អ្នករួចជីវិតពីការកាប់សម្លាប់នៅក្នុងគុកទួលស្លែងដែលកាន់តែមានវ័យចំណាស់កំពុងទន្ទឹងរកយុត្តិធម៌ចុងក្រោយពីការកាត់ទោសឌុច នៅចុងខែមិនានេះ។
ការចង់ឃើញឌុចត្រូវនាំខ្លួនយកមកកាត់ទោសជាចុងក្រោយ ការរង់ចាំលទ្ធផលនៃសេចក្ដីសម្រេចផ្ដន្ទាទោសឌុច ការទាមទារឲ្យមានការដាក់ទោសឌុចឲ្យបានធ្ងន់ធ្ងរបំផុត កំពុងតែដក់ជាប់ក្នុងអារម្មរណ៍របស់អតីតអ្នកទោសគុកទួលស្លែងដែលនៅរស់រានមានជីវិតទាំងបីនាក់ គឺលោកវ៉ាន់ ណាត លោក ប៊ូ ម៉េងនិងលោកជុំ ម៉ី។
អស់រយៈពេលជាង៣១ឆ្នាំមកហើយ ដែលអតីតអ្នកទោសរបស់អង្គការខ្មែរក្រហមទាំងបីនាក់ បានរង់ចាំថ្ងៃនេះ គឺថ្ងៃកាំង ហ្គិចអ៊ាវ ដែលមានឈ្មោះយ៉ាងល្បីល្បាញជា ឌុច ត្រូវផ្តន្ទាទោសជាចុងក្រោយដោយពុំអាចតវ៉ាបាន។ នោះគឺជាការសម្រេចក្ដីរបស់អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល។ តុលាការកំពូលរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមនឹងបើកសវនាការដើម្បីសម្រេចលើបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍របស់ឌុច និងភាគីជាប់ពាក់ព័ន្ធ នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែមិនា រហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ឬ៣១ខែមិនានេះ។
លោកប៊ូ ម៉េង ដែលប្រពន្ធរបស់គាត់ត្រូវសម្លាប់ក្នុងគុកទួលស្លែងដែរ មានប្រសាសន៍ថា ការផ្ដន្ទាទោសឌុចឲ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិតគឺជាថ្នាំដែលនឹងជួយព្យាបាលរបួសផ្លូវចិត្តរបស់លោកបានមួយផ្នែក។
«ខ្ញុំរង់ចាំយ៉ាងអន្ទះសារ។ ខ្ញុំចង់ចូលរួមដោយផ្ទាល់ ចង់ស្ដាប់សាលក្រមជាចុងក្រោយបង្អស់នេះ ថាតើនឹងយ៉ាងម៉េច? ប៉ុន្ដែខ្ញុំសំណូមពរថា កំហុសរបស់ឌុចហ្នឹងធ្ងន់ណាស់។ បើឲ្យខ្ញុំធូរស្បើយ លុះណាតែឌុចជាប់គុកមួយជីវិត ដូចខ្ញុំសំណូមពរ»។
ជាមួយគ្នានេះ លោកជុំ ម៉ី បច្ចុប្បន្នជាប្រធានសមាគមជនរងគ្រោះដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យក្សេមក្សាន្ត (Victims Association of Ksemksan )និងជាអតីតអ្នកទោសគុកទួលស្លែងម្នាក់ទៀត ក៏យល់ដូចគ្នាដែរថា តុលាការកំពូលរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមគួរតែដាក់ទោសឌុចឲ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។
«ការដាក់ទោសអស់មួយជីវិតគឺទុកជាគម្រូសម្រាប់ប្រវត្តិសាស្ដ្រ សម្រាប់ក្មេងៗជំនាន់ក្រោយ។ យើងខ្លាចក្មេងដើរតាមរបបបីឆ្នាំប្រាំបីខែម្ភៃថ្ងៃនេះទៀត។ យើងគិតមើល សម្លាប់គេអស់រាប់ម៉ឺន រាប់ពាន់ មានទោសតែ១៩ឆ្នាំ តើសម ឬមិនសម? ហើយយើងប្រកាសថា តុលាការនេះជាតុលាការគម្រូសម្រាប់ពិភពលោក។ ចុះគម្រូយ៉ាងម៉េចបើឌុចជាប់គុកតែ១៩ឆ្នាំហ្នឹង?»
សម្រាប់លោកវ៉ាន់ ណាត បើទោះបីជាឌុចត្រូវទទួលទោសតិច ឬក៏ច្រើន ក៏លោកនៅតែចាត់ទុកថា នោះគឺជាយុត្តិធម៌ដែលលោកបានរង់ចាំសម្រាប់ការកាត់ទោសចុងក្រោយនេះ។
«ក្នុងចិត្តខ្ញុំរាល់ថ្ងៃ ខ្ញុំរំពឹងថា ក្នុងប្រវត្តិសាស្ដ្រ គឺឌុចត្រូវតែមានទោស ទោះបីតិច ឬច្រើន។ ខ្ញុំនឹងឯកភាពយកលទ្ធផលនោះទាំងអស់ដោយយល់ឃើញថា នេះជាយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្ញុំជាជនរងគ្រោះ។ សព្វថ្ងៃខ្ញុំរង់ចាំលទ្ធផលនេះដើម្បីឲ្យដឹងច្បាស់ថា តើគាត់មានទោសកម្រិតណា។ ដូច្នេះខ្ញុំរង់ចាំតែពេលនោះ ដើម្បីឲ្យច្បាស់ក្នុងចិត្ត»។
មានអ្នកទោសយ៉ាងតិចចំនួន១២៣៨០នាក់ត្រូវបានសម្លាប់បន្ទាប់ពីការធ្វើទារុណកម្មក្នុងគុកទួលស្លែង ឬមន្ទីរស២១។ មានតែអ្នកទោសប្រមាណជា១០នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលនៅរស់រានមានជីវិត។ ក្នុងនោះអតីតអ្នកទោសមួយចំនួនបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតទៅហើយក្នុងពេលដែលសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមមិនទាន់លេចរូបរាងនៅឡើយ។ ឌុច ដែលឆ្នាំនេះមានអាយុ៦៨ឆ្នាំហើយនោះ ត្រូវចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការធ្វើទារុណកម្ម និងមនុស្សឃាត បន្ទាប់ពីការកាត់ទោសចន្លោះពីខែមិនារហូតដល់ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០០៩។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសឌុចឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ៣៥ឆ្នាំ ក៏ប៉ុន្ដែទោសនេះត្រូវកាត់កងនៅសល់ត្រឹមតែ១៩ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
សហព្រះរាជអាជ្ញា ជនរងគ្រោះ និងមេធាវីតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីបានជំទាស់ទៅនឹងការដាក់ទោសនេះ ដោយលើកឡើងថា គឺជាកម្រិតទោសដែលមិនសមល្មមនឹងបទឧក្រិដ្ឋរបស់ឌុចនោះទេ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ក្រុមមេធាវីតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីបានជួបប្រជុំគ្នាដើម្បីរកវិធីសាស្ដ្រផ្សេងសម្រាប់ការពារប្រយោជន៍អតីតជនរងគ្រោះនៅគុកទួលស្លែង និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។
លោកហុង គឹមសួន មេធាវីតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីម្នាក់ក្នុងក្រុម២ បានលើកឡើងថា ក្រុមមេធាវីនឹងសង្កត់ធ្ងន់លើការទាមទារសំណង រួមទាំងការទាមទារឲ្យមានការទទួលស្គាល់ជនរងគ្រោះដែលត្រូវទាត់ចោលពីបញ្ជីដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី។
«ដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីទាំងឡាយ ដែលចៅក្រមបដិសេធនោះ បានត្រៀមនិយាយឡើងវិញ ព្រមទាំងត្រៀមនិយាយអំពីសំណងផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមូហភាពឡើងវិញ»។
លោកជុំ ម៉ីលើកឡើងថា គួរតែមានការសម្រេចធ្វើស្ដូបមួយនៅសារមន្ទីរទួលស្លែងដែលជាអតីតគុកទួលស្លែង ដើម្បីចារឹកឈ្មោះជនរងគ្រោះទាំងអស់នៅលើនោះ។
ឌុចត្រូវចាប់ខ្លួនដោយរដ្ឋាភិបាលកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយក្រោយមកត្រូវបញ្ជូនទៅដាក់ឃុំឃាំងបណ្ដោះអាសន្នក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមវិញ។ ជនជាប់ចោទរូបនេះមានតួនាទីគ្រប់គ្រងគុកទួលស្លែងមន្ទីរស២៤ ឬគុកព្រៃសនិងបឹងជើងឯកដែលជាទីលានពិឃាតអ្នកទោស។
ទំរាំមកដល់ថ្ងៃនេះ អតីតជនរងគ្រោះដោយផ្ទាល់ក្នុងគុកទួលស្លែងទាំងបីនាក់មានវ័យកាន់តែចាស់ជរាទៅហើយ។ លោកជុំ ម៉ីបានឈានដល់វ័យ៨០ឆ្នាំនៅឆ្នាំនេះ។ ដោយឡែកលោកវ៉ាន់ ណាតមានអាយុ៦៦ឆ្នាំ ប៉ុន្ដែលោកមានសភាពទ្រុឌទ្រោមដោយសារតែលោកមានជំងឺប្រចាំកាយ។
រីឯលោកប៊ូ ម៉េងក៏មានវ័យជាង៦០ឆ្នាំទៅហើយដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ពួកគាត់អះអាងថា ពួកគាត់នឹងធ្វើដំណើរទៅទស្សនាការកាត់ទោសនៅអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលដោយផ្ទាល់។
ក្រុមមេធាវី និងជនរងគ្រោះបានលើកឡើងដូចគ្នាថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលគឺជាតម្លៃយុត្តិធម៌របស់ជនរងគ្រោះនៅទួលស្លែង ហើយគឺជាគម្រូនៃការផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម ជាពិសេសសម្រាប់សំណុំរឿង០០២ ដែលគ្រោងនឹងបើកសវនាការនៅក្នុងខែមិថុនាឆ្នាំនេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត វាក៏អាចជាគម្រូយុត្តិធម៌សម្រាប់សំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ប្រសិនបើអាច កើតមានក្នុងពេលខាងមុខនេះ៕
សូមលោក អ្នករង់ចាំស្ដាប់សេចក្ដីរាយការណ៍ភាគទីបីដែលជាភាគបញ្ចប់របស់លោក គង់ សុឋានរិទ្ធ នៅថ្ងៃស្អែក។ លោក គង់ សុឋានរិទ្ធ នឹងធ្វើបទសម្ភាសន៍ដោយផ្ទាល់ជាមួយលោកកង ឫទ្ធារី សហមេធាវីការពារក្ដីឲ្យឌុច និងការរៀបចំការការពារក្ដីរបស់មេធាវីចុងចោទ។ សូមអគុណ!