធភាពនេះទំនងជាធ្វើឡើង ដើម្បីបង្កើនប្រជាប្រិយភាពគណបក្សកាន់អំណាច នៅគ្រាដែលការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ និងការបោះឆ្នោតជាតិកំពុងតែខិតជិតមកដល់នោះ។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែមីនានេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីការដាក់ពិដានអត្រាការប្រាក់ឥណទានត្រឹម១៨ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។
ការចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននេះ កើតឡើងតែប៉ុន្មានសប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាសាធារណៈថាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ជារបស់ឯកជន។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននេះ បានឲ្យដឹងថា ការដាក់ពិដាននេះ មានគោលបំណងក្នុងការការពារផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ការទប់ស្កាត់ការជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងការការពារអតិថិជនពីការគិតការប្រាក់ក្នុងអត្រាខ្ពស់ពេកពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងការជំរុញការប្រើប្រាស់ឥណទានឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក មាស នី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវកិច្ចអភិវឌ្ឍសង្គម ប្រាប់ VOA ថា ការសម្រេចភ្លាមៗចំពោះការដាក់ពិដានលើអត្រាការប្រាក់នេះ ធ្វើឲ្យសាធារណជនមានមន្ទិលថា ជាចេតនារបស់គណបក្សកាន់អំណាចក្នុងការបង្កើនប្រជាប្រិយភាពរបស់ខ្លួន ឬក៏ជាបំណងពិតប្រាកដរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលកំពុងជាប់ក្នុងបំណុលនោះ។
«ជួនកាលការសម្រេចចិត្តភ្លាមៗនៅថ្ងៃនេះ វាអាចជួយឲ្យប្រជាប្រិយភាពរបស់អ្នកនយោបាយកើនឡើងមែន។ ក៏ប៉ុន្តែវាទុកចោលនូវស្នាម និងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរនៅពេលខាងមុខ ទោះបីជាគណបក្សនេះមិនបានកាន់អំណាច ទៅដល់គណបក្សក្រោយជួនកាលគឺជាបន្ទុកសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ហើយនិងគ្រួសារនីមួយៗនៅក្នុងរយៈពេលវែងនោះបាទ។ អ្វីដែលយើងចង់ឃើញ ចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលមានការប្រុងប្រយ័ត្នឲ្យបានច្រើនជាងនេះ មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តបែបនេះ»។
លោកបន្ថែមថា៖«បើយើងចង់បានប្រជាប្រិយភាព ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ច វាត្រូវធ្លាក់ចុះ ក៏ថ្ងៃក្រោយទៅបន្ទុកទាំងអស់ហ្នឹងវានឹងវិលមករករដ្ឋាភិបាលវិញ ដែលត្រូវដោះស្រាយ ហើយកេរ្តិ៍ឈ្មោះរដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវតាមហ្នឹងដែរ»។
រូបឯកសារ៖ លោក សន ជ័យ នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (ANSA)។
លោក សន ជ័យ នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាព ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា ការកំណត់អត្រាការប្រាក់ ក្នុងពេលប្រទេសកំពុងងាកទៅរកការបោះឆ្នោត មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងផលចំណេញផ្នែកនយោបាយ។ លោកថា ផលចំណេញនេះ នឹងបង្កផលវិបាកដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុតូចៗ។
«រឿងនេះ ក៏វាអាចជាសញ្ញាណនៃរឿងទាក់ទងការពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយ ព្រោះមានគណបក្សនយោបាយខ្លះ ក៏បានយករឿងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនេះមកជាសារនយោបាយដែរណាស់ បាទនៅពេលកន្លងមកហ្នឹង។ អញ្ចឹងជៀសមិនរួចគឺអាច អាចជាអ្វីមួយដែលរដ្ឋាភិបាលចង់បានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោកបន្ថែមថា៖
«ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំវិញ ខ្ញុំមើលឃើញថា ការកំណត់អត្រាការប្រាក់១៨ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំសម្រាប់មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធំៗ ដែលឲ្យកម្ចីទៅពលរដ្ឋហ្នឹងធំៗ ខ្ញុំគិតថាមិនសូវជាបញ្ហាទេ ក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាគឺ ពួកដែលឲ្យកម្ចីហិរញ្ញវត្ថុតូចៗនេះ ដូចជាខ្ចីលុយទៅ ឬក៏ហៅប្រភេទ ទិញជំពាក់ដូចជាទិញម៉ូតូ ទិញទូរស័ព្ទ»។
ក៏ប៉ុន្តែ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជាអ្នកផ្ដួចផ្ដើមឲ្យមានការបំភ្លឺថា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់គឺជារបស់ឯកជន មិនមែនជារបស់រដ្ឋនោះ បានការពារវិធានការដាក់ពិដានអត្រាការប្រាក់នេះថា ជាការជំរុញល្បឿននៃការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រឲ្យលឿនជាងមុន។
លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ជាថ្មីម្តងទៀត កាលពីថ្ងៃពុធថា ការបន្ថយអត្រាការប្រាក់ប្រចាំឆ្នាំមកនៅត្រឹម១៨ភាគរយនេះ គឺត្រូវបានសម្រេចតាមការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។
លោកបានចំអកដល់អ្នកនយោបាយមួយចំនួន ដែលព្យាយាមជំទាស់ ឬចង់កេងប្រយោជន៍នយោបាយពីការកំណត់នេះ។
«ប៉ុន្តែមានគណបក្សនយោបាយមួយអំពាវនាវឲ្យឡើងដល់២២ភាគរយវិញ។ មានបក្សនយោបាយមួយចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ មកអញ្ចេះទៅទៀត។ ប៉ុន្តែ មានអ្នកកេងចំណេញថា អាហ្នឹងជាយោបល់គេ ពីរឆ្នាំមុនណោះ ឱព្រះអើយព្រះ! ទៅរកស៊ីឯណាបាន ទៅនៅដើមពោធិណា ទៅនៅដើមពោធិហ្នឹងវិញទៅ»។
លោកបន្តថា៖
«បានសេចក្ដីថា ខ្ញុំពិគ្រោះយោបល់ចុះឡើង រួចហើយវាយបញ្ចូលទៅក្នុងបណ្ដាញនៃមេដឹកនាំទាំងអស់»។
ទោះបីជាមានការពន្យល់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីយ៉ាងនេះក្ដី អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ បានបញ្ជាក់កាលពីពេលកន្លងមកថា ការដាក់ពិដាននេះនឹងជួយសម្រួលបញ្ហាដល់អ្នកជាប់បំណុលបានមួយរយៈពេលខ្លី តែវាក៏នឹងផ្ដល់ឥទ្ធិពលជាអវិជ្ជមានផងដែរ ទៅដល់កិច្ចប្រតិបត្តិការរបស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុខ្នាតតូច។
ពួកគេបានឲ្យដឹងថា ពួកគេមិនបានទទួលដំណឹងជាមុនអំពីការសម្រេចដាក់ពិដានលើអត្រាការប្រាក់យ៉ាងតក់ក្រហល់នោះឡើយ។
រូបឯកសារ៖ ប្រជាជនខ្មែររាប់លុយរៀលដែលជារូបិយប័ណ្ណជាតិនិងលុយដុល្លារអាមេរិចនៅឯតូបដូរលុយក្នុងស្រុកមួយនៅរាជធានីភ្នំពេញថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦។ (ឡេង ឡែន/VOA)
រីឯអ្នកជំនាញខាងហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាល ក៏ធ្លាប់បានលើកឡើងកាលពីពេលមុនផងដែរថា ការដាក់ពិដានអត្រាការប្រាក់នេះ មិនមែនជាគោលនយោបាយល្អមួយក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វានឹងធ្វើឲ្យមានការកើនឡើងនូវការខ្ចីប្រាក់ដោយខុសច្បាប់ និងរារាំងដល់លទ្ធភាពទទួលបានឥណទាននៅទីជនបទ និងតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះ។
លោក ង៉ែត ជូ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍនៃក្រុមហ៊ុន Emerging Markets Consulting (EMC) មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA ថា មានមធ្យោបាយផ្សេងទៀត ដើម្បីដោះស្រាយនឹងវិបត្តិអត្រាការប្រាក់ក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ លោកពន្យល់ថា ការដាក់ពិដានលើអត្រាការប្រាក់ដោយការចាប់បង្ខំ នឹងផ្ដល់ផលវិបាកដល់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុតូចៗ។
លោកបន្តថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវផ្ដោតលើការកាត់បន្ថយកត្តាហានិភ័យនានានៅក្នុងប្រទេស ដូចជាការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដែលបានធ្វើឲ្យវិយោគិនពីក្រៅប្រទេសរារែកក្នុងការទម្លាក់អត្រាការប្រាក់។
«រដ្ឋាភិបាលនៅមានឱកាសច្រើននៅក្នុងការពង្រឹងផ្នែកទាំងអស់ហ្នឹង ដូចជាប្រសិទ្ធភាពការអនុវត្តន៍ការងាររបស់រដ្ឋាភិបាល។ លទ្ធភាពក្នុងការប្រឆាំងឬកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយទាំងអស់ហ្នឹងគឺជាឱកាសធំរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីធ្វើម៉េចអាចគេមើលមក និយាយទៅគឺម្ចាស់ ដែលគាត់ផ្ដល់កម្ចីមកមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុហ្នឹង គឺមើលទៅប្រកបដោយភាពទុកចិត្ត ប្រកបដោយការសហការខ្ពស់អញ្ចឹងអត្រាការប្រាក់ប្រហែលជាអាចធ្លាក់ទៅតាមហ្នឹង»។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ បានបញ្ជាក់ថា ពិដានដំបូងដែលរដ្ឋាភិបាលអាចដាក់បាននោះ គឺក្នុងរង្វង់៣០ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំក្នុងឆ្នាំដំបូង។ លោកថា ពិដាននោះអាចចុះមក២៥ភាគរយនៅក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំក្រោយមកទៀត និង២ឆ្នាំបន្ទាប់ទៀត ត្រឹម២០ភាគរយ ដើម្បីឈានដល់ការកំណត់ត្រឹម១៨ភាគរយ។
លោកបន្ថែមថា ការបញ្ចុះការកំណត់អត្រាការប្រាក់ដោយសន្សឹមៗនេះ អាចបង្កបរិយាកាសឲ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុតូចៗ ធ្វើការរៀបចំផែនការហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួន ដើម្បីបន្តប្រតិបត្តិការទៅមុខទៀត។
ក្នុងកិច្ចខិតខំបង្ការវិបត្តិដែលអាចកើតឡើងនៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ រដ្ឋាភិបាលបានស្នើឲ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ផ្លាស់ប្ដូរឡូហ្គោដែលស្រដៀងនឹងឡូហ្គោ ឬស្លាកសញ្ញារបស់ស្ថាប័នរដ្ឋ ដើម្បីបញ្ចៀសការយល់ច្រឡំពីសាធារណជនខ្មែរថា ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជារបស់រដ្ឋ។ ការផ្លាស់ប្ដូរស្លាកសញ្ញានេះ បានធ្វើឲ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារមួយចំនួន ត្រូវចំណាយថវិការាប់លានដុល្លារ៕