ការខឹងសម្បារទៅលើការវាយប្រហាររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលបានសម្លាប់ អូសាម៉ា ប៊ិនឡាដិន បានរំលេចឡើងវិញនូវការចោទប្រកាន់ ដែលថាប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បានគាំទ្រក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ។ ក្រុមអ្នកវិភាគជាច្រើននិយាយថា ការគាំទ្របែបនោះមានឬសគល់ចេញពីការព្រួយបារម្ភរបស់ប៉ាគីស្ថាន ទៅលើអ្វីដែលខ្លួនចាត់ទុកថាជា ឥទ្ធិពលកើនឡើងរបស់ប្រទសឥណ្ឌានៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងមជ្ឈដ្ឋានគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រុមមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយថា គ្មានភស្តុតាងណាមួយ បញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់នៅឡើយទេ ដែលថាប៉ាគីស្ថានបានផ្តល់ទីជម្រកយ៉ាងសកម្មដល់អូសាម៉ា ប៊ិនឡាដិន។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការណ៍ពិតដែលថាភេរវករដ៏សំខាន់បំផុតរបស់ពិភពលោក ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងទីធ្លាផ្ទះប្រកបដោយផាសុកភាពបែបនេះ ដែលស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយពីមូលដ្ឋានយោធាយ៉ាងធំសម្បើមនេះ បានទាញការចាប់អារម្មណ៍សាជាថ្មីទៀតចំពោះការសង្ស័យ ដែលថាប៉ាគីស្ថាន បានគាំទ្រក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធអ៊ីស្លាម ដែលជាផែ្នកមួយនៃគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនប្រឆាំងឥណ្ឌា។
នៅឯវេទិកាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក ជេម ខ្លេដ (James Clad) អតីតឧបការីរងក្រសួងការពារជាតិ បានថ្លែងថា ការគិតមិនល្អរបស់ប៉ាគីស្ថានទៅលើឥណ្ឌា ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីសម្រេចចិត្តខាងគោលនយោបាយទាំងអស់របស់ខ្លួន។
«ខ្ញុំគិតថា ប៉ាគីស្ថានប្រើឱ្យអស់លទ្ធភាពនូវសភាពការណ៍ខាងក្រៅ ឥទ្ធិពលខាងក្រៅ ដើម្បីជាគុណប្រយោជន៍របស់ខ្លួននៅចំពោះមុខការគំរាមកំហែងជាអតិ្ថភាព ដែលមិនមែនចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថាននោះទេ ប៉ុន្តែនៅក្នុងចិត្តរបស់ក្រុមមន្ត្រីទាំងនោះដែលជឿថាអាចកើតមានច្រើនបំផុតនោះ គឺមកពីទិសខាងកើត ដែលចេញពីជាតិឥណ្ឌាតែម្តង»។
នៅឯសវនាការរបស់ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ជេម ចូនស៍ (James Jones) ឧត្តមសេនីយ៍ចូលនិវត្តន៍នៃកងម៉ារីននិងជាអតីតទីប្រឹក្សាសនិ្តសុខជាតិ បានឲ្យដឹងថា ប៉ាគីស្ថានមានការព្រួយបារម្ភជាពិសេសចំពោះឥទ្ធិពលកើនឡើងរបស់ឥណ្ឌានៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
«ជាអកុសល ការព្រួយបារម្ភនឹងឥណ្ឌា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយ អាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ប្រសិនបើអ្នកពិនិត្យមើលទៅលើការព្រួយបារម្ភតាមក្រសែភ្នែករបស់ពួកគេ អ្នកអាចមានកង្វល់មួយចំនួនដែរ ដែលប្រហែលជាថា អ្នកមានឥណ្ឌានៅខាងកើត និងអាហ្វហ្កានីស្ថាននៅខាងលិច។ ហើយវត្តមានរបស់ឥណ្ឌានៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន បានបង្កឲ្យមានការព្រួយបារម្ភសម្រាប់អនាគតយូរអង្វែង»។
ឥណ្ឌា ដែលជាប្រទេសមានឥទ្ធិពលកើនឡើងខាងសេដ្ឋកិច្ច បានពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូត និងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយអាហ្វហ្កានីស្ថាន ចាប់តាំងពីការដួលរលំរដ្ឋាភិបាលតាលីបានក្នុងឆ្នាំ២០០១មកម៉្លេះ។
ក្រុមមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិក បានលើកឡើងអំពីទំនាក់ទំនងរវាងទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ដ៏មានឥទ្ធិពលនិងចម្រូងចម្រាសរបស់ប៉ាគីស្ថាន ដែលមានឈ្មោះថា នាយកដ្ឋានអន្តរសេវាកម្មស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ ឬហៅកាត់ថា ISI ជាមួយក្រុមតាលីបានរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលបានប្រើប្រាស់ជម្រកសុវត្ថិភាពនៅតាមតំបន់កុលសម្ព័ន្ធរបស់ប៉ាគីស្ថាន ដើម្បីធ្វើជាមូលដ្ឋានបើកការវាយប្រហារមកលើកងកម្លាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង្គការណាតូ ប្រចាំនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍១៩៩០មក ISI ក៏បានហ្វឹកហ្វឺន និងដាក់ពង្រាយក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធអ៊ីស្លាម ដូចជាក្រុមចេសអ៊ី មហាមេឌ (Jaish-e-Mohammad) និងក្រុមឡាស្កា អ៊ី តៃបា (Lashkar-e-Taiba) ដើម្បីធ្វើសង្គ្រាមមិនផ្ទាល់ជាមួយឥណ្ឌា នៅក្នុងចំណែកទឹកដីមានជម្លោះនៃតំបន់កាស្មៀ (Kashmir) របស់ឥណ្ឌា។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០០៨ ក្រុមឡាស្កា អ៊ី តៃបា ឬហៅកាត់ថា L.E.T. បានបើកការវាយប្រហារភេរវកម្មយ៉ាងដំណំ នៅចំកណ្តាលទីក្រុងម៉ុមបៃ (Mumbai) របស់ឥណ្ឌា ដែលមនុស្សជាង១៦០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់។
តួនាទីផ្ទាល់របស់ ISI ក្នុងការវាយប្រហារនោះ នៅមានភាពស្រពិចស្រពិលនៅឡើយ។ ប៉ុន្តែលោក ដេវីត ខូលម៉ាន ហេដលី (David Coleman Headley) ជាពលរដ្ឋអាមេរិកម្នាក់ បានសារភាពកំហុសនៅក្នុងតុលាការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះបទចោទប្រកាន់ភេរវកម្មសម្រាប់តួនាទីរបស់លោក ក្នុងការឈ្លបយកការណ៍លើមុខសញ្ញាវាយប្រហារ។ លោកកំពុងត្រៀមផ្តល់សក្ខីកម្មប្រឆាំងនឹងបុរសអ្នកជំនួញម្នាក់នៅ ឈីកាហ្គោ (Chicago) ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទបានជួយរូបលោក ដែលអាចបញ្ជាក់កាន់តែច្បាស់ថែមទៀតអំពីតួនាទីរបស់ ISI ។
លោក អូវ៉េន ស៊ើស (Owen Sirrs) គឺជាអតីតអ្នកវិភាគប្រចាំនៅទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់ក្រសួងការពារជាតិ ដែលកំពុងសរសេរអំពីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ ISI។ លោក មានប្រសាសន៍ថា សហរដ្ឋអាមេរិក មិនអាចធ្វើមិនដឹង ទាក់ទងនឹងទំនាក់ទំនងរបស់ ISI ជាមួយក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធនោះទេ។
«អ្នកអាចឈប់ប្រកាន់យកទស្សនៈដែលថា ISI គឺជាបញ្ហាមួយ ដែលយើងអាចដោះស្រាយបាន ឲ្យសោះ នៅទីបញ្ចប់។ ជាមូលដ្ឋាន ដោយសារតែ នៅទីនេះ អ្វីដែលយើងកំពុងដោះស្រាយ គឺជាការព្រួយបារម្ភរបស់ប៉ាគីស្ថានចំពោះឥណ្ឌា ការព្រួយបារម្ភរបស់ប៉ាគីស្ថានចំពោះអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ មានផ្នត់គំនិតមួយដែលត្រូវបានលាក់ជិតឈឹងនៅក្នុងអង្គការ ISI ដែលពួកគេនឹងត្រូវដោះស្រាយដោយខ្លួនឯង។ ប៉ុន្តែយើងលែងអាចធ្វើពើថា នេះមិនមែនជាបញ្ហាទៀតហើយ»។
ការវាយប្រហារលើ ប៊ិនឡាដិន ដែលកងកម្លាំងពិសេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក អាចបើកឧទ្ធម្ភាចក្រចូលនិងចេញពីទីក្រុងអាប់ប៊ូតតាបាដ ដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែកពីកងកម្លាំងប៉ាគីស្ថាន គឺជាភាពអាម៉ាស់មួយសម្រាប់កងទ័ពប៉ាគីស្ថាន ដែលបានផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការការពារប៉ាគីស្ថានពីឥណ្ឌា។ ក្រុមមន្ត្រីនៅទីក្រុងអ៊ីស្លាមម៉ាបាដ (Islamabad) បានថ្លែងថា ប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិកអាចឆ្លងព្រំដែនរបស់យើង ដោយគ្មានការដាក់ទោស តើឥណ្ឌាមិនអាចធ្វើដូចគ្នាដែរឬយ៉ាងម៉េច?
លោក ចូនស៍ អតីតទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ បាននិយាយថា លោក មិនឃើញសញ្ញានៃការផ្លាស់ប្តូរចំពោះឥរិយាបថប៉ាគីស្ថានទេ។
«ការផ្លាស់ប្តូរនឹងត្រូវការភាពក្លាហានខាងនយោបាយ និងការគាំទ្ររបស់ក្រុមយោធាចំពោះភាពក្លាហានខាងនយោបាយ ក្នុងការទទួលស្គាល់ថា មានវិធីសាស្ត្រដ៏ប្រសើរជាងមុន ទាក់ទងនឹងប្រទេសឥណ្ឌា។ ប៉ុន្តែកន្លងមក ពួកគេមានភាពស្ទាក់ស្ទើរយ៉ាងខ្លាំង ហើយក្នុងករណីខ្លះទៀត ជំទាស់ទៅនឹងការចាប់យកឱកាសទៀតផង»។
ក្រុមអ្នកវិភាគ ថ្លែងថា ទីក្រុងអ៊ីស្លាមម៉ាបាដ ទំនងជានឹងមិនស្តាប់សហរដ្ឋអាមេរិកទេ នៅពេលនិយាយអំពីប្រទេសឥណ្ឌា។ ទំនាក់ទំនងរវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងអ៊ីស្លាមម៉ាបាដ មានភាពល្អក់កករ មិនគ្រាន់តែដោយសារការចោទប្រកាន់ទៅលើការគាំទ្ររបស់ ISI ចំពោះក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ។ ប៉ាគីស្ថាន ដែលបានទទួលជំនួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងទឹកប្រាក់រាប់ពាន់លានដុល្លារ ក៏មានការព្រួយបារម្ភអំពីភាពស្និទ្ធស្នាលកើនឡើងរវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងញូវដេលី (New Delhi) ទៀតផង។ សម្រាប់ភាពប្រកាសអាសន្នដល់ទីក្រុងអ៊ីស្លាមម៉ាបាដ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក និងឥណ្ឌាឈានទៅរកកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏គួរឲ្យសម្គាល់មួយ ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឋាមពលនុយក្លេអ៊ែរស៊ីវិល ជាកិច្ចព្រមព្រៀង ដែលប៉ាគីស្ថានចង់បានផ្ទាល់ខ្លួនដែរ។ ហើយ កាលពីឆ្នាំមុន លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា សម្តែងការគាំទ្រចំពោះអសនៈអចិន្ត្រៃយ៍របស់ប្រទេសឥណ្ឌា នៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ៕
ប្រែសម្រួលដោយ លី សុខឃាង
