ក្នុងសវនាការជំនុំជម្រះនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នាព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ក្រុមសកម្មជនដែលត្រូវចាប់ខ្លួនក្នុងសកម្មភាពតវ៉ាឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន មេដឹកនាំសហជីព បានឡើងបដិសេធចម្លើយសារភាពរបស់ខ្លួន ដែលធ្វើឡើងអំឡុងពេលចាប់ខ្លួនភ្លាមៗ។
លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំមុន និងត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ បន្ទាប់ពីលោកបានរិះគន់ការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
ក្រោយការចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំសហជីពរូបនោះ សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សវ័យក្មេងជាង១០នាក់ បានចេញមុខតវ៉ាទាមទាររកយុត្តិធម៌ឲ្យលោក រ៉ុង ឈុន។
ការតវ៉ានៅភ្នំពេញ ជាពិសេសនៅមុខតុលាការ នាំឲ្យពួកគេត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់។
សវនាការលើដំណើររឿង«ផ្ដើមគំនិតញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្ដិសុខសង្គម» ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះ បានប្រព្រឹត្តទៅអស់រយៈពេលជាង៣ម៉ោង ដោយចៅក្រមនិងតំណាងអយ្យការបានព្យាយាមសួរភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងសកម្មជនជាប់ឃុំ និងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្រៅប្រទេសដែលជាប់ចោទដែរ ដែលត្រូវជំនុំជម្រះកំបាំងមុខ។
សកម្មជនជាជនជាប់ចោទ១៥នាក់ក្នុងសំណុំរឿងនេះរួមមាន ឈួ ផេង ជុំ ពុទ្ធី គង់ សំអាន មាន ព្រហ្មមុនី មួង សុភ័ក្ត្រ កើត សារាយ ថា ឡាវី អេង ម៉ាឡៃ ឈឿន ដារ៉ាវី ហ៊ុន វណ្ណៈ និងអ្នកនៅក្រៅប្រទេសរួមមានសេង ម៉េងប៊ុនរ៉ុង អ៊ូ ច័ន្ទឫទ្ធិ គង់ សភា ហូរ វ៉ាន់ និងហុង លីម។
រូបឯកសារ៖ កញ្ញា ឈឿន ដារ៉ាវី សមាជិកយុវជនខ្មែរថាវរៈ ដែលត្រូវបានឃាត់ខ្លួន នៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០។ (ហ៊ុល រស្មី/វីអូអេ)
សវនាការព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ដឹកនាំដោយលោកចៅក្រម ទិតសុទ្ធី បូរ៉ាឆាត បានដេញដោលសួរសកម្មជន៤រូប គឺលោក ឈួ ផេង លោក ជុំ ពុទ្ធី លោក គង់ សំអាន និងលោក មាន ព្រហ្មមុនី។
លោក ឈួ ផេង បានផ្ដល់សក្ខីកម្មអំពីដំណើរនៃការចាប់ខ្លួនលោក ជាមួយលោក ជុំ ពុទ្ធី នៅវត្តថាន់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីយប់ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ដែលពួកគេធ្វើដំណើរទៅតាមដានហេតុការណ៍ចាប់ព្រះសង្ឃជាសកម្មជននៅទីនោះ។
អតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះបានបដិសេធបទចោទប្រឆាំងរូបលោកនិងប្រកាសជំទាស់ចម្លើយសារភាពនៅចំពោះមុខមន្ត្រីនគរបាល ព្រះរាជអាជ្ញា និងចៅក្រមស៊ើបសួរ។
លោក ឈួ ផេង បានប្រាប់តុលាការថា ពេលផ្ដិតមេដៃលើកំណត់ហេតុនៃចម្លើយសារភាពនោះ លោក«ចេះតែផ្ដិតទៅ បានន័យថាទោះបីយ៉ាងណា ក៏គេឃុំខ្លួន»។
លោកបន្តថាលោកត្រូវបានមន្ត្រីនគរបាល«បញ្ចុះបញ្ចូល»ឱ្យសារភាពតាមអ្វីដែលខ្លួនចង់បានជាមួយនឹងការសន្យាថា«គួរតែឆ្លើយទៅ ចាំគាត់ជួយនិយាយឱ្យតុលាការបន្ធូរបន្ថយទោស»។
តុលាការក៏បានបន្តសាកសួរលោក ជុំ ពុទ្ធី អតីតសមាជិកយុវជនបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំស្រុកស្វាយទាប ខេត្តស្វាយរៀង និងជាកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរនៅភ្នំពេញ។ លោកក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាមួយលោក ឈួ ផេង ដែរអំឡុងពេលស្ថិតនៅវត្តថាន់។
លោក ជុំ ពុទ្ធី បានរអ៊ូរទាំពីការរំខានពីសំណាក់ប្រព័ន្ធស្កាត់សេវាទូរស័ព្ទក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស ដែលណែនណាន់តាន់តាប់ ដែលលោកពិបាកសម្រាកទទួលទានដំណេក និងភ្លេចភ្លាំងច្រើន។
លោក ជុំ ពុទ្ធី បន្តថាក្រោយត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែសីហា រូបលោក និងលោក ឈួ ផេង ដែលទើបនឹងស្គាល់គ្នា ត្រូវបានបញ្ជូនពីវត្តថាន់ ទៅអធិការដ្ឋាននគរបាលខណ្ឌចម្ការមន និងបញ្ជូនបន្តទៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីសួរចម្លើយ។
នៅពេលលោកចៅក្រម ទិតសុទ្ធី បូរ៉ាឆាត សួរថាលោកទទួលការចោទប្រកាន់ក្នុងដំណើររឿងខាងលើ និងចម្លើយសារភាពនៅចំពោះមុខនគរបាលយុត្តិធម៌ ឬយ៉ាងណា លោក ជុំ ពុទ្ធី ឆ្លើយថា៖
«ខ្ញុំអត់ទទួលស្គាល់ទេ ព្រោះគាត់[មន្ត្រីនគរបាល]យកទូរស័ព្ទខ្ញុំទៅឆែក ហើយសួរចម្លើយ។ ខ្ញុំខ្លាច ហើយខ្ញុំអស់កម្លាំង ខ្ញុំចេះតែឆ្លើយទៅ»។
លោក ជុំ ពុទ្ធី បន្តថាទោះភរិយារបស់លោក ដែលរួមដំណើរនិងត្រូវបាននគរបាលចាប់ហើយដោះលែងវិញនោះ ក៏គ្រានោះ លោកមានក្ដីបារម្ភថានាងកំពុងមានផ្ទៃពោះ យំយែកឥតឈប់ និងមិនព្រមហូបអាហារ អំឡុងពេលលោកត្រូវបានសួរចម្លើយ។
លោកនិយាយថា៖ «មិននឹកស្មានគេដាក់បន្ទុកខ្ញុំបែបនេះទេ ... ព្រោះពេលឆ្លើយ ខ្ញុំគ្មានការគិតអ្វីទាំងអស់ ក្រៅពីសុខភាពប្រពន្ធ»។
លោកព្រះរាជអាជ្ញារង សំម ឫទ្ធីវាសនា ក៏បានសួរដេញដោលការបដិសេធរបស់លោក ជុំ ពុទ្ធី ដោយលើកឡើងក្នុងសម្រង់សម្ដីដើមថា៖
«បើលោកភ័យ ហេតុអ្វីចម្លើយរបស់លោកប្រាប់ខ្ញុំ និងចៅក្រមស៊ើបមានភាពប្រទាក់ក្រឡា»។
ក្នុងចម្លើយសារភាពដែលត្រូវបានអានឡើងវិញដោយក្រឡាបញ្ជី លោក ជុំ ពុទ្ធី ត្រូវបានសួរនាំអំពីទំនាក់ទំនងរបស់លោកជាមួយលោក អ៊ូ ច័ន្ទឫទ្ធិ និងលោក គង់ សភា អតីតសមាជិកសភាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស។
លោក សំម ឫទ្ធីវាសនា បញ្ចេញយោបល់លើការឆ្លើយដោះបន្ទុកបដិសេធរបស់ចុងចម្លើយក្នុងសម្រង់សម្ដីដើមថា៖ «ខ្ញុំចង់ភ្ញាក់ផ្អើលដែរ»។
មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌៥នាក់ ក៏មានវត្តមានក្នុងបន្ទប់សវនាការដែរ តែពួកគេមិនត្រូវបានហៅឡើងឱ្យការពារខ្លួននោះទេ។ វត្តមានរបស់ពួកគេក្នុងបន្ទប់សវនាការត្រូវបានជជែកដេញដោល ដោយខាងមេធាវីការពារក្ដីឲ្យសកម្មជន មិនចង់ឱ្យពួកគេអង្គុយនៅទីនោះ តែចៅក្រមបានយល់ស្របតាមព្រះរាជអាជ្ញារងដែរថាពួកគេគួរមានវត្តមាន ដើម្បី«ការពាររបាយការណ៍»ខ្លួនលើសំណុំរឿងនេះ។
លោកវរសេនីយ៍ឯក សាន សុខសីហា អ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានថ្លែងការពារចំណាត់ការរបស់នគរបាល និងបដិសេធអំពីករណីមានការបង្ខិតបង្ខំឱ្យសារភាព។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការហៅមកសួរនាំ ឬការសាកសួរតាមដីកា ក្នុងនាមជាសមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់ វាគ្មានការបង្ខិតបង្ខំអ្វីនោះទេ។ សំខាន់គឺចម្លើយរបស់គាត់ហ្នឹងឯង គឺជាភស្ដុតាងដែលយើងយកទៅធ្វើការងារហ្នឹង។ គ្មានសមត្ថកិច្ចណាទៅវាយដំ គ្មានសមត្ថកិច្ចណាទៅបង្ខំចម្លើយរបស់គាត់ទេ ចម្លើយហ្នឹងគឺបានពីសម្ដីរបស់គាត់ ដែលយើងបានធ្វើការសាកសួរទៅ បានពីសម្ដីរបស់គាត់»។
បន្តទៅទៀតនៅសាលសវនាការ ជនជាប់ចោទ២រូបផ្សេងទៀត ក៏បានឡើងមកផ្ដល់សក្ខីកម្ម។
លោកព្រះរាជអាជ្ញារង សំម ឫទ្ធីវាសនា បានសង្កត់ធ្ងន់លើសកម្មភាពចូលរួមតវ៉ាទាមទារឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ពេលសាកសួរលោក គង់ សំអាន ជនជាប់ចោទមួយរូបទៀត ជាអតីតសមាជិកប្រតិបត្តិស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លោកព្រះរាជអាជ្ញារងបានចោទសួរលោក គង់ សំអាន ក្នុងសម្ដីម៉ាត់ៗថា៖ «លោកគិតថាការតវ៉ាជាការដាក់សម្ពាធដល់តុលាការទេ?»។ លោកសួរបែបនេះទៅលើសកម្មភាព លោក គង់ សំអាន ចូលរួមដង្ហែញត្តិដាក់នៅស្ថានទូតបរទេសសុំដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន កាលពីខែសីហា។
លោក គង់ សំអាន តបវិញជាមួយសំឡេងច្បាស់ៗវិញថា៖ «ខ្ញុំគិតថាជាសំណូមពរ ... ខ្ញុំយល់ថាជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ គ្រាន់តែដើរ អត់មានឃាត់ដំណើរនរណាម្នាក់ទេ»។
លោក មាន ព្រហ្មមុនី អនុប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ ក៏ត្រូវបាននាំចូលមកសាកសួរអំពីប្រភពថវិកាអង្គការរបស់លោក និងប្រវត្តិការងាររបស់លោកផ្ទាល់។
លោក មាន ព្រហ្មមុនី ក៏បានធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ខ្លីមួយអំពីចំណាត់ការប្រឆាំងរូបលោកមុននឹងត្រូវបានបញ្ឈប់ដោយចៅក្រមថា៖ «ពិតជារឿងអយុត្តិធម៌ មហាអយុត្តិធម៌ ព្រោះខ្ញុំគ្រាន់តែប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពជាពលរដ្ឋ»។
សវនាការជំនុំជម្រះពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងខាងលើ នឹងបន្តនៅថ្ងៃទី២ ខែមីនា៕