មេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក អ៊ុំ សំអាន តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលសកម្មនឹងរឿងព្រំដែន បានហៅការច្រានចោលបណ្ដឹងមិនសុខចិត្តនឹងការសម្រេចកាត់ទោសកូនក្ដីរបស់លោកឲ្យជាប់ពន្ធនាគារថា ជាការសម្រេចបែបនយោបាយ និងបានរំលោភសិទ្ធិកូនក្ដីរបស់លោកធ្ងន់ធ្ងរ។
នៅក្រោយសវនាការសាលាឧទ្ធរណ៍ ដែលគ្មានវត្តមានរបស់លោក អ៊ុំ សំអាន នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ លោក ហែម សុជាតិ មេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក អ៊ុំ សំអាន ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ការសម្រេចរបស់តុលាការគ្មានភាពឯករាជ្យ និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សិទ្ធិកូនក្ដីរបស់លោក។
លោកបន្ថែមថា ក្រុមមេធាវីបានលើកឡើងពីមូលដ្ឋានច្បាប់ដើម្បីការពារកូនក្ដី ប៉ុន្តែលោកថា តុលាការបែរជាបកស្រាយតាមបែបនយោបាយទៅវិញ។
«សាលាឧទ្ធរណ៍មិនបានឆ្លើយតបនូវការបកស្រាយមួយៗទេ។ នៅចុងបញ្ចប់ ហេតុផលរបស់គាត់ គឺគាត់បានលើកថា អ្វីដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្របានធ្វើ គឺវាប៉ះពាល់កិត្តិយសរដ្ឋាភិបាល វាប៉ះពាល់កិត្តិយសសង្គម វាមានភាពវឹកវរ។ ពាក្យសម្ដីនេះបើយើងនិយាយទៅវាសឹងថាជាច្បាប់ដែរ ប៉ុន្តែដូចជាមានលក្ខណៈជាច្បាប់បែបនយោបាយ ព្រោះថាសាលាឧទ្ធរណ៍ត្រូវបកស្រាយតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស។
លោក ឃុត សុភាង អគ្គព្រះរាជអាជ្ញា បានលើកឡើងនៅក្នុងសវនាការថា ការបង្ហោះសារលើទំព័រ Facebook របស់លោក អ៊ុំ សំអាន ជាចេតនាផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ក្នុងន័យបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរដ្ឋាភិបាល និងធ្វើឲ្យមានចលាចលសង្គម។
អគ្គព្រះរាជអាជ្ញារូបនេះបន្ថែមថា ការចាប់ឃុំខ្លួនលោក អ៊ុំ សំអាន ដោយមិនដកអភ័យឯកសិទ្ធិធ្វើឡើង ដោយសារការប្រព្រឹត្តរបស់លោក អ៊ុំ សំអាន ជាបទល្មើសជាក់ស្ដែង។
ប៉ុន្តែ ក្រុមមេធាវីការពារលោក អ៊ុំ សំអាន បានលើកឡើងថា លោក អ៊ុំ សំអាន ជាតំណាងរាស្ត្រដែលមានសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិដើម្បីស្ថាបនា ហើយថាការផ្សព្វផ្សាយឯកសារតាមបណ្ដាញសង្គមនោះគឺក្នុងន័យការពារប្រយោជន៍ជាតិ និងពលរដ្ឋ។
ក្រោយបញ្ចប់សវនាការជាង២ម៉ោង ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអង្គជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍ លោក សេង ស៊ីវុត្ថា បានប្រកាសតម្កល់សាលក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញទុកជាបានការ ដោយយោងលើមូលហេតុនៃការសន្និដ្ឋានរបស់អគ្គព្រះរាជអាជ្ញា និងសាលក្រមសាលាដំបូងថាត្រឹមត្រូវ។
លោក ហែម សុជាតិ មេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក អ៊ុំ សំអាន ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ការសម្រេចរបស់តុលាការមិនបានផ្អែកលើទិដ្ឋភាពច្បាប់នោះទេ។
«ឥលូវសួរថាបទល្មើសជាក់ស្ដែង ខ្ញុំលើកឡើង៣ចំណុច អញ្ចឹងគាត់ត្រូវតែបកស្រាយមកវិញ បញ្ហាមាត្រា៨០គាត់ត្រូវតែបកស្រាយ មាត្រា៥គាត់អត់មានបានទេ»។
មាត្រា៨០នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែងថា ការចោទប្រកាន់ ការចាប់ខ្លួន ការឃាត់ខ្លួន ឬការឃុំខ្លួន សមាជិកណាមួយនៃរដ្ឋសភា នឹងអាចធ្វើទៅបាន លុះត្រាតែមានការយល់ព្រមពីរដ្ឋសភា ឬពីគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍របស់រដ្ឋសភា ក្នុងចន្លោះសម័យប្រជុំនៃរដ្ឋសភា។ ការសុំការយល់ព្រមពីរដ្ឋសភានេះ ត្រូវបានលើកលែងក្នុងករណីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌជាក់ស្ដែង។
មាត្រា៥នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាចែងពីការបកស្រាយច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌថា ក្នុងរឿងព្រហ្មទណ្ឌច្បាប់ត្រូវបកស្រាយយ៉ាងតឹងរ៉ឹង។ ចៅក្រមមិនអាចពង្រីកវិសាលភាពអនុវត្ត ឬប្រព្រឹត្តតាមសទិសភាពបានឡើយ។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយ VOA អ្នកនាំពាក្យសាលាឧទ្ធរណ៍លោក ទូច ថារិទ្ធ បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់មេធាវីការពារក្ដីឲ្យជនជាប់ចោទ ដោយលោកអះអាងថា ចៅក្រមសម្រេចសេចក្ដីស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់។
«ដោយយោងទៅតាមនីតិវិធីនៃច្បាប់ ដោយសារសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញហ្នឹង ការស៊ើបអង្កេតរបស់ចៅក្រមហ្នឹងគាត់ធ្វើទៅតាមផ្លូវច្បាប់អស់ហើយ ដល់អញ្ចឹងសាលាឧទ្ធរណ៍យល់ឃើញថាការសម្រេចហ្នឹង វាមានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវតាមទម្រង់ និងគតិច្បាប់។ អញ្ចឹងគេសម្រេចតម្កល់សាលក្រមសាលាដំបូងហ្នឹង ទុកជាបានការដដែល»។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែតុលាកន្លងទៅនេះបានកាត់ទោស លោក អ៊ុំ សំអាន តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិកាំងផងដែរនោះ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២ឆ្នាំ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់៤លានរៀលពីបទ «ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ និងញុះញង់ឲ្យមានការរើសអើង» ក្រោយពីការស៊ើបអង្កេតរបស់ស្ថាប័នតុលាការទៅលើការអធិប្បាយនានារបស់លោក អ៊ុំ សំអាន នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្ហោះផែនទីសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥។
លោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតអង្គការការពារសិទិ្ធមនុស្សលីកាដូបាន ប្រាប់ VOA ថា រាល់ករណីបទចោទដែលពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយ នឹងមិនអាចទទួលបានយុត្តិធម៌នោះទេ។
លោកបន្ថែមថា ករណីទាំងនេះកើតឡើងដោយសារតុលាការមិនឯករាជ្យ។
«រឿងលោក អ៊ុំ សំអាន នេះ ខ្ញុំជឿថា វាទាល់តែការដោះស្រាយផ្នែកនយោបាយណាមួយកើតឡើង អាហ្នឹងបានអាចនឹងត្រូវបាននៅក្រៅឃុំដូចករណីមុនៗនោះ»។
ស្ថានការណ៍នយោបាយ ត្រូវបានអ្នកវិភាគមើលឃើញថា មានភាពធូរស្រាលជាងមុន បន្ទាប់ពីព្រះមហាក្សត្រលើកលែងទោសលោក កឹម សុខា ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមសំណើរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ដំណើរការនេះ ក៏ត្រូវបានអ្នកវិភាគមើលឃើញថា នឹងអាចមានការសម្របសម្រួលនយោបាយដែលនឹងឈានទៅដល់ការដោះលែងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង ដែលកំពុងជាប់ឃុំផ្សេងទៀត។
បច្ចុប្បន្ននេះ មានសមាជិក និងសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង១០រូប កំពុងជាប់ឃុំឃាំង ដែលក្នុងនោះមានលោក ហុង សុខហួរ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាត្រូវបានកាត់ទោសក្នុងរឿងផែនទី និងរឿងព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមដូចលោក អ៊ុំ សំអាន ដែរ៕
