សាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានសម្រេចតម្កល់សាលក្រមរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញទាក់ទងនឹងការចោទប្រកាន់ក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ និងសកម្មជនសង្គមផ្សេងទៀត សរុប៧នាក់ ពីបទញុះញង់ ក្នុងសំណុំរឿងតវ៉ាប្រឆាំងការចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន កាលពីឆ្នាំ២០២០។
ក្រុមយុវជននិងសកម្មជនសង្គមទាំងនោះចាត់ទុកថា ការមិនទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់លើពួកគេជារឿងអយុត្តិធម៌។
សកម្មជន ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅក្រៅមណ្ឌលឃុំឃាំង និងរងបទចោទញុះញង់ទាក់ទងការទាមទារឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន រួមមានអ្នកស្រី ឈឿន ដារ៉ាវី លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ អតីតព្រះសង្ឃគឺព្រះតេជគុណ កើត សារ៉ាយ លោក ថា ឡាវី និងកញ្ញា អេង ម៉ាឡៃ ដែលពួកគេជាសមាជិករបស់ក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ និងលោក មាន ព្រហ្មមុន្នី លោក មួង សុភ័ក្រ ដែលជាអនុប្រធាន និងជាសមាជិកសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ។ ក្រៅពីសកម្មជន ក៏មានអតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងទៀតគឺលោក ជុំ ពុទ្ធី លោក ឈួ ផេង និងលោក គង់ សំអាន ដែលត្រូវតុលាការផ្តន្ទាទោសក្នុងសំណុំរឿងនេះដូចគ្នា។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ សកម្មជនទាំងនោះត្រូវបានតុលាការរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ខែ ចំពោះសកម្មភាពតវ៉ារបស់ពួកគេ ដែលទាមទារឲ្យដោះលែងមេដឹកនាំសហជីពលោក រ៉ុង ឈុន។ ប៉ុន្តែតុលាការបង្គាប់ឱ្យព្យួរទោសមួយចំនួនសម្រាប់ពួកគេ ដូច្នេះពួកគេត្រូវបានដោះលែង។
យុវជនខ្មែរថាវរៈ អ្នកស្រី ឈឿន ដារ៉ាវី ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅខាងមុខសាលាឧទ្ធរណ៍ថា អ្នកស្រីមិនអាចទទួលយកបានទេចំពោះការសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ ហើយអ្នកស្រីនឹងប្តឹងបន្តទៀតតាមនីតិវិធីដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ និងដើម្បីបង្ហាញឱ្យសាធារណជនបានឃើញពីប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា បើទោះមិនមានសង្ឃឹមក៏ដោយ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «អាចប្រាប់ថា អត់មានសង្ឈឹមសូម្បីបន្តិច តែចង់និយាយថា ឱ្យបងប្អូនជនរួមជាតិយើងនៅពេលជួបរឿងអយុត្តិធម៌ណាមួយ យើងត្រូវតែតស៊ូ បង្ហាញថា អ្វីដែលខ្លួនធ្វើគឺពិតជាត្រឹមត្រូវ មិនមានកំហុស។ យើងប្រើប្រាស់សិទ្ធិក្នុងការសម្តែងមតិ ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋ អត់មានខុសត្រង់ណាទេ។ អ្វីដែលយើងធ្វើនេះគឺដើម្បីឱ្យភាពត្រឹមត្រូវត្រូវតែឈ្នះអំពើអាក្រក់»។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ក្នុងសំណុំរឿងដូចគ្នានេះ ក៏បានចាត់ទុកសេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ជារឿងអយុត្តិធម៌ផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«ខ្ញុំថា វាជារឿងកើតឡើងដដែលៗ ដូចជាប្រពៃណីវប្បធម៌នៃការសម្រេចចិត្តរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ទៅលើសកម្មជន អ្នកដែលសម្តែងមតិ។ អ្នកដែលមាននិន្នាការដែលថា រិះគន់រដ្ឋាភិបាលគឺតែងតែទទួលបានលទ្ធផលអ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹងខ្ញុំអត់មានអីចម្លែកចិត្តទេ ហើយក៏ខ្ញុំសោកស្តាយមែនទែន ដែលភាពយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកយើងនៅតែមិនអាចផ្តល់បាន ... ផ្តល់ឱ្យក្នុងប្រទេសយើងតាមរយៈប្រព័ន្ធតុលាការរបស់យើងហ្នឹង»។
លោក ជា ម៉េត អ្នកនាំពាក្យសាលាឧទ្ធរណ៍ បដិសេធមិនអត្ថាធិប្បាយភ្លាមៗលើការលើកឡើងរបស់សកម្មជន ដោយនិយាយថា ត្រូវមើលករណីជាក់ស្តែងជាមុនសិន។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា កត់សម្គាល់ថា សកម្មជននយោបាយ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជនសង្គមតែងតែរងការយាយី គំរាមកំហែងគ្រប់រូបភាព ហើយរាល់ការចោទប្រកាន់ និងក្តីក្តាំរបស់សកម្មជនទាំងនោះគឺតុលាការមិនងាយនឹងទម្លាក់ចោលទេ ដែលនេះបង្ហាញឱ្យឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់មិនទាន់បានពេញលេញនៅឡើយទេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា សកម្មជនទាំងនោះមានសិទ្ធិសម្តែងមតិស្របតាមច្បាប់កម្ពុជា។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនៃការជួបជុំដោយសន្តិវិធី ឬការអនុវត្តសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិនេះមិនគួរក្លាយជាបទល្មើសនោះទេ។ អ៊ីចឹងពួកគាត់គួរតែត្រូវបានទម្លាក់នូវបទចោទប្រកាន់លើពួកគាត់ ហើយ មែនទែន រដ្ឋាភិបាលគួរបង្កបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់ពលរដ្ឋក្នុងការចូលរួមដោយសកម្មនៅក្នុងជីវភាពនយោបាយ មិនមែនត្រឹមតែជីវភាពសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចទេ។ ប៉ុន្តែជីវភាពនយោបាយនឹងក៏គួរតែមានភាពអំណោយផលផងដែរ»។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមយុវជនខ្មែរថារវៈ យុវជនរបស់សមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ និងសកម្មជននយោបាយផ្សេងទៀតនេះ ក្រៅពីការព្យួរទោសដាក់ឱ្យស្ថិតនៅក្រៅឃុំ ពួកគេក៏ត្រូវបានដាក់ឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការរយៈពេល២ឆ្នាំផងដែរ។ នេះបើតាមសកម្មជន។ ពួកគេអះអាងថា នេះជាការដាក់គំនាបលើសេរីភាពរបស់ពួកគេ ក្រោយពីពួកគេត្រូវបានដោះលែង៕
