មូលនិធិ ប៊ិល និង មេលិនដា ហ្គេត្ស (Bill and Melinda Gates) កំពុងផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់បណ្តាញវិទ្យុសហគមន៍មួយនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ដែលមានគោលដៅបំបែកឧបសគ្គខាងភាសារវាងសហគមន៍ជនបទ ខណៈដែលមូលនិធិនេះកំពុងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។
គម្រោងនាំមុខនៃកម្មវិធីវិទ្យុជាមូលដ្ឋានសម្រាប់អាហ្វ្រិកទាំងមូល (Pan African Radio Platform) ភ្ជាប់អ្នកផ្សព្វផ្សាយនៅប្រទេសហ្គាណា(Ghana) សេណេហ្គាល់(Senegal) អ៊ុយហ្គេនដា(Uganda) និងហ្សាមប្យ៉ា(Zambia) ដើម្បីផ្តល់ឲ្យសហគមន៍មូលដ្ឋានមានសម្លេងខ្លាំងក្លាជាងមុននៅក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស។
មូលនិធិលោកហ្គេត្ស កំពុងផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់កម្មវិធីនេះតាមរយៈវិទ្យាស្ថានអាហ្វ្រិកខាងលិចឈ្មោះ PANOS ។ នៅពេលចាប់ផ្តើមដំណើការកាលពីថ្ងៃសុក្រ លោកស្រី ដាយ៉ាណា សេងហ៊ (Diana Senghor) អគ្គនាយិការបស់វិទ្យាស្ថាននេះ បានថ្លែងថា គម្រោងនេះមានគោលដៅធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងរវាងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងអ្នកបោះឆ្នោតនៅមណ្ឌលរបស់ពួកគេ។
«ខ្ញុំគិតថា វិទ្យុសហគមន៍គឺជាមធ្យោបាយតែមួយគត់ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋធម្មតាមានសិទ្ធិបញ្ចេញសម្លេង ជាពិសេសនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលមូលដ្ឋាន ដែលគ្មានស្ថានីយ៍វិទ្យុ»។
គម្រោងនេះភ្ជាប់វិទ្យុសហគមន៍នៅក្នុងកម្រិតមូលដ្ឋាននិងជាតិ ដើម្បីផលិតនិងប្តូរកម្មវិធីស្តីពីបញ្ហានៃការអភិវឌ្ឍន៍។ លោកស្រីសេងហ្គរ មានប្រសាសន៍ថា ស្ថានីយ៍វិទ្យុទាំងនោះមានសមត្ថភាពពិសេសដើម្បីផ្តល់អំណាចដល់សហគមន៍មូលដ្ឋាន។
«ឧទាហរណ៍ ស្ថានីយ៍វិទ្យុសហគមន៍ អាចបរិហាររិះគន់អំពើពុករលួយ។ ពួកគេអាចរាប់បញ្ចូលនូវក្រុមមនុស្សដែលជាទូទៅធ្លាប់ត្រូវបានផាត់ចេញ ឧទាហរណ៍ មានដូចជាស្ត្រី ឬក្រុមយុវវ័យដែលពួកគេមាននៅទីនេះ។ ដូច្នេះ តួនាទីរបស់វិទ្យុសហគមន៍ពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
លោក អេប៊្រីម៉ា ស៊ីលឡា (Ebrima Sillah) ជាអ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីវិទ្យុជាមូលដ្ឋានសម្រាប់អាហ្វ្រិកទាំងមូល។ លោកនិយាយថា ស្ថានីយ៍វិទ្យុនេះបានពង្រីកផលប៉ះពាល់នៃកម្មវិធីផ្សាយជាភាសាមូលដ្ឋាន តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយកម្មវិធីនោះនៅតាមបណ្តាស្ថានីយ៍ធំៗ។
«កម្មវិធីវិទ្យុទាំងនេះពិតជានឹងត្រូវវិទ្យុដ៏មានឥទ្ធិពលធំៗ យកទៅកែសម្រួល រួចបន្ទាប់មក បកប្រែពីភាសាតាមមូលដ្ឋានទៅជាភាសាជាតិ។ នេះមានន័យថា ឱកាសត្រូវបានផ្តល់ជូនដល់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ដើម្បីដឹងឭពីការព្រួយបារម្ភរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន»។
លោក ស៊ីលឡា និយាយថា កម្មវិធីវិទ្យុក៏សំដៅទម្លាយភាពបែកខ្ញែកគ្នាយ៉ាងធំធេងខាងភាសាតាមរបៀបអាណានិគមនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកដែរ។
«ឧទាហរណ៍ ដូចជាកម្មវិធីវិទ្យុសំខាន់ៗដែលត្រូវបានផលិតនៅប្រទេសសេណេហ្គាល់ហើយត្រូវបានបកប្រែទៅជាភាសាបារាំង អាចប្រែសម្រួលនិងផ្ញើអមទៅជាមួយអត្ថបទ ដែលត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅលើគេហទំព័រសម្រាប់ស្ថានីយ៍វិទ្យុ នៅអាហ្វ្រិកខាងកើតនិងខាងត្បូង ដើម្បីឲ្យគេប្រែសម្រួលកម្មវិធីនោះទៅជាភាសាជាតិរបស់ពួកគេ ឧទាហរណ៍ដូចជាភាសាអង់គេ្លស ដើម្បីឲ្យយើងអាចបំបែកឧបសគ្គភាសាបាន ដែលជាបញ្ហាដ៏ធំក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងរវាងស្ថានីយ៍វិទ្យុនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក»។
លោក ស៊ីលឡា ថ្លែងថា ស្ថានីយ៍វិទ្យុអាហ្វ្រិកដទៃទៀត ដែលមិនជាប់ទាក់ទិនផ្ទាល់នៅក្នុងគម្រោងនោះ នឹងអាចទទួលបានកម្មវិធីមួយចំនួន ដែលត្រូវបានផលិត និងដាក់បញ្ចូលទៅលើវេទិកាអ៊ីនធឺណែត សម្រាប់ការទាញយកមកប្រើ និងបកប្រែ។
ដោយមានគោលដៅវែងឆ្ងាយក្នុងការគ្របដណ្តប់នៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកទាំងមូល កម្មវិធីនាំមុខរយៈពេលបីឆ្នាំ មានគោលដៅពង្រីកការផលិត និងការប្តូរកម្មវិធីវិទ្យុសម្រាប់ផលប្រយោជន៍សាធារណៈ នៅពេលដែលគម្រោងនេះបង្កើតមធ្យោបាយផ្សេងៗសម្រាប់ឲ្យស្ថានីយ៍វិទ្យុធំៗអាចគាំទ្រដល់កម្មវិធីតូចៗដោយផ្ទាល់ៗបាន៕
ប្រែសម្រួលដោយ លី សុខឃាង
