លោក Wei Fenghe សមាជិកក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារប្រទេសនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានសន្យាជាមួយសមភាគីកម្ពុជារបស់លោកគឺនាយឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិកម្ពុជាថា ប្រទេសចិននឹងផ្តល់ជំនួយឥតសំណងប្រមាណ៦៤៥លានយ័ន ឬប្រមាណជាង១០០លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យយោធារបស់កម្ពុជា។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃយោធាកម្ពុជា។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ឈុំ សុជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ បានថ្លែងបញ្ជាក់ក្នុងគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា នាយឧត្តមសេនីយ៍ Wei Fenghe បានជួបពិភាក្សាជាមួយលោក ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
លោកបានសរសេរក្នុងន័យដើមថា៖
«ភាគីទាំងពីរប្តេជ្ញាបន្តរឹតចំណងមិត្តភាពទៅវិញទៅមក ឱ្យកាន់តែខ្លាំងក្លាថែមទៀត ជាពិសេសគឺមិត្តចិនបានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងបន្ថែមចំនួន៦៤៥លានយ័នដល់កម្ពុជាយើងសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យយោធា ទៅតាមតម្រូវការចាំបាច់»។
លោក ឈុំ សុជាតិ មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA បន្ថែមថា កម្ពុជាមិនទាន់បានថវិកាពីភាគីចិននៅឡើយទេ ដោយភាគីចិនគ្រាន់តែបានសន្យាប៉ុណ្ណោះ។
លោកថ្លែងថា៖
«អាហ្នឹងគ្រាន់តែគម្រោងគាត់ឲ្យទេ។ យើងមិនទាន់សម្រេចថា ធ្វើអីនៅឡើយទេ។ គ្រាន់តែគាត់ថា ជួយពេលដែលគាត់ធ្វើទស្សនកិច្ចជាមួយនឹងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ ពីមិ្សលមិញថ្ងៃ១៧ហ្នឹង នៅពេលដែលគាត់ចរចាគ្នាស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបណ្តាឆ្នាំទៅមុខទៀតនោះ គាត់ក៏មានសន្យាបន្ថែមជំនួយឥតសំណង»។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ឈុំ សុជាតិ បានសរសេរបន្ថែមនៅក្នុងគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា ក្រៅពីការផ្តល់ជំនួយសម្រាប់វិស័យយោធា ភាគីកម្ពុជា-ចិន នឹងសហការគ្នាបន្តទៀតដើម្បីធ្វើសមយុទ្ធនាគមាសនៅឆ្នាំ២០១៩ ខាងមុខនេះផងដែរ។ លោកបានបន្តថា ក្នុងរយៈពេល១៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ដល់២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ភាគីទាំងពីរកម្ពុជា-ចិន បានរៀបចំរួចហើយសមយុទ្ធនាគមាស ដោយមានទ្រង់ទ្រាយធំជាងមុននៅតំបន់ឃុំក្រាំងអំពិល ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
លោក Wei Fenghe សមាជិកក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ និងជាមន្ត្រីកំពូលទទួលបន្ទុកកិច្ចការការពារប្រទេសចិន កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេល៥ថ្ងៃនៅកម្ពុជា។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការធ្វើទស្សនកិច្ចនេះ លោកបានជួបពិភាក្សាជាមួយមន្ត្រីយោធាសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជាមួយចំនួន ក្នុងនោះមានឧត្តមសេនីយ៍ឯក ម៉ៅ សុផាន់ នាយរងសេនាធិការចម្រុះ និងជាមេបញ្ជាការកងពលតូចលេខ៧០ ដែលគេដឹងថា ជាអង្គភាពអង្គរក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។
លោក ម៉ៅ សុផាន់ ត្រូវអង្គភាពព័ត៌មានក្នុងស្រុកដែលស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាលមួយបានរាយការណ៍មកថា លោកបានស្នើឲ្យភាគីចិន «ផ្ដល់ឧបករណ៍បម្រើឲ្យការហ្វឹកហ្វឺនដូចជា ស៊ីបចល័ត ស៊ីបស្វ័យប្រវត្តិ និងគ្រឿងចក្រ សម្រាប់វរសេនាតូចវិស្វកម្មដើម្បីធានាដល់ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ និងឈូសឆាយធ្វើទីលានបាញ់គ្រាប់ពិត នៅសាលាហ្វឹកហ្វឺនតេជោសែនជុំគិរី ដែលមានផ្ទៃដីសរុប ១៧.០០០ហិចតា»។
លោក Wei Fenghe ក៏នឹងជួបពិភាក្សាជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល៥ថ្ងៃ ដែលនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនាខាងមុខនេះ។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គមមានប្រសាសន៍ថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាចិនបានកើនឡើងកាន់តែខ្លាំង នៅគ្រាដែលឥទ្ធិពលពីលោកខាងលិច ហើយនិងសហរដ្ឋអាមេរិកបានចុះថមថយ ក្រោយរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញបានប្តឹងឲ្យតុលាការរំលាយចោលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកាលពីឆ្នាំមុន។
លោកបានបន្តថា ក្នុងពេលកំពុងចងស្ពានមានមេត្រីជាមួយចិនយ៉ាងស្អិតរមួតបែបនេះ មេដឹកនាំកម្ពុជាក៏ត្រូវមានការប្រយ័ត្នប្រយែងផងដែរ ហើយគួរមើលទៅលើកិច្ចខិតខំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានព្យាយាមរក្សាទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិនផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖
«អីចឹងកម្ពុជា ទាក់ទងចិនល្អហើយ ក៏ប៉ុន្តែគ្រាន់តែជំហរកម្ពុជាគឺរក្សាយ៉ាងម៉េចឲ្យបានគេហៅការអនុវត្តច្បាប់ឲ្យមានសុក្រឹត្យភាព ហើយទំនាក់ទំនងកម្ពុជាចិនហ្នឹងឲ្យតម្លាភាព ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទទួលយកបាន ហើយនិងគេហៅថា ធ្វើម៉េចកុំឲ្យចិនហ្នឹងមានឥទ្ធិពលហួសហេតុទៅលើប្រទេសកម្ពុជា កុំឲ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប ជាពិសេសលោកខាងលិច និងអាមេរិកអីហ្នឹង មើលឃើញថា កម្ពុជានៅក្រោមចិនទាំងស្រុង។ អាហ្នឹងទើបកម្ពុជាបាត់ផលប្រយោជន៍ បាទ»។
អ្នកវិភាគរូបនេះអះអាងថា កម្ពុជាក៏ត្រូវរក្សាតុល្យការទំនាក់ទំនងជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ ខណៈដែលសហគមន៍ធំៗពីរនេះ ជាទីផ្សារទំនិញកាត់ដេរកម្ពុជា ដែលចិនមិនទាន់អាចរ៉ាប់រងបានទេ ហើយសហគមន៍ទាំងពីរនេះទៀតសោត ក៏ជាអ្នកដែលអាចធានាបាននូវមុខមាត់ល្អរបស់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិផងដែរ។
«បច្ចុប្បន្នហ្នឹងកម្ពុជាមិនទាន់ផ្តាច់ ឬក៏បោះបង់អាមេរិកបានទេ ពីព្រោះកម្ពុជាត្រូវការសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុបហ្នឹងច្រើនណាស់ ដូចជាកត្តាកិត្តិនាម កេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិហ្នឹង វាត្រូវការសហគមន៍លោកខាងលិចនឹងជួយគាំទ្រខ្លាំងដែរទីមួយ។ ទីពីរទីផ្សាររបស់កម្ពុជានៅពឹងពាក់ទីផ្សារអាមេរិក និងទីផ្សារអឺរ៉ុប មិនទាន់ទៅទីពឹងផ្សារចិនជំនួសទីផ្សារអឺរ៉ុប និងទីផ្សារអាមេរិកបានទេ។ អីចឹងទេ កម្ពុជាក៏មិនទាន់ងាកទៅចិនទាំងស្រុងដែរបាទ»។
នាពេលកន្លងមក អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិយល់ឃើញថា គណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កំពុងតែព្យាយាមឃ្លាតឆ្ងាយពីមហាអំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក និងបង្កើនការពឹងផ្អែកកាន់តែច្រើនឡើងថែមទៀតលើប្រទេសចិន។ ការណ៍នេះបានបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា «ជោគវាសនារបស់កម្ពុជាគឺស្ថិតលើប្រទេសចិន»។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៦ សមយុទ្ធយោធារួមគ្នាធំមួយរវាងកម្ពុជា និងចិនត្រូវបានធ្វើឡើងជាលើកដំបូងបង្អស់។ ក្រោយការធ្វើសមយុទ្ធនាពេលនោះ ប្រទេសចិនបានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជាង១៥០លានដុល្លារ សម្រាប់ការសាងសង់ពហុកីឡាដ្ឋានថ្មីមួយស្ថិតលើផ្ទៃដីទំហំ៨៥ហិកតា។
ការបង្កើតចំណងមិត្តភាពរវាងយោធាកម្ពុជា-ចិនធ្វើឡើងមិនប៉ុន្មានខែក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្អាកការធ្វើលំហាត់យោធាមួយចំនួនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកវិភាគធ្លាប់និយាយថា គោលជំហរអព្យាក្រឹត្យរបស់កម្ពុជាក្នុងទំនាក់ទំនងការបរទេសនឹងនាំឲ្យមានចម្ងល់ ប្រសិនបើប្រទេសនេះពឹងផ្អែកជ្រុលលើប្រទេសចិនតែមួយនោះ។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ឈុំ សុជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងបន្ថែមថា ពុំទាន់មានព័ត៌មានអំពីការបន្តឡើងវិញនៃសមយុទ្ធយោធារវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ៕
