ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនចាប់ផ្តើមសិក្សាស្រាវជ្រាវរុករករ៉ែប្រេងកាតលើប្លុកចំនួន១៧ក្នុងតំបន់ដែនគោកដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ខេត្តសៀមរាប និងខេត្តព្រះវិហារ នៅលើផ្ទៃដីទំហំប្រមាណជាង៦០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ ការសិក្សានេះគឺជាវិធីសាស្ត្រមួយនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងការរុករកប្រេងកាតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មរុករករ៉ែប្រេងកាតរបស់ជប៉ុនដែលមានឈ្មោះថា JOGMEC និងMOECOបានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការរុករករ៉ែប្រេងកាតនៅក្នុងប្លុក១៧ ដែលមានទំហំផ្ទៃដីប្រមាណ៦៥០០គឺឡូម៉ែត្រការ៉េនៅក្នុងខេត្តចំនួនបីគឺខេត្តកំពង់ធំ ខេត្តសៀមរាប និងខេត្តព្រះវិហារ។
លោកផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋលេខាធិការនិងជាអ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានថា ក្រុមហ៊ុន JOGMECពីមុនមានឈ្មោះថា សាជីវកម្មប្រេងកាតជាតិជប៉ុន បានចាប់ផ្តើមវាស់ស្ទង់ម៉ាញេទិក និងក្រាវីតេតាមអាកាស ដោយធ្វើការខួងរណ្តៅតូចៗចំនួន៦០០០រន្ធ ជម្រៅពី៦ម៉ែត្ររហូតដល់២០ម៉ែត្រនិងមានអង្កត់ផ្ចិត៦មីល្លីម៉ែត្រ។
«Seismicហ្នឹងខ្ញុំជំរាបជូនម្តងទៀតគឺគេត្រូវខៃរូងតូចមួយទៅក្រោម ហើយគេទម្លាក់សែនសឺមួយចូលដើម្បីធ្វើឲ្យមានភាពរំញែរ(Vibration)គ្រាន់ជាsound ដើម្បីវាស់មើល ថាតើខាងក្នុងដីមានស្រទាប់យ៉ាងម៉េច ហើយមានស្រទាប់ depositប្រេងកាតឬក៏អត់»។
ក្រុមហ៊ុនJOGMEC របស់ប្រទេសជប៉ុនធ្លាប់បានសិក្សាវាស់ស្ទង់ម៉ាញេទិកនិងថតតាមអាកាសកាលពីឆ្នាំ១៩៩៦។ ហើយកាលពីថ្ងៃទី០៤ខែឧសភាឆ្នាំ២០១០ ក្រុមហ៊ុនJOGMECបានចុះហត្ថលេខាជាមួយអាជ្ញាធរប្រេងកាតជាតិកម្ពុជាលើអនុស្សរណៈនិងកិច្ចព្រមព្រៀងគោលលើប្លុក១៧ចំនួននៃដែនគោករបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលស្ថិតក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ខេត្តសៀមរាបនិង ខេត្តព្រះវិហារ ដើម្បីសិក្សាអង្កេតទិន្នន័យប្រេងកាត នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
លោកផៃ ស៊ីផានបានបញ្ជាក់ថា ការសិក្សារកទិន្នន័យនេះគឺដើម្បីឲ្យដឹងថាតើតំបន់នេះមានប្រេងកាតចំនួនប៉ុន្មាន ហើយបន្ទាប់មកយើងចាប់ផ្តើមបែងចែកផលប្រយោជន៍រវាងក្រុមហ៊ុននិងរដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើមានផលប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ប្រជាជន ក្រុមហ៊ុននឹងចេញថ្លៃសំណងដល់ពួកគេដូចជាដំណាំ ដីចម្ការនិងដើមឈើ។
«ផលប្រេងកាត ផលធនធានដែលយើងមានហ្នឹងគឺជាផលសម្រាប់អនាគតរបស់កម្ពុជាដែលជាការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល»។
លោកឆាយ សារ៉ាត អ្នកសម្របសម្រួលសម្ព័ន្ឋភាពដើម្បីតម្លាភាពចំណូលធនធាន បានប្រាប់VOA តាមរយៈសារអេឡិកត្រូនិកឬEmail មកថា ការវិនិយោគប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវសង្គមខ្ពស់ពិតជានឹងនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជន និងសង្គមជាតិ។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា ការទទួលខុសត្រូវសង្គមមានន័យថា រាល់សកម្មភាពរុករកប្រេងនឹងមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សង្គម ប្រជាពលរដ្ឋ បរិស្ថាន និងធម្មជាតិ តែវាបង្កើតឱកាសការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុក ឬសហគមន៍ ប្រើប្រាស់ធនធាន ឬសេវាកម្មដែលមានក្នុងស្រុក និងជួយបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកទេស និងការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុក។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោកសារ៉ាតមិនបានបញ្ជាក់ថា តំបន់ដែលកំពុងរុករកនោះនឹងមានរ៉ែប្រេងកាតឬទេ។ លោកបានលើកទឹកចិត្តដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យមានតម្លាភាពដោយមានការចូលរួមពីសាធារណជនគ្រប់ដំណាក់កាលនៃការអភិវឌ្ឍប្រេងនេះ។
នៅក្នុងតំបន់ដែនសមុទ្រវិញ ប្រទេសកម្ពុជាមានប្លុកប្រេងចំនួនប្រាំមួយ ចាប់ពីប្លុកA រហូតដល់ប្លុកF។ ប្លុកទាំងនេះត្រូវបានផ្តល់ដល់ក្រុមហ៊ុន ដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះរួមមានក្រុមហ៊ុនមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសចិន រុស្សី បារាំង និងប្រទេសជប៉ុន។ ដើម្បីគ្រប់គ្រងចំណូលប្រេងកាត និងឧស្ម័នឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព ប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ចំនួនពីរគឺសេចក្តីព្រាងច្បាប់ពីការគ្រប់គ្រងវិស័យប្រេងកាត និងសេចក្តីព្រាងច្បាប់លើការយកពន្ធលើវិស័យប្រេងកាត ដែលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ទាំងពីរនេះកំពុងតែស្ថិតនៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅឡើយ៕
