ជនរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហមនៅខេត្តសៀមរាបរំពឹងរង់ចាំយុត្តិធម៌ពិតរយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំហើយ តែមិនទាន់បានដឹងការពិតអំពីការកាប់សម្លាប់ដ៏រង្គាលនាសម័យនោះនៅឡើយទេ។
យុត្តិធម៌ក៏នៅមិនទាន់ត្រូវបានគេផ្តល់ឱ្យនៅឡើយ សម្រាប់អ្នកដែលបានបាត់បង់សមាជិកគ្រួសារ និងការឈឺចាប់ផ្ទាល់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះអ្វីដែលជាការរង់ចាំ និងចង់ឃើញគឺកំពុងតែលេចចេញជារូបរាងបន្តិចម្តងៗ ហើយសម្រាប់ពួកគេ។
សាលាក្តីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្តើមដំណើរការសវនាការលើសំណុំរឿង០០២ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ទី២១ ខែវិច្ឆិកានេះ។ មានមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់បីរូបត្រូវបានតុលាការយកមកកាត់ទោស គឺ នួន ជា អតីតបងធំទីពីរ ខៀវ សំផន អតីតប្រមុខរដ្ឋ និងអៀង សារី អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ដែលអ្នកទាំងនេះកំពុងជាប់ចោទពីបទឧក្រិដ្ឋជាច្រើន ដែលបានកើតឡើងក្នុងរបបរបស់ពួកគេ ដូចជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមជាដើម ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋជិត២លាននាក់ស្លាប់។
ជនរងគ្រោះជាច្រើនកំពុងតែតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់អំពីការជំនុំជម្រះនេះដើម្បីបានដឹងអំពីការពិត និងជោគវាសនារបស់មេដឹកនាំ ដែលគេគិតថា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងរបបនោះ។ ពួកគេបានឱ្យដឹងថា អ្វីដែលពួកគេចង់បានគឺយុត្តិធម៌ពិត ប្រាកដ និងសន្តិភាពផ្លូវចិត្ត ផ្លូវអារម្មណ៍។
អ្នកស្រីគីប៉ាវ អាយុ៤២ឆ្នាំ កំពុងរស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបគឺជាជនរងគ្រោះម្នាក់។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា អ្នកស្រីពិតជាចង់ដឹងថា ហេតុអ្វីបានជារបបនោះសម្លាប់មនុស្ស។
អ្នកស្រីគី ប៉ាវមានដើមកំណើតនៅឃុំស្យា ស្រុកកណ្តៀង ខេត្តពោធិសាត់ ជាទីដែលឪពុកម្តាយរបស់អ្នកស្រីត្រូវពួកខ្មែរក្រហមសម្លាប់ បន្សល់ទុកឱ្យអ្នកស្រីក្លាយទៅជាក្មេងកំព្រានៅអាយុត្រឹមតែ៧ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រីគី ប៉ាវ បានស្រក់ទឹកភ្នែក ពេលរំឭកដល់មរណភាពរបស់ឪពុកម្តាយគាត់ ដោយគាត់បានថ្លែងថា៖«នឹកឃើញអត់ភ្លេចទេ ចងចាំតែរហូតហ្នឹង។ ពេលនឹកឃើញដល់ម៉ែ ដល់ប៉ាខ្ញុំ គឺខ្ញុំក្តៅណាស់ អត់ត្រជាក់ទេ ព្រោះអី ខ្ញុំ មួយជីវិតនេះ ខ្ញុំកំសត់។ ខ្ញុំមិនដែលមានម៉ែឪហៅទេ។ ចង់ឱ្យគេរកយុត្តិធម៌ឱ្យគាត់ថា ហេតុម៉េចបានគេយកមនុស្សស្លូតត្រង់ទៅសម្លាប់ធ្វើបាប គ្មានត្រាប្រណីដូចសត្វធាតុ»។
អ្នកស្រីគី ប៉ាវបានរំឭកថា កាលនោះឪពុកម្តាយរបស់អ្នកស្រីត្រូវបានពួកខ្មែរក្រហមចោទប្រកាន់ថា ជាពួកនាយទុន សក្តិភូមិ មុនពេលត្រូវគេសម្លាប់។ អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា អ្នកស្រីបានជួបមុខឪពុកម្តាយតែពីរដងប៉ុណ្ណោះ ចាប់តាំងពីការចាប់ខ្លួនគាត់ទៅ។
«ម៉ាក់ខ្ញុំយកខ្ញុំទៅលេងគាត់។ គេដាក់ច្រវ៉ាក់ដៃជើង ច្រវ៉ាក់ធំ ដូចដាក់ដំរី។ ខ្ញុំយំ នៅពេលឃើញគាត់។ ជួបគាត់ពីរដងគត់។ រួចគេប្រាប់ថា ពួកគាត់គេយកទៅសម្លាប់ហើយ»។
អ្នកស្រីគី ប៉ាវ ដែលជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីមួយរូបផងនោះ កំពុងតែតាមដានដំណើរការសវនាការនេះ ដោយមានក្តីសង្ឃឹមថា អ្នកស្រីអាចទទួលបានយុត្តិធម៌ ដែលអ្នកស្រីទន្ទឹងរង់ចាំអស់ពេលជាយូរមកហើយនោះ។
លោកសំ សែនជាជនរងគ្រោះម្នាក់ទៀត រស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ហើយក៏ជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីមួយរូបដែរ។ លោកបានបាត់បង់ឪពុកម្តាយនិងសាច់ញាតិសរុបប្រមាណ២០នាក់ ដោយសាររបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកបានថ្លែងថា អ្វីដែលលោកចង់បានគឺចង់ឱ្យសាលាក្តីហ្នឹងផ្តល់នូវយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដជូនអ្នកស្លាប់ និងជនរងគ្រោះដែលនៅរស់។
«តាមពិតទៅគឺយើងគ្រាន់តែចង់ឱ្យសាលាក្តីហ្នឹងផ្តល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដ ជូនអ្នកដែលស្លាប់ទៅ និងជនរងគ្រោះ ដែលរស់នៅ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុំមើលឃើញគឺដំណើរការ ដូចជាមានសង្ឃឹមតិចណាស់ថា នឹងបានយុត្តិធម៌ព្រោះអីតុលាការមានការជ្រៀតជ្រែក។ អញ្ចឹងពាក្យថា ស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ គ្រាន់តែជាពាក្យលួងលោមបោកបញ្ឆោតហ្នឹង។
«បើគិតឱ្យដល់ទៅពាក្យថា ស្វែងរកយុត្តិធម៌ មិនមែនយុត្តិធម៌មានកម្រិតទេ ហើយអ្វីដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ជាងគេគឺអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធរបប៣ឆ្នាំ៨ខែ២០ថ្ងៃ គឺមិនមែនតែខ្មែរទេ គឺមានទាំងបរទេស។ បើយើងចង់ស្វែងរកយុត្តិធម៌ទាល់តែយើងកាត់ទោសអ្នកពាក់ព័ន្ធដែរ»។
ទាក់ទងទៅនឹងបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី លោកបានបញ្ជាក់ថា សំណងនោះវាមិនសំខាន់មែនទែនទេសម្រាប់លោក តែជាយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដ និងសន្តិភាពផ្លូវចិត្ត យុត្តិធម៌ ដែលអាចទទួលយកបានក្នុងអារម្មណ៍ និងក្នុងចិត្ត។
ចំណែកលោកកែវ សម្បត្តិ ជាអ្នករស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបមួយរូបទៀត បានថ្លែងថា ជានិច្ចកាលលោកបានតាមដានដំណើរការកាត់ទោសនេះ ព្រោះលោកចង់ដឹងអំពីជោគវាសនារបស់មេដឹកនាំទាំងអស់នោះដែរ។
លោកបានបន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំមើលព្រោះចង់ដឹងថា តើទោសកំហុសរបស់គាត់ ដែលមានពីមុនមកហ្នឹង មានលើប្រជាជនទូទាំងប្រទេសយើងហ្នឹង តើវាសមល្មមកំហុសរបស់គាត់ដែរឬទេ?»
លោកកែវ សម្បត្តិបានបាត់បង់បងថ្លៃម្នាក់កាលសម័យនោះ។
គួរបញ្ជាក់ថា ការជំនុំជម្រះលើសំណុំរឿង០០២ ដែលបានដំណើរការប៉ុន្មាន ថ្ងៃ នៅដើមសប្តាហ៍នេះគឺត្រូវបានផ្អាករហូតដល់ថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ទើបតុលាការនេះបន្តដំណើរការកាត់ទោសរបស់ខ្លួនទៀត៕