មជ្ឈឹមបូព៌ា ទុយនីស៊ី៖ តំបន់អេតាដាមេនដែលស្ថិតនៅជាយរដ្ឋធានីរបស់ប្រទេសទុយនីស៊ីត្រូវចាត់ទុកថាជាកន្លែងដ៏ក្រីក្របំផុតមួយនៅក្នុងប្រទេសអាហ្រ្វិកខាងជើងដ៏តូចមួយនេះ។ ស្ថិតិជាក់លាក់គឺពិបាករកបានណាស់ ប៉ុន្តែយើងអាចនិយាយបានថានៅទីនេះយុវជនជាច្រើនកំពុងតស៊ូចិញ្ចឹមជីវិតយ៉ាងលំបាក។ លោក បេសាម( Bessam) អាយុ២៩ឆ្នាំមានសំណាងជាងអ្នកផ្សេងទៀតដោយលោកទទួលបានការងារជាវិស្វករនៅក្រុមហ៊ុនបារាំងមួយ។
ប៉ុន្តែលោក បេសាម ថ្លែងថា ប្អូនប្រុសរបស់លោក ដែលទទួលបានសញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិត គ្មានលទ្ធ ភាពរកការងារនៅទុយនីស៊ីទេ។ ឥឡូវនេះ ប្អូនប្រុសលោកធ្វើការជាអ្នកលាងចាននៅក្នុងសណ្ឋាគារមួយ នៅប្រទេសកាតា។
សេលីម (Selim) ដែលមានវ័យ១៧ឆ្នាំនិងជាអ្នកនៅក្នុងតំបន់ អេតាដាមដែរកំពុងសិក្សានៅឯវិទ្យា ល័យនៅឡើយ។ លោកសង្ឃឹមថា ការផ្លាស់ប្តូរដែលកើតឡើងនៅទុយនីស៊ីដែលមានការតវ៉ាអស់រយៈពេលជាច្រើនសប្តាហ៍ដើម្បីផ្តួលរំលំប្រធានាធិបតីផ្តាច់ការ លោក ហ្សីន អ៊េល អាប៊ីដីន ប៊េនអាលី (Zine el Abidine Ben Ali) នឹងនាំមកនូវអនាគតភ្លឺត្រចះត្រចង់ជាងមុន។
«ប្រហែលជា រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ អាចផ្លាស់ប្តូរអនាគតរបស់ខ្ញុំ ការងាររបស់ខ្ញុំ និងសុបិន្តរបស់ខ្ញុំ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមុន របស់លោក ប៊េនអាលី មិនល្អ»។
តាមពិតទៅផ្កាភ្លើងមួយ ដែលបានដុតបញ្ឆេះនូវអ្វីដែលពលរដ្ឋទុយនីស៊ី បានហៅថាជា បដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះរបស់ពួកគេ គឺកើតឡើងដោយសារការធ្វើអត្តឃាតដោយដុតខ្លួនរបស់យុវជនម្នាក់ ដែលត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យលក់បន្លែ។ រឿងរ៉ាវរបស់លោកត្រូវចំទឹកចិត្តយុវជនជាច្រើនទៀត ដែលបានក្លាយទៅជាកម្លាំងជំរុញដើម្បីបណ្តេញ លោក ប៊េនអាលី ឲ្យចេញពីអំណាច កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករា។ តំបន់ អេតាដាមេន ជាសង្កាត់មុនគេមួយដែរដែលងើបបះបោរឡើង។
លោកស្រី ម៉ានស៊ូរីយ៉ា មុខេហ្វី (Mansouria Mokhefi) ជាប្រធានកម្មវិធីអាហ្រ្វិកខាងជើង និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរបស់ប្រទេសបារាំង (French Institute of International Relations) មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងប៉ារីសមានប្រសាសន៍ថា ការមិនសប្បាយចិត្តរបស់យុវជនទុយនីស៊ី រួមមាន ភាពគ្មានការងារធ្វើ ការបញ្ចេញមតិដោយសេរី សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងអំណាច បានឆ្លុះបញ្ចាំង នៅទូទាំងពិភពអារ៉ាប់ ដែលប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៧០ភាគរយមានអាយុក្រោម៣០ឆ្នាំ។
លោកស្រី មុខេហ្វី បានឲ្យដឹងថា ក្រុមពលរដ្ឋក្មេងៗទាំងអស់នេះ កំពុងបង្កើតប្រវត្តិសាស្រ្ត។ លោកស្រីជឿថា ពិភពអារ៉ាប់កំពុងមើលឃើញចលនាគាំទ្រឯករាជ្យដ៏ពិតប្រាកដលើកទីមួយ។ ក្រុមយុវជន កំពុងចាប់ផ្តើមគ្រប់គ្រងលើជោគវាសនារបស់ពួកគេ។
នៅគ្រប់ទីកន្លែងដែលអ្នកបានទៅដល់នៅទុយនីស៊ី ប្រជាពលរដ្ឋនឹងនិយាយថា ពួកគេមានមោទនភាពដែលបានផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ប៊េនអាលី ដែលពួកគេស្អប់ខ្ពើម។ ជាពិសេសមានមោទនភាពចំពោះក្រុមយុវជន។
ស្រ្តីម្នាក់ទៀតនៅក្នុងតំបន់អេតាដាមេននិយាយថាក្រុមយុវជនបានផ្លាស់ប្តូររឿងរ៉ាវទាំងអស់នេះ។លោក ហ្សីយ៉េត គ្រីចេន (Zyed Krichen) និពន្ធនាយកនៃទស្សនាវដ្តីទុយនីស៊ី ឈ្មោះ រៀលឡាយ (Realites) បាននិយាយថា លោកមានការភ្ញាក់ផ្អើល ចំពោះមនុស្សជំនាន់ថ្មីនេះ។
លោក គ្រីចេន បានថ្លែងថាក្រុមមនុស្សចាស់ ដូចជារូបលោក ធ្លាប់គិតថា យុវជនទុយនីស៊ី មិនចាប់អារម្មណ៍លើកិច្ចការនយោបាយទេ ពួកគេ បានរស់នៅក្នុងពិភពផ្ទាល់ខ្លួនផ្សេងមួយ។
ឥឡូវនេះ ការបះបោរនៅទុយនីស៊ី កំពុងជំរុញឲ្យមានការតវ៉ានៅទូទាំងពិភពអារ៉ាប់។ មានការធ្វើអត្តឃាតដោយដុតខ្លួនជាច្រើនត្រូវបានរាយការណ៍ឲ្យដឹង នៅក្នុងប្រទេសអាល់ហ្សេរី ស៊ូដង់ យ៉េមែន និងម៉ារ៉ុក។ ឥឡូវនេះ ក្រសែភ្នែកកំពុងផ្តោតទៅលើប្រទេសអេហ្ស៊ីប ដែលក្រុមបាតុកររាប់ម៉ឺននាក់ កំពុងអំពាវនាវដល់លោកប្រធានាធិបតី ហូស្នី មូបារ៉ាក់ (Hosni Mubarak) វ័យ៨២ឆ្នាំ ឲ្យចុះចេញពីតំណែង។
លោកស្រី មុខេហ្វី ជាអ្នកវិភាគ មានប្រសាសន៍ថា បដិវត្តន៍នៅទុយនីស៊ី បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពចាស់ទុំនិងមានបែបបទរបស់អ្នកដែលដឹកនាំបដិវត្តន៍នេះ។ លោកស្រី មិនឃើញថាគំរូបដិវត្តន៍នេះត្រូវបានចម្លងចូលទៅអេហ្ស៊ីបទេ ដែលនៅទីនោះ មនុស្សជំនាន់ថ្មីមានភាពក្រីក្រ មិនសូវចេះដឹងនិងអាក់អន់ចិត្តខ្លាំងជាង។
បដិវត្តន៍នៅទុយនីស៊ី មិនទាន់បញ្ចប់នៅឡើយទេ។ រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន បានសន្យារៀបចំការបោះឆ្នោតក្នុងរយៈពេល៦ខែទៀត។ ប៉ុន្តែ អ្នកដឹកនាំវ័យក្មេងនៅតាមដងផ្លូវរបស់ប្រទេសនេះ មិនបានបញ្ចូលក្នុងនយោបាយទេ ដែលនៅតែមានឥស្សរជនល្បីឈ្មោះជាច្រើន មានវ័យកណ្តាល ឬចំណាស់ដោយរាប់ទាំងប្រធានគណបក្សប្រឆាំងដែរ។
ប៉ុន្តែ ចំពោះរឿងមួយនោះគឺថា លោកស្រី មុខេហ្វី ជាអ្នកវិភាគ សម្តែងពីសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះអនាគតរបស់ប្រទេសទុយនីស៊ី គឺពលរដ្ឋទុយនីស៊ី ដែលរស់នៅឯបរទេសកំពុងវិលត្រឡប់មកស្រុកកំណើតវិញដើម្បីជួយកសាងប្រទេសរបស់ពួកគេឡើងវិញ។ លោកស្រីជឿជាក់ថា មេដឹកនាំថ្មី ហើយមានវ័យក្មេងនឹងរះឡើងដើម្បីដឹកនាំប្រទេសនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយលីសុខឃាង
