រៀងរាល់ឆ្នាំនៅរដូវប្រាំងចន្លោះពីខែធ្នូដល់ខែមេសាភាគច្រើនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមជនបទតែងតែដាក់រូបទីងមោងនៅតាមមុខផ្ទះដើម្បីឱ្យជៀសផុតពីជំងឺដង្កាត់ផ្សេងៗពីព្រោះជំងឺដូចជារាគរូសឬអាសន្នរោគផ្សេងៗច្រើនកើតនៅក្នុងរដូវនេះ។
លោកយាយដើរ រុន អាយុ៦៩ឆ្នាំរស់នៅភូមិពាម ឃុំព្រៃស ខណ្ឌដង្កោ ក្រុងភ្នំពេញ ដោយនៅមុខ ផ្ទះរបស់គាត់មានរូបទីងមោងមួយឈរផ្អែកនៅជាប់របងផ្ទះ ក្បាលរបស់ទីងមោងនោះ ធ្វើឡើងពីចំបើងដោយមានគូស ភ្នែក ច្រមុះនិងមាត់ ហើយពាក់អាវដៃវែងពណ៌សនិងខោជើងវែងពណ៌ទឹកប៊ិច។
លោកយាយបានឱ្យដឹងថា គាត់បានដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅរដូវក្តៅអស់រយៈពេលប្រហែលជា១០ឆ្នាំកន្លងមក ហើយដោយលោកយាយមានជំនឿជឿជាក់ថា ការ ដាក់តាំងរូបនេះទៅធ្វើឱ្យក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់រស់នៅសុខសប្បាយជៀសផុតពីជំងឺផ្សេង ជាពិសេសការពារខ្មោច ព្រាយ ឬអារក្ស អ្នកតាព្រៃភ្នំដែលចង់យកជីរិតមនុស្សក្នុងផ្ទះឬក្នុងភូមិ។
«អបិយជំនឿ ដូចថា យើងខែក្តៅអញ្ចឹង ច្រើនជំងឺវារាតត្បាត ដូច្នេះដាក់អញ្ចឹងទៅខ្មោច ព្រាយបិសាចផ្លូវងងឹតនោះអាចវាមិនហ៊ានមកយារយីយើងខ្លាំងក្លានោះដែរ សក្តិសិទ្ធ។ ថ្វីត្បិតតែ យើងដាក់យើងមិនការពារដូចម្តេច? យើងត្រូវការពារខ្លួនយើងអញ្ចឹងដែរ ការពារ ការពារហូបទឹកក្តៅ កុំហូបទឹកត្រជាក់អញ្ចឹង»។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានផ្តល់ហេតុផលពីការដាក់តាំងរូបទីងមោងនៅមុខផ្ទះឬមុខរបងផ្ទះស្រដៀងៗគ្នា។
លោកយាយជា ណាង រស់នៅភូមិបិណ្ឌបោរ ឃុំព្រះពុទ្ធ ស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល បានឱ្យដឹងអំពីជំនឿការដាក់ទីងមោងនេះថា គឺដើម្បីការពារខ្មោចព្រាយបិសាច កុំឱ្យមកយារយីមនុស្សនៅក្នុងផ្ទះឬធ្វើឱ្យកើតមានជំងឺផ្សេងៗ។
រូបទីងមោងមានសណ្ឋានខុសប្លែកៗពីគ្នាទៅតាមការរៀបចំ ហើយក៏មិនត្រូវការប្រិតប្រៀងរចនាឱ្យស្អាតនោះដែរ ដោយគ្រាន់តែចំណាយពេលប្រហែលជាមិនដល់ទៅ១ម៉ោងផង ក៏អាចធ្វើរូបទីងមោងនេះបានរួចជាស្រេចហើយក៏មិនបាច់ត្រូវការចំណាយថវិកាអ្វីដែលដោយរូបទីងមោងនេះគ្រាន់តែយកចំបើងមករុំពីលើឈើដែលគេបានចងផ្គុំរួចជាស្រេច ដែលមានលក្ខណៈជាដងខ្លួន ដៃ ជើង និងក្បាលបន្ទាប់មក គេយកខោអាវចាស់មកស្លៀកឱ្យ។
រូបទីងមោងដែលមានកម្ពស់ប្រហែលជាង១ម៉ែត្រ ឬក៏គេហៅថា រូបបន្លាចគេធ្វើឡើងមានលក្ខណៈ ស្រដៀងទៅនឹងមនុស្ស ហើយបើសិនជាយើងមើលនៅពេលយប់ទៀតនោះ វារឹតតែដូចទៅនឹង មនុស្សមែនទែនដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែមានលក្ខណៈខុសទៅនឹងមនុស្សត្រង់រូបទីងមោងគេគូសមុខមាត់ឱ្យឃើញថា មានភាពអាក្រក់ និងកាចសាហាវ។
មានប្រជាជនខ្លះបានដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះដោយមិនបានដឹងពីហេតុផលឬប្រសិទ្ធភាពនៃរូបនេះច្បាស់លាស់នោះទេ ដោយគ្រាន់តែធ្វើទៅតាមគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រីស៊ុន ទូច រស់នៅភូមិខ្វាន់មាស ឃុំពុទ្ធស ស្រុកបាទីខេត្ត តាកែវបានឱ្យដឹងដែរ ថា ការដាក់ទីងមោងនេះគឺគ្រាន់តែជាការធ្វើតៗគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ។
«មីងមិនដែលដឹងរឿងដាក់ទីងមោងនេះទេ តែគ្រាន់ថា ឃើញគេដាក់តាមហូរហែរតាំងពីណាពីណីអញ្ចឹងមក។មីងក៏ដាក់គេទៅឱ្យតែបានសុខសប្បាយដាក់ទៅក្រែងលោផ្លូវងងឹតគេដើរយប់ដើរអីអញ្ចឹងទៅគេខ្លាចឃើញអញ្ចឹង គេគេចគេវេសកុំឱ្យចូលផ្ទះចូលសម្បែងយើងម្ល៉ោះហើយយើងចេះតែដាក់អញ្ចឹងទៅ។មីងមិនដឹងដែរ។គេផ្អើលដាក់អីដាក់តាមគេអញ្ចឹងទៅ។ដល់ដាក់ទៅមិនដឹងយ៉ាងម្តេចដែរ ចេះតែដាក់ៗទៅ»។
ថ្វីត្បិតមានអ្នកខ្លះបានដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះនៅមុខផ្ទះក៏ពិតមែន តែក៏មិនមានជំនឿអ្វីទៅលើរូបទីងមោងនេះដែរ។
ជាក់ស្តែងអ្នកស្រីរ៉ា ថាវី អាយុ៣០ឆ្នាំ រស់នៅភូមិពាម ឃុំព្រៃស ខណ្ឌដង្កោរក្រុងភ្នំពេញ បានឱ្យដឹងថា ការដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះគ្រាន់តែចង់ដឹងថា វាមានប្រសិទ្ធិភាពដូចដែរគេបាននិយាយតៗគ្នានោះមែន ឬយ៉ាងណា។
«ដល់ពេលខ្ញុំដាក់ទៅ វានៅតែមានអញ្ចឹង។ ដូចថា តាមផ្ទះតាមភូមិ មានក្មេងក្តៅ មាន មនុស្សចាស់ឈឺទៅពេទ្យទៅអីអញ្ចឹង។ ដូចតែពេលយើងអត់ទាន់ដាក់ដែរ។ ដូចអត់ ឃើញមានសក្តិ សិទ្ធិអីដែរ។ឈប់ដាក់ហើយឆ្នាំក្រោយ។ខ្ញុំអត់ដែលដាក់ទេ ទើបតែដាក់ក្នុងឆ្នាំនេះ។ ចង់ដឹងមើលតើដូចគេនិយាយដែរឬអត់។ ដល់ពេលយើងដាក់ទៅអត់មានសក្តិសិទ្ធិអីទេ។ ទាល់យើងទៅពេទ្យបានជា»។
ការដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះគឺជាជំនឿមួយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការសុំសេចក្តីសុខ ហើយនៅមានជំនឿផ្សេងៗជាច្រើនទៀតដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនតែងតែធ្វើដូចជាការទៅវត្តស្រោចទឹក ចងខ្សែឬពាក់ខ្សែចង្កេះដែលបានប្រសិទ្ធីអាគមគាថាជាដើម។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ លោកសុខ ទូច អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលបានដាស់ តឿនថា មន្តអាគមគាថាឬ រូបទីងមោងនេះមិនបានជួយការពារឱ្យជៀសផុតពីជំងឺអ្វីនោះទេ ហើយប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែប្រញាប់ទៅមន្ទីរពេទ្យនៅពេលមានជំងឺណាមួយកើតមានឡើង។
«ខ្ញុំមិនចង់ឱ្យការដាក់ទីងមោងទៅវាមធ្យោបាយសមស្រប។ អត់ទេវាគ្រាន់តែជាផ្លូវចិត្តមួយដាក់ជាមួយគេទៅ។ ប៉ុន្តែសំខាន់គឺអត់ព្យាបាលបានទេអាហ្នឹងនោះ។ ប្រជាជនយើងនៅមានជំនឿមួយចំនួនដែលយើងគិតជាវិជ្ជាសាស្រ្តទៅគឺថា មិនសមស្រប។ ប៉ុន្តែសំខាន់គឺថា យើងត្រូវអនុវត្តតាមក្បួនវិទ្យាសាស្រ្ត។ យើងមិនថា មិនឱ្យគាត់ធ្វើទេ។ ធ្វើចុះ ប៉ុន្តែជាពិសេសប្រកាន់អនាម័យ ទឹក ចំណី អាហារ ហើយនិងការស្វែងរកព្យាបាលជាបន្ទាន់»។
ជំនឿការដាក់តាំងរូបទីងមោងនៅតាមមុខផ្ទះនេះគេសង្កេតឃើញមាននៅតែតាមភូមិមួយ ចំនួនដែលនៅឆ្ងាយពីទីក្រុង និងក្រៅពីទីប្រជុំជនខេត្តតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកមាច ប៉ុណ្ណ ទីប្រឹក្សាអមវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនៈបណ្ឌិត្យបានឱ្យដឹងថា ជំនឿដាក់ តាំងរូបទីងមោងនៅមុខផ្ទះដើម្បីជៀសផុតពីជំងឺដង្កាត់នោះ មានតាំងពីរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។ ក៏ ប៉ុន្តែការដាក់តាំងនេះក៏មិនមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការការពារជំងឺអ្វីឡើយ។ នេះគ្រាន់តែជាជំនឿមួយ របស់ប្រជាជនក្នុងសម័យកាលដែលវិទ្យាសាស្រ្តមិនទាន់រីកចម្រើនរួមផ្សំការអប់រំនៅមានកម្រិតទាបតែប៉ុណ្ណោះ។
ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះប្រជាពលរដ្ឋនៅតែមានជំនឿដាក់តាំងរូបទីងមោងនេះទៀត។ លោកបានបញ្ជាក់ថា បណ្តាលមកពីសេវាសុខភាពនៅមិនទាន់បានសាយភាយទៅដល់ជនបទ ហើយចំណែកការអប់រំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ដូច្នេះជំនឿនេះនឹងអាចសាប បាត់បង់នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងខ្ពស់៕
