រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក John Kerry បានមកដល់ទីក្រុងប៉េកាំងនៅថ្ងៃសៅរ៍ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចជាមួយនឹងមេដឹកនាំស្ថាប័នស៊ីវិលនិងមេដឹកនាំយោធាក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃ។ គោលបំណងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនេះគឺដើម្បីរៀបចំនូវកិច្ចពិភាក្សាជាន់ខ្ពស់រវាងមេដឹកនាំក៏ដូចជាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jingping ដែលគ្រោងនឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅចុងឆ្នាំនេះ។ ប៉ុន្តែការរីករាលដាលនៃជម្លោះទាមទារដែនទឹកនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងអាចជះឥទ្ធិពលមិនល្អដល់ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក John Kerry។
នៅមុនដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការសហរដ្ឋអាមេរិកលោក John Kerry មានការព្រួយបារម្ភជាបន្តបន្ទាប់ពីសំណាក់មន្ត្រីអាមេរិកទាក់ទិននឹងការព្យាយាមរបស់ចិនក្នុងការបើកការដ្ឋានសាងសង់បោះទីតាំងចំនួន៧ក្នុងដែនទឹកជម្លោះនៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងកំពុងសាងសង់ផ្លូវយន្តហោះនៅឯថ្មប៉ប្រះទឹក Fiery Cross Reef ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រជុំកោះ Spratly Islands និងបានបូមខ្សាច់នៅទីតាំងផ្សេងៗទៀតដើម្បីសាងសង់ទីតាំងទី២ ដែលបានពង្រីកជាកូនកោះដែលមានទំហំ ៨០០ហិកតា។
យោងតាមសេចក្ដីរាយការណ៍កាលពីដើមសប្ដាហ៍ ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកកំពុងពិចារណាប្រើប្រាស់នូវយន្តហោះចម្បាំងនិងនាវាចម្បាំងចុះល្បាតដើម្បីធានានូវសេរីភាពនាវាចរណ៍និងដើម្បីបង្ហាញពីការឲ្យតម្លៃរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនទៅលើសារៈសំខាន់តំបន់នេះចំពោះពាណិជ្ជកម្មសាកល។
មន្ត្រីការទូតកំពូលប្រចាំតំបន់អាស៊ីបូព៌ាលោក Daniel Russel បានថ្លែងថា សកម្មភាពចង់បង្ករឿងរបស់ចិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់មុខមាត់របស់ចិន។ លោកបានថ្លែងបន្ថែមទៀតនៅក្នុងអំឡុងការផ្តល់សក្ខីកម្មនៅឯសភាសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងសប្ដាហ៍នេះថា គួរតែមានសកម្មភាពដើម្បីតបតនឹងអាកប្បកិរិយាចង់បង្ករឿងរបស់ចិននេះ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters ថា បញ្ហានេះនឹងត្រូវលើកយកមកពិភាក្សាក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចហើយលោក Kerry នឹងជម្រះនូវមន្ទិលសង្ស័យទាំងស្រុងជាមួយចិនទាក់ទិននឹងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការរក្សានូវសេរីភាពនាវាចរណ៍និងហោះហើរក្នុងដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
ប៉ុន្តែថាតើលោកនឹងពិភាក្សាស៊ីជម្រៅយ៉ាងណានោះ នៅមិនទាន់មានភាពជាក់លាក់ណាមួយនៅឡើយទេ។
លោក William Choong អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់មួយរូបនៅឯ វិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ (International Institute of Strategic Studies) បាននិយាយថា លោក Kerry អាចនឹងលើកឡើងទាក់ទិននឹងបញ្ហាការធ្វើល្បាតក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហើយបើលោកពិតជាលើកឡើងពីបញ្ហានេះមែននោះ វាអាចនឹងមានការឆ្លើយតបយ៉ាងខ្លាំងមួយពីចិន។
«ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថាទីបំផុតនោះគឺថា តើសហរដ្ឋអាមេរិកមានឆន្ទៈមោះមុតកម្រិតណាក្នុងការរុញច្រានការទាមទារនេះ ដែលប្រថុយប្រថានក្នុងការអាចធ្វើឲ្យភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំងឡើង»។
ចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិកគ្រោងនឹងរៀបចំជំនួបកំពូលខាងសេដ្ឋកិច្ចនិងសន្តិសុខនាពេលខាងមុខណាមួយក្នុងឆ្នាំនេះ។ ហើយប្រទេសទាំងពីរនេះកំពុងតែរៀបចំទាក់ទិននឹងដំណើរទស្សនកិច្ចមកសហរដ្ឋអាមេរិកជាលើកទី១របស់ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jingping ក្នុងខែកញ្ញាខាងមុខនេះ ។
លោក Choong ថ្លែងថា ប្រសិនបើអាមេរិកនៅតែចង់ធ្វើការល្បាតនៅជិតកន្លែងសាងសង់កោះរបស់ចិននោះមែន រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនចាំបាច់ត្រូវពិចារណាថា តើវាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងណាទៅលើទំនាក់ទំនងយុទ្ធសាស្ត្រជាន់ខ្ពស់រវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោក Wang Dong ដែលជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Peking Universityបាននិយាយថា វាពិបាកនឹងនិយាយណាស់ ថាតើបញ្ហានេះជាជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ដំណើរទស្សនកិច្ច ឬអាចនិយាយបានថា វាអាចថាប្រទេសទាំងពីរនេះកំពុងព្យាយាមសម្រាលស្ថានការណ៍នេះទៅវិញក៏អាចថាបាន។
«ចំណាប់អារម្មណ៍ដំបូងរបស់ខ្ញុំគឺថា វាដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកគ្រាន់តែកំពុងព្យាយាមឲ្យសញ្ញាមួយដើម្បីបង្អាក់ចិនតែប៉ុណ្ណោះ ហើយអាមេរិកទំនងនឹងមិនបញ្ចេញជាសកម្មភាពពិតនោះទេ»។
បើទោះជាមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងក៏ពិតមែននោះ សេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយរបស់មន្ត្រីអាមេរិកនាសប្តាហ៍នេះ បានធ្វើឲ្យមន្ត្រីចិនមានការទើសចិត្តរួចទៅហើយ។ ក្រសួងការបរទេសបានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងមាន«ការព្រួយបារម្ភយ៉ាងអនេក» និងបានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនធ្វើការបញ្ជាក់ទាក់ទិននឹងសេចក្ដីរាយការណ៍ស្តីពីការអាចនឹងធ្វើល្បាត ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានអះអាងថាជាសំណួរមួយដែលចិនអាចនឹងចោទសួរដោយសេរីក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស្រេង លក្ខិណា
