សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា(CMA)នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយចាត់ទុកថា របាយការណ៍របស់សហជីព និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលស្តីអំពីបំណុលកម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរ «ទុកចិត្តមិនបាន» ដោយចោទជាសំណួរលើការជ្រើសរើសកម្មករដើម្បីសាកសួរ។
កាលពីចុងខែមិថុនា អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៣ គឺអង្គការលីកាដូ អង្គការសង់ត្រាល់ និងសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ថ្មីមួយ ដែលសិក្សាអំពីបំណុលរបស់កម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរ បង្ហាញអំពី «ភាពជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលប់» ក្នុងវិស័យនេះ ដែលអាចនាំឲ្យកម្មករបង្ខំចិត្តលក់ដី ផ្ទះសម្បែងទ្រព្យសម្បត្តិនិងខ្ចីគេបន្ថែមទៀត ដើម្បីសងបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។
របាយការណ៍ដែលមានចំណងជើងថា «ធ្វើការងាររហូតជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក» ត្រូវបានអង្គការសង្គមស៊ីវិលចងក្រង ដោយសម្ភាសកម្មករកាត់ដេរចំនួន១៦២ នាក់ ភាគច្រើនជាស្រ្តី នៅចន្លោះពីខែមីនាដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០។ ពួកគេមកពីរោងចក្រ ដែលខ្លះព្យួរការងារកម្មករដោយផ្នែក និងខ្លះព្យួរការងារកម្មករទាំងស្រុង នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។
របាយការណ៍នេះឲ្យដឹងថា កម្មកររោងចក្រកាត់ដេររាប់ម៉ឺននាក់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជានឹងជួបការលំបាកជាខ្លាំងក្នុងការសងបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅពេលដែលពួកគាត់ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ ហើយរោងចក្រដែលពួកគាត់ធ្វើការ ត្រូវផ្អាកដំណើរការដោយសារបញ្ហាជំងឺកូវីដ១៩។
របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា៖ «បញ្ហានេះបង្កើតឲ្យមានវិបត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន ដែលនាំឲ្យពួកគាត់ជួបការលំបាកខ្លាំងក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ និងធ្វើឲ្យការកាន់កាប់ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ ត្រូវរងសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ»។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុះថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលតំណាងឲ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ឲ្យដឹងថា អង្គការទាំងនោះ បានទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានថា នឹងបង្កើតឲ្យមានវិបត្តិការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សតាមរយៈការដាក់សម្ពាធពីសំណាក់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ សមាគម ក៏បានចោទជាសំណួរអំពីវិធីសាស្រ្តនៃការជ្រើសរើសកម្មករដើម្បីសម្ភាសដោយនិយាយថា មិនមែនរើសដោយចៃដន្យតាមស្តង់ដារនៃការស្ទង់មតិ។
សមាគមឲ្យដឹងថា៖ «វិធីសាស្ត្រក្នុងការស្ទង់មតិនេះ ខ្វះលក្ខខណ្ឌបែបវិទ្យាសាស្រ្ត មានភាពលម្អៀង និងខ្វះការយល់ដឹងពីវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហើយគ្មានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ដែលអាចធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញបាន»។
បើតាមសមាគមរបាយការណ៍នេះ ក៏មិនបានបញ្ចេញនូវទំហំឥណទាន ប្រភពចំណូលផ្សេងទៀត ក្រៅពីប្រាក់បៀវត្សរ៍រោងចក្រ ហើយទិន្នន័យទាំងនេះ មានភាពចាំបាច់ក្នុងការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ពិតប្រាកដ។ សមាគមបញ្ជាក់ថា ការអនុម័តផ្តល់បា្រក់កម្ចីរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ត្រូវឆ្លងកាត់ការវាយតម្លៃច្រើន រួមមានគោលបំណងប្រាក់កម្ចី សមត្ថភាពសងត្រឡប់ ការផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រវត្តិកម្ចីជាមួយការិយាល័យឥណទានកម្ពុជា និងហានិភ័យនានា ដែលជាផ្នែកមួយនៃគោលការណ៍ការពារអតិថិជន។
ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនង និងជាអ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោក កាំង តុងងី ថ្លែងប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា «របាយការណ៍មិនមានគុណភាពគ្រប់គ្រាន់ដែលអាចទុកចិត្តបាន» ដោយសារអង្គការទាំងនោះធ្វើការជាមួយសហជីព ដូច្នេះការជ្រើសរើសកម្មករ នឹងមានភាពលម្អៀង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយគួបផ្សំអីដែលយើងរកឃើញនៅបន្ទាយមានជ័យហ្នឹងទៀតអ៊ីចឹង វារឹតតែពិបាកដែលយើងទទួលយកបានថា តើ Quality (គុណភាព)នៃរបាយការណ៍របស់គាត់ វាពិតប៉ុណ្ណា។ យើងអាចទទួលយកបាន (ឬយ៉ាងណា)។ ហើយមែនទែន យើងអត់ច្បាស់ថា ស្អីគេជា Intention (គោលបំណង) របស់ពួកគេក្នុងការចេញរបាយការណ៍ទាំងអស់ហ្នឹងទេ»។
លោកបន្តថា សមាគមធ្លាប់បានរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីនៃរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ អំពីចំណាកស្រុក និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលរឹតតែធ្វើឲ្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា «មិនអាចជឿជាក់លើគុណភាព ក៏ដូចជាគោលបំណងពិតប្រាកដនៃការសិក្សាទាំងអស់នេះ»។
ប្រតិកម្មរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជាប្រតិកម្មមួយទៀតបន្ថែមលើធនាគារអេស៊ីលីដា ដែលកាលពីដើមខែកក្កដានេះ បានលើកឡើងថា របាយការណ៍របស់អង្គការសហជីពទាំង៣នេះ «គ្មានមូលដ្ឋានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ» និងមានចរិត «ញុះញង់» និង«មានចេតនាបំផ្លាញបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់គ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ»។
របាយការណ៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល លើកឡើងអំពីធនាគារអេស៊ីលីដាតាមរយៈការដកស្រង់សម្តីរបស់កម្មករដែលផ្តល់បទសម្ភាសន៍ក្នុងនោះ មានករណីលក់ដីសងបំណុល និងយកកម្ចីពីគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុមួយ ទៅបង់ឲ្យគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុមួយទៀត។
លោក អំ សំអាត នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ ថ្លែងការពារថា អង្គការមានរូបមន្តក្នុងការជួបសម្ភាសមានកម្រងសំណួរក្នុងការស្ទាបស្ទង់ និងមានវិធីសាស្រ្តនៃការជ្រើសរើសត្រឹមត្រូវ។
លោកថ្លែងប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា៖ «វិធីសាស្រ្តនៃការស្ទាបស្ទង់របស់យើង យើងបានធ្វើយ៉ាងត្រឹមត្រូវ មិនមែនការជ្រើសរើសកំណត់យកតែអត្តសញ្ញាណកម្មករណាមួយទេ បានន័យថា យើងធ្វើការស្ទាបស្ទង់ក្នុងចំណោម១៦២នាក់ ហើយក្នុងហ្នឹងដែរយើងរកឃើញ១៥៨នាក់ ដែលគាត់ជួបវិបត្តិដោយសារការព្យួរការងារ ហើយខ្វះខាត មិនមានលទ្ធភាពក្នុងការសងត្រឡប់ទៅមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវិញ»។
លោកបន្ថែមថា ការសិក្សានេះមិនមែនតំណាងឲ្យកម្មករជាង៨០ម៉ឺននាក់ធ្វើការក្នុងវិស័យកាត់ដែរ ឬ ក៏អ្នកជំពាក់លុយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នោះទេ។ លោកបន្តថា ការសិក្សានេះ គឺដើម្បីបង្ហាញអំពីកង្វល់របស់កម្មករ និងមានគោលបំណងឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ រកវិធីសាស្រ្តដោះស្រាយជូនកម្មករ ដែលពុំមានលទ្ធភាពបង់សងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩នេះ។
លោក ឃុន ថារ៉ូ មន្ត្រីសម្របសម្រួលផ្នែកការងារនៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារនិងសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថាសង់ត្រាល់ មានប្រសាសន៍ថា របាយការណ៍នេះ «មិនមែនញុះញង់ទេ» ដោយសារវាឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាពជាក់ស្តែង ដែលកើតមានឡើងនៅក្នុងស្ថានភាពកូវីដ១៩ ដែលកម្មករបាត់បង់លទ្ធភាពរកប្រាក់ចំណូលប្រចាំខែរបស់ពួកគេ។
លោកបន្តថា អង្គការមានវិធីសាស្រ្តក្នុងការសម្ភាស និងកម្រងសំណួរដែលកម្មករស្ម័គ្រចិត្តក្នុងការផ្តល់បទសម្ភាសន៍។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា បទពិសោធន៍នៃមនុស្សទាំង១៦២ នាក់ ក្នុងការស្រាវជ្រាវនេះ មិនតំណាងឲ្យគ្រប់កម្មករ កម្មការិនីរោងចក្រកាត់ដេរ ឬ អ្នកខ្ចីកម្ចីឥណទានខ្នាតតូច នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាទេ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេលើកឡើងថា ការលំបាករបស់ពួកគាត់ គឺមានមួយចំនួនក្នុងចំណោមអ្នកខ្ចីកម្ចីឥណទានខ្នាតតូចជាង២លាន ៦សែន នាក់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប់ជំពាក់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូចសរុបជាង១០ពាន់ លាន ដុល្លារ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១៩។ ទំហំកម្ចីឥណទានខ្នាតតូចជាមធ្យមនៅកម្ពុជា គឺចំនួន៣.៨០៤ ដុល្លារ ដែលជាចំនួនច្រើនជាងគេនៅក្នុងពិភពលោក៕
