បើទោះជាអត្រានៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍មានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុកក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះក៏ដោយ ក៏ការឆ្លងមេរោគនេះក្នុងចំណោមក្រុមប្រុសស្រឡាញ់ប្រុសនៅតែមានកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍អង្កេតរបស់ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍នៃក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ដែលចេញផ្សាយនាសប្តាហ៍នេះ។
ការសិក្សានៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤ របស់មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍នៃក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជានិងគម្រោង Flagship ក្រោមជំនួយឧបត្ថម្ភដោយទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក USAID បានរកឃើញថាចំនួនបុរសស្រឡាញ់បុរសសរុបនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួនជាង៣ម៉ឺននាក់។ ហើយក្នុងនោះអត្រានៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍នៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅត្រឹម២,៣% នាឆ្នាំ២០១៤។
ក្នុងចំណោមបុរស៣ម៉ឺននាក់នោះទៀតសោត មានតែ៥០% ប៉ុណ្ណោះ ដែលបានដឹងពីស្ថានភាពសុខភាពរបស់ខ្លួន រីឯ៥០%ផ្សេងទៀតមិនទាន់ទទួលយកការពិនិត្យសុខភាពរបស់ខ្លួននៅឡើយដែលធ្វើឱ្យក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសដូចគ្នាងាយនឹងរងគ្រោះដោយសារជំងឺអេដស៍ ព្រមទាំងងាយក្នុងការចម្លងជំងឺទៅដៃគូរួមភេទដោយមិនដឹងខ្លួន។
ផ្ទុយទៅវិញអត្រានៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍ក្នុងចំណោមមនុស្សទូទៅ បានធ្លាក់ចុះពី០.៤៨% នៅឆ្នាំ២០១០ មកត្រឹម០.២៨% ក្នុងឆ្នាំ២០១៤។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ អង្កេតដែលឧបត្ថម្ភដោយទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក USAID។
លោក ជួប សុខចំរើន ជាប្រធានគម្រោង និងជានាយកប្រតិបត្តិអង្គការខាណា ដែលជាផ្នែកមួយនៅក្រោមគម្រោងFlagship បានឱ្យដឹងថានេះជាលើកដំបូងហើយ ដែលកម្ពុជាធ្វើការសិក្សាទៅលើករណីអត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍ក្នុងក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសនេះ ដែលក្រុមនេះមានអត្រាឆ្លងជំងឺខ្ពស់។
លោកប្រធានគម្រោងរូបនេះបានពន្យល់ប្រាប់ពីមូលហេតុយ៉ាងដូច្នេះថា៖
«ក្រុមនេះ គឺទីមួយជាក្រុមចល័ត។ ការចល័តរបស់គាត់គឺ ខ្ពស់ណាស់ដោយសារគាត់មានពាក់ព័ន្ធនឹងការទិញ លក់ភេទ។ ទី២គាត់តែងតែគិតថាការរួមភេទជាមួយបុរសដូចគ្នាវាអត់ឆ្លងអេដស៍ទេ។ ចឹងឥរិយាបទនៃការប្រើស្រោមរបស់ពួកគាត់នៅទាបនៅឡើយ។ សំខាន់មួយទៀតគឺ ក្រុមនេះគាត់មានដៃគូជាស្ត្រីផង ជាបុរសផង ក្រៅពីបុរស និងបុរស»។
លោកជួប សុខចំរើន បង្ហាញក្តីបារម្ភរបស់លោក ចំពោះការលាក់មុខរបស់ក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស ដែលមិនព្រមចេញមុខមកទទួលការពិនិត្យរបស់គម្រោងលោក។ ជាងនេះទៀត ពួកគាត់មិនប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យពេលរួមភេទ ដែលជាមូលហេតុបណ្តាលឲ្យអត្រានៃការឆ្លងមេរោគដ៏កាចសាហាវនេះនៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយ។
«ក្រុមនេះនៅតែមិនទាន់ចេញមុខនៅឡើយ។ គាត់ទទួលយកការអប់រំតែឥរិយាបទផ្លាស់ប្តូរឆ្ពោះទៅរកភាពវិជ្ជមានរបស់គាត់អត់មាន។ ទីមួយពួកគាត់អត់ទទួលយកការធ្វើតេស្ត គាត់នៅមានការខ្មាសអៀន គាត់នៅគិតថានៅមានការរើសអើងខ្លួនគាត់។ គាត់ខ្លាចគេដឹងលទ្ធផលរបស់គាត់។ ការព្យាបាលជាវិធានការបង្ការ បើមនុស្សទៅព្យាបាលកាន់តែច្រើន លទ្ធភាពទៅចម្លងកាន់តែទាបទៅៗ»។
ក្នុងរយៈពេលជិត២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អង្គការខាណា និងដៃគូពាក់ព័ន្ធជាង២០ទៀត បាននិងកំពុងបណ្តុះបណ្តាលក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាចំនួនជាង ៧០០នាក់ហើយឱ្យក្លាយជាអ្នកអប់រំ និងផ្តល់ប្រឹក្សាផ្នែកសុខភាព ឱ្យកាន់តែខិតជិតទៅដល់ក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសនៅតាមមូលដ្ឋាន។
ឃឹម ស៊ីវត្ថ វ័យ២២ឆ្នាំ ជាភ្នាក់ងារអប់រំអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅក្នុងខេត្តសៀមរាប និងជាប្រធានក្លិបស្រីស្រស់ដែលលើកកម្ពស់ផ្នែកសុខភាព និងផ្តល់ជំនួយផ្នែកច្បាប់ទៅដល់អ្នកដែលស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ បើទោះបីជា ឃឹម ស៊ីវត្ថ បានប្តូរភេទមកជាស្រ្តីអស់រយៈពេល៥ឆ្នាំមកហើយ ក៏ប៉ុន្តែពួកគាត់ នៅមានការលំបាកក្នុងចេញមុខមាត់ជាសាធារណៈក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដោយសារតែ គំនាបសង្គម និងការរើសអើង។
«ការងាររបស់ខ្ញុំគឺធ្វើទៅលើក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ទាំងក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស និងក្រុមអ្នកបម្លែងភេទ ដែលលុបបំបាត់ការម៉ាកងាយ និងការរើសអើង ទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃមេរោគអេដស៍។ គាត់លាក់ខ្លួនដោយសារតែសង្គមរើសអើងគាត់ មើលទៅគាត់ដូចជាមនុស្សដែលចម្លែក ចឹងហើយបានជាពួកគាត់លាក់មុខ ចឹងហើយបានជាគាត់ចេះតែខ្លាច អត់ហ៊ានចូលរួមក្នុងសង្គមទេ» ។
ថ្វីបើអត្រានៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍នៅកម្ពុជាមានការថយចុះយ៉ាងណាក្តីក៏តួលេខនេះនៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយបើប្រៀបធៀប នឹងប្រទេសជិតខាងផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់។ ក្នុងនោះ ខេត្តចំនួន៣នៅកម្ពុជាដែលមានអាត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្ពស់ជាងគេគឺ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ខេត្តសៀមរាប និងទីក្រុងភ្នំពេញ។ ហើយការរើសអើងចំពោះអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅមានកម្រិតផងដែរ។
លោក លី ពេញស៊ុន ជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអង្គការដៃគូជាតិ និងអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធ រំពឹងថានឹងអាចឈានដល់ការលុបបំបាត់ការឆ្លងថ្មីនៃជំងឺអេដស៍។ ការលុបបំបាត់ការឆ្លងថ្មីនេះគឺ សំដៅដល់ការកាត់បន្ថយអ្នកឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មី ឱ្យកាន់តែតិចទៅៗ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
«ថវិកាជាការលំបាកមួយ ដោយសារលំហូរជំនួយថវិកាពីបរទេសចាប់ផ្តើមកាត់បន្ថយ សឹងតែ៥០%។ ចឹងយើងត្រូវរកវិធីឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការចាយលុយឱ្យចំទិសដៅ។ ទី២ ការលំបាកនោះគឺកត្តាធនធានមនុស្ស។ កាលណាលុយកាក់ច្រើន ធនធានមនុស្សរបស់សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការផ្ទាល់នៅសហគមន៍ក៏មានការលំបាក»។
តាមការសិក្សារបស់លោក វេជ្ជបណ្ឌិត យី ស៊ីយ៉ាន នាយកមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវសុខភាពប្រជាជនរបស់អង្គការខាណាបានឱ្យដឹងថាក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្លាំងជាងប៉ុន្តែទទួលបានការអន្តរាគមន៍តិចជាងនិងមានការយល់ដឹងតិចតួចជាងដោយសារការលាក់ខ្លួនរបស់ពួកគេ និងការម៉ាក់ងាយ។
វេជ្ជបណ្ឌិត យី ស៊ីយ៉ានបានបន្ថែមថា៖ «ជាការសន្និដ្ឋានរបស់ការស្រាវជ្រាវថ្មីៗ គេឃើញថាដោយសារធម្មជាតិរបស់គាត់ ធម្មជាតិរបស់ក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស នៅស្រុកខ្មែរយើងក៏ដូចគេដែរគឺគាត់អត់សូវបង្ហាញមុខ ភាគច្រើនដោយសារការរើសអើង»។
ដោយឡែកតាមការសិក្សារបស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មុន ផល្គុន មន្ត្រីផ្នែកអង្កេតតាមដាននៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធ នឹងជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ បានបង្ហាញថាអ្នកដែលមានចំណេះដឹងខ្ពស់ មានអត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍តិចជាងអ្នកដែលមានចំណេះដឹងទាប។
ក្រៅអំពីក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស ដែលជាក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់ជាងគេនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ក្រុមស្ត្រីបម្រើសេវាកំសាន្ត និងក្រុមចាក់គ្រឿងញៀន ក៏មានការប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្ពស់ផងដែរ៕
