នៅក្នុងសវនាការលើកទីពីរនាព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបានសួរនាំលោក កឹម សុខា អំពីការប្រព្រឹត្តទៅរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងវោហារសព្ទមួយចំនួនដែលពាក់ព័ន្ធ រហូតលោកត្រូវបានចោទប្រកាន់ និងផ្តន្ទាទោសពីបទក្បត់ជាតិ។
អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹមសុខា បានបង្ហាញខ្លួនជាលើកទី ២ នៅក្នុងសាលសវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ ដែលមានការចូលរួមឃ្លាំមើលពីមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងតំណាងស្ថានទូតមួយចំនួន។
ក្រោយសវនាការរយៈពេលជាង៣ម៉ោង សហមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក កឹម សុខា គឺលោក អាង ឧត្តម ប្រាប់អ្នកកាសែតថា នៅក្នុងសវនាការ តុលាការសាលាឧទ្ធរណ៍បានសួរដេញដោលលោក កឹម សុខា អំពីប្រវត្តិអប់រំ ការងារ និងការធ្វើនយោបាយរបស់លោក ក៏ដូចជាការប្រព្រឹត្តទៅនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីមិនទាន់មានក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
លោកបន្ថែមថា លោក កឹម សុខា ក៏បានពន្យល់អង្គសវនាការថាកិច្ចការអប់រំសិទ្ធិមនុស្ស ដែលលោកបានធ្វើ គឺដើម្បីលើកស្ទួយការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថ្លែងថា៖ «គាត់និយាយសំខាន់ៗដែរពីរឿងពាក្យសម្តីដែលគាត់ គេលើកយកមកគាស់កកាយ រឿងសារដែលគាត់យកទៅអប់រំពេលចុះអប់រំនូវបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សប្រជាធិបតេយ្យ គាត់សង្កត់លើហ្នឹង។ អ្វីដែលគាត់ធ្វើ សកម្មភាពទាំងឡាយ ពាក្យសម្តីទាំងឡាយ គឺសង្កត់ធ្ងន់ទៅការពង្រឹងលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុណ្ណឹងទេ ហើយនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស»។
បើតាមលោក អាង ឧត្តម តុលាការក៏បានសួរអំពីសារនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា ដែលបានថ្លែងកន្លងមក ដូចជាដើម្បីប្តូរខាងលើត្រូវគាស់ពីខាងក្រោមឡើង និងដើម្បីមានការផ្លាស់ប្តូរត្រូវតែមានការប្រថុយជាដើម។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់របស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក យី សុខសាន្ត ដែលបានចូលរួមឃ្លាំមើលសវនាការកាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ថ្លែងថា តុលាការបានសួរលោក កឹម សុខា អំពីពាក្យសម្តីមួយចំនួនដែលលោកបានប្រើកន្លងមក ហើយថា លោក កឹម សុខា បានសុំមិនឆ្លើយសំណួរណាដែលលោកធ្លាប់បកស្រាយរួចហើយ នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីកុំឱ្យខាតពេលវេលា។
លោកប្រាប់អ្នកកាសែតនៅខាងក្រៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញយ៉ាងដូច្នេះ៖ «នៅក្នុងសវនាការមួយព្រឹកនេះ គឺដេញដោលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងពាក្យថាខ្លៅ ខ្លាច ឃ្លាន ហើយនិងពាក់ព័ន្ធនឹងអាគាស់ថ្មពីក្រោមអីចឹង អាហ្នឹងវាគ្រាន់តែជាពាក្យស្លោកមួយដែលគាត់បកស្រាយនៅក្នុងសវនាការ ហើយការពិនិត្យទៀត ការសួរដេញដោលនេះ គឺហាក់ដូចជា មិនៗមានគេហៅថា សកម្មភាពឱ្យទៅមុខឱ្យលឿនទេ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងជនជាប់ចោទ គាត់ថា ការសួរដេញដោលដដែលៗហ្នឹង វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់ពេលវេលារបស់គាត់ ហើយសំណូមពរចុងក្រោយ គាត់ថា គាត់មានសុខភាពមិនល្អ ហើយគាត់សុំពេលខ្លះឆ្លើយ មិនឆ្លើយ ដោយសារការសួរដេញដោលនៅសាលាដំបូង ក៏គ្រប់គ្រាន់ហើយ»។
កាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៣ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានផ្តន្ទាទោសលោក កឹម សុខា ឱ្យជាប់ឃុំរយៈពេល ២៧ ឆ្នាំ ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស ឬឃុបឃិត ត្រូវរ៉ូវគ្នាជាមួយបរទេស ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧។ តុលាការបានដាក់បម្រាមមិនឱ្យលោក កឹម សុខា ធ្វើនយោបាយ មិនឱ្យចេញពីផ្ទះ និងមិនអនុញ្ញាតឱ្យជួបជនបរទេស លើកលែងតែមានការអនុញ្ញាតពីតុលាការ។
អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្រតិកម្មទៅនឹងតំណាងទូតបរទេសនៅកម្ពុជាថា បានលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ក្នុងនោះមានករណីលោក កឹម សុខា។ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣ លោកលើកឡើងថា តំណាងទូតបរទេសមួយចំនួនបានទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា ក្នុងពេលដែលតុលាការកំពុងស៊ើបអង្កេតរឿងឃុបឃិតជាមួយបរទេស។
អ្នកនាំពាក្យសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ លោក ឃុន លាងម៉េង ប្រាប់វីអូអេថា សវនាការលោក កឹម សុខា នឹងប្រព្រឹត្តទៅតាមការគ្រោងទុកចំនួន ៩ លើក ដោយមិនមានការប្រែប្រួលឡើយ។ អ្នកនាំពាក្យរូបនោះមិនឆ្លើយសំណួរជុំវិញការមិនអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកកាសែតបានចូលស្តាប់សវនាការរបស់លោក កឹម សុខា។
ទោះយ៉ាងណា បន្ទាប់ពីសវនាការនៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោក កឹម សុខា នឹងវិលត្រឡប់មកកាន់សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញជាថ្មីទៀតនាថ្ងៃទី ២២ ខែកុម្ភៈខាងមុខនេះ ដើម្បីបន្តសវនាការលើកទីបីរបស់លោក៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ