ប្រែសម្រួលដោយ ឃួន ធារ៉ា
រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង ថ្លែងថាខ្លួនមិនបោះបង់ចោលលទ្ធភាពនៃការបន្តការនេសាទត្រីបាឡែននោះទេ បើទោះជាមានការរិះគន់ជាអន្តរជាតិក៏ដោយ។
រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង ថ្លែងថាខ្លួនមិនបោះបង់ចោលលទ្ធភាពនៃការបន្តការនេសាទត្រីបាឡែននោះទេ បើទោះជាមានការរិះគន់ជាអន្តរជាតិក៏ដោយ។
ក្រសួងកិច្ចការដែនដី ជលផល និងសមុទ្រ របស់កូរ៉េខាងត្បូងបានជូនដំណឹងដល់ក្រុមអ្នកតាក់តែងច្បាប់ នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ថាខ្លួនកំពុងសិក្សាមើលថាតើប្រទេសនេះគួរចូលរួមជាមួយអ្វីដែលខ្លួនហៅថាជា«ការនេសាទត្រីបាឡែនសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ»ដែរឬទេ។
ក្រសួងនេះ បានឲ្យដឹងថា ខ្លួនកំពុងបង្កើតក្រុមការងារពិសេស ដែលមានបុគ្គលិកជាអ្នកឯកទេស ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងអ្នកបរិស្ថាន ដើម្បីពិនិត្យមើលបញ្ហានេះដែរ។
ប្រភពទាំងឡាយ និយាយថា ភាពចម្រូងចម្រាសនេះ បានបំបែករដ្ឋាភិបាលពីក្រុមអ្នកប្រឆាំង ដោយព្រមានថា ប្រទេសនេះអាចប្រឈមមុខនឹងប្រតិកម្មការទូតដ៏ខ្លាំងក្លា។
សហរដ្ឋអាមេរិក(United States) បារាំង(France) អូស្ត្រាលី(Australia) និងនូវែលហ្សេឡង់(New Zealand) បានថ្កោលទោសផែនការនេសាទត្រីបាឡែនជាបឋមរបស់កូរ៉េខាងត្បូងរួចហើយ។
មន្ត្រីអង្គភាពធនធានធម្មជាតិមួយរូប នៃក្រសួងបរិស្ថាននេះ ដែលថ្លែងក្នុង លក្ខខណ្ឌមិនឲ្យបញ្ចេញឈ្មោះ ប្រាប់វីអូអេថា ក្រសួងនេះចង់ឱ្យទស្សនអន្តរជាតិត្រូវបានពិចារណា ដែលមិនត្រឹមតែជាការព្រួយបារម្ភក្នុងប្រទេសប៉ុណ្ណោះទេ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន របាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដែលបានស្រង់សម្តីមន្ត្រីមិនបានបញ្ចេញឈ្មោះ បាននិយាយថា វិមានពណ៌ខៀវរបស់ប្រធានាធិបតី និងការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានសម្រេចចិត្តបញ្ឈប់គម្រោងការនេសាទត្រីបាឡែននេះ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានម្នាក់និយាយថា របាយការណ៍ទាំងនោះមិនត្រឹមត្រូវទេ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន របាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដែលបានស្រង់សម្តីមន្ត្រីមិនបានបញ្ចេញឈ្មោះ បាននិយាយថា វិមានពណ៌ខៀវរបស់ប្រធានាធិបតី និងការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានសម្រេចចិត្តបញ្ឈប់គម្រោងការនេសាទត្រីបាឡែននេះ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានម្នាក់និយាយថា របាយការណ៍ទាំងនោះមិនត្រឹមត្រូវទេ។
លោកស្រី ហាន ហេ ជីន (Han Hye-jin) អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និយាយថា ប្រធានបទនេះកំពុងត្រូវបានពិចារណា។
លោកស្រី ហាន និយាយថា បន្ទាត់គោលរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺថា ខ្លួននឹងដោះស្រាយបញ្ហាយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយស្តាប់មតិរបស់អង្គការពាក់ព័ន្ធនានា ព្រមទាំងប្រទេសសមាជិករបស់គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិ (International Whaling Commission)។
នៅឆ្នាំ១៩៨៦ អង្គការនេះបានហាមឃាត់ការនេសាទត្រីបាឡែនសម្រាប់ធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ចំ
ពេលមានការព្រួយបារម្ភថា ពូជត្រីបាឡែនមួយចំនួន ប្រឈមមុខ នឹងការផុតពូជ។
លោក ហាន ចឹងហ៊ី (Han Jeong-hee) អ្នកធ្វើយុទ្ធនាការការពារមហាសមុទ្រនៅទីក្រុងសេអ៊ូល(Seoul) សម្រាប់ក្រុមបរិស្ថាន គ្រីនភីស (Greenpeace) ដែលបានសំដែងការសោកស្តាយចំពោះក្រុមអ្នកគាំទ្រការនេសាទត្រីបាឡែននៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល បានចេញមុខតវ៉ាសារជាថ្មីទៀត។
«ភ្លាមៗនេះ ពួកគេទើបតែរាយការណ៍អំពីក្រុមការងារពិសេសនិងត្រឡប់ទៅរកសេចក្តីសម្រេចចិត្តលើការនេសាទត្រីបាឡែនសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ។ រឿងនេះពិតជាគួរឱ្យសោកស្តាយណាស់។ យើងសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលផ្លាស់ប្តូរគំនិតរបស់ពួកគេ ហើយបន្តធ្វើការស្រាវជ្រាវដែលមិនបណ្តាលឱ្យស្លាប់។»
លោក លី ហេ ចាន (Lee Hae-chan) ប្រធានគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យរួបរួម (Democratic United Party) ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំរបស់កូរ៉េខាងត្បូង និយាយថា មានការសង្ស័យយ៉ាងតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ដែលពលរដ្ឋមួយចំនួននៅតាមសហគមន៍តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ គាំទ្រការបន្តស្រាវជ្រាវការនេសាទត្រីបាឡែន ដោយសារតែមានផលប្រយោជន៍ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មប្រកបដោយសក្តានុពល។
លោក លី និយាយថា ទោះបីជាកូរ៉េខាងត្បូង លែងប្រឈមមុខនឹងភាពក្រីក្រក៏ដោយ ដូច្នេះហើយ ពួកគេមិនចាំបាច់ពឹងលើសាច់ត្រីបាឡែនសម្រាប់សារជាតិប្រូតេអ៊ីនទៀតទេ ប្រសិនបើមានសេចក្តីត្រូវការស្របច្បាប់សម្រាប់ការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ។ នៅពេលនោះ ការនេសាទត្រីបាឡែនក្នុងកម្រិតណាមួយនោះ គួរតែអាចទទួលយកបានដែរ។
លោក លី មេន វ៉ូ (Lee Man-woo) អ្នកតំណាងរងនៃសមាគមអភិរក្សវប្បធម៌បាឡែន (Whale Culture Preservation Association) នៅទីក្រុងឆ្នេរខ្សាច់ អុលសាន (Ulsan) ប្រាប់វីអូអេថា ការស្ទាបស្ទង់មតិតាមរបៀបអង្កេតមើលនេះ គឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ក្នុងទទួលបាននូវទិន្នន័យដ៏ត្រឹមត្រូវស្តីពីស្ថានភាពរបស់ពពួកថនិកសត្វសមុទ្រមាឌធំបំផុតនេះ។
ក្រុមមន្ត្រីដែលគាំទ្រការនេសាទត្រីបាឡែននិយាយថា សាច់ត្រីបាឡែនដែលប្រមាញ់បាន មិនគួរខ្ជះខ្ជាយនោះទេ។ ក្រុមរបស់លោកស្នើឱ្យមានការដាក់ដេញថ្លៃសាច់នោះ ដើម្បីផ្តល់អាហារប្រកបដោយគុណភាពក្នុងតម្លៃសមរម្យសម្រាប់ទេសចរ និងសម្រាប់អ្នកដែលចូលចិត្តសាច់ត្រីបាឡែន។
បច្ចុប្បន្ននេះ សាច់ត្រីបាឡែនមួយចានតូច ដាក់លក់ក្នុងតម្លៃរហូតដល់៥០ដុល្លារ នៅទីក្រុងអុលសាន។
លោកលី និងអ្នកគាំពារមតិផ្សេងទៀត អះអាងថា ការនេសាទត្រីបាឡែនគឺជាផ្នែកមួយនៃវប្បធម៌ជនជាតិកូរ៉េរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។ ហើយពួកគេកត់សម្គាល់ឃើញថា ការប្រើចន្លោះប្រហោងនេះនៅក្នុងការហាមឃាត់ការនេសាទជាសកល របស់ប្រទេសជប៉ុន ដើម្បីភ្ជាប់ខ្លួនទៅនឹងអ្វីដែលហៅថាការនេសាទត្រីបាឡែនសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រដែរ។
ប្រទេសជប៉ុនហើយឥឡូវនេះ កូរ៉េខាងត្បូង អះអាងថា មានត្រីបាឡែនយ៉ាងច្រើននៅដែនទឹកនៃតំបន់ឆ្នេររបស់ពួកគេ ដែលថនិកសត្វទាំងនោះកំពុងតែស៊ីធនធានសមុទ្រដ៏មានតម្លៃនិងដែលកំពុងថមថយយ៉ាងខ្លាំង។
ជប៉ុនបានប្រឈមមុខនឹងការថ្កោលទោសពីអន្តរជាតិចំពោះកម្មវិធីស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្លាប់ត្រីបាឡែនរាប់ម៉ឺនក្បាល នៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកភាគខាងជើង និងជិតដែនទឹកក្នុងមហាសមុទ្រអង់តាក់ទិក តាំងពីពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០មកម្ល៉េះ។
កាលពីដើមខែនេះ គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិ បានរារាំងសំណើរបស់ជប៉ុន សម្រាប់សហគមន៍ឆ្នេរសមុទ្រទាំងឡាយ ដើម្បីបន្តការនេសាទត្រីបាឡែនទ្រង់ទ្រាយតូច។
គណៈកម្មការនេះ ក៏បានបដិសេធសំណើរបស់ប្រទេសដាណឺម៉ាក (Denmark) សម្រាប់ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច នៅតាមបណ្តាប្រទេសស្កេនឌីណេវៀរ(Scandinavia) ដើម្បី នេសាទត្រីបាឡែនចំនួន១ពាន់ ៣០០ក្បាល ក្នុងរយៈពេល៦ឆ្នាំទៀត។ ជប៉ុននិងដាណឺម៉ាក កំពុងព្រមានថា ពួកគេនឹងដកខ្លួនចេញពីសមាជិកភាពរបស់គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិ ប្រសិនបើសំណើរបស់ពួកគេ នៅតែបន្តបដិសេធចោល។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិបានយល់ព្រមឲ្យបន្តការនេសាទរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចនៅប្រទេសរុស្ស៊ី និងរដ្ឋអាឡាស្កា (Alaska) របស់ស.រ.អា ព្រមទាំងប្រទេសសាន វីនសិន (Saint Vincent) និង ហ្គ្រើណាដ (Grenadines) នៅក្នុងប្រជុំកោះការីប៊ីន (Caribbean)។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិបានយល់ព្រមឲ្យបន្តការនេសាទរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចនៅប្រទេសរុស្ស៊ី និងរដ្ឋអាឡាស្កា (Alaska) របស់ស.រ.អា ព្រមទាំងប្រទេសសាន វីនសិន (Saint Vincent) និង ហ្គ្រើណាដ (Grenadines) នៅក្នុងប្រជុំកោះការីប៊ីន (Caribbean)។
កូរ៉េខាងត្បូងអាចដាក់ជូនសំណើសម្រាប់ការនេសាទត្រីបាឡែនដើម្បី ស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន ជាផ្លូវការនៅឆ្នាំក្រោយ នៅពេលដែលគណៈកម្មាការវិទ្យាសាស្ត្ររបស់គណៈកម្មាការនេសាទត្រីបាឡែនអន្តរជាតិ ជួបជុំគ្នា៕
