ស៊ីក្លូមានទ្រង់ទ្រាយប្លែកពីគេនៅតាមផ្លូវនៃទីក្រុងភ្នំពេញអស់រយៈពេល៧០ ឆ្នាំហើយ ចាប់តាំងពីពេលប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមបារាំងមកម្លេះ។ ក៍ប៉ុន្តែការដឹកជញ្ជូនប្រភេទនេះ បានចាប់ផ្តើមរលុបបន្តិចម្តងៗ ។
លោក Robert Carmichael រាយការណ៍រឿងនេះពីរាជធានីភ្នំពេញ។ ហើយលោក ជឹង ប៉ូជីន ប្រែសម្រួលសេចក្តីរាយការណ៍នេះជូនដូចតទៅ។
ទីក្រុងញូយ៉កមានរថយន្តតាក់ស៊ីព៌ណលឿង ។ ទីក្រុងឡុងដ៍មានរថយន្តក្រុងព៌ណក្រហម ។ ក៍ប៉ុន្តែទីក្រុងភ្នំពេញមានស៊ីក្លូ ។ ត្រីចក្រយាន្តនេះមានអ្នកធាក់ជិះលើកង់ខ្ពស់នៅខាងក្រោយហើយអ្នក ដំណើរជិះក្នុងកៅអីតែមួយដែលមានកង់នៅសងខាង។ ត្រីចក្រយាន្តនេះជាយានស្រួលអង្គុយ -- ទោះជាយឺតក៏ដោយ -- សម្រាប់ធ្វើដំណើរជុំវិញរាជធានីរបស់ប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលជិត១សតវត្សរ៍មកហើយ ។
ក៍ប៉ុន្តែស្ថានការណ៍នេះកំពុងផ្លាស់ប្តូរ ។ មួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ចំនួនស៊ីក្លូនៅតាមផ្លូវនានាក្នុងរាជធានីបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ។ លោក អ៊ីម សម្បត្តិ នាយកសមាគមអភិរក្សនិងអាជីពស៊ីក្លូជាអ្នកមើលផលប្រយោជន៍របស់អ្នកធាក់ស៊ីក្លូ ។
"ឥឡូវនេះ យើងមានស៊ីក្លូប្រហែល១ពាន់៣រយគ្រឿងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ។ ក៍ប៉ុន្តែតាមការសិក្សារបស់យើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ យើងមានស៊ីក្លូប្រហែល ៩ ពាន់គ្រឿង" ។
លោក បានប៉ាន់ស្មានថា ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំខាងមុខ អាចមានស៊ីក្លូនៅសល់ចំនួន៥០០ឬ៦០០គ្រឿងប៉ុណ្ណោះ ។ លោក អ៊ីម សម្បត្តិ និយាយថាមានមូលហេតុមួយចំនួនចំពោះការធ្លាក់ចុះនូវចំនួនស៊ីក្លូ ចាប់តាំងពីការផ្លាស់ប្តូរទំលាប់នៃការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ទៅដល់ការកើនឡើងនូវ Tuktuk ដែលជាឆៃកែវប្រើម៉ាស៊ីន ។
“Tuktuk មានល្បឿនលឿនជាងស៊ីក្លូ ហើយអាចដឹកសម្ភារៈ ឬរបស់របរផ្សេងៗទៀតរបស់គេពីផ្សារ បានស្រួលជាងស៊ីក្លូ" ។
អ្នកធាក់ស៊ីក្លូបង់ប្រាក់ប្រហែល ២៥សេនអាមេរិកាំងក្នុងមួយខែដើម្បីចូលក្នុងសមាគមស៊ីក្លូ ។ សមាជិកប្រមាណជាមួយរយនាក់ មានកន្លែងសម្រាប់លាងស៊ីក្លូ បានទទួលការអប់រំពីមេរោគ HIV និងជំងឺ AIDS ហើយ នឹងអត្ថប្រយោជន៍ខាងសុខភាពផ្សេងទៀត ។
ក៍ប៉ុន្តែការណ៍ដែលមានសារៈសំខាន់បំផុតគឺ ពួកគេមានសិទ្ធិអាចទៅដឹកពួកទេសចរណ៍បរទេសបាន។ លោក អ៊ីម សម្បត្តិ និយាយថា ពីព្រោះតែសេចក្តីត្រូវការក្នុងស្រុកធ្លាក់ចុះ ទេសចរណ៍បរទេសជាផលប្រយោជន៍ទៅអនាគត ។
សមាគមបានធ្វើការជាមួយទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ ដើម្បីរៀបចំចាត់ចែងការធ្វើដំណើរតាមស៊ីក្លូក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលក្នុងនោះពួកអ្នកធាក់ស៊ីក្លូត្រូវធាក់ដឹកអ្នកទេសចរណ៍ទៅមើល កន្លែងផ្សេងៗក្នុងទីក្រុងមានដីរាបហើយនឹងតូចចង្អៀតនេះ។
លោក អ៊ំ សុខ អាយុ៧៥ឆ្នាំ ជាអ្នកធាក់ស៊ីក្លូដ៍ចំណាស់ជាងគេម្នាក់នៃសមាគមនោះ ។ គាត់បានធាក់ស៊ីក្លូនៅតាមផ្លូវនានាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញចាប់តាំង ពីគាត់មានអាយុ១៨ឆ្នាំម្លេះ ។
ដូចជាអ្នកធាក់ស៊ីក្លូភាគច្រើនដែរ លោក អ៊ុំ សុខ មកពីតំបន់ដាច់ស្រយាលនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានការងារធ្វើបន្តិចបន្តួច។ ដូចជាអ្នកធាក់ស៊ីក្លូផ្សេងៗទៀតដែរ គាត់ចតស៊ីក្លូនៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវជារៀងរាល់យប់ក្នុងក្រុមជាមួយ អ្នកធាក់ស៊ីក្លូផ្សេងៗទៀតហើយទទួលទានដំណេកក្នុងស៊ីក្លូ ។
ការដឹកពួកអ្នកទេសចរណ៍ផ្តល់ការរស់នៅសមរម្យ ។ លោក អ៊ុំ សុខ រកប្រាក់បាន ៨ដុល្លារ ពីសមាគមអភិរក្សនិងអាជីពស៊ីក្លូ សម្រាប់ការងារក្នុង១ថ្ងៃ ដោយបូកនិងប្រាក់ទឹកតែ ។
ក៍ប៉ុន្តែប្រាក់នេះមិនអាចយកទៅធ្វើអ្នកមានបានទេ ។ ក្នុងខណៈពេលដែលកំពុងរង់ចាំនៅខាងក្រៅសារៈមន្ទីរជាតិ ដើម្បីរកពួកអ្នកទេសចរណ៍ គាត់បាននិយាយអំពីការផ្លាស់ប្តូរ ក្នុងរយៈពេលពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍របស់គាត់នៅក្នុងអាជិពធាក់ស៊ីក្លូ ដឹកមនុស្សជុំវិញទីក្រុងភ្នំពេញនេះ ។
"ប្រែប្រួលអញ្ចេះ កាលមុនពីក្មេងរកបាន ហើយដល់មកឥឡូវហ្នឹងរបស់ថ្លៃ រកទប់ដោះដូរដោះដូរហ្នឹង កម្លាំងចាស់ គេមិនសូវជិះទៀត" ។
ក៍ប៉ុន្តែគាត់ទទួលស្គាល់ថា អាយុរបស់គាត់អាចបង្ហាញពីប្រយោជន៍ដែរ ។ ក្នុងវប្បធ៌មមួយដែលគោរពមនុស្សចាស់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរបានឲ្យប្រាក់ទឹកតែច្រើនជាងពួកអ្នកទេសចរណ៍ ។ ក៍ប៉ុន្តែពួកទេសចរណ៍អាចជាមធ្យោបាយមួយដល់ការចម្រើនលូតលាស់ សម្រាប់ពួកអ្នកធាក់ស៊ីក្លូភាគច្រើន ។
អ្នកស្រី Margie Edmonds ជា ជនជាតិអូស្រ្តាលីដែលទើបតែចំណាយពេលមួយព្រឹកក្នុងផ្នែកមួយនៃ ការធ្វើដំណើរតាមស៊ីក្លូជាមួយអ្នកទេសចរណ៍ប្រហែល២០នាក់ទៀត ។
"ខ្ញុំគិតថា វាជាមធ្យោបាយដ៍គួរឲ្យចម្លែកក្នុងចិត្តបំផុតដែលធ្វើដំណើរតាមស៊ីក្លូនេះ ។ ពួកអ្នកធាក់ស៊ីក្លូបានយល់ពីចរាចរណ៍ ហើយពួកគេមានចិត្តសប្បុរសណាស់ ។ នេះជាបទពិសោធន៍ដ៍ល្អបំផុតមួយនៃបទពិសោធន៍ដ៍ល្អបំផុតនានាដែល ខ្ញុំមានក្នុងទ្វីបអាស៊ី ។ មានការសប្បាយរីករាយដ៍អស្ចារ្យ ។ ស៊ីក្លូមានសុវត្ថិភាពណាស់ ហើយស្រួលជិះណាស់ "។
ត្រឡប់ទៅកាន់សមាគមវិញ លោក អ៊ីម សម្បត្តិ និយាយថា ចំនួនស៊ីក្លូបានធ្លាក់ចុះក៍ប៉ុន្តែនឹងមិនរលាយបាត់ទេ ។ លោក មានសុទិដ្ឋិនិយមថាការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើទេសចរណ៍ ២ លាននាក់ដែលមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជាជារៀងរាល់ឆ្នាំ នឹងអនុញ្ញាតិឲ្យអ្នកធាក់ស៊ីក្លូទូទៅ អាចរកប្រាក់ចិញ្ចឹមក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេបាននៅតាមខេត្តនានានៃកម្ពុជា ៕