វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចមួយស្តីពីគម្រោង«ខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ» (One Belt One Road) រយៈពីរថ្ងៃត្រូវបានបញ្ចប់កាលពីថ្ងៃច័ន្ទនៅក្រុងប៉េកាំងប្រទេសចិន ដោយមានការចូលរួមពីប្រមុខប្រទេសនិងប្រធានធំៗ យ៉ាងហោចណាស់ជាង៣០ ដែលក្នុងនោះរួមមានលោកនាយរដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៃប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ សេដ្ឋវិទូនិងអ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិមើលឃើញពីផលចំណេញនៃគម្រោងនេះដល់ប្រទេសកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែពួកគេ ក៏បានព្រមានពីផលប៉ះពាល់សង្គម និងបរិស្ថានផងដែរ។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីបើកវេទិកាខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ លោក ស៊ី ជីនពីង (Xi Jinping) ឲ្យដឹងថា ដំណើរការនៃគម្រោង«ក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ» រយៈពេល៤ឆ្នាំកន្លងមកនេះ បានបង្កើតឲ្យមានការតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងគោលនយោបាយកាន់តែស៊ីជម្រៅ ការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកាន់តែច្រើន ការតភ្ជាប់ពាណិជ្ជកម្មមានការកើនឡើង ការតភ្ជាប់ដើមទុនហិរញវត្ថុត្រូវបានពង្រីក ព្រមទាំងមានការកើនឡើងនូវការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជនថែមទៀតផង។
«កំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកតម្រូវឱ្យមានមគ្គុទេសក៍ថ្មី ការអភិវឌ្ឍចាំបាច់ត្រូវមានការសហការបញ្ចូលគ្នា និងមានតុល្យភាព ហើយគម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ ក៏ត្រូវការបង្រួមឲ្យតូចដែរ»។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនិងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ មើលឃើញថា កម្ពុជាអាចស្រូបផលចំណេញសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មច្រើនពីគំនិតផ្តួចផ្តើម«ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយផ្លូវមួយ»នេះ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេក៏ក្រើនរំឭកឲ្យកម្ពុជា យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានផងដែរ។
«ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយ» (One Belt One Road) គឺជាគំនិតផ្ដួចផ្ដើមយ៉ាងធំទូលំទូលាយរបស់ចិនដើម្បីលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច និងការដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម ជាពិសេសរវាងបណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ី អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិច។ «ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយ» ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១៣។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៦ ទំហំទឹកប្រាក់វិនិយោគក្នុងគម្រោងរបស់ប្រទេស កុម្មុយនីស្តចិន មានចំនួនប្រមាណ៩០០ពាន់លាន ដុល្លារអាមេរិក។ កម្ពុជាបានចូលរួមក្នុងគម្រោងនេះកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៦ ជាពេលដែលលោក ស៊ី ជិនពីង បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចមកកម្ពុជា។
តាមរបាយការណ៍ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ឲ្យដឹងថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូល ត្រូវការហិរញ្ញវត្ថុសរុប២៦ទ្រីលាន (លានលាន)ដុល្លារ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្នុងតំបន់។
លោក Mark Rathbone អ្នកដឹកនាំគម្រោងទុនហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរតែអភិវឌ្ឍក្របខណ្ឌវិនិយោគដែលមានការគ្រប់គ្រងច្បាស់លាស់ ដើម្បីជំរុញឲ្យមានភាពងាយស្រួលដល់វិស័យឯកជន ក្នុងការវិនិយោគផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅកម្ពុជា។ លោកបន្តថា កម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានទីផ្សារកំពុងរីកចម្រើន ហេតុនេះកម្ពុជា ត្រូវការថាមពល ប្រព័ន្ធទឹក បណ្តាញផ្លូវដឹកជញ្ជូន មណ្ឌលថែទាំសុខភាព ការអប់រំ និងបច្ចេកវិទ្យាជាដើម ដែលទាំងអស់នេះ គួរត្រូវបានបង្កើតឡើង និងត្រូវដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរបៀបវីរៈនៃការអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោក Mark Rathbone ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖
«ជាការពិតណាស់ដែលថា គម្រោង«ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ» អាចជួយឲ្យកម្ពុជាកាន់តែមានទឹកមាត់ប្រៃក្នុងការពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋាភិបាលប្រទេសផ្សេងទៀតដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោងនេះ ដូចជាប្រទេសថៃ ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបូរី និងចិនជាដើម»។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ផ្តាច់មុខមួយជាមួយ VOA លោក Joachim Von Amsberg អនុប្រធាន ទទួលបន្ទុកផ្នែកគោលនយោបាយ និងវិនិយោគរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី AIIB ដែលជាដៃគូដ៏សំខាន់មួយរបស់គម្រោង «ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ វិថីមួយ» លើកឡើងថា ការអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្មគឺជារឿងសំខាន់ ក៏ប៉ុន្តែ ការផ្គត់ផ្គត់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋក៏មិនអាចខ្វះបានដែរ។ លោកពន្យល់ថា កម្ពុជាត្រូវអភិវឌ្ឍគោលនយោបាយដែលធានាថា វិនិយោគទុនទៅលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទាំងនោះពិតជាបានផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់មែន។
លោក Joachim Von Amsberg ថ្លែងថា៖
«ជាឧទាហរណ៍ ផ្នែកថាមពល រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែផ្តល់ការប្រើប្រាស់ថាមពលដែល អាចទុកចិត្តបាន និងមាននិរន្តរភាពដល់គ្រប់គ្នា។ ស្រដៀងគ្នាដែរ គឺមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដែលអនុញ្ញាតិឲ្យមានការដឹកទំនិញឆ្លងពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយក្នុងតំបន់។ ហើយប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាល ក៏អាចប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងនោះ ដើម្បីទៅសាលារៀន និងមណ្ឌលសុខភាពបានផងដែរ»។
លោកបន្ថែមថា គម្រោងនេះ ថែមទាំងផ្តល់ឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជានូវឱកាសការងារដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ ដែលអាចជួយឲ្យពួកគេចាកចេញពីភាពក្រីក្រថែមទៀតផង។
«ហេតុនេះហើយ ទើបយើងថា ហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធ គឺជាចំណុចស្នូលដ៏សំខាន់ចំពោះយុទ្ធសាស្ត្រនៃការអភិវឌ្ឍ ជាពិសេសប្រទេសដូចជាកម្ពុជា»។
ក្រៅអំពីមើលឃើញផលប្រយោជន៍ដែលកម្ពុជាទទួលបានពីគម្រោងនេះ លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ បានលើកឡើងថា គម្រោង«ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ» ផ្តោតការចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការប្រើប្រាស់ធនធានវិនិយោគឲ្យចំទិសដៅ និងការអភិវឌ្ឍដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានតិចតួច។
លោកថ្លែងប្រាប់ VOA យ៉ាងដូច្នេះថា៖
«ហានិភ័យថា តើយើងប្រើលុយហ្នឹងចំទិសដៅកម្រិតណា ហើយជាពិសេសឲ្យមានតុល្យភាពជាមួយបរិស្ថាន។ បើយើងអភិវឌ្ឍលឿន ហើយអត់ការសិក្សាស៊ីជម្រៅ ពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមអាចជាហានិភ័យក្នុងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ»។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំវេទិកាដ៏ធំនេះ ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជិន ពីង ក៏បានប្រកាសថា ថវិកាប្រមាណ១២៤ពាន់លានដុល្លារទៀត នឹងត្រូវបញ្ចូនក្នុងគម្រោងនោះរបស់ប្រទេសកុម្មុយនីស្តដ៏ធំនេះ ដើម្បីពន្លឿននិងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តគម្រោង« ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយផ្លូវមួយ» ក្នុងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងគាំទ្រការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលចូលរួមជាមួយចិន។
ស្របគ្នានោះដែរ កាលពីសប្តាហ៍មុន លោកហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជា បង្ហាញការកោតសរសើរដល់ប្រធានាធីបតីចិនដែលបានផ្តួចផ្តើមនូវគម្រោងអភិវឌ្ឍ«ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ វិថីមួយ» ដែលទាំងកម្ពុជានិងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន សុទ្ធតែទទួលបានប្រយោជន៍ពីគម្រោងនេះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននាវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញដូច្នេះ៖
«ចិនមិនត្រឹមតែដោះស្រាយសេដ្ឋកិច្ចខ្លួនឯងទេ ក៏ប៉ុន្តែចិនបានជួយដល់តំបន់អាស៊ាន និងតំបន់ផ្សេងទៀតរាប់ទាំងជួយដល់អឺរ៉ុបដើម្បីសង្គ្រោះសេដ្ឋកិច្ច ហើយក៏ជាក្បាលម៉ាស៊ីននៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសាកល។ ...សម្រាប់ចិន ឲ្យតែមានគំនិតផ្តួចផ្តើម គឺតែងតែមានលុយមកជាមួយ នោះហើយគឺជាក្តីសង្ឃឹមរបស់បណ្តាប្រទេសលើពិភពលោក»។
មកដល់ពេលនេះ គម្រោង«ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ វិថីមួយ»របស់មហាយក្សចិននេះ ទទួលបានការចូលរួមនិងគាំទ្រពីស្ថានប័នអន្តរជាតិ និងប្រទេសចំនួនជាង១០០ហើយនៅក្នុងពិភពលោក។
នៅក្នុងវេទិកា «ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ» ដែលបានបញ្ចប់ទៅកាលពីថ្ងៃច័ន្ទកន្លងទៅ លោកស៊ី ជីងពីង បានលើកឡើងថា គម្រោងនេះ មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យប្រទេសដែលចូលរួមមានការអភិវឌ្ឍនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែក៏រួមចំណែកធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចរួមរបស់ពិភពលោកមានការរីកចម្រើនដែរ។ ហើយលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសចិន គ្មានមហិច្ឆតាប្រើប្រាស់សហប្រតិបត្តិការ «ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ វិថីមួយ» ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍នយោបាយនោះទេ៕
