មន្ត្រីចិនម្នាក់បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមានការរន្ធត់ចិត្តចំពោះមរណភាពរបស់មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង គីម ជុងអ៊ីល (Kim Jong Il) ហើយលោកបានសម្តែងមរណទុក្ខដល់ប្រជាជនកូរ៉េខាងជើង។
លោក Liu Weimin អ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងការបរទេសចិនបានហៅមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងថាជា«មហាមេដឹកនាំ» និងជា«មិត្តជិតស្និទ្ធ»របស់ប្រទេសចិន។
លោក Liu បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលចិនមានការរន្ធត់ចិត្តនៅពេលដឹងអំពីមរណភាពរបស់លោក គីម ជុងអ៊ីល។ លោកក៏បានសម្តែងមរណទុក្ខយ៉ាងជ្រាលជ្រៅរបស់ប្រទេសចិនដល់ប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងដែរ។
លោក Liu បានត្រូវសួរសំណួរជាច្រើនអំពីប្រតិកម្មរបស់ប្រទេសចិនចំពោះដំណឹងនេះ។ ពួកអ្នកកាសែតបានសួរថា តើប្រទេសចិននឹងបញ្ជូននរណាទៅចូលរួមក្នុងពីធីបុណ្យសពលោកគីម នៅសប្តាហ៍ក្រោយ តើរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងខ្វល់ខ្វាយឬទេអំពីស្ថិរភាពនៃប្រទេសកូរ៉េខាងជើង និងថាតើប្រទេសចិននឹងចងចាំលោកគីម ជុងអ៊ីល យ៉ាងដូចម្តេចដែរ។ លោក Liu បាននិយាយថា លោកគ្មានព័ត៌មានបន្ថែមទេហើយលោកបានចង្អុលឲ្យយោងទៅរកសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដំបូងរបស់លោក។
លោក Liu និយាយថាប្រទេសចិននឹងបន្តធ្វើការជាមួយប្រទេសកូរ៉េខាងជើងដើម្បីពង្រឹងមិត្តភាពជាប្រពៃណីរបស់ប្រទេសទាំងពីរជាមួយការថែរក្សាសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ។
ប្រទេសចិនមិនមែនគ្រាន់តែជាប្រទេសជិតខាងមួយរបស់កូរ៉េខាងជើងប៉ុណ្ណោះទេក៏ប៉ុន្តែជាញឹកញយចិនក៏ជាសម្ព័ន្ធមិត្តខាងការទូតធំបំផុតរបស់ប្រទេសដ៏នៅឯកោពីគេមួយនេះ។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានគាំទ្រដល់ការចរចាជាថ្មីរវាងភាគី៦អំពីកម្មវិធីបរមាណូរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។ កិច្ចចរចាគ្នានេះដែលមានទាក់ទិនជាមួយប្រទេសជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសរុស្សីផងដែរនោះ បានត្រូវផ្អាកជាង២ឆ្នាំមកហើយ ក្រោយពីកូរ៉េខាងជើងបានបណ្តេញពួកអធិការបរមាណូអន្តរជាតិឱ្យចេញពីប្រទេស។
កាលពីប៉ុន្មានខែមុននេះមានការពិភាក្សាគ្នាដែលមានគោលដៅធ្វើការចរចាគ្នានេះជាថ្មីទ្បើងវិញ ក៏ប៉ុន្តែនៅតែមិនច្បាស់លាស់ថាតើដំណឹងអំពីមរណភាពរបស់លោក គីម ជុងអ៊ីល មានផលប៉ះពាល់បែបណាដល់ការទាក់ទងជាមួយកូរ៉េខាងជើង។
នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន លោក Osamu Fujimura រដ្ឋមន្ត្រីនៃគណៈរដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនបាននិយាយថា លោកខ្វល់ខ្វាយអំពីស្ថិរភាពនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ។
លោក Fujimura និយាយថា ប្រទេសជប៉ុនបានផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយស.រ.អ. ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងប្រទេសចិន ដើម្បី«ចាត់វិធានការទាំងអស់ដែលគេត្រូវការ ដើម្បីប្រុងប្រៀបសម្រាប់ហេតុការណ៍ដែលគេមិនបានគិតទុកជាមុន» នេះបើតាមពាក្យសម្តីផ្ទាល់របស់លោក។
លោក Choi Dae-Suk ជាអ្នកជំនាញខាងកិច្ចការប្រទេសកូរ៉េខាងជើងនៅឯសាកលវិទ្យាល័យស្ត្រី Ehwa ក្នុងក្រុងសេអ៊ូល។ លោកនិយាយថា លោកយល់ថាមរណភាពរបស់លោក គីម ជុងអ៊ីល នឹងមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងលើគោលនយោបាយការបរទេសនៃប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងចំពោះប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។
«ទីមួយ ខ្ញុំយល់ថាគោលនយោបាយរបស់ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង Lee Myung-bak តឹងតែងណាស់ចំពោះប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។ ពួកគេបានចាប់ផ្តើមកែប្រែគោលនយោបាយនេះកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក៏ប៉ុន្តែវានៅតែតឹងតែងខ្លាំង។ ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលនេះលោកគីម ជុងអ៊ីល ស្លាប់ទៅហើយ ដូច្នេះពួកគេមិនចាំបាច់ត្រូវបន្តគោលនយោបាយបែបនេះ គឺគោលនយោបាយតឹងរ៉ឹងទៀតទេ ពួកគេត្រូវតែកែប្រែគោលនយោបាយនេះ»។
លោក Choi ថ្លែងថា លោកយល់ថាមរណភាពនេះក៏អាចមានផលប៉ះពាល់វិជ្ជមានមួយដល់កិច្ចចរចារវាងភាគី៦ដែលមានគោលដៅនិយាយបញ្ចុះបញ្ចូលកូរ៉េខាងជើងឱ្យបោះបង់ចោលកម្មវិធីអាវុធបរមាណូរបស់ផងខ្លួន ពីព្រោះលោកយល់ថារដ្ឋាភិបាលក្រុង Pyongyang នឹងចង់ធ្វើឱ្យតូចអ្វីដែលខ្លួនដឹងថាជាគ្រោះថ្នាក់មកពីខាងក្រៅ។
គេមានជំនឿថារដ្ឋាភិបាលក្រុង Pyongyang បានអភិវឌ្ឍសម្ភារៈបរមាណូគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ផលិតគ្រាប់បែកបរមាណូមួយចំនួនហើយបានធ្វើការពិសោធន៍បរមាណូក្រោមដីពីរដងមកហើយ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឈឹម សុមេធ