វ៉ាស៊ីនតោន៖ នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះបើមិនមានការប្រែប្រួលអ្វីទេលោកម៉ម សុណង់ដូនាយកវិទ្យុសំបុកឃ្មុំអាចដើរចេញពីពន្ធនាគារក្នុងនាមជាអ្នកគ្មានទោសពៃរ៍អ្វីឬក៏អាចក្លាយជាអ្នកទោសតាមការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកម៉ម សុណង់ដូ គឺជាអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យម្នាក់ដែលហ៊ានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែនដោយអត់សំចៃមាត់ហើយត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងការធ្វើអបគមន៍នៅខេត្តក្រចេះនិងទាក់ទងនឹងចលនាមួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានឈ្មោះថា«ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ»ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ ទាំងនេះជាទោសដែលអាចឱ្យលោកជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់៣០ឆ្នាំ។
សវនាការដ៏តឹងតែងទាំងនៅក្នុងបន្ទប់តុលាការនិងក្រៅបរិវេណតុលាការបានបញ្ចប់ទៅកាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៤ខែកញ្ញាបន្ទាប់ពីបានដំណើរការអស់រយៈពេលបីថ្ងៃកន្លះនិងស្តាប់សាក្សីដើមចោទនិងសាក្សីដោះបន្ទុករហូតដល់២៤នាក់។ ប៉ុន្តែមានខ្សែអាត់សំឡេងមួយដែលមេធាវីលោកម៉ម សុណង់ដូបានដាក់ឱ្យតុលាការដើម្បីបង្ហាញឱ្យច្បាស់លាស់បន្ថែមពីការមកសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងពេលកន្លងមកដែលនោះជាដើមចមមួយដែរនាំឱ្យមានការចោទប្រកាន់ប៉ុន្តែតុលាការបដិសេធមិនព្រមចាក់ឱ្យអង្គសវនាការបានស្តាប់។
នៅក្នុងខ្សែអាត់សំឡេងដែលប្រភពស្និទ្ធនឹងលោកម៉ម សុណង់ដូ បានបញ្ជូនមកឱ្យវីអូអេបង្ហាញថានៅគ្រប់វេទិការដែលអ្នកកាសែតរូបនេះបានជួបជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងនៅតាមរដ្ឋនានាគឺគាត់បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ពីការដើរមិនស្របទិសគ្នារវាងរូបលោកនឹងសកម្មភាពរបស់«ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ»។
ដូចជានៅក្នុងខួបលើកទីពីររបស់ចលនានោះនៅថ្ងៃទី១៧ខែមិនាឆ្នាំ២០១២នៅទីក្រុងលីនវូដរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោនលោកម៉ម សុណង់ដូដែលក៏ជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានបញ្ជាក់ថា៖
«ខ្ញុំមានអារម្មណ៍មួយដែលខ្ញុំមិនអាចចូលរួមចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរពីព្រោះខ្ញុំរស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលមានច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញហើយមានព្រះមហាក្សត្រទ្រង់គង់នៅហើយទីដៅនិងគោលដៅរបស់សមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យក៏ដូចជាប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំខ្ញុំសូមជម្រាបថាខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយគ្មានអំពើហិង្សា។ ខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយដោយយុត្តិធម៌ខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយដែលយកជាតិជាធំ»។
ពេលនោះអាចជាឱកាសមួយដែលលោកត្រូវបញ្ជាក់ប្រាប់សមាជិកនៃចលនានោះពីការគាំទ្ររបស់គាត់ប៉ុន្តែការបញ្ជាក់ជំហរមិនចូលរួមជាមួយចលនានេះបានធ្វើជាបន្តទៀតនៅពេលដែលលោកជួបជុំជាមួយពលរដ្ឋនៅទីកន្លែងមួយទៀតនៅថ្ងៃទី១៨ខែមិនាដែលធ្វើនៅក្នុងរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោនដែរ។
«ការពិតខ្ញុំខុសទាំងស្រុងជាមួយចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរពីព្រោះ មួយនៅក្នុងប្រទេសមួយនៅ ក្រៅប្រទេសហើយខ្ញុំនៅ ក្នុងប្រទេសខ្ញុំគោរពច្បាប់និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ខ្ញុំនៅក្នុងស្រុកខ្ញុំត្រូវគោរពច្បាប់គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញខ្ញុំមិននិយាយអ្វីដូចចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរនិយាយទេ។ ដូច្នេះកិច្ចការផ្សេងៗគ្នាអត់មានទាក់ទងគ្នាទេប៉ុន្តែមានដំណើរការទាក់ទងពីរឿងជាតិ»។
អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានយកភស្តុតាងដែលមានដូចជាលិខិតអញ្ជើញរបស់ចលនានោះឱ្យលោកម៉ម សុណង់ដូមកចូលរួមកម្មវិធី របស់គេនៅសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ដាក់បន្ទុកចោទប៉ុន្តែនោះក៏ជាអ្វីដែលលោកម៉ម សុណង់ដូបានបកស្រាយរួចហើយតាំងពីលោកមកបំពេញបេសកម្មនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដូចជាពេលជួបជាមួយនឹងពលរដ្ឋខ្មែរកាលពីថ្ងៃទី២៥ខែមិនានៅរដ្ឋអូរីហ្កឹនជាដើម។
«ខ្ញុំសូមជម្រាបថាខ្ញុំជាសមាគមមែននៅក្នុងលក្ខន្តិកៈគឺខ្ញុំមិនធ្វើនយោបាយហើយពាក្យនយោបាយគឺមានន័យទូលំទូលាយណាស់ក៏ ប៉ុន្តែច្បាប់អត់បានហាមខ្ញុំថាអត់ឱ្យទៅ ជួបអ្នកនេះអត់ឱ្យទៅជួបអ្នកនោះ ដែរប៉ុន្តែក្នុងនាមខ្ញុំជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរហើយប្រទេសខ្មែរបានជ្រើសរើសលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សការជួបគ្នាខ្ញុំគិតថាជាការធម្មតា។ មិនត្រឹមតែខ្ញុំជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណឹងទេខ្ញុំប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំហើយដូច្នេះខ្ញុំជាអ្នកសារព័ត៌មានហើយបើយើងនិយាយអំពីតួរនាទីជាអ្នកសារព័ត៌មានទៅជួបមេចោរក៏ជួបបានសួរអ្នកឯងថាហេតុអ្វីក៏អ្នកឯងចូលចិត្តលួចគេម្ល៉េះ? ហើយទៅជួបអាអ្នកក្បត់ជាតិក៏បាន រឿងអី ក៏អ្នកឯងចូលចិត្តឱ្យដី ខ្មែរទៅយួនម្ល៉េះ? នេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍គឺខ្ញុំមានសិទ្ធិ»។
ប៉ុន្តែសិទ្ធិដែលលោកម៉ម សុណង់ដូយល់ថាលោកមានតាមផ្លូវច្បាប់នោះមិនបានជួយលោកប៉ុន្មានទេ ដោយលោកត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលភ្ជាប់អ្វីដែលជាការអនុវត្តនោះទៅជាអ្វីដែលតុលាការចោទថាចូលដៃជើងក្នុងបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
បើគេចោទសួរថាតើមានអ្វី ទៅដែលលោកម៉ម សុណង់ដូស្អប់នោះ?
ការពិតអ្នកកាសែតរូបនេះមិនដែលព្យាយាមលាក់កំបាំងការមិនពេញចិត្តនឹងអ្វីដែលកើតមានក្នុងសង្គមខ្មែរក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកហ៊ុនសែន ទេ។
«ហើយខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើផ្តាច់ការ។ ខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើពុករលួយ»។
ការចោទប្រកាន់ថាចង់ផ្លាស់ប្តូររដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ុនសែនអាចនឹងត្រូវមែន ប៉ុន្តែលោកម៉ម សុណង់ដូមិនជឿលើមធ្យោបាយហិង្សាទេ។ តាមរយៈខ្សែអាត់ដដែលលោកម៉មសុណង់ដូបានថ្លែងទៅកាន់ពលរដ្ឋនៅទីក្រុងឡុងប៊ិចរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាកាលពីថ្ងៃទី០១ខែមេសាបានបញ្ជាក់ថា៖
«ហើយរឿងការផ្លាស់ប្តូរដូចលោកមួយមានប្រសាសន៍វាមានការបោះឆ្នោត ធ្វើបដិវត្តន៍ហើយនឹងរដ្ឋប្រហារជាឧទាហរណ៍។ ខ្ញុំសូមជម្រាបថារឿងប្រើអំពើហិង្សាទោះជាយើងស្របច្បាប់ក៏ដោយក៏ យើងមិនត្រូវប្រើដែរ នេះបើតាមគំនិតខ្ញុំ។ អារឿងចលនាបំបះបំបោរធ្វើយ៉ាងដូចម្តេចឱ្យមានការកាប់សម្លាប់ដូចជំនាន់ខ្មែរក្រហមឬក៏ដូចជាទុយនេស៊ីឬក៏ នៅក្នុងអេហ្ស៊ីបឬក៏ប្រទេសអារ៉ាប់មួយ ចំនួនដែលគេធ្វើបានជោគជ័យហ្នឹងខ្ញុំអត់គាំទ្រទេពីព្រោះខ្ញុំចង់ដោះស្រាយរឿងច្បាប់។ រឿងច្បាប់គឺក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ តែម្តង»។
ក្រុមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សបានហៅការកាត់ទោសលោកម៉ម សុណង់ដូថាគ្រាន់តែជាការបង្វែងដានរបស់រដ្ឋាភិបាលមិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់កុមារីម្នាក់ដែលរដ្ឋាភិបាលបានបាញ់សម្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលបើកការបង្រ្កាបយ៉ាងសាហាវលើប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយទំនាស់ដីធ្លីក្នុងភូមិប្រម៉ា ឃុំកំពង់ដំរី ស្រុកឆ្លូងខេត្តក្រចេះកាលពីខែឧសភា។
រីឯក្រុមតាមដានខ្លះបញ្ជាក់ថាបើតុលាការពិតជាកំណត់ថាលោកម៉ម សុណង់ដូមានទោសមែន គឺអ្នកកាសែតដែលមានវ័យ៧២ឆ្នាំ រូបនេះក្លាយជាជនទីមួយហើយក្នុងសតវត្សរ៍ទី២១នេះដែលមានជំនាញតែកាន់ក្បាលមេក្រូនិងប៊ិចហើយហ៊ានមកកាន់ស្នានិងកំភ្លៀវដូចដែលក្រុមរដ្ឋអាជ្ញាយកមកធ្វើជាភស្តុតាងចោទដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។
ការដែលរដ្ឋាភិបាលបណ្តែតបណ្តោយឱ្យមានការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារដូចករណីលោកម៉ម សុណង់ដូ និងសកម្មជនដីធ្លីដទៃទៀតធ្វើឱ្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំក្រុងភ្នំពេញយល់ថាអាចធ្វើឱ្យបង្វែអារម្មណ៍ឆ្ងាយពីការអភិវឌ្ឍដែលប្រទេសនេះសម្រេចបានក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំនេះ។
ថ្ងៃច័ន្ទទី១ខែតុលានេះគឺជាថ្ងៃដែលសហគមន៍ជាតិនិងអន្តរជាតិតាមពិនិត្យមើលដោយយកចិត្តទុកដាក់ គឺជាថ្ងៃមួយដែលក្រុមអ្នកគាំទ្រនៃសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោកម៉ម សុណង់ដូចាត់ទុកថា«ជាប្រវត្តិសាស្រ្តមួយ»៕
លោកម៉ម សុណង់ដូ គឺជាអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យម្នាក់ដែលហ៊ានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែនដោយអត់សំចៃមាត់ហើយត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងការធ្វើអបគមន៍នៅខេត្តក្រចេះនិងទាក់ទងនឹងចលនាមួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានឈ្មោះថា«ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ»ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ ទាំងនេះជាទោសដែលអាចឱ្យលោកជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់៣០ឆ្នាំ។
សវនាការដ៏តឹងតែងទាំងនៅក្នុងបន្ទប់តុលាការនិងក្រៅបរិវេណតុលាការបានបញ្ចប់ទៅកាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៤ខែកញ្ញាបន្ទាប់ពីបានដំណើរការអស់រយៈពេលបីថ្ងៃកន្លះនិងស្តាប់សាក្សីដើមចោទនិងសាក្សីដោះបន្ទុករហូតដល់២៤នាក់។ ប៉ុន្តែមានខ្សែអាត់សំឡេងមួយដែលមេធាវីលោកម៉ម សុណង់ដូបានដាក់ឱ្យតុលាការដើម្បីបង្ហាញឱ្យច្បាស់លាស់បន្ថែមពីការមកសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងពេលកន្លងមកដែលនោះជាដើមចមមួយដែរនាំឱ្យមានការចោទប្រកាន់ប៉ុន្តែតុលាការបដិសេធមិនព្រមចាក់ឱ្យអង្គសវនាការបានស្តាប់។
នៅក្នុងខ្សែអាត់សំឡេងដែលប្រភពស្និទ្ធនឹងលោកម៉ម សុណង់ដូ បានបញ្ជូនមកឱ្យវីអូអេបង្ហាញថានៅគ្រប់វេទិការដែលអ្នកកាសែតរូបនេះបានជួបជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងនៅតាមរដ្ឋនានាគឺគាត់បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ពីការដើរមិនស្របទិសគ្នារវាងរូបលោកនឹងសកម្មភាពរបស់«ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ»។
ដូចជានៅក្នុងខួបលើកទីពីររបស់ចលនានោះនៅថ្ងៃទី១៧ខែមិនាឆ្នាំ២០១២នៅទីក្រុងលីនវូដរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោនលោកម៉ម សុណង់ដូដែលក៏ជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបានបញ្ជាក់ថា៖
«ខ្ញុំមានអារម្មណ៍មួយដែលខ្ញុំមិនអាចចូលរួមចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរពីព្រោះខ្ញុំរស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលមានច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញហើយមានព្រះមហាក្សត្រទ្រង់គង់នៅហើយទីដៅនិងគោលដៅរបស់សមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យក៏ដូចជាប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំខ្ញុំសូមជម្រាបថាខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយគ្មានអំពើហិង្សា។ ខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយដោយយុត្តិធម៌ខ្ញុំគាំទ្ររាល់ដំណោះស្រាយដែលយកជាតិជាធំ»។
ពេលនោះអាចជាឱកាសមួយដែលលោកត្រូវបញ្ជាក់ប្រាប់សមាជិកនៃចលនានោះពីការគាំទ្ររបស់គាត់ប៉ុន្តែការបញ្ជាក់ជំហរមិនចូលរួមជាមួយចលនានេះបានធ្វើជាបន្តទៀតនៅពេលដែលលោកជួបជុំជាមួយពលរដ្ឋនៅទីកន្លែងមួយទៀតនៅថ្ងៃទី១៨ខែមិនាដែលធ្វើនៅក្នុងរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោនដែរ។
«ការពិតខ្ញុំខុសទាំងស្រុងជាមួយចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរពីព្រោះ មួយនៅក្នុងប្រទេសមួយនៅ ក្រៅប្រទេសហើយខ្ញុំនៅ ក្នុងប្រទេសខ្ញុំគោរពច្បាប់និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ខ្ញុំនៅក្នុងស្រុកខ្ញុំត្រូវគោរពច្បាប់គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញខ្ញុំមិននិយាយអ្វីដូចចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរនិយាយទេ។ ដូច្នេះកិច្ចការផ្សេងៗគ្នាអត់មានទាក់ទងគ្នាទេប៉ុន្តែមានដំណើរការទាក់ទងពីរឿងជាតិ»។
អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានយកភស្តុតាងដែលមានដូចជាលិខិតអញ្ជើញរបស់ចលនានោះឱ្យលោកម៉ម សុណង់ដូមកចូលរួមកម្មវិធី របស់គេនៅសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ដាក់បន្ទុកចោទប៉ុន្តែនោះក៏ជាអ្វីដែលលោកម៉ម សុណង់ដូបានបកស្រាយរួចហើយតាំងពីលោកមកបំពេញបេសកម្មនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដូចជាពេលជួបជាមួយនឹងពលរដ្ឋខ្មែរកាលពីថ្ងៃទី២៥ខែមិនានៅរដ្ឋអូរីហ្កឹនជាដើម។
«ខ្ញុំសូមជម្រាបថាខ្ញុំជាសមាគមមែននៅក្នុងលក្ខន្តិកៈគឺខ្ញុំមិនធ្វើនយោបាយហើយពាក្យនយោបាយគឺមានន័យទូលំទូលាយណាស់ក៏ ប៉ុន្តែច្បាប់អត់បានហាមខ្ញុំថាអត់ឱ្យទៅ ជួបអ្នកនេះអត់ឱ្យទៅជួបអ្នកនោះ ដែរប៉ុន្តែក្នុងនាមខ្ញុំជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរហើយប្រទេសខ្មែរបានជ្រើសរើសលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សការជួបគ្នាខ្ញុំគិតថាជាការធម្មតា។ មិនត្រឹមតែខ្ញុំជាប្រធានសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណឹងទេខ្ញុំប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំហើយដូច្នេះខ្ញុំជាអ្នកសារព័ត៌មានហើយបើយើងនិយាយអំពីតួរនាទីជាអ្នកសារព័ត៌មានទៅជួបមេចោរក៏ជួបបានសួរអ្នកឯងថាហេតុអ្វីក៏អ្នកឯងចូលចិត្តលួចគេម្ល៉េះ? ហើយទៅជួបអាអ្នកក្បត់ជាតិក៏បាន រឿងអី ក៏អ្នកឯងចូលចិត្តឱ្យដី ខ្មែរទៅយួនម្ល៉េះ? នេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍គឺខ្ញុំមានសិទ្ធិ»។
ប៉ុន្តែសិទ្ធិដែលលោកម៉ម សុណង់ដូយល់ថាលោកមានតាមផ្លូវច្បាប់នោះមិនបានជួយលោកប៉ុន្មានទេ ដោយលោកត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលភ្ជាប់អ្វីដែលជាការអនុវត្តនោះទៅជាអ្វីដែលតុលាការចោទថាចូលដៃជើងក្នុងបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
បើគេចោទសួរថាតើមានអ្វី ទៅដែលលោកម៉ម សុណង់ដូស្អប់នោះ?
ការពិតអ្នកកាសែតរូបនេះមិនដែលព្យាយាមលាក់កំបាំងការមិនពេញចិត្តនឹងអ្វីដែលកើតមានក្នុងសង្គមខ្មែរក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកហ៊ុនសែន ទេ។
«ហើយខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើផ្តាច់ការ។ ខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ខ្ញុំប្រឆាំងរាល់អំពើពុករលួយ»។
ការចោទប្រកាន់ថាចង់ផ្លាស់ប្តូររដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ុនសែនអាចនឹងត្រូវមែន ប៉ុន្តែលោកម៉ម សុណង់ដូមិនជឿលើមធ្យោបាយហិង្សាទេ។ តាមរយៈខ្សែអាត់ដដែលលោកម៉មសុណង់ដូបានថ្លែងទៅកាន់ពលរដ្ឋនៅទីក្រុងឡុងប៊ិចរដ្ឋកាលីហ្វញ៉ាកាលពីថ្ងៃទី០១ខែមេសាបានបញ្ជាក់ថា៖
«ហើយរឿងការផ្លាស់ប្តូរដូចលោកមួយមានប្រសាសន៍វាមានការបោះឆ្នោត ធ្វើបដិវត្តន៍ហើយនឹងរដ្ឋប្រហារជាឧទាហរណ៍។ ខ្ញុំសូមជម្រាបថារឿងប្រើអំពើហិង្សាទោះជាយើងស្របច្បាប់ក៏ដោយក៏ យើងមិនត្រូវប្រើដែរ នេះបើតាមគំនិតខ្ញុំ។ អារឿងចលនាបំបះបំបោរធ្វើយ៉ាងដូចម្តេចឱ្យមានការកាប់សម្លាប់ដូចជំនាន់ខ្មែរក្រហមឬក៏ដូចជាទុយនេស៊ីឬក៏ នៅក្នុងអេហ្ស៊ីបឬក៏ប្រទេសអារ៉ាប់មួយ ចំនួនដែលគេធ្វើបានជោគជ័យហ្នឹងខ្ញុំអត់គាំទ្រទេពីព្រោះខ្ញុំចង់ដោះស្រាយរឿងច្បាប់។ រឿងច្បាប់គឺក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ តែម្តង»។
ក្រុមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សបានហៅការកាត់ទោសលោកម៉ម សុណង់ដូថាគ្រាន់តែជាការបង្វែងដានរបស់រដ្ឋាភិបាលមិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់កុមារីម្នាក់ដែលរដ្ឋាភិបាលបានបាញ់សម្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលបើកការបង្រ្កាបយ៉ាងសាហាវលើប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយទំនាស់ដីធ្លីក្នុងភូមិប្រម៉ា ឃុំកំពង់ដំរី ស្រុកឆ្លូងខេត្តក្រចេះកាលពីខែឧសភា។
រីឯក្រុមតាមដានខ្លះបញ្ជាក់ថាបើតុលាការពិតជាកំណត់ថាលោកម៉ម សុណង់ដូមានទោសមែន គឺអ្នកកាសែតដែលមានវ័យ៧២ឆ្នាំ រូបនេះក្លាយជាជនទីមួយហើយក្នុងសតវត្សរ៍ទី២១នេះដែលមានជំនាញតែកាន់ក្បាលមេក្រូនិងប៊ិចហើយហ៊ានមកកាន់ស្នានិងកំភ្លៀវដូចដែលក្រុមរដ្ឋអាជ្ញាយកមកធ្វើជាភស្តុតាងចោទដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។
ការដែលរដ្ឋាភិបាលបណ្តែតបណ្តោយឱ្យមានការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារដូចករណីលោកម៉ម សុណង់ដូ និងសកម្មជនដីធ្លីដទៃទៀតធ្វើឱ្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំក្រុងភ្នំពេញយល់ថាអាចធ្វើឱ្យបង្វែអារម្មណ៍ឆ្ងាយពីការអភិវឌ្ឍដែលប្រទេសនេះសម្រេចបានក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំនេះ។
ថ្ងៃច័ន្ទទី១ខែតុលានេះគឺជាថ្ងៃដែលសហគមន៍ជាតិនិងអន្តរជាតិតាមពិនិត្យមើលដោយយកចិត្តទុកដាក់ គឺជាថ្ងៃមួយដែលក្រុមអ្នកគាំទ្រនៃសមាគមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោកម៉ម សុណង់ដូចាត់ទុកថា«ជាប្រវត្តិសាស្រ្តមួយ»៕