រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារប្រទេសចិនបានបញ្ចប់ការជួបប្រជុំជាមួយមន្រ្តីហ្វ៊ីលីពីននៅសប្តាហ៍នេះដោយបានសន្យាដោះស្រាយជម្លោះដែនដីក្នុងសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងតាមរយៈការសន្ទនា មិនមែនសកម្មភាពឯកតោភាគីទេ។ ដំណើរបំពេញទស្សនៈកិច្ចរបស់អ្នកការទូតចិនទៅកាន់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីនកើតមានឡើងនៅពេលដែលហ្វ៊ីលីពីនបានដាក់ពាក្យប្តឹងកាន់តែច្រើនឡើងពីការប្រណាំងប្រជែងជាមួយចិននៅក្នុងដែនទឹកមានជម្លោះ។
ក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរបំពេញទស្សនៈកិច្ចរបស់លោក លាង វុងលី (Liang Guanglie) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារប្រទេសចិន នៅប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន លោកបានជួបជាមួយលោក វ៉ុលទែរ ហ្កាសមិន (Voltaire Gazmin) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន។ ភាគីទាំងពីរបានបញ្ជាក់ពីការរក្សាទំនាក់ទំនងសន្តិភាព ជាពិសេសបញ្ហាដែនដីក្នុងសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង។
ចិន ហ្វ៊ីលីពីន និង រដ្ឋាភិបាលប្រទេស៤ផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងកើតបានទាមទារប្រជុំកោះ ស្ពេ្រតលី (Spratlys) ទាំងអស់ឬមួយផ្នែកដែលគេជឿជាក់ថាសម្បូរធនធានដូចជាប្រេងនិងឧស្ម័នធម្មជាតិ។
បន្ទាប់ពីការចរចាសម្ងាត់ក្នុងទីក្រុងម៉ានីលកាលពីថ្ងៃច័ន្ទ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារប្រទេស អេដូអារ៍ដូ បាតាក់ (Eduardo Batac) បានអានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមកពីឧត្តមសេនីយ៍ទាំងពីរនាក់នោះ។
«លោករដ្ឋមន្រ្តីទាំងពីរបានទទួលស្គាល់ពីភាពចាំបាច់ធ្វើឲ្យប្រាកដថាសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងនៅតែមានស្ថិរភាពហើយទទួលស្គាល់ភាពគ្មានប្រយោជន៍នៃការប្រកាសអំពីសីលធម៌របស់ភាគីទាំងអស់ក្នុងសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង»។
ក្រមសីលធម៌ដែលមិនចាំបាច់អនុវត្តតាមនេះ (non-binding code of Conduct) បានត្រូវចុះហត្ថលេខាក្នុងឆ្នាំ២០០២ ក៏ប៉ុន្តែការចែងរបស់ក្រមសីលធម៌នោះស្តីពីការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយសន្តិភាពដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះដែនដីមិនបានត្រូវគេអនុវត្តទេ។ សមាគមប្រទេសជាតិអាស៊ីអគ្នេយ៍ (ASEAN) បានគាបសង្កត់ប្រទេសចិនឲ្យយល់ព្រមដល់សំណើពីការគ្រប់គ្រងសកម្មភាពនាវាចរណ៍នៅក្នុងតំបន់នោះ។
ក្រុមប្រជុំកោះតូចៗរាប់រយដែលមានថ្មប៉ប្រះទឹកដែលគេស្គាល់ថាជាកោះស្ពេ្រតលី បានត្រូវទាមទារទាំងមូលឬមួយផែ្នកដោយប្រទេសចិន វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន ប្រ៊ុយណេ និងកោះតៃវ៉ាន់។
កងកម្លាំងចិននិងហ្វ៊ីលីពីនជួនកាលបានប្រឈមមុខគ្នាក្នុងជម្លោះដែនដីក្នុងតំបន់នោះ។ កតិកាសញ្ញាមានគោលបំណងរារាំងមិនឲ្យប្រទេសប្រឈមមុខទាំងនោះមានជម្លោះក្លាយកាន់តែធំឡើង។
លោក បេនីណូ អាគីណូ (Benigno Aquino) ប្រធានាធិបតីហ្វ៊ីលីពីនបាននិយាយកាលពីដំបូងតាមវិទ្យុជាតិថាលោកនឹងលើកឡើងបញ្ហានេះនៅក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារប្រទេសចិន។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យប្រធានាធិបតីនិយាយថាបញ្ហាសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងបានត្រូវពិភាក្សាជាត្រួសៗប៉ុណ្ណោះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន
