បន្ទាប់ពីការបដិសេធចោលពាក្យចោទប្រកាន់អំពីបទរំលោភផ្លូវភេទ កាលពីថ្ងៃអង្គា អតីតប្រធានមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ លោក ដូមីនីក ស្រ្តោស៍-ខាន់ (Dominique Strauss-Kahn) ត្រូវបានគេរាយការមកថា មានផែនការនឹងវិលត្រឡប់ទៅកាន់ប្រទេសបារាំងវិញ ក្នុងពេលឆាប់ៗ ដែលនៅទីនោះ លោកនឹងប្រឈមមុខនិងការស៊ើបអង្កេត ពីបទរំលោភផ្លូវភេទមួយទៀត។ ការបដិសេធចោលពាក្យចោទប្រកាន់នៅក្នុងទីក្រុង ញូវ យ៉ក ទទួលបានទាំងការសាទរនិងការថ្កោលទោស។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ អតីតប្រធានមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ដែលហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា IMF និងមានសក្តានុពលអាចជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីបារាំង លោក ដូមីនីក ស្រ្តៅស៍-ខាន់ បានប្រារព្ធពិធីបញ្ចប់នៃអ្វីដែលលោកហៅថា «ជាសុបិន្តអាក្រក់សម្រាប់ខ្ញុំនិងគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ» បន្ទាប់ពីចៅក្រមនៃតុលាការកំពូលរបស់រដ្ឋ ញូវ យ៉ក បានបដិសេធចោលការចោទប្រកាន់ដែលថា លោកបានរំលោភបំពានផ្លូវភេទទៅលើអ្នកបម្រើម្នាក់នៅក្នុងសណ្ឋាគារ។
ចៅក្រម ម៉ៃឃើល អូបឺស (Michael Obus) យល់ស្របជាមួយអនុសាសន៍របស់រដ្ឋអាជ្ញា ដែលសុំឲ្យទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់ ពីព្រោះរដ្ឋអាជ្ញាលែងមានការជឿទុកចិត្តទៅលើដើមបណ្តឹង នាង ណាហ្វីសាទូ ឌីអាឡូ (Nafissatou Diallo) ដែលជាអន្តោប្រវេសន្តជាតិ ហ្គីនៀ (Guinea) តទៅទៀត។
មេធាវីរបស់លោក ស្រ្តៅស៍-ខាន់ គឺលោក បែនហ្សាមីន ប្រាហ្វមែន (Benjamin Brafman) បានសាទរនូវអ្វីដែលលោកហៅថាជា«សេចក្តីក្លាហាន» របស់លោករដ្ឋអាជ្ញា សៃរ័ស វ៉ានស៍ ជូញ័រ (Cyrus Vance Jr)។
«វាគឺជាព្រឹត្តការណ៍ដ៏អស្ចារ្យមួយ ដែលមានរដ្ឋអាជ្ញាម្នាក់បានក្រោកឈរនៅក្នុងបន្ទប់តុលាការជាសាធារណមួយ ហើយបានបដិសេធចោលការចោទប្រកាន់មួយ ដោយបានធ្វើសេចក្តីសម្រេចថា សាក្សីដែលបានប្តឹងមិនមានលក្ខណៈដែលគួរជឿទុកចិត្តបានទេ។»
ការិយាល័យរបស់លោក វ៉ានស៍ (Vance) ដែលកាលពីដំបូងបានព្យាយាមធ្វើការកាត់ទោសយ៉ាងខ្លាំងក្លា ត្រូវបានទុកចោលឱ្យការពារខ្លួនឯង ពីការតវ៉ាប្រឆាំងពីសំណាក់ក្រុមស្រ្តីនិងអង្គការពលរដ្ឋអាមេរិកាំងដែលមានកំណើតអាហ្វ្រីកមួយចំនួន។
យ៉ាសមីន ហាសាន់ (Yasmeen Hassan) នៃក្រុមអង្គការសិទ្ធិស្រ្តីអន្តរជាតិដែលមានឈ្មោះថា «ភាពស្មើគ្នានាពេលឥឡូវ» (Equality Now) បាននិយាយថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍ខុសជាច្រើនរបស់នាង ឌីអាឡូ (Diallo) ដែលរួមទាំងការភូតកុហករបស់នាង ដែលថានាងត្រូវបានរំលោភកាលពីពេលមុន និងការផ្លាស់ប្តូរពាក្យសំដីអំពីសកម្មភាពរបស់នាង ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការអះអាងអំពីការចាប់រំលោភភេទ មិនគួរបំផ្លាញឱកាសរបស់នាងក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌នោះទេ។
«សារត្រូវបានបញ្ជូនយ៉ាងច្បាស់ថា មានតែប្រភេទជនរងគ្រោះខ្លះតែប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺអ្នកដែលមានការគោរពខ្ពង់ខ្ពស់ នឹងត្រូវបានគិតគូរដោយយកចិត្តទុកដាក់ពីការិយាល័យរបស់រដ្ឋអាជ្ញា»។
ហាសាន់ (Hassan) បានកត់សម្គាល់ថា ពាក្យសំដីរបស់នាង ឌីអាឡូ (Diallo) ចំពោះការអះអាងអំពីការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ មិនបានផ្លាស់ប្តូរទេ។
លោកស្រីនិយាយថា គណៈវិនិច្ឆ័យគួរត្រូវបានផ្តល់ឱកាសឲ្យធ្វើការវិនិច្ឆ័យភស្តុតាង ដោយធ្វើការបង្ហាញ ឌីអីនអេ (DNA) និងទឹកកាមរបស់លោក ស្រ្តៅស៍-ខាន់ (Strauss-Kahn) នៅលើឯកសណ្ឋាននិងខោក្នុងរបស់នាង ឌីអាឡូ (Diallo)។ គណៈវិនិច្ឆ័យគួរត្រូវបានផ្តល់ឱកាសក្នុងការពិនិត្យមើលហេតុការណ៍រយៈពេលខ្លីប្រហែល ១៥នាទី ដែលការចោទប្រកាន់ពីការរំលោភភេទបានកើតឡើង។
«តើលោកអ្នកជឿថា អ្នកបម្រើក្នុងសណ្ឋាគារម្នាក់ អាចដើរចូលទៅក្នុងបន្ទប់មួយ មើលឃើញភ្ញៀវម្នាក់ ហើយព្រមព្រៀងធ្វើការបំរើភេទដោយប្រើមាត់ជាមួយភ្ញៀវ ហើយចាកចេញទៅវិញតែប៉ុណ្ណោះ?»។
ប៉ុន្តែ ស្តូត ស្លូតនិក (Stuart Slotnick) ដែលជាអតីតរដ្ឋអាជ្ញាមួយរូប បាននិយាយថា ការិយាល័យរដ្ឋអាជ្ញាមិនមានជម្រើសទេ ប៉ុន្តែត្រូវតែស្វែងរកការបដិសេធចោលនូវការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយ ដោយសារក្រុមរដ្ឋអាជ្ញាខ្លួនឯង លែងមានការជឿទុកចិត្តទៅលើជនរងគ្រោះទៀតហើយ។
«ជាអកុសល វាអាចមានករណីមួយចំនួន ដែលមនុស្សមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ឬមានជំងឺផ្លូវចិត្ត ហើយមនុស្សទាំងនេះមិនអាចឲ្យគេជឿបានទេ ពីព្រោះពួកគេមិនអាចនិយាយឲ្យបានច្បាស់លាស់អំពីអ្វីដែលបានកើតឡើង ហើយពួកគេបានផ្លាស់ប្តូរសាច់រឿងរបស់ពួកគេ ដែលអ្នកមិនអាចធ្វើការកាត់ទោសបានទេ ទោះបីជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រហែលជាបានកើតមានឡើងមែនក៏ដោយ»។
ដូចដែលលោក ស្លូតនិក (Slotnick) ចង្អុលបង្ហាញ គោលការណ៍មួយនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់សហរដ្ឋអាមេរិកគឺថា វាមានភាពប្រសើរជាង ដែលអ្នកមានកំហុសម្នាក់ទទួលបានសេរីភាព ជាជាងអ្នកដែលគ្មានកំហុសម្នាក់ ត្រូវបានកាត់ទោសទៅវិញ។ ដូច្នេះ គ្រោះថ្នាក់នៃការភ័ន្តច្រឡំ គឺតែងតែត្រូវបានថ្លឹងថ្លែងដោយមានការអនុគ្រោះទៅភាគីចុងចោទច្រើនជាង។ ប៉ុន្តែ ហាសាន់ (Hassan) និយាយថា រដ្ឋអាជ្ញាក្នុងទីក្រុង ញូវ យ៉ក ជាញឹកញាប់ បានចាត់ទុកជនរងគ្រោះពីការរំលោភបំពានផ្លូវភេទថា «មិនអាចទុកចិត្តបាន» ហើយថា ស្រ្តីឥឡូវនេះនឹងមានការភ័យខ្លាចកាន់តែច្រើនឡើងជាងមុន ក្នុងការធ្វើការចោទប្រកាន់នេះឡើង។
«មិនមានអ្នកណាម្នាក់នឹងឡើងមកប្តឹងទៀតទេ បន្ទាប់ពីរឿងនេះ។ អ្វីដែលយើងបានឃើញគឺថា មនុស្សម្នាក់ដែលបានចេញមកនិយាយ ពួកគេត្រូវបានធ្វើឱ្យក្លាយទៅជាចុងចោទទៅវិញ ហើយរឿងអតីតកាលរបស់ពួកគេត្រូវបានបើកពិនិត្យមើលជាសាធារណៈ និងត្រូវបានលាតត្រដាងនៅក្នុងសារព័ត៌មាន។ ខ្ញុំមិនគិតថា ជនរងគ្រោះពីការចាប់រំលោភផ្លូវភេទទាំងឡាយ បានទទួលការលើកទឹកចិត្តឱ្យដាក់ពាក្យបណ្តឹងនោះទេ។ ដូចដែលមានរួចមកហើយ ស្ថិតិរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ជាង៦០ភាគរយនៃករណីចាប់រំលោភមិនត្រូវបានរាយការណ៍ទេ។ ខ្ញុំគិតថា តួរលេខនឹងកើនឡើងខ្ពស់ជាងនេះ បន្ទាប់ពីរឿងនេះ»។
ការិយល័យរបស់លោក វ៉ានស៍ (Vance) គ្រោងនឹងជួបប្រជុំជាឯកជនមួយ ជាមួយក្រុមស្រ្តី នៅថ្ងៃពុធ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីដំណោះស្រាយរបស់ខ្លួននៅក្នុងករណីនៃការចាប់រំលោភ។ កាលពីពេលមុននេះ ការិយាល័យលោកបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដែលបាននិយាយថា ការិយាល័យមានការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការកាត់ទោសករណីនៃការចាប់រំលោភផ្លូវភេទ ដែលរួមទាំងករណីរបស់ជនរងគ្រោះទាំងឡាយណាដែល«មានអតីតកាលមិនល្អ» ឱ្យតែរដ្ឋអាជ្ញាជឿជាក់ថា ពួកគេបានប្រាប់រឿងរ៉ាវពិតប្រាកដមែន។
ចំណែកខាងលោក ស្រ្តោស៍-ខាន់ (Strauss-Kahn) វិញ លោកត្រូវបានគេរាយការណ៍មកថា លោកកំពុងពិចារណាអំពីការដាក់ពាក្យប្តឹងប្រឆាំងតបទៅ នាង ឌីអាឡូ (Diallo) វិញ។ នៅពេលដែលលោកវិលត្រឡប់ទៅកាន់ប្រទេសបារាំងវិញ លោកក៏នឹងប្រឈមមុខនឹងការស៊ើបអង្កេត ទៅលើការចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភបំពានផ្លូវភេទមួយករណីទៀត ដែលអ្នកដាក់ពាក្យបណ្តឹង ជាអ្នកនិពន្ធឈ្មោះ ទ្រីសតាន បាណុន (Tristane Banon) និយាយថា រឿងនេះបានកើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៣៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឌី ខាំបូលី
