ក្រុមអ្នកស្រឡាញ់អក្សរសាស្រ្ដជាតិកំពុងរួមគ្នាបង្កើត «កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល» ដើម្បីអភិរក្សការប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរឲ្យមានភាពត្រឹមត្រូវ ខណៈការប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែររបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន នៅមានការខ្វះចន្លោះ។
កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ក្រុមអ្នកធ្វើការដើម្បីជំរុញការប្រើប្រាស់អក្សរសាស្ត្រខ្មែរឲ្យបានត្រឹមត្រូវ បានធ្វើសន្និសីទបង្ហាញពីអំពីកម្មវិធី «ត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល» តាមរយៈតំណភ្ជាប់ khmerwriters.com។ ប្រសិនបើមានដំណើរការ ល្អ ប្រជាពលរដ្ឋអាចប្រើប្រាស់កម្មវិធីនេះដោយប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត និងការបញ្ចូលអត្ថបទភាសាខ្មែរទៅក្នុងកម្មវិធីនោះ។
លោក ព្រឿង ប្រណីត ប្រធានសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ និងជាប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ប្រាប់ VOA ថា ការបង្កើតកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរនេះដំបូង គឺដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការងាររបស់ក្រុមអ្នកនិពន្ធប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយការប្រើប្រាស់កម្មវិធីនោះ លោកប្រណីតមើលឃើញពីអត្ថប្រយោជន៍ ដែលកម្មវិធីនេះអាចជួយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការសរសេរភាសាជាតិឲ្យមានភាពសុក្រឹត្យ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ្នកប្រើប្រាស់ខ្លះមិនមែនគាត់អត់ចេះពាក្យហ្នឹងទេ គឺកំហុសអចេតនា ហើយកំហុសអចេតនាគឺម៉ាស៊ីនហ្នឹងអាចជួយយើងឲ្យដឹងពីកំហុសយើង។ ការណ៍ដែលយើង Typing [សរសេរលើកុំព្យូទ័រ] ខុសពាក្យណាមួយ គឺម៉ាស៊ីនអាចបញ្ជាក់ពីពណ៌ក្រហម គឺយើងដឹងខុស»។
លោក ដាញ់ ហុង អ្នកគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេស និងជាអ្នកសរសេរកម្មវិធីនេះ លើកឡើងថា កម្មវិធីត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយការប្រើប្រាស់ព័ត៌មាន និងទិន្នន័យអក្ខរាវិរុទ្ធដកស្រង់ពីវចនានុក្រមខ្មែរ ដែលបោះពុម្ពក្រោយគេបង្អស់ វចនានុក្រមអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរ ព្រមទាំងសទ្ទានុក្រមរបស់ស្ថាប័ននានា ដែលបានឆ្លងកាត់ការប្រជុំអនុម័តឲ្យដាក់ប្រើប្រាស់ពាក្យដោយវិទ្យាស្ថានជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ លោករំពឹងថា តាមរយៈកម្មវិធីនេះ ប្រជាពលរដ្ឋនឹងសរសេរភាសាខ្មែរបានកាន់តែត្រឹមត្រូវ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «កម្មវិធីយើងនេះ យើងសរសេរកូដតាមវែបហៅថា អេអាយ [AI - បញ្ញានិម្មិត] អ៊ីចឹងវាមានការវិវត្តរហូត។ មានមនុស្សប្រើកាន់តែច្រើន កម្មវិធីហ្នឹងកាន់តែសុក្រឹត្យ។ ចំពោះមុខដូចជាខ្ញុំមានបទពិសោធន៍ប្រើខ្លួនឯង ពីមុនខ្ញុំក៏សរសេរខុសច្រើនដែរ ដល់ពេលមានកម្មវិធីផ្ទៀងផ្ទាត់ ធ្វើឲ្យយើងរៀនពីហ្នឹងទៅ [...] អ៊ីចឹងហើយគឺអ្នកប្រើហ្នឹង គឺយើងអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងបន្តិចម្តងៗ។ ហើយសង្ឃឹមថា ១០-២០ឆ្នាំទៅមុខទៀត ខ្មែរយើងលែងសរសេរខុស»។
ក្រុមអ្នកធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងការជំរុញការប្រើប្រាស់អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ ធ្វើសន្និសីទបង្ហាញអំពីកម្មវិធី «ត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធខ្មែរតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល» នៅថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩។ (កាន់ វិច្ឆិកា/VOA)
លោក ដាញ់ ហុង ក៏ជាស្ថាបនិកដែលបង្កើតពុម្ពអក្សរខ្មែរយូនីកូដ ដែលប្រជាពលរដ្ឋកំពុងប្រើប្រាស់ជាទូទៅដោយឥតគិតថ្លៃនៅកម្ពុជាផងដែរ។
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន នាយកមជ្ឈមណ្ឌលទស្សនវិជ្ជាអនុវត្ដ និងសីលធម៌កម្ពុជា និងជាទីប្រឹក្សាគ្រប់គ្រងគម្រោងកម្មវិធីនេះលើកឡើងថា គម្រោងត្រួតពិនិត្យអក្ខរាវិរុទ្ធនេះ ត្រូវការថវិកាប្រមាណជា៤ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក និងត្រូវការពេលវេលាចំនួន២ឆ្នាំដើម្បីអាចដំណើរការបានពេញលេញ ព្រមទាំងត្រូវការរយៈពេល៨ឆ្នាំ ដើម្បីធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបន្ថែម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងនឹងធ្វើការរៃអង្គាសថវិកាដើម្បីយកមកប្រើប្រាស់នៅក្នុងការផលិតកម្មវិធីហ្នឹង។ ការចូលថវិកាអាចចូលតាមរយៈសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ។ យើងនឹងមានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទទួលចាយវាយ និងគ្រប់គ្រងថវិកាប្រកបដោយតម្លាភាព។ យើងមានចេញវិក្កយបត្រជូន យើងមានរបាយការណ៍សរុបប្រចាំខែ ប្រចាំឆមាស និងប្រចាំឆ្នាំ អំពីចំណាយ និងចំណូល»។
គេសង្កេតឃើញថា អក្ខរាវិរុទ្ធភាសាខ្មែរមួយចំនួនដែលត្រូវបានសរសេរនៅលើបណ្តាញសង្គម មិនមានភាពត្រឹមត្រូវ ដោយខ្លះត្រូវបានប្រកបខុស និងខ្លះប្រើឃ្លាឃ្លោងមិនត្រឹមត្រូវជាដើម។
លោក ទូច គីមស្រ៊ាង ប្រធានសមាគមទ្រទ្រង់អក្សរសាស្រ្ត និងវប្បធម៌ខ្មែរ និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី លើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Hello VOA កាលពីដើមខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះថា ការបន្តប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរដែលជាភាសាជាតិមិនបានត្រឹមត្រូវ នឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាប្រឈមនឹងការបាត់បង់អត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន៕