កាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅនេះក្រុមមន្រ្តីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនដែលកំពុងស្ថិតនៅក្រៅប្រទេសបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍លើកដំបូងមួយ ដោយមិនមានការចូលរួមពីលោក កឹម សុខា ជាប្រធាន បានសម្រេចរៀបចំកម្លាំងត្រៀមកម្លាំងទទួលលោក សម រង្ស៊ី ចូលមកកម្ពុជាវិញ តែមិនកំណត់ពីកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់។
ក្រុមមន្រ្តីថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្រៅប្រទេស ប្រកាសពីគម្រោងត្រៀមកម្លាំងឲ្យលោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សដែលកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួនបរទេស ត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីស្រោចស្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
បើតាមវីដេអូឃ្លីបដែលត្រូវបានបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃចន្ទនេះ គេឃើញអ្នកស្រី មូរ សុខហួរ និងលោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណបក្ស និងលោក អ៊ូ ច័ន្ទឫទ្ធិ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ ថ្លែងអំពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មួយដែលអ្នកទាំងបីហៅថាជាកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងឡូវែល សហរដ្ឋអាមេរិក នៅថ្ងៃទី២១ ខែមករានេះ ដោយមានការចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំចំនួន២៤រូប។
ក្នុងវីដេអូនោះ លោក អេង ឆៃអ៊ាង លើកឡើងថាកិច្ចប្រជុំអចិន្រ្តៃយ៍នេះ គឺជាកិច្ចប្រជុំពេញអង្គលើកដំបូងរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧មក។ លោកបន្តថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះគណៈកម្មាធិការបានសម្រេចទទួលស្គាល់លោក សម រង្ស៊ី ជាប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងត្រៀមក្នុងការរៀបចំដំណើរវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី មកកាន់កម្ពុជាវិញ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បន្ថែមថាដើម្បីរៀបចំដំណើរវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី ថ្នាក់ដឹកនាំអតីតគណបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសបានដាក់ចេញផែនការសកម្មភាពចំនួន៥ ដូចជា គៀងគរ និងរៀបចំកម្លាំងនៅក្នុងស្រុក ដើម្បីចាំទទួលលោក សម រង្ស៊ី ពង្រីកសកម្មភាពការទូត ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដើម្បីបកអាក្រាតពីទង្វើបំពានច្បាប់ និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងរៀបចំថវិកាសម្រាប់ការវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បញ្ជាក់ក្នុងវីដេអូនោះថា៖
«សូមឲ្យបងប្អូនកម្មករកម្មការិនីទាំងអស់ត្រូវតែមានសេចក្តីក្លាហាន ងើបឡើងដើម្បីតស៊ូដើម្បីទាមទារឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវតែស្តារប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវតែដោះលែងលោកប្រធាន កឹម សុខា។ ហ្នឹងជាកិច្ចការដែលយើងត្រូវតែពង្រឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់យើង ហើយដើម្បីឲ្យបងប្អូនចូលរួមជាមួយយើង ឲ្យមានការទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីរួមកម្លាំងគ្នាជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាននៅប្រទេសកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ»។
យ៉ាងណាក្តី ក្នុងវីដេអូដែលលើកឡើងពីគម្រោងនៃការត្រៀមកម្លាំងទទួលលោក សម រង្ស៊ី វិលមកកម្ពុជាវិញនោះ មិនមានការបញ្ជាក់ពីកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់នៃការវិលត្រឡប់នោះទេ។
ការរៀបចំកិច្ចប្រជុំនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយក្រុមថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួននេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក កឹម សុខា តាមរយៈមេធាវីរបស់លោក ប្រកាសជាច្រើនដងថា លោកមិនទទួលស្គាល់កិច្ចប្រជុំ ឬការសម្រេចណាមួយដោយមិនមានការចូលរួមពីលោកនោះទេ។
VOA បានព្យាយាមសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក សម រង្ស៊ី តែរហូតមកដល់ល្ងាចថ្ងៃចន្ទនេះ មិនទាន់មានការឆ្លើយតបនៅឡើយ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ លោក សម រង្ស៊ី បានចាកចេញពីកម្ពុជា ដោយនីរទេសខ្លួនទៅបរទេស ក្រោយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសផ្សេងៗជាបន្តបន្ទាប់។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ និងមានអ្នកគាំទ្រជាង៤០ភាគរយនៅទូទាំងប្រទេសកាលពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៧ ត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយ កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ តាមបណ្តឹងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដោយចោទថាគណបក្សនេះបានឃុបឃិតជាមួយបរទេស រៀបចំគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ នៅមុនការរំលាយបន្តិចលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សនេះក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ដោយចោទពីបទក្បត់ជាតិ ចំណែកមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សនេះមួយចំនួនធំបានភៀសខ្លួនទៅបរទេស។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យប្រាប់ VOA ថាក្នុងស្ថានភាពនយោបាយបច្ចុប្បន្ន លោក សម រង្ស៊ី នឹងមិនហ៊ាន ហើយក៏មិនអាចចូលមកកម្ពុជាបានឡើយ។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នអាចនឹងមិនខ្វល់ពីការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្សេងៗ ដែលផ្តល់ដោយអន្តរជាតិ ដើម្បីធានានូវអំណាចរបស់ខ្លួន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«អ្វីដែលត្រូវការឆ្លើយតបដើម្បីរក្សានិរន្តរភាព ការអភិវឌ្ឍជាតិ គឺត្រូវការឆ្លើយតបជាមួយនឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ ពីព្រោះកម្ពុជាមិនអាចរស់នៅខ្វះសហគមន៍អន្តរជាតិទេ។ ហើយខ្ញុំគិតថាបើកម្ពុជាគិតតែលើកពី EBA ថាជាបញ្ហាធំ ហើយអន្តរជាតិដក EBA ខ្ញុំគិតថាសហគមន៍អន្តរជាតិ ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប គេមានវិធានការក្រៅពី EBA ហ្នឹងទៀត ខ្ញុំគិតថាមិនមែនមានតែប៉ុណ្ណឹងទេ»។
VOA មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានទេ។
ចាប់តាំងពីមានការរំលាយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ការចោទប្រកាន់ ចាប់ខ្លួន និងឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា គេឃើញអង្គការអន្តរជាតិផ្នែកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសហគមន៍អន្តរជាតិជាច្រើន ព្រមទាំងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យធំៗមួយចំនួនផង បានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ថាកំពុងធ្វើឲ្យខូចលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានព្រមានពីការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខណៈដែលសហភាពអឺរ៉ុបកំពុងដំណើរការសិក្សា និងត្រៀមខ្លួនដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ ឬហៅថា EBA ដែលផ្តល់ឲ្យកម្ពុជានូវប្រាក់ចំណេញប្រមាណជា៧០០លានដុលា្លរក្នុងមួយឆ្នាំ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនធ្វើឲ្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងនយោបាយនៅកម្ពុជាបានប្រសើរឡើងនៅមុនដំណាច់ឆ្នាំ២០១៩ទេនោះ៕
