អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) នៅថ្ងៃសុក្រនេះបានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញឱ្យទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លោក លាង សុខជឿន ពីបទផ្សព្វផ្សាយខិត្តប័ណ្ណប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ សាលាឧទ្ធរណ៍បានសម្រេចតម្កល់ទោសជាប់ពន្ធនាគារចំនួនពីរឆ្នាំប្រឆាំងនឹងលោក លាង សុខជឿន សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សអង្គការលីកាដូចំពោះការបញ្ចោញមតិនយោបាយដោយសន្តិវិធី។
លោក ព្រែត អាដាមស៍ (Brad Adams) នាយកអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំអាស៊ី បានបញ្ជាក់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា អសមត្ថភាពនិង នយោបាយភាវូបនីយកម្មនៃតុលាការកម្ពុជា គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងករណីនេះដែលសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សត្រូវបានដាក់ពន្ធនាគារយ៉ាងងាយចំពោះការរិះគន់រដ្ឋាភិបាល។ លោកអាដាមស៍បានបន្ថែមទៀតថា លោក លាង សុខជឿនមិនគួរត្រូវបានចោទប្រកាន់តាំងពីដំបូង ប៉ុន្តែបទចោទប្រកាន់បានផ្លាស់ប្តូរនៅសាលាឧទ្ធរណ៍ដោយគ្មានផ្តល់ឱកាសតវ៉ា ហើយការចោទប្រកាន់បង្កើតស្តង់ដាថ្មីមួយតាមអំពើចិត្ត។ រដ្ឋាភិបាលគួរតែទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងលោក លាង សុខជឿនជាបន្ទាន់។
លោក ផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យប្រចាំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថារដ្ឋាភិបាលគ្មានសិទ្ធិអំណាចណាអាចជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់តុលាការបានទេ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបន្ថែមថា ចៅក្រមមានឆន្ទានុសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចក្តីតាមស្មារតីនៃច្បាប់ បើជនណា បុគ្គលណា អង្គការណាយល់ឃើញថាការសម្រេចក្តីនេះមិនបានជាផលប្រយោជន៍របស់អ្នកជាប់ទោសនោះទេ គេអាចប្តឹងប្រឆាំងនឹងសេចក្តីសម្រេចនោះតាមរបៀបថ្លៃថ្នូរ។ លោកថ្លែងថា៖
«បើការបកស្រាយច្បាប់មិនសមស្រប យើងត្រូវនាំគ្នាប្រឆាំងនឹងច្បាប់។ បើចៅក្រមមិនមានគតិយុត្តទេ យើងត្រូវប្តឹងទៅចៅក្រមនោះ។ នេះជាលក្ខណៈ និងសកម្មភាពនៃនីតិរដ្ឋ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរដែលប្រទេសជាតិទាំងអស់ក្នុងលោកធ្វើ។ វាមិនធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដាក់សម្ពាធលើតុលាការកម្ពុជា ឬ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទេ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានសរសេរថា លោក ប៉ុល សំអឿន ចៅក្រមជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍ បានប្តូរបទចោទពីការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតទៅជាការញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋតាមមាត្រា៤៩៥នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌថ្មីដែលមិនមាននៅពេលការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹងលោក លាង សុខជឿននៅក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១០ត្រូវបានធ្វើឡើង។
ប៉ូលីសបានចាប់ខ្លួនលោក លាង សុខជឿននៅថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១០ ពីបទពាកព័ន្ធនឹងការផលិត និងការចែកផ្សាយខិត្តប័ណ្ណប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលនៅខេត្តតាកែវក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១០ ហើយតុលាការខេត្តតាកែវបានកាត់ទោសគាត់ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួនពីរឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ចំនួនពីរលានរៀលនៅក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ២០១០។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ បានបញ្ជាក់ថា ការជំនុំជម្រះទោសរបស់លោក លាង សុខជឿនត្រូវបានកត់សម្គាល់ថា មានកំហុសនីតិវិធីជាច្រើន ព្រមទាំងរំលោភលើមាត្រាស្តីពីការកាត់ទោសដោយយុត្តិធម៌ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់កម្ពុជានិងអន្តរជាតិ។ ការកាត់ទោសនេះ មិនមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សាក្សី ឬភស្តុតាងគួរឱ្យជឿបាននៅក្នុងតុលាការទេ។ ចៅក្រមជំនុំជម្រះមិនបង្គាប់ឱ្យមានចម្លើយសាក្សីការពារលោក លាង សុខជឿនទេ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ បានបន្ថែមថា អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សបានសម្តែងការខ្វល់ខ្វាយអំពីលក្ខខណ្ឌនានាដែលត្រូវបានដាក់ទៅលើបុគ្គលិកសិទ្ធិមនុស្ស និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនៅកម្ពុជា។ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កំពុងរៀបចំច្បាប់មួយដែលដាក់កម្រិតអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល។ ច្បាប់នេះផ្តល់អំណាចឱ្យបដិសេធការចុះបញ្ជី និងបិទអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលមានប្រវត្តិមិនច្បាស់លាស់ និងធ្វើតាមអំពើចិត្ត។ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានចាត់ទុកថាមានសារៈសំខាន់ទាំងការផ្សព្វផ្សាយសេវាជាមូលដ្ឋាន និងជួយការពារសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាននៅកម្ពុជា។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបញ្ជាក់ថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនេះមានលក្ខណៈនយោបាយប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានប្រាប់វីអូអេយ៉ាងដូច្នេះថា៖
«សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះមានលក្ខណៈក្នុងទិសដៅនៃស្មារតីនយោបាយ។ មិនមែនជាទិសដៅជួយរកយុត្តិធម៌ដល់ជនជាប់ចោទ ឬជនទណ្ឌិតនោះទេ។ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធមនុស្សនេះគួរតែផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថចំពោះប្រទេសជាតិកម្ពុជា។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះជាអំពើជ្រៀតជ្រែកមួយ ហើយដែលយើងមើលថា មិនគួរកើតមាន។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះគ្រាន់តែជាការវាយប្រហារមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងនយ័នយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ»។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបានបដិសេធដាច់ខាតចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ដែលតម្កល់ទោសជាប់ពន្ធនាគារដល់លោក លាង សុខជឿន៕