លោក រ៉បឺត ហ្គេតស៍ (Robert Gates) រដ្ឋមន្រ្តីការពារប្រទេសសរអាបានអញ្ជើញទៅដល់ក្រុងតូក្យូ (Tokyo) ហើយ នៅក្រោយកិច្ចប្រជុំបីថ្ងៃនៅក្នុងប្រទេសចិន ដែលលោកមានប្រសាសន៍ថា បានទទួលលទ្ធផលល្អ។
លោករដ្ឋមន្រ្តីការពារប្រទេសសរអា បានអះអាងថា កិច្ចចរចារបស់លោក ដែលមានគោលដៅផ្សះផ្សាទំនាក់ទំនងយោធារវាងសរអា និងចិនបានទទួលជោគជ័យ។ លោកបន្តថា៖
«ខ្ញុំគិតថាការពិភាក្សាទាំងអស់បានទទួលលទ្ធផលច្រើន និងអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសទាំងពីរដំឡើងទំនាក់ទំនងយោធាដល់កម្រិតមួយទៀត»។
លោក ហ្គេតស៍ បាននិយាយជាមួយអ្នកយកព័ត៌មាននៅមហាកំផែងកាលពីថ្ងៃពុធ ជាកន្លែងឈប់ចុងក្រោយរបស់លោកមុនចាកចេញទៅក្រុងតូក្យូ។ នៅព្រឹកថ្ងៃដដែល លោក ហ្គេតស៍ បានធ្វើទស្សនកិច្ច ដែលកម្រមានមួយទៅកាន់មន្ទីរចាត់ការចម្បាំងនុយក្លេអ៊ែររបស់ចិន ដែលរក្សាការត្រួតត្រាលើកងកម្លាំងកាំជ្រួចផ្លោងយុទ្ធសាស្រ្តធម្មតា និងនុយក្លេអ៊ែរ។ ទាំងសរអា ទាំងចិន មានកាំជ្រួចផ្លោងដែលអាចបាញ់ដល់ឆ្នេរសមុទ្ររបស់ប្រទេសនិមួយៗ ទោះបីជាប្រទេសទាំងពីរនិយាយថា ខ្លួនមិនមានគោលបំណងប្រើអាវុធទាំងនោះតាមរបៀបនេះក៏ដោយ។
លោក ហ្គេតស៍ ថ្លែងថា កិច្ចចរចារបស់លោក ដែលទាក់ទងនឹងយុទ្ធសាស្រ្តនុយក្លេអ៊ែរ និងមធ្យោបាយជាទូទៅរបស់ចិនចំពោះជម្លោះ ផ្តោតលើបញ្ហាទូលំទូលាយនិង «បើកចំហរ»។ លោកបានជួបជាមួយមេដឹកនាំយោធាកំពូល ព្រមទាំងរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស និងលោកប្រធានាធិបតី ហូ ជិនតៅ នៃប្រទេសចិនផងដែរ។ លោកថ្លែងថា៖
«អ្វីដែលខ្ញុំបានសង្កេតឃើញគឺថា ក្រុមមេដឹកនាំស៊ីវិលចិនក៏ដូចជាមេដឹកនាំយោធា ហាក់ដូចជាប្តេជ្ញាចង់នាំទំនាក់ទំនងនេះឲ្យលឿនទៅមុខទៀត ហើយស្ថាបនាពីការជឿនលឿននេះ។ តើមានអ្នកខ្លះដែលមានបញ្ហាជាមួយគំនិតនេះទេ? ប្រហែលមាន។ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំពិតជាមិនបានជួប មនុស្សទាំងនេះទេ នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំមានការលើកទឹកចិត្តចំពោះការឈានជើងទៅមុខទៀត»។
នៅថ្ងៃពុធ ប្រទេសចិនបានអះអាងជាថ្មីទៀតដល់សរអាថា ការសាកល្បងបើកបរយន្តហោះប្រយុទ្ធថ្មីធុនស្ទែលធ៍ (Stealth) របស់ខ្លួនជាលើកទីមួយកាលពីមួយថ្ងៃមុន មិនគួរចាត់ទុកជាការគំរាមមួយទេ។
លោក គ្វី ទៀនកៃ (Cui Tiankai) អនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសចិនបានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា ប្រទេសដទៃទៀតក៏មិនគួរមានការព្រួយបារម្ភអំពីយន្តហោះប្រយុទ្ធទំនើបនេះដែរ។
លោក គ្វី ថ្លែងថា ការអភិវឌ្ឍយន្តហោះនេះ មិនមានគោលដៅតម្រង់ទៅរកប្រទេសណាមួយទេ។ លោកបន្ថែមថា ពេលវេលាធ្វើការសាកល្បងហោះហើរកាលពីថ្ងៃអង្គារ ក៏មិនមានការទាក់ទងជាមួយទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ្គេតស៍ ដែរ។
លោក ហ្គេតស៍ ជារដ្ឋមន្រ្តីការពារប្រទេសសរអាទីមួយដែលបានអញ្ជើញទៅទស្សនាប្រទេសចិន ក្នុងពេលប្រាំឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ កាលពីឆ្នាំមុន ប្រទេសចិនបានដកខ្លួនចេញពីកិច្ចចរចាយោធា ហើយបានដកសេចក្តីអញ្ជើញកាលពីពេលមុនចំពោះលោក ហ្គេស៍ ឲ្យទៅទស្សនាប្រទេសចិន ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការលក់អាវុធរបស់សរអាទៅឲ្យកោះតែវ៉ាន់ គឺជាកោះដែលគ្រប់គ្រងដាច់ដោយឡែកមួយ តែក្រុងប៉េកាំងចាត់ទុកថា ជាផ្នែកមួយនៃដែនដីរបស់ចិន។ ក្រោយកិច្ចប្រជុំនៅក្រុងតូក្យូ លោក ហ្គេតស៍ នឹងធ្វើដំណើរទៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនៅថ្ងៃសុក្រ មុននឹងអញ្ជើញត្រឡប់មកសរអាវិញ៕
ប្រែសម្រួលដោយ កែរ យ៉ាន
