សំឡេងសូត្រធម៌លាន់រំពងឡើងនៅក្នុងពិធីបង្សុកូលគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោក កែម ឡី ខណៈជិតដល់ថ្ងៃខួប៦ឆ្នាំនៃឃាតកម្មលើរូបលោកកាលពីឆ្នាំ២០១៦។ កម្មវិធីឧទ្ទិសកុសលដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនានេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅការិយាល័យរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២។
នៅក្នុងពិធីនោះ អ្នកគោរពស្រឡាញ់លោក កែម ឡី អះអាងថា ពួកគេមិនទាន់អស់អាល័យ និងនៅតែចង់ឃើញយុត្តិធម៌សម្រាប់រូបលោក។ ពួកគេចង់ឱ្យឃើញភាពយុត្តិធម៌សម្រាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដោយទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរស្វែងរកជនពាក់ព័ន្ធមកផ្តន្ទាទោសឱ្យខានតែបាន។
យុវតីម្នាក់ពាក់អាវរូបលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលចូលរួមពិធីបង្សុកូល កញ្ញា ខ្លឹម សារ នៅតែសម្តែងការសោកស្តាយចំពោះការបាត់បង់លោក កែម ឡី ដោយកញ្ញាចាត់ទុករូបលោកជាវីរជនម្នាក់ ដែលហ៊ាននិយាយការពិត។ កញ្ញាចង់ឱ្យអាជ្ញាធររកយុត្តិធម៌សម្រាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ឱ្យបានឆាប់ ព្រោះកញ្ញាមិនជឿថាការសម្លាប់នេះគឺដោយសាររឿងជំពាក់លុយនោះទេ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «វាជារឿងអយុត្តិធម៌ខ្លាំងមែនទែន សម្រាប់រូបលោក ព្រោះរយៈពេល៦ឆ្នាំហើយ យើងអត់ទាន់បានឃើញអាជ្ញាធរ ក៏ដូចជាមន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធចាប់ជនល្មើសពិតប្រាកដបាន»។
យុវតីដែលជាសមាជិករបស់ក្រុមខ្មែរថាវរៈរូបនេះក៏បានចូលរួមតែងកំណាព្យអំពីលោក កែម ឡី ដែលជាកម្មវិធីប្រកួតប្រជែងរៀបចំឡើងដោយមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។
ចំណែកស្រ្តីម្នាក់ទៀត ដែលគោរពស្រឡាញ់លោក កែម ឡី និងបានចូលរួមកម្មវិធីបង្សុកូលនេះដែរ អ្នកស្រី សាក់ កន្និការ អាយុ៣១ឆ្នាំ ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា អ្នកស្រីមិនជឿថា ឃាតកបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន និងតុលាការកាត់ទោសនោះ ជាអ្នកប្រព្រឹត្តតែឯកឯងឡើយ។
ស្ត្រីដែលជាមន្ត្រីតស៊ូមតិនៃអង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍធនធានយុវជន (YRDP) យល់ថាប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចចង់ស៊ើបអង្កេតឱ្យដល់កម្រិត គឺអ្នកស្រីជឿថានឹងអាចស្វែងរកយុត្តិធម៌សម្រាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បាន។ អ្នកស្រីនៅតែទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរស្វែងរកឃាតកពិតប្រាកដ ដែលបញ្ជាឲ្យបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ បើយើងនិយាយពីបុគ្គល ជួប សម្លាប់ ដែលត្រូវបានគេចាប់ តើយើងជឿទេថា គាត់ជាអ្នកប្រព្រឹត្ត?។ ក្នុងនាមខ្ញុំជាពលរដ្ឋម្នាក់ និងជាអ្នកតាមដានព័ត៌មានក្នុងសង្គម សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំមិនជឿទេ ថាបុគ្គល ជួប សម្លាប់ ហ្នឹង ជាអ្នកនៅពីក្រោយ ឬជាជនដៃដល់នៃការសម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ ហើយខ្ញុំនៅតែមើលឃើញថាវាមិនទាន់ទទួលបាននូវយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដសម្រាប់លោកបណ្ឌិតកែម ឡី ទេ។ គួរតែស្វែងរកឱ្យឃើញថាតើអ្នកណានៅពីក្រោយ និងប្រព្រឹត្តនូវបទល្មើសនេះ»។
ចំណែកបុរសម្នាក់ទៀត ដែលបានចូលរួមតែងកំណាព្យអំពីវីរភាពរបស់លោក កែម ឡី ដែរនោះ លោក ឌឹម សុភត្រា ជានិស្សិតថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែកច្បាប់នៅសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច ក៏នៅមិនទាន់អស់ចិត្តថាឃាតក ជួប សម្លាប់ ជាអ្នកបាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ លោកថាអាជ្ញាធរគួរតែស៊ើបអង្កេតឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីផ្តល់ភាពយុត្តិធម៌នៅក្នុងរឿងនេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំបានតាមដានព័ត៌មានហ្នឹងដែរ ហើយម្នាក់ដែលឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ យើងពិបាកអាចសន្និដ្ឋានបានថាគាត់ជាអ្នកសម្លាប់ពិតប្រាកដ។ ...បើអាចយើងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យរឿងហ្នឹងកាន់តែច្បាស់លាស់។ស៊ើបរឿងហ្នឹងតាំងពីដើមមកថាមានអ្នកពាក់ព័ន្ធអីខ្លះ មានសាក្សីគ្រប់គ្រាន់ហើយឬនៅ អ៊ីចឹងទៅ»។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ថ្លែងថាការរៀបចំពិធីនេះ គឺដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់លោក កែម ឡី និងដើម្បីចែករំលែកនូវពាក្យសម្តីរបស់លោកពីមុន ជាពិសេសទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរបន្តស្វែងរកអ្នកពាក់ព័ន្ធមកផ្តន្ទាទោស ដើម្បីផ្តល់ភាពយុត្តិធម៌ក្នុងករណីនេះ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ក្នុងខួប៦ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំក៏លើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋទាំងឡាយ ជាពិសេសយុវជនក្នុងការបន្តយកគំរូភាពរបស់លោកបណ្ឌិត និងសម្រង់សម្តីល្អៗជាច្រើនរបស់លោកបណ្ឌិត គឺជាការចូលរួមដាស់តឿនយើងក្នុងការចូលរួមសង្គមមួយ ប្រកបដោយភាពសកម្ម ហើយនិងប្រកបដោយទំនួលខុសត្រូវ។ តួយ៉ាងដូចយើងបានឮនូវសាររបស់គាត់ យើងត្រូវនិយាយការពិត ជាជាងការពារ។ ហើយបើយើងមិនហ៊ាននិយាយ វាបង្កជាភាពអយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គមជាដើម»។
អ្នកស្រីក៏បានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរបន្តស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធមកផ្តន្ទាទោស ឬបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតដោយឯករាជ្យមួយ ដើម្បីឱ្យសាធារណជន និងអ្នកគោរពស្រឡាញ់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានដឹងការពិតនៃឃាតកម្មនេះ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «យើងឃើញការចូលរួម ការគាំទ្រ និងការដង្ហើយរកពីពលរដ្ឋជាច្រើននាក់។ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថារដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្ហាញនូវឆន្ទៈក្នុងការលុបបំបាត់នូវវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ជាពិសេសតាមរយៈករណីលោកបណ្ឌិត កែម ឡី នេះ»។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ប្រាប់វីអូអេកាលពីថ្ងៃអង្គារថាសំណុំរឿងឃាតកម្មលោក កែម ឡី ស្ថិតនៅក្នុងដៃតុលាការ ហើយបើបុគ្គលណាម្នាក់មានភស្តុតាងអ្វីច្បាស់លាស់ លោកថាឲ្យជួយរាយការណ៍ទៅសមត្ថកិច្ច។
វីអូអេមិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីលោក អ៊ី រិន្ទ អ្នកនាំពាក្យរបស់តុលាការរាជធានីភ្នំពេញបាននៅឡើយទេ។
លោក កែម ឡី ជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងការអភិវឌ្ឍសង្គម និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយ ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ស្លាប់ក្នុងកន្លែងលក់ទំនិញមួយរបស់ស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច នៅចំណុចភ្លើងស្តុបបូកគោ ទីក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។ ក្រោយការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី អាជ្ញាធរចាប់បានបុគ្គលម្នាក់ ឈ្មោះអឿត អាង ហៅក្រៅថា ជួប សម្លាប់។ បុរសនោះត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត។
តុលាការបានបំបែកសំណុំរឿងនេះជាពីរ គឺការដាក់ទោសលោក ជួប សម្លាប់ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត និងសំណុំរឿងពាក់ព័ន្ធបុគ្គលដទៃទៀតចំពោះឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី ហើយសំណុំរឿងពាក់ព័ន្ធបុគ្គលដទៃនេះ មិនទាន់មានតម្រុយអ្វីនៅឡើយទេ។ នេះបើយោងតាមក្រុមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស៕
