ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ជន​ស៊ីវិល​អេហ្ស៊ីប​ត្រូវ​ជាប់​ខ្លួន​ក្នុង​តុលាការ​សឹក 


លោក​ហូស្នី​ មូបារ៉ាក់​អតីត​ប្រធានាធិបតី​នៃ​ប្រទេស​អេហ្ស៊ីប​នៅ​ក្នុង​សាលា​ក្ដី​ ពេល​ជំនុំជំរះ​ក្ដី​នៅ​បណ្ឌិត​សភា​ប៉ូលីស​នៅ​ទីក្រុង​គែរ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​សីហា​ឆ្នាំ​២០១១។
លោក​ហូស្នី​ មូបារ៉ាក់​អតីត​ប្រធានាធិបតី​នៃ​ប្រទេស​អេហ្ស៊ីប​នៅ​ក្នុង​សាលា​ក្ដី​ ពេល​ជំនុំជំរះ​ក្ដី​នៅ​បណ្ឌិត​សភា​ប៉ូលីស​នៅ​ទីក្រុង​គែរ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​សីហា​ឆ្នាំ​២០១១។

ក្រុម​បាតុករ​ជាតិ​អេហ្ស៊ីប​ដែល​បាន​បញ្ចប់​ដំណែង​ប្រធានាធិបតី​របស់​លោក​ ហូស្នី​ មូបារ៉ាក់​ (Hosni​ Mubarak)​ បន្ត​ឋិត​នៅ​ក្រោម​កេរ្តិ៍​ដំណែល​អតីត​កាល​មួយ​ទៀត​ ដែល​ជា​ច្បាប់​គ្រា​មាន​អាសន្ន​សម្រាប់​មនុស្ស​គ្រប់​រូប។​ មិន​ដូច​គ្នា​និង​លោក​មូបារ៉ាក់​ទេ​ដែល​ត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស​នៅ​ក្នុង​តុលាការ​ស៊ីវិល​ ជន​ស៊ីវិល​រាប់​ពាន់​នាក់​ត្រូវ​ប្រឈម​មុខ​នឹង​តុលាការ​សឹក​ទៅ​វិញ។

ការ​បញ្ចប់​ច្បាប់​គ្រា​មាន​អាសន្ន​នៅ​ប្រទេស​អេហ្ស៊ីប​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ការ​ទាម​ទារ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​របស់​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋាភិបាល ហើយ​ក្រុម​អ្នក​ដឹកនាំ​ខាង​យោធា​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ថ្លែង​ថា ពួក​គេ​កំពុង​ពិចារណា​អំពី​ការ​លប់​ចោល​ច្បាប់​នេះ។

ប៉ុន្តែ​ក្រុម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អះអាង​ថា​ សកម្មភាព​និយាយ​ឭ​ជាង​ពាក្យ​សម្តី​ ហើយ​កត់​សម្គាល់​ទៀត​ថា​ ប្រជាពលរដ្ឋ​អេហ្ស៊ីប​ប្រហែល​១​ម៉ឺន​នាក់​ត្រូវ​នាំ​ទៅ​ឡើង​តុលាការ​សឹក​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​នេះ​ ចាប់​តាំង​ពី​ការ​បះបោរ​ក្នុង​ខែ​មករា។​ ពួក​គេ​និយាយ​ថា​តួលេខ​នោះ​គឺ​ច្រើន​ជាង​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នៃ​របប​គ្រប់​គ្រង​រយៈពេល​២៩​ឆ្នាំ​របស់​លោក​ មូបារ៉ាក់​ ទៅ​ទៀត។

រដ្ឋាភិបាល​បាន​ឆ្លើយ​តប​វិញ​ថា​ តុលាការ​សឹក​ដែល​ទទួល​ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​កាត់​ទោស​ជន​ស៊ីវិល​នៅ​ក្រោម​ច្បាប់​គ្រា​មាន​អាសន្ន ឥឡូវ​នេះ ​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​តែ​ចំពោះ​ឧក្រិដ្ឋជន​ធម្មតា​ ដែល​បំផ្លាញ​សន្តិសុខ​ជាតិក្នុង​អំឡុង​ភាព​ចលាចល​ខាង​នយោបាយ​ប៉ុណ្ណោះ។​ នេះ​ជា​ចំណុច​មួយ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​បដិសេធ​យ៉ាងដាច់​អហំការ​ពី​សំណាក់​ក្រុម​សកម្ម​ជន​នយោបាយ​ មាន​ដូចជា​លោក​ អ៊ីប្រាហ៊ីម​ អេល​ហូដាយប៊ី (Ibrahim​ El​ Houdaiby)​ ជា​ដើម។

«អ្នក​ទាំង​នោះ​មិន​មែន​ជាជន​អន្ធពាល​ដែល​នឹង​ត្រូវ​កាត់​ទោស​ដោយ​តុលាការ​សឹក​នោះ​ឡើយ។​ អ្នក​ទាំង​នោះ​គឺ​ជា​មិត្តភក្តិ​របស់​យើង​ សមមិត្ត​របស់​យើង​ និង​បង​ប្អូន​ប្រុស​ស្រី​របស់​យើង​ ជា​មនុស្ស​ដែល​បាន​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​ ជា​មនុស្ស​ដែល​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដ៏​មមា​ញឹក​ ហើយ​បាន​បណ្តេញ​អតីត​ប្រធានាធិបតី​មូបារ៉ាក់​ចេញ​ពី​អំណាច»។

ធម្មជាតិ​នៃ​ការ​រក្សា​ការ​សម្ងាត់​របស់​តុលាការ​សឹក​ ធ្វើ​ឲ្យ​ពិបាក​ដឹង​អំពី​ស្ថានភាព​ពិត​ប្រាកដ​របស់​រឿង​ក្តី​នីមួយៗ។​ ចុង​ចោទ​ភាគ​ច្រើន​គ្មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​មេធាវី​ឬ​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ទេ។

ជា​ការ​ពិត​ណាស់​ អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ​ហាក់​ដូច​ជា​ត្រូវ​បាន​ប្រព្រឹត្ត​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មាន​ការ​បះបោរ​មែន​ ដែល​ហេតុការណ៍​នេះ​ត្រូវបាន​មនុស្ស​រាប់​លាន​នាក់​មើល​ឃើញ​ក្នុង​រយៈពេល​ពិត​ប្រាកដ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក។

ប៉ុន្តែ​មនុស្ស​ទាំង​នោះ​ក៏​បាន​ឃើញ​ផ្ទាល់​ភ្នែក​ដែរ​ នូវ​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ​ក្រុម​បាតុករ​នយោបាយ​ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មាន​ការ​វាយ​ប្រហារ​ទៅ​លើ​បាតុកម្ម​អង្គុយ​តវ៉ា​នៅ​ទីលាន​តាហៀរ​ (Tahrir​ Square)​ កាល​ពី​ប៉ុន្មាន​ខែ​ថ្មីៗ​នេះ​ និង​នៅ​ក្នុង​បាតុកម្ម​ខាង​ក្រៅ​ស្ថានទូត​អ៊ីស្រាអែល​នៅ​ខែ​ឧសភា។

លោក​ អេល​ ហូដាយប៊ី​ (El​ Houdaiby)​ សកម្មជន​នយោបាយ​ យល់​ឃើញ​ថា​ជា​រឿង​គួរ​ឲ្យ​ខឹង​សម្បារ​ចំពោះ​ការ​ពឹង​ផ្អែក​ទៅ​លើ​តុលាការ​សម្រាប់​រឿង​ក្តី​ទាំង​នេះ​ បើ​គេ​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​លើ​សមាជិក​នៃ​ក្រុម​ឆ្មាំ​ចាស់។

«ប្រសិន​បើ​អតីត​ប្រធានាធិបតី​ មូបារ៉ាក់​ ដែល​តាម​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​បាន​សម្លាប់​ពលរដ្ឋ​អេហ្ស៊ីប​ជាង​៨០០​នាក់​ បាន​ចេញ​បញ្ជា​ឲ្យ​សម្លាប់​ពលរដ្ឋ​អេហ្ស៊ីប​ជាង​៨០០​នាក់​ ក្នុង​រយៈ​ពេល​តែ​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ​ ដោយ​មិន​និយាយ​ដល់​រយៈពេល​៣០​ឆ្នាំ​ និង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​នៅ​ក្នុង​ពេល​នោះ​ទេ​ ឥឡូវ​នេះ​កំពុង​ឡើង​តុលាការ​ស៊ីវិល​ទៅ​វិញ។​ វា​ជា​ការ​មិន​អាច​យល់​បាន​ទាល់​តែ​សោះ​ ថា​យើង​នឹង​យល់​ព្រម​ឲ្យ​ជន​ស៊ីវិល​ទាំង​នោះ​ប្រឈម​មុខ​ទៅ​នឹង​ការ​កាត់​ទោស​នៅ​ក្នុង​តុលាការ​សឹក»។

ក្រុម​សកម្មជន​មួយ​ ដែល​ពណ៌នា​ខ្លួន​ឯង​ថា​ជា​ក្រុម​«ទេ​ចំពោះ​តុលាការ​សឹក»​ ឬ​ហៅ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ថា​ «No​ to​ Military​ Tribunals»​ បាន​ជួប​ជាមួយ​ក្រុម​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ទាម​ទារ​ថា​ គ្រប់​រឿង​ក្តី​ស៊ីវិល​ទាំង​អស់​ត្រូវ​តែ​ដក​ចេញ​ពី​តុលាការ​សឹក​ ដែល​មាន​បទដ្ឋាន​ទាប​ក្នុង​ការ​កាត់​ឲ្យ​មាន​ទោស​ និង​រាំង​ខ្ទប់​ដល់​ដំណើរការ​ប្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​ថែម​ទៀត។

នៅ​ក្នុង​រឿង​ក្តី​មួយ​ចំនួន​ រដ្ឋ​ត្រូវ​បាន​បង្គាប់​ឲ្យ​ធ្វើ​តាម។​ ប៉ុន្តែ​រឿង​ក្តី​ភាគ​ច្រើន​របស់​អ្នក​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​យោធា​ ដែល​គ្រាន់​តែ​ការ​ឃុំ​ខ្លួន​ផ្ទាល់​ ក៏​បាន​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង។

ក្រុម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ថា​ អ្នក​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​ក្រោម​ច្បាប់​គ្រា​មាន​អាសន្ន​ អាច​ប្រឈម​មុខ​ទៅ​នឹង​ការ​បំពារ​បំពាន​របស់​រដ្ឋាភិបាល​មុន​ ជា​ពិសេស​ការ​វាយ​ដំ ​និង​អំពើ​ទារុណកម្ម។​ ក្រុម​អជ្ញាធរ​បដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ​ ប៉ុន្តែ​បែរ​ទៅ​ការ​ពារ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ចម្រូង​ចម្រាស់​មួយ​ គឺ​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ​លើ​អ្វី​ដែល​ត្រូវ​បាន​ហៅ​ថា​ជា​ «ការ​ធ្វើ​តេស្ត​ព្រហ្មចារី»​ ទៅ​លើ​អ្នក​ទោស​ស្រី។​ ក្រុម​សកម្មជន​ថ្កោល​ទោស​ការ​ប្រព្រឹត្ត​បែប​នោះ​ថា​ជា​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស។​ ក្រុម​មន្ត្រី​ថ្លែង​ថា​ ទង្វើ​នោះ​គឺ​ដើម្បី​ការពារ​បុគ្គលិក​សន្តិសុខ​មិន​ឲ្យ​ទទួល​រង​នូវ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​អំពី​បទ​រំលោភ​ផ្លូវ​ភេទ។

លោក​ សាអ៊ីឌ​ សាដេគ​ (Said​ Sadek)​ សាស្ត្រាចារ្យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​អាមេរិកាំង​ (American​ University)​ នៅ​ទីក្រុង​គែរ​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ សកម្មភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ស្តីទី​គ្មាន​អ្វី​គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ទេ​ ក្នុង​ពេល​ដែល​អស្ថិរភាព​កំពុង​បន្ត​កើត​ឡើង​ និង​បង្ហាញ​ថា​ សូម្បី​តែ​បន្ទាប់​ពី​បដិវត្តន៍​នោះ​ ក៏​វប្បធម៌​នយោបាយ​ហាក់​ដូច​ជា​មាន​ភាព​យឺត​យ៉ាវ​ក្នុង​ការ​សម្រប​សម្រួល។

«ពួក​គេ​នៅ​តែ​ប្រើ​ប្រាស់​កល​ល្បិច​ចាស់​របស់​របប​មុន​ដើម្បី​ព្យាយាម​បំភ័យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​មិន​ឲ្យ​ចេញ​ទៅ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​តាម​ផ្លូវ​ទៀត។​ គេ​ត្រូវ​ការ​ពេល​យូរ​ថែម​ទៀត​ ទម្រាំ​វប្បធម៌​នយោបាយ​នេះ​អាច​ផ្លាស់​ប្តូរ។​ ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ប្រសិន​បើ​ច្បាប់​គ្រា​មាន​អាសន្ន​ត្រូវ​បាន​ដក​ចេញ​ ហើយ​អ្នក​មាន​រដ្ឋសភា​តាម​រយៈ​ការ​បោះឆ្នោត​ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ថ្មី ​គណៈ​រដ្ឋមន្ត្រី​អចិន្ត្រៃយ៍​ និង​ប្រធានាធិបតី​តាម​រយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ប្រព័ន្ធ​នយោបាយ​ថ្មី​នេះ​នឹង​កាន់​តែ​មាន​លក្ខណៈ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជាង​មុន»។

យ៉ាង​ឆាប់​បំផុត​ អនាគត​បែប​នោះ​ប្រហែល​អាច​កើត​មាន​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ពេល​ជា​ច្រើន​ខែ​ទៅ​មុខ​ទៀត​ ដែល​នឹង​បន្សល់​ទុក​ឲ្យ​មនុស្ស​ជាច្រើន​នាក់​ដែល​បាន​ប្រយុទ្ធ​ដើម្បី​ប្រទេស​អេហ្ស៊ីប​ថ្មី​មួយ​ នៅ​តែ​ទទួល​រង​នូវ​ការ​រំលោភ​ហួស​ហេតុ​បំផុត​តាម​របៀប​ចាស់​ដដែល៕

ប្រែ​សម្រួល​ដោយ​ លី សុខឃាង

XS
SM
MD
LG