ស៊ីក្លូធ្លាប់ជាសេវាដឹកជញ្ជូនដ៏ពេញនិយមមួយនៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីសម័យដើម។ ប៉ុន្តែជំងឺកូវីដ១៩ និងគូប្រជែងដូចជាម៉ូតូឌុបនិងម៉ូតូកង់បី បានធ្វើឱ្យមុខរបរធាក់ស៊ីក្លូ ដែលមិនប៉ះពាល់បរិស្ថាននេះ ស្ទើរតែបាត់បង់បច្ចុប្បន្ននេះ។
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៨ ខែឧសភា គឺជាថ្ងៃទីមួយដែលសមាគមស៊ីក្លូមានភ្ញៀវទេសចរបរទេស៥០នាក់ជួលស៊ីក្លូ ជិះ ខណៈយានជំនិះនេះឈប់ពេញនិយមក្នុងចំណោមពលរដ្ឋក្នុងស្រុក។
ស៊ីក្លូដែលជាយានជំនិះផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៩៣៦ សម័យអាណានិគមបារាំងស្រករគ្នានឹងរ៉ឺម៉កប្រើកម្លាំងជើងដែរនោះ អាចបន្តវត្តមានបានដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីសមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូ និងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ដើម្បីរកភ្ញៀវទេសចរបរទេសជិះស៊ីក្លូ ព្រមទាំងរៀបចំកម្មវិធីអប់រំជាច្រើនទាក់ទងនឹងការជក់បារី ជំងឺអេដស៍ អនាម័យ ច្បាប់ចរាចរណ៍ សេវាសុខភាព សេវាទេសចរណ៍ ស៊ីក្លូទេសចរណ៍។
អំឡុងពេលជំងឺកូវីដ១៩ រាតត្បាតដែលធ្វើឱ្យជីវភាពអ្នកក្រីក្រកាន់តែតោកយ៉ាកនោះ សមាគមរបស់ជនក្រីក្រនេះ ថែមទាំងបានបង្កើតកម្មវិធីមួយគឺ«អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក»ដែលអ្នកមានជីវភាពធូរធាអាចចែករំលែកជួយអ្នកខ្សត់ក្នុងគ្រាដ៏លំបាកនេះ។ ដូចពាក្យចាស់លោកថា អ្នកខ្សត់ទើបដឹងច្បាស់ពីការខ្វះខាត ការលំបាករបស់អ្នកក្រដូចគ្នា។
អ្នកស្រី ពៅ សាវី អ្នកប្រកបរបររើសអេតចាយ បានមកយកគ្រឿងបរិភោគបន្តិចបន្តួចពីអ្នកធាក់ស៊ីក្លូ នៃកម្មវិធី«អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក» នៅជិតផ្សារថ្មី ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
លោក អ៊ឹម សម្បត្តិ អាយុ៤៧ឆ្នាំ ជាប្រធានសមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូនិងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធថ្លែងថា៖
«យើងធ្វើធុងសហគមន៍នេះ ដើម្បីបរិច្ចាគទៅដល់អ្នកខ្វះខាតនៅតាមដងផ្លូវ មិនថាអ្នកស៊ីក្លូ អ្នករើសអេតចាយ អ្នកផ្សេងៗទៀតដែលខ្វះខាតនៅក្នុងពេល Lockdown ហ្នឹង»។
ការបរិច្ចាគទានរបស់សប្បុរសជននេះបានធ្លាក់ចុះខ្លាំងមួយរយៈចុងក្រោយនេះ។ សេវាធុងបរិច្ចាគ «អ្នកមាន ដាក់អ្នកខ្វះដក»នេះ ធ្លាក់ចុះពីពីរដងក្នុងមួយថ្ងៃមកនៅត្រឹមម្តងក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយចំនួនធុង ធ្លាក់ចុះពី១០ មកនៅត្រឹម៨ សម្រាប់គោលដៅដែលអ្នកខ្វះខាតរស់នៅ ឬរកប្រាក់ចំណូលដូចជានៅជិតៗផ្សារថ្មី ផ្សារអូរឫស្សី ផ្សារដេប៉ូ តំបន់ក្រីក្រក្តាន់ពីរ គល់ស្ពានជ្រោយចង្វារ ផ្សាររាត្រី និងមុខវាំង។ នេះបើតាមលោក ហាំ ស៊ីណា ប្រធានក្រុមអ្នករត់ស៊ីក្លូនៃសមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូ និងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធ។
លោកអំពាវនាវថា៖
«បើបងប្អូនសប្បុរសជនទាំងនៅក្នុងនិងក្រៅប្រទេសមើលឃើញរូបភាពរាល់ថ្ងៃហ្នឹងសូមឱ្យគាត់ជួយបរិច្ចាគតទៅទៀតទៅ ដើម្បីជួយឧបត្ថម្ភបងប្អូនយើងដែលកំពុងខ្វះខាតអត្តខាត់ នៅស្រុកខ្មែរ នៅតាមផ្លូវហ្នឹងណា៎...។ ពេលឥឡូវ វាកំពុងខ្វះខាតហើយ ឥឡូវលែងមានសម្បូរដូចមុនហើយ។ កាលមុនពេញធុង ពេញទូ»។
អំណោយសប្បុរសធម៌ធ្លាក់ចុះនេះជះឥទ្ធិពលភ្លាមៗដល់អ្នកទទួលអំណោយ ដែលរកព្រឹកខ្វះល្ងាច។
អ្នកដើរលក់ពងក្រួច ពងទា សណ្តែកដី និងណែមនៅតាមមាត់ទន្លេមុខវាំង និងស្ពានជ្រោយចង្វារ អ្នកស្រី ផង់ ស្រីនៀង អាយុ៦៥ឆ្នាំ បានមកទទួលអំណោយពីធុងស៊ីក្លូ«អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក»នេះជាលើកទីមួយ។ អ្នកស្រីបានប្រាប់វីអូអេថា៖
«ខ្ញុំសូមម្ចាស់ជំនួយជួយទៅ! អ្នកក្រឥឡូវគ្នាខ្វះខាតខ្លាំងណាស់។ រកស៊ីក៏មិនសូវបានប៉ុន្មានដែរ។ ដល់គ្នាបានបន្តិចបន្តួច គ្នាអរ»។
ពលរដ្ឋខ្វះខាតបានមកយកគ្រឿងបរិភោគបន្តិចបន្ដួចពីអ្នកធាក់ស៊ីក្លូនៃកម្មវិធី«អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក» នៅមាត់ទន្លេមុខវាំង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
អ្នកស្រីបន្ថែមថា អំណោយដែលអ្នកស្រីទទួលបាននេះមានតម្លៃប្រហាក់ប្រហែលនឹងប្រាក់ចំណេញដែលអ្នកស្រីដើរលក់ពេញមួយថ្ងៃ។
នៅមុខវាំងនេះដែរ មិនមែនមានតែអ្នកលក់ដូរក្រីក្រទេដែលត្រូវការជំនួយនេះ។ ជនពិការភ្នែកក៏អាចដឹង និងបារម្ភថា ធុងសប្បុរសនេះមានអំណោយតិចទៅៗ។ អ្នកស្រី សេង អ៊ី បានមកទទួលអំណោយទាំងញញឹមញញែម។
ស្ត្រីពិការភ្នែកអាយុ៣០ឆ្នាំនេះថ្លែងថា៖
«ពីមុនជួយច្រើន ឥឡូវជួយតិចៗ រៀងស្បើយអ៊ីចឹងណា៎។ វាខុសប្លែកពីមុខអ៊ីចឹងភ័យ»។
ចំណែកអ្នកទទួលអំណោយម្នាក់ទៀតដែលកំពុងអូសរទេះរើសអេតចាយនៅជិតផ្សារថ្មី គឺអ្នកស្រី ពៅ សាវី បានអរគុណម្ចាស់អំណោយ។ ដូចស្ត្រីអ្នកទទួលអំណោយផ្សេងទៀតដែរ អ្នកស្រីមានការបារម្ភដែលកម្លាំងសប្បុរសធម៌នេះបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។
លោក អ៊ឹម សម្បត្តិ រំឭកថា ក្រោយមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវលើក្រុមពលរដ្ឋ៤ប្រភេទ រួមមានអ្នករត់ម៉ូតូឌុប ប្រជាជនក្រីក្រតាមសហគមន៍ អ្នករើសអេតចាយ អ្នកធាក់ស៊ីក្លូ ចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ១៩៩៩នោះ ជាលទ្ធផល សមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូនិងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមានទិសដៅជួយអ្នកក្រីក្រ រក្សាឱ្យស៊ីក្លូនៅគង់វង្ស បម្រើវិស័យទេសចរណ៍ ជាពិសេសអ្នកទេសចរបរទេស ហើយស៊ីក្លូគឺជាសេវាដឹកជញ្ជូនដែលមិនប៉ះពាល់បរិស្ថាន។
លោក តាំង ហួងហាវ ស្ថាបនិក Local4Local បានផ្តួចផ្តើមគម្រោងធុងស៊ីក្លូ«អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក»នេះនៅពេលលោកមកប្រទេសកម្ពុជា ខណៈលោកកំពុងសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យមួយក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកធ្លាប់ប្រាប់វីអូអេថា លោកគ្រោងពង្រីកគម្រោងនេះទៅតាមបណ្តាខេត្តផ្សេងៗទៀត។
អ្នកធាក់ស៊ីក្លូកំពុងរៀបចំគ្រឿងបរិភោគដាក់ចូលធុង «អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក» យកទៅចែកអ្នកក្រខ្សត់នៅ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
ការចែកអំណោយរបស់គម្រោងនេះផ្សារភ្ជាប់នឹងមុខរបររបស់អ្នកធាក់ស៊ីក្លូដែលទើបតែរើបឡើងតិចៗ ក្រោយពីការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចបណ្តាលមកពីជំងឺកូវីដ១៩។
លោក អ៊ឹម សម្បត្តិ ឱ្យដឹងថា បើមិនមានសមាគមទេ ចំនួនស៊ីក្លូអាចធ្លាក់ចុះខ្លាំងមកនៅត្រឹមប្រហែល១០០ ប៉ុន្តែដោយសារកិច្ចការសមាគមនេះ បច្ចុប្បន្នចំនួនស៊ីក្លូមានប្រហែល៣០០។ លោកបន្តថា ចំណូលរបស់អ្នករត់ស៊ីក្លូ និងចំនួនស៊ីក្លូធ្លាក់ចុះខ្លាំង ជាពិសេសអំឡុងពេលមានជំងឺកូវីដ១៩ ដែលអ្នករត់ស៊ីក្លូប្តូរមុខរបរទៅធ្វើជាកម្មករសំណង់ ជាអ្នករត់ម៉ូតូកង់បី ម៉ូតូឌុប និងការងារផ្សេងទៀត។
«ជាចុងក្រោយ ខ្ញុំសូមសំណូមពរទៅដល់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិជាពិសេសទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាពិសេស មេត្តាចូលរួមចំណែកធ្វើយ៉ាងណាឲ្យស៊ីក្លូយើងមានភាពរស់រវើកឡើងវិញ គឺតាមរយៈរួមចំណែកជិះស៊ីក្លូឡើងវិញហ្នឹងឯង។ ទីមួយចូលរួមអភិរក្សស៊ីក្លូ ទីពីរចូលរួមលើកកម្ពស់ជីវភាពអ្នកធាក់ស៊ីក្លូឱ្យប្រសើរឡើង»។
លោកឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋខ្មែរដែលនៅជិះស៊ីក្លូ គឺមានតែស្ត្រីចាស់ៗធ្វើដំណើរទៅផ្សារ ឬធ្វើដំណើរជិតៗប៉ុណ្ណោះ។
ស្ត្រីចាស់ៗចូលចិត្តជិះស៊ីក្លូជាងម៉ូតូឌុប ឬរ៉ឺម៉កកង់បី ព្រោះអ្នករត់ស៊ីក្លូមានសេវាបន្ថែម ដោយមិនព្រួយបាត់បង់ស៊ីក្លូ ដោយចោរកម្ម។
កំពុងឡើងជិះស៊ីក្លូនៅផ្សារកណ្តាលអ្នកស្រី ម៉ៅ វណ្ណនី អាយុ៦៧ឆ្នាំប្រាប់វីអូអេថា៖
«[ចូលចិត្ត]ជិះស៊ីក្លូជាងព្រោះយកឥវ៉ាន់ឡើងដល់លើផ្ទះ។ ផ្ទះខ្ញុំជាន់ទី១។ ខ្ញុំលក់បាយព្រឹកៗ ហើយទិញឥវ៉ាន់ច្រើន»។
ខណៈចំនួនអតិថិជនកាន់តែចុះថយនិងគូប្រជែងកាន់តែមានប្រៀបនោះ អ្នកធាក់ស៊ីក្លូឱ្យដឹងថា ពួកគាត់គ្មានអ្នកស្នងតួនាទីនេះទេ ហើយស៊ីក្លូរបស់គាត់អាចនឹងក្លាយជាកេរសម្អប់សម្រាប់កូនចៅ។
អ្នករត់ស៊ីក្លូអាយុ ៥១ លោក ជ័យ ធី ប្រាប់វីអូអេថា៖
«ព្រួយបារម្ភ ព្រោះកាលសម័យពូរត់ កាលពីឆ្នាំ១៩៩២-៩៣នោះ គិតស្ថិតិស៊ីក្លូកាលហ្នុងមានជាង២ពាន់ជិត៣ពាន់ស៊ីក្លូ ដល់ឥឡូវសល់តែប្រហែល៣០០ស៊ីក្លូទេ។ ឥឡូវបាត់ជាង៧០% ចូល៨០%ហើយ»។
ចំណែកលោក ម៉ែន ម៉ៅ អ្នកធាក់ស៊ីក្លូម្នាក់ទៀតបន្ថែមថា៖
«ស៊ីក្លូឥឡូវអត់សូវមានអ្នកជិះទេ។ ពីមុនមាន។ ឥឡូវ អត់សូវមានអ្នកជិះទេ មានមួយៗ។ តាំងពីកើត PassApp ហ្នឹងមកយ៉ាប់មែនទែន»។
ការអំពាវនាវរបស់ប្រធានសមាគមស៊ីក្លូនេះ ធ្វើឡើងជាពិសេសចំពោះពលរដ្ឋក្នុងស្រុក ព្រោះភ្ញៀវទេសចរណ៍បរទេសនៅនិយមជិះស៊ីក្លូនេះនៅឡើយ។
លោក Jean Geneyne នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន SLD Events ដែលនាំភ្ញៀវជនជាតិបារាំងមកប្រទេសកម្ពុជា និងជួលស៊ីក្លូជិះចំនួន៥០គ្រឿងកាលពីថ្ងៃសៅរ៍បានថ្លែងថា ស៊ីក្លូគឺជាកេរតំណែលតាំងពីសម័យអាណានិគមបារាំង ហើយលោកអំពាវនាវឱ្យអភិរក្សទាំងស៊ីក្លូ និងអគារសល់ពីសម័យដើម។
«បាទ យើងចូលចិត្តខ្លាំងណាស់! ពេលយើងជិះស៊ីក្លូ យើងមានអារម្មណ៍ល្អណាស់។ វាយឺត។ យើងអាចមើលឃើញ ឮ និងស្រង់ក្លិនអ្វីៗបានច្រើន។ បើយើងជិះរ៉ឺម៉កកង់បី វាលឿនណាស់។ យើងត្រូវការពេលដើម្បីមើល។ ហេតុនេះហើយបានជាខ្ញុំចង់ជិះស៊ីក្លូ»៕