វ៉ាស៊ីនតោន —
ទោះជាស.រ.អា.និងកម្ពុជាបានបញ្ចប់ការធ្វើលំហាត់សមយុទ្ធយោធាប្រចាំឆ្នាំដើម្បីថែរក្សាសន្តិភាព និងជំនួយមនុស្សធម៌កាលពីខែមុនក្តី តែអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch បានថ្លែងថា ការហ្វឹកហ្វឺនរបស់យោធាស.រ.អា. ចំពោះកងយោធាកម្ពុជាជាច្រើនដែលប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អាចត្រូវគេប្រើប្រាស់យ៉ាងងាយស្រួល ប្រឆាំងនឹងក្រុមជំទាស់ក្រុមសហជីពការងារ ហើយបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ជាការរំលោភច្បាប់ស.រ.អា.និងអាចរំលោភលើការដាក់ កម្រិតរបស់ស.រ.អា.។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួន អង្គការ Human Rights Watch បានអះអាងថា ការហ្វឹកហ្វឺនហៅថា«លំហាត់សមយុទ្ធឆ្មាំអង្គរឆ្នាំ២០១៤»នេះ អាចនឹងរំលោភលើគោលនយោបាយស.រ.អា. ដែលសភាស.រ.អា.បានរិតត្បិតជំនួយមួយចំនួនដល់កម្ពុជា ក្រោយពេលមានរបាយការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ការព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាខ្វះឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ និងប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោយពេលការបោះឆ្នោត។ ម៉្យាងទៀត អង្គការនេះបានបញ្ជាក់ដែរថា ការហ្វឹកហ្វឺនសមយុទ្ធយោធានេះវាជាការផ្ទុយពីគោលនយោបាយជំនួយសន្តិសុខនៃរដ្ឋបាលរបស់លោកអូបាម៉ាផងដែរ។
លោកហ្វ៊ីល រ៉ប៊ឺតសុន (Phil Robertson) នាយករងនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានថ្លែងថា វាជារឿងគួរឲ្យរន្ធត់ដែលស.រ.អា.ផ្តល់ការហ្វឹកហ្វឺនដល់ក្រុមយោធាកម្ពុជា ដែលអង្គការនេះបានហៅថាបានសម្លាប់ក្រុមបាតុករជាកម្មករក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនោះ។
«ច្បាស់ណាស់ដែលថា នេះជាស្ថានការណ៍ដែលគេប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយសភាស.រ.អា.ក្នុងការដាក់កម្រិតជំនួយយោធាដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ យើងសង្ឃឹមថា សភានិងព្រឹទ្ធសភាចាប់អារម្មណ៍ ហើយស៊ើបអង្កេតបានច្បាស់លាស់អំពីអ្វីដែលមន្ទីរបញ្ចកោណ(ក្រសួងការពារជាតិស.រ.អា.)កំពុងធ្វើក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
យ៉ាងតិចមានកម្មករ៥នាក់ត្រូវគេបាញ់សម្លាប់ និងជាច្រើននាក់ត្រូវគេវាយឲ្យ របួស។ ហើយសកម្មជន មន្ត្រីសហជីព និងកម្មករសរុប២៣នាក់ត្រូវចាប់ឃុំខ្លួន នៅក្នុងការបង្ក្រាបផ្តាច់ផ្តិលជីវិត ដោយពីក្រុមយោធារបស់រដ្ឋាភិបាល នៅពេលពួកកម្មករទាមទារតំឡើងប្រាក់ខែពី៨០ដុល្លារដល់១៦០ដុល្លារស.រ.អា.កាលពីដើមឆ្នាំនេះ។ មកដល់ពេលនេះមានកម្មករពីរនាក់ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន។
វីអូអេបានព្យាយាមទាក់ទងសុំការឆ្លើយតបពីក្រុមមន្ត្រីយោធាកម្ពុជា តែពុំអាចទាក់ទងបាន។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលមួយរូប បានអះអាងថា ការធ្វើលំហាត់សមយុទ្ធរួមជាមួយស.រ.អា.នេះជារឿងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិរវាងកម្ពុជានិងស.រ.អា.ក្នុងការថែរក្សាសន្តិភាពក្នុងតំបន់ និងជួយពេលមានបញ្ហាគ្រោះធម្មជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។
«ដូច្នេះរឿងនេះជាការងារដាច់ដោយឡែក។ វាមិនមែនពាក់ព័ន្ធជារឿងសិទ្ធិមនុស្ស ឬរឿងអ្វីដទៃទៀតនោះទេ»។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ស្ថានទូតស.រ.អា.ដែលបានចេញផ្សាយ បានបញ្ជាក់ថា លំហាត់សមយុទ្ធឆ្មាំអង្គរឆ្នាំ២០១៤ ហៅសមយុទ្ធយោធានេះថា ជាការពង្រីកប្រតិបត្តិការថែរក្សាស្ថិរភាព និងសន្តិភាព។ បញ្ហាទាំងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងសកម្មភាពផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ និងជំនួយសង្គ្រោះពេលមានគ្រោះមហន្តរាយ ការផ្លាស់ប្តូរគ្នាផ្នែកវិស្វកម្ម ការហ្វឹកហ្វឺនផ្នែកពេទ្យ និងសកម្មភាពដើម្បីរៀបចំកងទ័ពកម្ពុជាសម្រាប់បេសកកម្មថែរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបានបញ្ជាក់ថា កងយោធា៤៧០នាក់នៃប្រទេស ទាំងពីរបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងលំហាត់សមយុទ្ធនោះ។ នេះជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ស្ថានទូតស.រ.អា.។
សមយុទ្ធយោធារួមនេះកើតឡើងក្រោយពីសភាស.រ.អា.និងរដ្ឋាភិបាលស.រ.អា.បានសម្តែងការមិនពេញចិត្តនឹងបញ្ហាជាប់គាំងនយោបាយដែលគណបក្សជំទាស់ចោទប្រកាន់ថា មានការគៃបន្លំ និងមានបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងដីធ្លីជាដើម៕
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួន អង្គការ Human Rights Watch បានអះអាងថា ការហ្វឹកហ្វឺនហៅថា«លំហាត់សមយុទ្ធឆ្មាំអង្គរឆ្នាំ២០១៤»នេះ អាចនឹងរំលោភលើគោលនយោបាយស.រ.អា. ដែលសភាស.រ.អា.បានរិតត្បិតជំនួយមួយចំនួនដល់កម្ពុជា ក្រោយពេលមានរបាយការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ការព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាខ្វះឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ និងប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោយពេលការបោះឆ្នោត។ ម៉្យាងទៀត អង្គការនេះបានបញ្ជាក់ដែរថា ការហ្វឹកហ្វឺនសមយុទ្ធយោធានេះវាជាការផ្ទុយពីគោលនយោបាយជំនួយសន្តិសុខនៃរដ្ឋបាលរបស់លោកអូបាម៉ាផងដែរ។
លោកហ្វ៊ីល រ៉ប៊ឺតសុន (Phil Robertson) នាយករងនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានថ្លែងថា វាជារឿងគួរឲ្យរន្ធត់ដែលស.រ.អា.ផ្តល់ការហ្វឹកហ្វឺនដល់ក្រុមយោធាកម្ពុជា ដែលអង្គការនេះបានហៅថាបានសម្លាប់ក្រុមបាតុករជាកម្មករក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនោះ។
«ច្បាស់ណាស់ដែលថា នេះជាស្ថានការណ៍ដែលគេប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយសភាស.រ.អា.ក្នុងការដាក់កម្រិតជំនួយយោធាដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ យើងសង្ឃឹមថា សភានិងព្រឹទ្ធសភាចាប់អារម្មណ៍ ហើយស៊ើបអង្កេតបានច្បាស់លាស់អំពីអ្វីដែលមន្ទីរបញ្ចកោណ(ក្រសួងការពារជាតិស.រ.អា.)កំពុងធ្វើក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
យ៉ាងតិចមានកម្មករ៥នាក់ត្រូវគេបាញ់សម្លាប់ និងជាច្រើននាក់ត្រូវគេវាយឲ្យ របួស។ ហើយសកម្មជន មន្ត្រីសហជីព និងកម្មករសរុប២៣នាក់ត្រូវចាប់ឃុំខ្លួន នៅក្នុងការបង្ក្រាបផ្តាច់ផ្តិលជីវិត ដោយពីក្រុមយោធារបស់រដ្ឋាភិបាល នៅពេលពួកកម្មករទាមទារតំឡើងប្រាក់ខែពី៨០ដុល្លារដល់១៦០ដុល្លារស.រ.អា.កាលពីដើមឆ្នាំនេះ។ មកដល់ពេលនេះមានកម្មករពីរនាក់ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន។
វីអូអេបានព្យាយាមទាក់ទងសុំការឆ្លើយតបពីក្រុមមន្ត្រីយោធាកម្ពុជា តែពុំអាចទាក់ទងបាន។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលមួយរូប បានអះអាងថា ការធ្វើលំហាត់សមយុទ្ធរួមជាមួយស.រ.អា.នេះជារឿងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិរវាងកម្ពុជានិងស.រ.អា.ក្នុងការថែរក្សាសន្តិភាពក្នុងតំបន់ និងជួយពេលមានបញ្ហាគ្រោះធម្មជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។
«ដូច្នេះរឿងនេះជាការងារដាច់ដោយឡែក។ វាមិនមែនពាក់ព័ន្ធជារឿងសិទ្ធិមនុស្ស ឬរឿងអ្វីដទៃទៀតនោះទេ»។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ស្ថានទូតស.រ.អា.ដែលបានចេញផ្សាយ បានបញ្ជាក់ថា លំហាត់សមយុទ្ធឆ្មាំអង្គរឆ្នាំ២០១៤ ហៅសមយុទ្ធយោធានេះថា ជាការពង្រីកប្រតិបត្តិការថែរក្សាស្ថិរភាព និងសន្តិភាព។ បញ្ហាទាំងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងសកម្មភាពផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ និងជំនួយសង្គ្រោះពេលមានគ្រោះមហន្តរាយ ការផ្លាស់ប្តូរគ្នាផ្នែកវិស្វកម្ម ការហ្វឹកហ្វឺនផ្នែកពេទ្យ និងសកម្មភាពដើម្បីរៀបចំកងទ័ពកម្ពុជាសម្រាប់បេសកកម្មថែរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបានបញ្ជាក់ថា កងយោធា៤៧០នាក់នៃប្រទេស ទាំងពីរបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងលំហាត់សមយុទ្ធនោះ។ នេះជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ស្ថានទូតស.រ.អា.។
សមយុទ្ធយោធារួមនេះកើតឡើងក្រោយពីសភាស.រ.អា.និងរដ្ឋាភិបាលស.រ.អា.បានសម្តែងការមិនពេញចិត្តនឹងបញ្ហាជាប់គាំងនយោបាយដែលគណបក្សជំទាស់ចោទប្រកាន់ថា មានការគៃបន្លំ និងមានបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងដីធ្លីជាដើម៕