ចៅក្រមនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃពុធនេះ បានសម្រេចមិនឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ទៅតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីតំណាងអយ្យការទេ ក្នុងអំឡុងពេលតុលាការបើកសវនាការលើកទី៤៦របស់មេដឹកនាំនយោបាយគណបក្សជំទាស់រូបនេះ។
លោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវរំលាយកាលពីឆ្នាំ២០១៧ កំពុងរងការចោទប្រកាន់ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេសដែលស្មើនឹងអំពើក្បត់ជាតិ។ លោកត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ ក្រោយជាប់ពន្ធនាគារមួយឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែលោកត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការតាមដានរបស់តុលាការ និងរងបម្រាមមិនឲ្យធ្វើនយោបាយផងដែរ។
នៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះ តុលាការមិនបានសួរដេញដោលជុំវិញការចោទប្រកាន់នេះទេ ប៉ុន្តែបានចោទសួរលោក កឹម សុខា អំពីការចុះជួបសំណេះសំណាលក្រុមអ្នកគាំទ្រ នៅតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួន គឺខេត្តកំពង់ចាម សៀមរាប និងខេត្តកំពត។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ផែង ហេង សហមេធាវីការពារក្តីមួយរូបរបស់លោក កឹម សុខា។
ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមអ្នកកាសែតនៅក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ផែង ហេង និយាយថាតុលាការបានសម្រេចមិនឃុំខ្លួនកូនក្តីរបស់លោក តែថាតុលាការបានព្រមានកូនក្តីលោកមិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយដែលលោកថាមិនមានចែងច្បាស់នៅក្នុងច្បាប់។
លោកលើកឡើងថា៖ «ជាមួយនេះ តុលាការបានចេញសេចក្តីសម្រេចក្នុងនោះដែរគឺត្រឹមកម្រិតព្រមានដោយឱ្យក្រឡាបញ្ជីចុះនៅក្នុងសៀភៅកំណត់ហេតុនៃសវនាការមិនឱ្យឯកឧត្តម កឹម សុខា ធ្វើសកម្មភាពដទៃទៀត ដែលនាំឱ្យបំពានទៅលើដីការសម្រេចរបស់តុលាការ។ ហើយតុលាការយល់ថាសកម្មភាពមួយចំនួនរបស់ឯកឧត្តម កឹម សុខា ហ្នឹងអាចជារូបភាពនៃសកម្មភាពនយោបាយ។ ដូច្នេះហើយ បានក្រុមប្រឹក្សាក្រោយពីជំនុំគ្នាអស់២០នាទីមក ក៏ចេញមកសម្រេច៣ចំណុចដូចខ្ញុំជម្រាបខាងលើហ្នឹង។»
សហមេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា គឺលោក ផែង ហេង ធ្វើសន្និសីទព័ត៌មាន ក្រោយសវនាការលើកទី៤៦ របស់លោក កឹម សុខា ទីក្រុងភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។ (ហ៊ុល រស្មី/វីអូអេ)
បើតាមលោក ផែង ហែង កូនក្តីរបស់លោកត្រូវបានអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនៅមូលដ្ឋានក្នុងខេត្តសៀមរាប កំពង់ចាម និងកំពត តាមដាននៅពេលលោកជួបជុំជាមួយពលរដ្ឋទទួលទាននំបញ្ចុក និងក្នុងពេលលោកមានវត្តមាននៅទីអារាមដើម្បីប្រគេនចង្ហាន់ដល់ព្រះសង្ឃ ឬនៅពេលលោកកំពុងស្ថិតក្នុងចម្ការរបស់លោក ឬក្នុងពេលលោកចូលរួមពិធីមង្គលការ។ ហើយសាររបស់លោក កឹម សុខា ដែលថ្លែងនៅខេត្តសៀមរាបអំពីការផ្តាច់ចំណងទាក់ទងគ្នាជាមួយនឹងលោក សម រង្ស៊ី នោះ ក៏ត្រូវបានតុលាការយកមកបង្ហាញក្នុងសវនាការព្រឹកថ្ងៃពុធនេះដែរ។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក យី សុខសាន្ត ដែលចូលរួមឃ្លាំមើលសវនាការ លោក កឹម សុខា ថ្លែងថាតុលាការគួរកំណត់ឱ្យច្បាស់អំពីទម្រង់នៃការជួបជុំណាមួយដែលអាចត្រូវបានចាត់ទុកជាសកម្មភាពនយោបាយ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះឱ្យដឹងទៀតថាតុលាការមិនគួរបន្តយករឿងនយោបាយមកកាត់ក្តី ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការ។
លោកថ្លែងថា៖«ប្រសិនបើយកតុលាការសព្វថ្ងៃនេះយកមកកាត់ទោសរឿងនយោបាយ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការ»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានតុលាការចោទពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេសឬតាមអ្វីដែលគេហៅម្យ៉ាងទៀតថាការរៀបគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដោយមានការចោទប្រកាន់ថាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពីក្រោយ។ កន្លងមកទាំងលោក កឹម សុខា និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានច្រានចោលការចោទប្រកាន់ដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានបញ្ជាក់ផងដែរថាប្រទេសកម្ពុជានឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការផ្តល់ឡើងវិញនូវសេរីភាព និងសិទ្ធិនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា ចូលរួមក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត។ នេះបើតាមការអត្ថាធិប្បាយរបស់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា លោក W. Patrick Murphy តាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គម Twitter កាលពីខែមីនាកន្លងទៅ។
នៅពេលតុលាការបន្តសវការលោក កឹម សុខា នៅថ្ងៃពុធនេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ប្រចាំកម្ពុជា លោក Christian Berger លើកឡើងតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គម Twitter ថាស្ថានទូតបានដឹងថាអយ្យការស្នើសុំឱ្យតុលាការចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថាតុលាការនឹងពិចារណាលើអ្វីទៅដែលជាប្រយោជន៍ជាតិ នៅពេលធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តលើសំណើនេះ»។
អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ប្លង់ សុផល មិនឆ្លើយតបសំណួររបស់សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក តាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃពុធនេះ។
នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត ពន្យល់ថាបើតាមនីតិវិធី រឿងក្តីលោក កឹម សុខា កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលជំនុំជម្រះ ដូច្នេះការឃាត់ខ្លួននឹងមិនត្រូវបានពិចារណាដោយក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះទេ។ លោកថាការឃាត់ខ្លួនជនជាប់ចោទ អាចធ្វើទៅបាននៅក្នុងដំណាក់កាលស៊ើបសួរ បើតុលាការមានការបារម្ភថាជនជាប់ចោទនឹងបង្កបទល្មើសផ្សេងទៀតដែលអាចប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គមនោះ៕