តុលាការសហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្រេចទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើមន្ត្រីកសិកម្មជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាមួយរូបគឺលោកគ្រី ម៉ះផល បន្ទាប់ពីរកឃើញថាគ្មានទោសក្រោមបទចោទប្រកាន់ក្នុងសំណុំរឿងរួមគំនិតក្នុងការរត់ពន្ធសត្វស្វាក្តាមទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
លោក គ្រី ម៉ះផល អាយុ៤៦ឆ្នាំ គឺជាប្រធាននាយកដ្ឋានសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរអាមេរិកចាប់ខ្លួនកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងពេលលោកកំពុងត្រៀមចេញធ្វើដំណើរពីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ John F. Kennedy ក្នុងបុរី New York ឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសប៉ាណាម៉ា ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំអនុសញ្ញាការពារសត្វ និងរុក្ខជាតិជិតផុតពូជ ហៅកាត់ថា CITES។
ការសម្រេចទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់មន្ត្រីកម្ពុជារូបនេះ គឺធ្វើឡើងដោយតុលាការស្រុកមួយនៅ សហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។ លោក គ្រី ម៉ះផលក៏ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចាកចេញពីទឹកដីអាមេរិក ហើយបានត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកំណើតវិញកាលពីថ្ងៃចន្ទ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងក្រសួងកសិកម្មចាត់ទុកថាការនុភាពនៃការអនុវត្តច្បាប់អន្តរជាតិ អ៊ីចឹងនេះទំនងជាអាចឆ្លុះបញ្ជាំងទៅលើការវិនិច្ឆ័យក្តីទៅលើបុគ្គលផ្សេងទៀតនៅក្នុងសំណុំរឿងមួយនេះដែរ»។
អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាលោក Wesley Holzer បញ្ជាក់វីអូអេឱ្យដឹងតាមសារអ៊ីមែលថា ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាគោរពឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការស្រុកសហរដ្ឋអាមេរិក និងការសម្រេចចិត្តមិនលម្អៀងដែលសម្រេចដោយគណៈវិនិច្ឆ័យតាមរយៈដំណើរការត្រឹមត្រូវទៅរកករណីរបស់លោកគ្រី ម៉ះផល។
ក្រុមសកម្មជនការពារសត្វដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក People for Ethical Treatment of Animals ហៅកាត់ថា (PETA) បានសរសេរនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួនថា ភស្តុតាងបានបង្ហាញថាសត្វស្វាស្ទើរតែរាប់មិនអស់ត្រូវបានចាប់ពង្រត់ពីជម្រកក្នុងព្រៃរបស់ពួកគេ ហើយត្រូវបានយកទៅលក់ក្នុងទីផ្សារងងឹត។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ PETA បានសរសេរជាភាសាអង់គ្លេស និងប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរថា៖ «ខណៈពេលដែលយើងរង់ចាំការកាត់ក្តីរបស់អ្នកផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ដោយក្រសួងយុត្តិធម៌សហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោងការរត់ពន្ធសត្វស្វាដ៏ធំនោះ ឧស្សាហកម្មនាំចូលសត្វស្វាគួរតែត្រូវបានបិទឥឡូវនេះ»។
បើតាមក្រសួងកសិកម្ម សត្វស្វាក្តាមទាំងឡាយដែលបាននាំចេញពីកម្ពុជា សុទ្ធតែបានធ្វើឡើងស្របច្បាប់ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិយ៉ាងពិតប្រាកដ បើទោះបីជាមានការបញ្ជាក់ជាច្រើនដងពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាក្តី។
ការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយមកលើកម្ពុជាក្នុងរឿងជំនួញសត្វស្វាក្តាម តែងបានធ្វើឡើងដោយគ្មានភស្តុតាងត្រឹមត្រូវ តែផ្អែកលើការអះអាងរបស់បុគ្គល ឬបុគ្គលិកអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានគ្មានវិជ្ជាជីវៈ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន ក្នុងន័យចោទប្រកាន់មន្ត្រីរបស់ក្រសួង បំភាន់ សាធារណៈមតិ និងបង្វែរខ្លឹមសារនៃដំណើរការជំនុំជម្រះក្តីឆ្ពោះទៅកាន់បុរេវិនិច្ឆ័យប្រឆាំងនឹងមន្ត្រីកម្ពុជា។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់ក្រសួងកសិកម្ម។
គួររំឭកថា លោក គ្រី ម៉ះផល ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ នៅលើទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយរងការចោទប្រកាន់ពីបទរួមគំនិតរត់ពន្ធសត្វស្វាក្តាមចូលទៅក្នុងទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក។ បុគ្គល ៧ នាក់ទៀតក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ ដែលរួមមានប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាប្រធានរដ្ឋបាលព្រៃឈើ លោក កែវ អូម៉ាលីស្ស និងម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន Vanny Resources Holdings, Ltd. និង Vanny Bio Research (Cambodia) Corporation Ltd គឺលោក James Man Sang Lau និងអ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅ អគ្គនាយករង អ្នកគ្រប់គ្រងផ្នែកទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងនាំចេញនៃក្រុមហ៊ុននេះ ក៏បានទទួលរងការចោទប្រកាន់ដូចលោក គ្រី ម៉ះផល ដែរ៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ